محمد جواد نظری دلجو؛ مهران کنعانی
چکیده
باتوجه به مطالعات اندک در خصوص ترکیبات معطر گلهای شاخه بریده، آزمایشی گلدانی با هدف بررسی تأثیر محلولپاشی پیش از برداشت، سالیسیلیک اسید (0، 5/1 و 25/2 میلیمولار) و آلفا-آمینواوکسی-بتا-فنیل پروپیونیک اسید (0، 5/1 و 3 میلیمولار) به‌ترتیب بهعنوان محرک و بازدارنده اختصاصی فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز روی گل مریم ...
بیشتر
باتوجه به مطالعات اندک در خصوص ترکیبات معطر گلهای شاخه بریده، آزمایشی گلدانی با هدف بررسی تأثیر محلولپاشی پیش از برداشت، سالیسیلیک اسید (0، 5/1 و 25/2 میلیمولار) و آلفا-آمینواوکسی-بتا-فنیل پروپیونیک اسید (0، 5/1 و 3 میلیمولار) به‌ترتیب بهعنوان محرک و بازدارنده اختصاصی فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز روی گل مریم پُرپر بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. براساس نتایج آزمایش، محتوای نسبی آب، پایداری غشای سلولی و عمر گلجای به‌طور معنیداری تحت تأثیر محلولپاشی تیمارهای مورد بررسی قرار گرفتند (01/0 P<). تیمار آلفا-آمینواوکسی-بتا-فنیل پروپیونیک اسید (3 میلیمولار) و سالیسیلیک اسید (5/1 میلیمولار) به‌ترتیب منجر به افزایش حدود 68 و 34 درصدی عمر گلجای در مقایسه با شاهد گردید. در بررسی پس از برداشت ترکیبات معطر گل مریم پُرپر بهروش فضای فوقانی و به‌وسیله تکنیک کروماتوگرافی گازی-اسپکترومتری حجمی، 37 ترکیب مختلف شناسایی گردید. متیل بنزوات، بنزیل بنزوات، پنتاکوسان و متیل سالیسیلات به‌ترتیب مهمترین ترکیبات دخیل در عطر گل مریم بودند. تیمار آلفا-آمینواوکسی-بتا-فنیل پروپیونیک اسید سبب افزایش میزان بنزیل بنزوات و پنتاکوسان و کاهش متیل بنزوات و متیل سالیسیلات شد که تأثیر متضادی در مقایسه با سالیسیلیک اسید داشت. تیمار محرک و بازدارنده فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز، به‌ترتیب سبب افزایش و کاهش محتوای کل عطر گل مریم نسبت به شاهد گردید.
محمودرضا سعیدی؛ یعقوب راعی؛ روح اله امینی؛ بهمن پاسبان اسلام؛ عسل روحی سارالان
چکیده
این پژوهش با هدف مطالعه اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی، عملکرد و درصد اسیدهای چرب گیاه گلرنگ در کشت مخلوط با باقلا به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در دو سال زراعی 1393-1394 و 1394-1395 انجام شد. تیمارهای کشت خالص گلرنگ، خالص باقلا و مخلوط گلرنگ و باقلا با نسبت ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مطالعه اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی، عملکرد و درصد اسیدهای چرب گیاه گلرنگ در کشت مخلوط با باقلا به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در دو سال زراعی 1393-1394 و 1394-1395 انجام شد. تیمارهای کشت خالص گلرنگ، خالص باقلا و مخلوط گلرنگ و باقلا با نسبت 1:1 و 2:1 به عنوان عامل اول و مصرف کود در چهار سطح عدم کاربرد کود، کاربرد 100 درصد کود شیمیایی (اوره+ سوپرفسفات تریپل)، مصرف تلفیقی 30 و60 درصد کود شیمیایی بعلاوه کودهای زیستی (ازتوبارور 1 و فسفات بارور 2) به عنوان عامل دوم بودند. نتایج نشان داد که بیشترین شاخص کلروفیل برگ، ارتفاع و تعداد شاخه فرعی در بوته به سیستم کشت مخلوط 1:1 و مصرف تلفیقی 60 درصد کود شیمیایی بعلاوه کودهای زیستی تعلق داشت. همچنین کاربرد تلفیقی کود زیستی بعلاوه 60 درصد کود شیمیایی، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک را افزایش داد. بیشترین میزان نسبت برابری زمین در سیستم کشت مخلوط 1:1 به همراه مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 60 درصد کود شیمیایی حاصل شد. افت عملکرد واقعی کل در هر دو سال زراعی در همه کشت‌های مخلوط بزرگتر از صفر بدست آمد که نشان می‌دهد سیستم کشت مخلوط نسبت به خالص نتیجه مثبتی بر عملکرد دانه داشت. در مجموع برای تولید گلرنگ با کمیت و کیفیت بهتر، کاربرد تلفیقی کودهای زیستی با شیمیایی در شرایط کشت مخلوط با باقلا، مناسب به نظر می رسد.
فاطمه ناظوری؛ سیامک کلانتری؛ نادر درکی؛ علیرضا طلایی؛ امان الله جوانشاه
چکیده
به‌منظور افزایش کیفیت و امکان صادرات پستۀ تازه، تأثیر برداشت در مراحل متفاوت رسیدن بر انبارمانی پستۀ رقم ‘احمد آقایی’ بررسی شد. در سال 1389 پستههای برداشت‌شده در سه مرحله از رسیدن میوه (40، 70 و 100 درصد جدا شدن پوست نرم)، به‌صورت پستۀ تازه با پوست نرم، تازه بدون پوست نرم و پستۀ خشک درون پاکتهای کاغذی بستهبندی و در دو دمای ...
بیشتر
به‌منظور افزایش کیفیت و امکان صادرات پستۀ تازه، تأثیر برداشت در مراحل متفاوت رسیدن بر انبارمانی پستۀ رقم ‘احمد آقایی’ بررسی شد. در سال 1389 پستههای برداشت‌شده در سه مرحله از رسیدن میوه (40، 70 و 100 درصد جدا شدن پوست نرم)، به‌صورت پستۀ تازه با پوست نرم، تازه بدون پوست نرم و پستۀ خشک درون پاکتهای کاغذی بستهبندی و در دو دمای انبار (1±4 و 1±12 درجۀ سانتی‌گراد) بهمدت 45 روز انبار شدند. دادهها به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تجزیه شدند. نتایج نشان داد هر گونه تسریع و تأخیر در برداشت، افزایش طول دورۀ نگهداری و افزایش دما به تشدید لکهدار شدن پوست استخوانی و کاهش ماندگاری میوه منجر میشود. با افزایش طول دورۀ نگهداری و دما خسارت مغز، عدد اسیدی، پراکسید و ازدستدهی آب افزایش و شاخص طعم و مزه و سفتی میوه کاهش یافت. نتایج نشان داد که برداشت در مرحلۀ 70 تا 80 درصد رسیدن، فراوری با پوست نرم و نگهداری در دمای 1±4 درجۀ سانتی‌گراد، به نگهداری میوههای تر پسته تا 45 روز منجر میشود.
سید حسن حسینی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ رحیم برزگر
چکیده
پیت بهعنوان مهمترین منبع خاک پوششی در پرورش قارچ است. پیت اغلب وارداتی است یا از تالاب‌ها برداشت میشود که آثار سوء زیستمحیطی را در پی دارد. بنابراین، به‌منظور بررسی آثار جایگزینی ورمی‌کمپوست و پرلیت بهعنوان خاک پوششی با پیت بر رشد و عملکرد قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی ...
بیشتر
پیت بهعنوان مهمترین منبع خاک پوششی در پرورش قارچ است. پیت اغلب وارداتی است یا از تالاب‌ها برداشت میشود که آثار سوء زیستمحیطی را در پی دارد. بنابراین، به‌منظور بررسی آثار جایگزینی ورمی‌کمپوست و پرلیت بهعنوان خاک پوششی با پیت بر رشد و عملکرد قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پرورش قارچ کوثر شهرکرد در زمستان سال 1394 انجام شد. ده تیمار در نسبت‌های مختلف (درصد حجمی) پرلیت: ورمی‌کمپوست: پیت شامل T1 - (صفر: صفر: 100)، T2- (صفر: 25: 75)، T3- (5/12: 5/12: 75)، T4- (7/16: 3/33: 50)، T5- (25: 25: 50)، T6- (5/18: 5/56: 25)، T7- (25: 50: 25)، T8- (5/37: 5/37: 25)، T9- (3/33: صفر: 7/66)، T10- (50: 50: صفر) استفاده شدند. بیشترین عملکرد با میانگین 72/14 کیلوگرم بر مترمربع در تیماره T3(5/12: 5/12: 75) و کمترین عملکرد مربوط به تیمار T10 (50: 50: صفر) با 43/9 کیلوگرم بر مترمربع بود. بیشترین و کمترین تعداد قارچ‌های برداشت شده به‌ترتیب در تیمار T3(5/12: 5/12: 75) با 547 عدد و تیمار T10 (50: 50: صفر) با 67/244 عدد مشاهده شد. در صفت قطر کلاهک، تیمار T10 (50: 50: صفر) بیشترین قطر با میانگین 9/5 سانتیمتر و تیمار T9 (3/33: صفر: 7/66) با میانگین 8/4 سانتیمتر کمترین قطر را داشت. در صفت متوسط وزن هر قارچ، تیمارهای T10(50: 50: صفر) و T3(5/12: 5/12: 75) به‌ترتیب با میانگین 38 و 26 گرم بیشترین و کمترین وزن هر قارچ را داشتند. نتایج نشان داد که ترکیب خاک پوششی T3 (5/12: 5/12: 75) می‌تواند جایگزین پیت شود.
مهدیه امیری نژاد؛ غلامعلی اکبری؛ امین باقی زاده؛ ایرج اله دادی؛ مریم شهبازی؛ معصومه نعیمی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلولپاشی آهن و روی بر برخی صفات بیوشیمیایی گیاه دارویی زیرۀ سبز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در گلخانۀ پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی کرمان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، عامل تنش در سه سطح 70 درصد (شاهد)، 50 درصد (ملایم) و 30 درصد (شدید) ظرفیت ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلولپاشی آهن و روی بر برخی صفات بیوشیمیایی گیاه دارویی زیرۀ سبز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در گلخانۀ پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی کرمان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، عامل تنش در سه سطح 70 درصد (شاهد)، 50 درصد (ملایم) و 30 درصد (شدید) ظرفیت زراعی و عامل محلولپاشی در چهار سطح آب (شاهد)، آهن، روی و مخلوط آهن و روی با غلظت 5 در 1000 بودند. محلولپاشی آهن و روی در شرایط تنش خشکی تأثیر معناداری بر برخی صفات داشت، به‌طوری که بیشترین مقدار پروتئین‌های محلول و پرولین به‌ترتیب 12/4 و 52/364 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ و بیشترین مقدار قندهای محلول 62/5 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک برگ، از کاربرد همزمان این دو عنصر تحت شرایط تنش شدید به‌دست آمد. همچنین محلولپاشی در شرایط تنش‌ملایم و شدید به کاهش معنادار مقدار مالون‌دی‌آلدئید به‌ترتیب 16/9 و 06/5 میکرومول بر گرم وزن تر برگ نسبت به تیمار شاهد منجر شد. تنش خشکی و محلولپاشی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان را افزایش داد، به‌طوری که بیشترین فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، گایاکول‌پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز از تیمار تنش شدید و محلولپاشی مخلوط عناصر آهن و روی به‌ترتیب 51/28، 75/284 و 99/50 میلی‌گرم پروتئین در دقیقه به‌دست آمد که نسبت به تیمار شاهد، افزایش چشمگیری داشت. ازاین‌رو، محلولپاشی عناصر کم‌مصرف آهن و روی در مناطق در معرض تنش کمآبی، تأثیر مفیدی در افزایش صفات بیوشیمیایی و مقاومت به تنش خشکی در زیرة سبز دارد.
ذلیخا شریفی؛ احمد زارع؛ الهام الهی فرد؛ علیرضا ابدالی مشهدی
چکیده
هدف: به‌منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش بر عملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف‌های هرز، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده (اسپلیت‌پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد.
روش پژوهش: تیمارها شامل غلظت‌های مختلف ...
بیشتر
هدف: به‌منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش بر عملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف‌های هرز، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده (اسپلیت‌پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد.
روش پژوهش: تیمارها شامل غلظت‌های مختلف علف‌کش لینورون (صفر، 5/1، 3، 5/4 لیتر در هکتار) بهعنوان کرت اصلی و سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم (صفر، سه، شش، نُه و 12 تن در هکتار) بهعنوان کرت فرعی بود.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که کمترین زیست‌توده علف‌های هرز پهن‌برگ و باریک‌برگ (73 و 15 گرم در مترمربع) از کاربرد 5/4 لیتر در هکتار علف‌کش و کاربرد مالچ به میزان نُه و 12 تن در هکتار به‌دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (80 گرم در مترمربع) در شرایط کاربرد علف‌کش به میزان سه لیتر در هکتار و مالچ نُه تن در هکتار و کمترین (18 گرم در مترمربع) در شرایط عدم کاربرد علف‌کش و مالچ کاه و کلش گندم مشاهده گردید. در شرایط کاربرد علف‌کش سه لیتر در هکتار و مالچ نه تن در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس رازیانه (82/2 گرم در مترمربع) به‌دست آمد و در شرایط عدم کاربرد مالچ و علف‌کش، عملکرد اسانس 48/0 گرم در مترمربع بود.
نتیجه گیری: بنابراین در مدیریت تلفیقی علف‌های هرز، کاربرد مالچ کاه و کلش گندم می‌تواند در کاهش رقابت علف‌های هرز و دست‌یابی به کشاورزی پایدار در گیاهان دارویی مورد توجه قرار گیرد.
فاطمه دلاورنیا؛ فائزه زعفریان؛ رقیه حسن پور؛ همت اله پیردشتی
چکیده
به‌منظور ارزیابی توانایی گیاه سورگوم علوفهای (Sorghum bicolor L.) در حذف فلز سنگین کادمیم به کمک بیوچار (زغال زیستی) و باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال 1398 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که حضور کادمیم ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی توانایی گیاه سورگوم علوفهای (Sorghum bicolor L.) در حذف فلز سنگین کادمیم به کمک بیوچار (زغال زیستی) و باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در تابستان سال 1398 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که حضور کادمیم در بستر کشت گیاه سورگوم موجب کاهش وزن خشک ریشه و شاخساره شد. اما افزودن بیوچار و تلقیح سودوموناس پوتیدا به‌طور معنیداری موجب افزایش صفات مذکور شد. فاکتور تجمع زیستی ریشه و شاخساره از غلظت 25 تا 100 میلی‌گرم کادمیم در کیلوگرم خاک روند افزایشی داشت، به‌طوری‌که بیشترین فاکتور تجمع زیستی شاخساره (31/2) در غلظت 100 میلی‌گرم کادمیم در کیلوگرم خاک و در تیمار کاربرد همزمان بیوچار و سودوموناس پوتیدا مشاهده شد که نسبت به شاهد 33/28 درصد افزایش معنیداری داشته است. همچنین، کمینه فاکتور انتقال گیاه سورگوم (000/1) مربوط به تیمار عدم مصرف بیوچار، عدم تلقیح سودوموناس پوتیدا و بدون آلودگی کادمیم بود که نسبت به شاهد 20 درصد کاهش یافت؛ حال آن‌که بیشینه فاکتور انتقال (94/1) در غلظت 25 میلی‌گرم کادمیم در کیلوگرم خاک و تیمار عدم مصرف بیوچار و عدم تلقیح سودوموناس پوتیدا مشاهده شد. شاخص تحمل گیاه با افزایش غلظت کادمیم کاهش یافت، درحالیکه استفاده از بیوچار و تلقیح باکتری سودوموناس پوتیدا موجب افزایش این شاخص شد، به‌طوری‌که بیشترین شاخص تحمل (22/1) مربوط به تیمار کاربرد تلفیقی بیوچار و باکتری بدون استفاده از کادمیم بود که نسبت به عدم مصرف بیوچار و عدم تلقیح باکتری 22 درصد افزایش یافت. از آنجاکه شاخص تحمل گیاه سورگوم علوفهای در همه غلظت‌های کادمیم بیشتر از 60/0 بود، لذا میتوان این گیاه را در گروه تحمل بالا نسبت به تنش فلز سنگین کادمیم دسته‌بندی کرد و از سورگوم جهت گیاه‌پالایی کادمیم بهره جست.
نادر خادم مقدم ایگده لو؛ احمد گلچین؛ خدیجه فرهادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن (067/0، 2/0 و mg/l 6/0) و سه سطح کبالت (006/0، 06/0 و mg/l 3/0) بودند. سطوح فاکتورهای مورد آزمایش از طریق افزودن مقادیر مختلف نمکهای نیترات آمونیوم، مولیبدات آمونیوم و کلرید کبالت به محلول غذایی پایه، تهیه گردیدند. نتایج صفات موفولوژیکی نشان دادند که در تیمار N100Mo0.6Co0.06 بیشترین وزن خشک غلاف به‌دست آمد که حداکثر اخلافی برابر با 9/47 درصد با سایر تیمارها داشت. بیشترین وزن خشک بوته نیز از تیمار N150Mo0.6Co0.006 به‌دست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه در تیمارهای N150Mo0.6 و N150Co0.3 به‌دست آمد. همینطور بیشترین تعداد غلاف نیز در تیمارهای N150Mo0.6، N100Co0.3 و Mo0.6Co0.3 به‌دست آمد. بررسی صفات فیزیولوژیکی هم نشان دادند که بیشترین غلظت نیتروژن، مولیبدن و کبالت به‌ترتیب از تیمارهای N200Mo0.6Co0.3، N150Mo0.6Co0.3 و N150Mo0.067Co0.006 حاصل شد. در کل میتوان اظهار داشت که کاربرد تیمار N100Mo0.6Co0.06 می‌تواند بر وزن خشک غلاف که اندامی بارده و اقتصادی است تأثیر مثبتی گذاشته و عملکرد لوبیا چیتی (رقم تلاش) را ارتقاء دهد.
محمد علی باغستانی؛ دلاور بهروزی؛ حمید رحیمیان مشهدی؛ حسن محمد علیزاده
دوره 11، شماره 2 ، آبان 1388، ، صفحه 19-27
چکیده
بیولوژی و فنولوژی گل جالیز روی بادام رقم مامایی در باغ‌های امامیه شهرکرد در سال 1383 مطالعه شد. تعداد 20 درخت از باغ های دارای سابقه آلودگی زیاد به انگل انتخاب و مطالعات مختلف بیولوژیکی و فنولوژیکی روی آنها انجام گرفت. نتایج نشان داد که بادام رقم مامایی برای تکمیل مراحل مختلف فنولوژی خود (از شروع گل دهی تا رسیدگی میوه) نیاز به 5/2120 درجه ...
بیشتر
بیولوژی و فنولوژی گل جالیز روی بادام رقم مامایی در باغ‌های امامیه شهرکرد در سال 1383 مطالعه شد. تعداد 20 درخت از باغ های دارای سابقه آلودگی زیاد به انگل انتخاب و مطالعات مختلف بیولوژیکی و فنولوژیکی روی آنها انجام گرفت. نتایج نشان داد که بادام رقم مامایی برای تکمیل مراحل مختلف فنولوژی خود (از شروع گل دهی تا رسیدگی میوه) نیاز به 5/2120 درجه - روز رشد دارد. براساس دمای پایه 5/9 درجه سانتی گراد، گل جالیز برای تکمیل دورههای جوانه‌زنی بذر، سبز شدن ساقه، گل دهی و بذردهی به ترتیب به 209، 5/1125، 5/1414 و 961 درجه - روز رشد نیاز دارد. حداکثر عمق جوانه‌زنی بذر گل جالیز روی ریشههای بادام در عمق 18 سانتیمتری بود و بیشترین آلودگی مربوط به ریشههایی بود که در عمق نه تا 12 سانتیمتری خاک قرار داشتند. بیشترین آلودگی روی ریشههای دارای قطر معادل نه تا 9/11 میلیمتر مشاهده شد.
احمد جعفری؛ مهرداد محلوجی
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 21-27
چکیده
به منظور انتخاب ارقام پرمحصول جو برای کشت در مناطق سردسیر استان اصفهان، عملکرد و اجزاء عملکرد نه ژنوتیپ جو در دو سال زراعی 84-1383 و 85-1384 در مزارع کشاورزان شهرستان فریدن درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مقایسه شدند. اثر سال، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن ها بر عملکرد دانه و تعدادی از اجزای عملکرد معنی دار بود. همبستگی عملکرد دانه ...
بیشتر
به منظور انتخاب ارقام پرمحصول جو برای کشت در مناطق سردسیر استان اصفهان، عملکرد و اجزاء عملکرد نه ژنوتیپ جو در دو سال زراعی 84-1383 و 85-1384 در مزارع کشاورزان شهرستان فریدن درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مقایسه شدند. اثر سال، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن ها بر عملکرد دانه و تعدادی از اجزای عملکرد معنی دار بود. همبستگی عملکرد دانه با تعداد سنبله در واحد سطح مثبت و معنی دار بود. مهمترین عامل تغییرات عملکرد دانه تراکم سنبله در واحد سطح بود. لذا افزایش تراکم بذر می تواند بر افزایش عملکرد دانه مؤثر باشد. همبستگی وزن هزار دانه با عملکرد دانه منفی و معنی دار بود. عملکرد دانه ژنوتیپ های دارای دانه ریزتر، بیشتر بود. ژنوتیپ های 2-74–CB (از ژنوتیپ های مناطق سرد)، 12-IFN و 13-IFN (انتخابی از توده های محلی اصفهان) از نظر عملکرد دانه و پاکوتاهی (و غیره) برتر از شاهد بودند.
مهدی رضایی
چکیده
در تحقیق حاضر، نیاز سرمایی و نیاز گرمایی گلدهی شش رقم تجاری زردآلوی منطقه شاهرود به نام‌های محلی جعفری، قوامی، جهانگیری، خیاری، خیوه ای و رجبعلی در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. رقم رجبعلی و تا حدودی رقم جهانگیری در شرایط آزمایشگاهی در 500 ساعت دمای چهار درجه سانتی‌گراد شروع به گلدهی کردند. بقیه ارقام به جز خیاری ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، نیاز سرمایی و نیاز گرمایی گلدهی شش رقم تجاری زردآلوی منطقه شاهرود به نام‌های محلی جعفری، قوامی، جهانگیری، خیاری، خیوه ای و رجبعلی در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. رقم رجبعلی و تا حدودی رقم جهانگیری در شرایط آزمایشگاهی در 500 ساعت دمای چهار درجه سانتی‌گراد شروع به گلدهی کردند. بقیه ارقام به جز خیاری در 750 ساعت گلدهی خود را آغاز کردند. رقم خیاری در 1000 ساعت شروع به گلدهی کرد. با توجه به اختلاف کم تاریخ گلدهی ارقام مورد بررسی، نتایج مزرعه‌ای نشان دهنده اختلاف کم ارقام از نظر نیاز سرمایی بر حسب مدل‌های مختلف بود، اما میزان نیاز سرمایی اندازه گیری شده بر اساس مدل‌های مختلف تفاوت‌های قابل توجهی داشتند. بر اساس مدل ساعات سرمایی ارقام حدود 1400 ساعت نیاز سرمایی داشتند، درحالی که بر اساس مدل یوتا، کارولینای شمالی و نیاز سرمایی کم این میزان برای ارقام مورد بررسی به ترتیب حدود 1000، 740 و 770 واحد بود. نیاز سرمایی بر اساس مدل دینامیکی برای همه ارقام 71 قسمت بود. میزان نیاز گرمایی برای ارقام از 1829 درجه ساعت در رقم خیوه ای تا 3387 درجه ساعت در رقم جعفری متفاوت بود. ارقام از لحاظ شروع گلدهی اختلاف چندانی با یکدیگر نداشتند، اما بین طول مدت گلدهی آنها حدود یک هفته اختلاف وجود داشت. در مکان‌هایی که نیاز سرمایی به خوبی برآورده میشود، تفاوت‌ها در زمان شکوفایی ارقام کم است.
شکیبا شاهمرادی؛ مهدی زهراوی
چکیده
کاهش چشمگیر تنوع ژنتیکی در بسیاری از گونه‌های زراعی، توجه جهانی را به منشأ اولیۀ ژن‌های جدید که اغلب در توده‌های بومی نهفته است و می‌تواند ژن‌های ارزشمندی برای تحمل به تنش‌های زنده و غیر‌زنده و صفات مطلوب اقتصادی باشد، جلب کرده است. در تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی واکنش توده‌های بومی جو زراعی در برابر خشکی و بررسی صفات مرتبط با ...
بیشتر
کاهش چشمگیر تنوع ژنتیکی در بسیاری از گونه‌های زراعی، توجه جهانی را به منشأ اولیۀ ژن‌های جدید که اغلب در توده‌های بومی نهفته است و می‌تواند ژن‌های ارزشمندی برای تحمل به تنش‌های زنده و غیر‌زنده و صفات مطلوب اقتصادی باشد، جلب کرده است. در تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی واکنش توده‌های بومی جو زراعی در برابر خشکی و بررسی صفات مرتبط با تحمل تنش و درک روابط بین آنها، 25 ژنوتیپ بومی اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک کشور از کلکسیون جو اهلی در بانک ژن گیاهی ملی ایران، به‌همراه سه رقم زراعی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو وضعیت آبیاری نرمال و قطع آبیاری (تنش خشکی) در مزرعۀ تحقیقاتی مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال و بذر ارزیابی شدند. صفات ارزیابی‌شده شامل صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و آگرونومیک بود. شاخصهای تحمل و حساسیت به تنش نیز برای ژنوتیپها محاسبه شد. با توجه به ضرایب همبستگی، شاخص STI بهترین شاخص برای گزینش ژنوتیپهای متحمل به خشکی در گیاه جو شناخته شد. براساس این شاخص، ژنوتیپهای شمارۀ 25 (6711TN)، 26 (رقم نصرت)، 24 (2/6652TN) و 16 (6436TN)، به‌ترتیب پرمحصولترین ژنوتیپها در وضعیت نرمال و تنش خشکی شناسایی شدند. رگرسیون گام‌به‌گام بین شاخص تحمل تنش و صفات تحت ارزیابی، اهمیت فراوان صفات سطح ویژۀ برگ پرچم، تعداد سنبلچه در سنبله، سطح برگ و تعداد روز تا گلدهی را در وضعیت تنش خشکی نشان داد. تنها صفتی که در وضعیت رطوبتی نرمال با شاخص تحمل به تنش ارتباط نزدیکی داشت، صفت وزن صددانه بود.
محمود شور؛ یحیی سلاح ورزی؛ سحر بستانی
دوره 12، شماره 2 ، آبان 1389، ، صفحه 25-35
چکیده
به منظور مطالعه اثر غلظت های بالای دی اکسیدکربن روی سه نوع گیاه زینتی با تیپ های مورفولوژیکی متفاوت از تیره کاسنی شامل جعفری (برگ های مرکب)، ابری (برگ های متقابل) و رعنا زیبا (برگ های روزته)، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد در سال1387 انجام گرفت. در این آزمایش، شش صفت آناتومیکی (تراکم ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر غلظت های بالای دی اکسیدکربن روی سه نوع گیاه زینتی با تیپ های مورفولوژیکی متفاوت از تیره کاسنی شامل جعفری (برگ های مرکب)، ابری (برگ های متقابل) و رعنا زیبا (برگ های روزته)، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد در سال1387 انجام گرفت. در این آزمایش، شش صفت آناتومیکی (تراکم روزنه، تراکم سلول های اپیدرمی، طول روزنه, طول و عرض سلول های محافظ و شاخص روزنه) بر روی گیاهان موردنظر، ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تقریباً تمام صفات مورد مطالعه تحت تأثیر دی اکسیدکربن (350، 700، 1050 و 1400 پی پی ام)، نوع گیاه و اثرات متقابل آنها قرار گرفت. غلظت 700 میکرولیتر بر لیتر دی اکسیدکربن باعث افزایش تراکم روزنه، تراکم سلول های اپیدرمی، طول روزنه و طول سلول های محافظ در گیاهان مورد مطالعه گردید. این نتایج همچنین نشان داد که بیشترین میانگین تراکم روزنه، تراکم سلول های اپیدرمی و شاخص روزنه مربوط به گیاه جعفری با برگ های مرکب بود، اما بیشترین میانگین طول روزنه مربوط به گیاه ابری با برگ های متقابل و بیشترین میانگین طول و عرض سلول های محافظ در گیاه رعنا زیبا با برگ های روزته مشاهده گردید.
محسن ابراهیمی؛ محمد گلباشی؛ محمدرضا بی همتا؛ عبدالهادی حسین زاده؛ منیژه خیالپرست
دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 27-40
چکیده
به منظور بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برخی از صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه لوبیا، 30 ژنوتیپ لوبیای سفید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو محیط بدون تنش (نرمال) و تنش (آبیاری محدود) مطالعه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری دارند که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکی ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برخی از صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه لوبیا، 30 ژنوتیپ لوبیای سفید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو محیط بدون تنش (نرمال) و تنش (آبیاری محدود) مطالعه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری دارند که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکی بین لاین ها دارد. نتایج حاصل تحت شرایط تنش نشان داد که در لوبیا سفید صدمات زیادی به ترتیب بر عملکرد دانه، وزن غلاف، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در بوته و تعداد غلاف در بوته وارد شد. همچنین شاخص های تحمل به خشکی، میانگین محصول دهی و میانگین هندسی محصول دهی بهترین شاخص ها برای تعیین ژنوتیپ های مقاوم به خشکی بودند. در شرایط بدون تنش (نرمال) و تنش، وزن غلاف بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشت. تجزیه به عامل ها در هر دو محیط سه عامل را مشخص نمود که در محیط بدون تنش در مجموع بیش از 82 و در محیط تنش بیش از 86 درصد از کل تغییرات داده ها را توجیه نمودند. نتایج رگرسیون گام به گام در شرایط تنش نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانه لاین ها را می توان به وزن غلاف، شاخص برداشت، وزن صد دانه و تعداد دانه در گیاه نسبت داد. نتایج تجزیه علیت تأکید بر نقش مهم اثرات این صفات در عملکرد دانه داشت. به طورکلی، در هر دو شرایط بدون تنش (نرمال) و تنش بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به وزن غلاف بود. به منظور گروه بندی ژنوتیپ ها براساس صفات فنوتیپی مورد بررسی، از تجزیه خوشه ای به روش UPGMA استفاده گردید که در هر دو محیط لاین ها در چهار گروه مجزا قرار گرفتند.
عزت‌اله اسفندیاری؛ عادل جوادی؛ مجید شکرپور
چکیده
برای ارزیابی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک ارقام گندم در پاسخ به تنش شوری در مرحلة گیاهچه ای و در شرایط کنترل شده، شش رقم گندم در قالب اسپلیت پلات بر پایة طرح کاملاً تصادفی در اتاقک رشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکدة کشاورزی دانشگاه مراغه کشت شد . پس از رسیدن گیاهچه ها به مرحلة سه تا چهار برگی، تنش شوری 200 میلی مولار با اضافه کردن کلرید ...
بیشتر
برای ارزیابی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک ارقام گندم در پاسخ به تنش شوری در مرحلة گیاهچه ای و در شرایط کنترل شده، شش رقم گندم در قالب اسپلیت پلات بر پایة طرح کاملاً تصادفی در اتاقک رشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکدة کشاورزی دانشگاه مراغه کشت شد . پس از رسیدن گیاهچه ها به مرحلة سه تا چهار برگی، تنش شوری 200 میلی مولار با اضافه کردن کلرید سدیم به محلول غذایی به مدت 14 روز اجرا شد . سپس، فعالیت تعدادی از آنزیم های آنتی اکسیدان، شاخص های تنش اکسیداتیو و برخی از صفات فیزیولوژیک از جمله وزن خشک کل بوته، شاخص پایداری غشا، فعالیت آنزیم های جمع آوری کننده پراکسید هیدروژن و میزان سدیم و پتاسیم موجود در بافت های مختلف گیاهچه ها ارزیابی شدند . نتایج نشان داد که میزان پراکسیداسیون لیپیدی در تمامی ارقام به جز آگوستا به طور معنی داری در مقایسه با شاهد افزایش یافت . شوری سبب کاهش شاخص پایداری غشا در ارقام کوهدشت، MV شد، اما میزان این شاخص در بقیة ارقام بر اثر شوری تغییر معن ی داری نداشت. در ارقام کوهدشت، پیشتاز و 17 MV پیشتاز و 17 فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در شرایط تنش شوری نسبت به شاهد کاهش معن ی داری نشان داد؛ اما در رقم ایزنگران بر اثر شوری فعالیت آسکوربات پراکسیداز افزایش و فعالیت کاتالاز کاهش یافت . فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز فقط در رقم آگوستا بر اثر شوری افت کرد. فعالیت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز فقط در رقم گاسکوژن افزایش و در ارقام کوهدشت و پیشتاز کاهش معنی داری داشت . همچنین، نتایج نشان داد که به رغم افزایش جذب سدیم توسط ریشه تمامی ارقام، تنها ارقام آگوستا و ایزنگران توانایی کنترل انتقال سدیم به طوقه و برگ را دارند . در بین ارقام مورد مطالعه شوریفقط وزن خشک کل تک بوتة رقم کوهدشت را به طور معنی داری کاهش داد . بنابراین، می توان اظهار داشت که هرچند سدیم عنصری سم ی برای متابولیسم سلول به ویژه سلول های برگ است، در صورتی که فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در برگ افزایش یابد و سلول برگ بتواند ذخیره سازی سدیم در نواحی به جز سیتوسول را انجام دهد، حتی اگر رقم گندم مورد مطالعه نتواند از انتقال سدیم به برگ ها ممانعت کند، می تواند از سمیت این عنصر بکاهد.
ایمان جوادزرین؛ بابک متشرع زاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی میانگین غلظت ریزمغذی‌ها شامل مس، آهن، منگنز و روی در اندام هوایی ارقام مختلف گندم نان (Triticumaestivum) در مرحلۀ به ساقه رفتن در خاک آلوده به کادمیوم بود. تیمارهای آزمایش به‌ترتیب شامل سه سطح کادمیوم صفر (تیمار شاهد (Cd0)، 40 (Cd40) و 80 (Cd80) میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک) و 14 رقم گندم (‘بهار’، ‘نیک‌نژاد’، ‘مرودشت’، ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی میانگین غلظت ریزمغذی‌ها شامل مس، آهن، منگنز و روی در اندام هوایی ارقام مختلف گندم نان (Triticumaestivum) در مرحلۀ به ساقه رفتن در خاک آلوده به کادمیوم بود. تیمارهای آزمایش به‌ترتیب شامل سه سطح کادمیوم صفر (تیمار شاهد (Cd0)، 40 (Cd40) و 80 (Cd80) میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک) و 14 رقم گندم (‘بهار’، ‘نیک‌نژاد’، ‘مرودشت’، ‘پارسی’، ‘سیوند’، ‘شیراز’، ‘روشن’، ‘پیشتاز’، ‘آزادی’، ‘شهریار’، ‘پیشگام’، ‘امید’، ‘لوند’ و ‘نوید’) بود. تأثیر کادمیوم بر غلظت ریزمغذی‌ها در سطح 1 درصد معنادار بود. با افزایش سطح کادمیوم، غلظت مس در اندام هوایی همۀ ارقام کاهش یافت. به‌جز دو رقم ‘پیشگام’ و ‘امید’ که در تیمار Cd40 نسبت به تیمار شاهد افزایش غلظت آهن را نشان دادند، غلظت آهن در ارقام دیگر کاهش یافت. بیشترین و کمترین غلظت کادمیوم در تیمار Cd40 به‌ترتیب برای دو رقم ‘نیک‌نژاد’ (7 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) و ‘پارسی’ (دو میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) ثبت شد. همچنین بیشترین و کمترین غلظت کادمیوم در تیمار Cd80 به‌ترتیب در ارقام ‘پیشگام’ (20 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) و ‘نوید’ (6 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) مشاهده شد. درمجموع دو رقم ‘نیک‌نژاد’ و ‘پیشگام’ بیشترین قابلیت برداشت کادمیوم را داشتند، همچنین کمترین قابلیت برداشت کادمیوم در دو رقم ‘پارسی’ و ‘نوید’ مشاهده شد.
رئوف سید شریفی؛ رضا سید شریفی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر سطوح آبیاری، کاربرد متانول و نانواکسید آهن بر عملکرد و مولفه‌های پر شدن دانه آفتابگردان، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل کاربرد متانول (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و کاربرد 20 و30 درصد ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر سطوح آبیاری، کاربرد متانول و نانواکسید آهن بر عملکرد و مولفه‌های پر شدن دانه آفتابگردان، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل کاربرد متانول (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و کاربرد 20 و30 درصد حجمی متانول)، نانواکسید آهن (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد، کاربرد 3/0، 6/0 و 9/0 گرم در لیتر نانواکسید آهن) و سطوح آبیاری (آبیاری کامل بهعنوان شاهد، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) بودند. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه (2952 کیلوگرم در هکتار)، تعداد دانه پر در طبق (1121 دانه در طبق)، وزن هزار دانه (50 گرم)، سرعت، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتیب 00239/0 گرم در روز و 42 و 33 روز)، شاخص کلروفیل (56) در شرایط آبیاری کامل و در سطوح بالای متانول و نانواکسید آهن بدست آمد. بیشترین محتوای پرولین و قندهای محلول (به ترتیب 1/11 میکرو‌گرم در گرم وزن تر برگ و 72 میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ) در شرایط قطع آبیاری در مرحله گلدهی و کاربرد مقادیر بالای متانول و نانواکسید آهن و کمترین آنها در شرایط آبیاری کامل و عدم کاربرد متانول و نانواکسید آهن بدست آمد.
محسن ملک؛ فرشید قادری فر؛ بنیامین ترابی؛ حمیدرضا صادقی پور
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های خشک‌کردن (تیمارهای پسابیدگی)، تیمارهای شوک حرارتی و تنش اسمزی بر قابلیت حیات بذرهای پرایم‌شده‌ی ارقام کلزا، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 97-1396 انجام شد. در این مطالعه بذرهای سه رقم کلزا بانام‌های دی‌کا-ایکس‌پاور، تراپر و هایولا50، بلافاصله پس از ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های خشک‌کردن (تیمارهای پسابیدگی)، تیمارهای شوک حرارتی و تنش اسمزی بر قابلیت حیات بذرهای پرایم‌شده‌ی ارقام کلزا، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 97-1396 انجام شد. در این مطالعه بذرهای سه رقم کلزا بانام‌های دی‌کا-ایکس‌پاور، تراپر و هایولا50، بلافاصله پس از پرایمینگ، در معرض تیمارهای مختلف پسابیدگی، شوک حرارتی و پتانسیل اسمزی قرار گرفتند. سپس به‌منظور بررسی قابلیت حیات بذرهای تیمار‌شده با روش‌های مختلف پرایمینگ و شرایط مختلف در مرحله‌ی خشک کردن بذرهای پرایم‌شده، در معرض آزمون زوال کنترل‌شده قرار گرفتند و درنهایت با استفاده از برازش مدل لجستیک سه پارامتره به داده‌های درصد جوانه‌زنی طی آزمون زوال کنترل‌شده؛ زمان کاهش جوانه‌زنی بذرها به 50 درصد محاسبه و بهعنوان معیار مقایسه‌ی قابلیت حیات بذرها قرار گرفت. نتایج نشان داد پاسخ ارقام کلزا به تیمارهای مختلف، متفاوت بود. به‌طورکلی تیمارهای شوک حرارتی توانستند در رقم‌های دی‌کا-ایکس‌پاور و تراپر بسیار مفید واقع‌شده و منجر به افزایش قابلیت ماندگاری بذرها شوند. در مقابل تیمارهای تنش اسمزی اغلب دارای اثرات منفی بر ماندگاری بذرهای تمامی ارقام داشتند. همچنین پرایمینگ به روش اسموپرایمینگ و خشک‌کردن بذرها بهروش آرام دارای اثرات منفی بیشتری نسبت به هیدروپرایمینگ و خشک‌کردن سریع بودند.
مسلم حیدری؛ سید محسن موسوی نیک؛ نوشین میر
چکیده
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و همچنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت ...
بیشتر
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و همچنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت گلدانی به‌اجرا در آمد. عامل اول شامل چهار نوع کود نیتروژندار، X1 (زئولیت- EN)، X2 (زئولیت- AcAcEN)، X3 (زئولیت-HED)، X4 (کود اوره) و X0(نمونه شاهد- عدم استفاده از کود) و عامل دوم دو گونه لوبیا شامل لوبیا قرمز (Phaseolus vulgarize L.) رقم درخشان و لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.) از ژنوتیپ 29005 بودند. کاربرد نانو کودهای زئولیت عاملدار شده باعث کاهش آبشویی نیترات از واحدهای آزمایشی (گلدانها) شدند. در این میان، کود زئولیتی X3 توانست در مقایسه با کود اوره، آبشویی نیترات را 48 درصد کاهش دهد. مقدار نیتروژن خاک در گلدان حاوی کود X3، 115/0 قسمت در میلیون بود و در مقایسه با تیمار کود اوره 30 درصد حفظ و نگهداری این عنصر را درخاک بهبود بخشید. کود زئولیت X3 توانست باعث بهبود ویژگیهای رشد در گیاه لوبیا شود. بر این اساس کود X3، موجب افزایش شاخصهای کلروفیل، پروتئین و عملکرد دانه به‌ترتیب به‌میزان 44، 64 و 56 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد. به‌طورکلی کاربرد نانوزئولیتهای عاملدار شده نقش مفیدی در کاهش آبشویی نیترات و بهبود خصوصیتهای کمی و کیفی گیاه لوبیا دارد.
اعظم رضوی نسب؛ حسین شیرانی؛ احمد تاج آبادی پور؛ حسین دشتی
دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 31-42
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر شوری و ماده آلی بر ترکیب شیمیایی نهال پسته (رقم بادامی) و اثر این تیمارها بر مورفولوژی ریشه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 800، 1600 و 2400 میلی‌گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح ماده آلی (صفر، دو و چهار درصد وزنی از منبع کود ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر شوری و ماده آلی بر ترکیب شیمیایی نهال پسته (رقم بادامی) و اثر این تیمارها بر مورفولوژی ریشه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 800، 1600 و 2400 میلی‌گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح ماده آلی (صفر، دو و چهار درصد وزنی از منبع کود گاوی) بود. با افزایش شوری، میزان نیتروژن اندام هوایی روندی کاهشی داشت و این کاهش در بالاترین سطح شوری معنی‌دار بود. همچنین، افزایش ماده آلی، سبب افزایش معنی‌دار غلظت نیتروژن اندام هوایی گردید و برهمکنش شوری و ماده آلی بر غلظت نیتروژن اندام هوایی اثر معنیداری نداشت. شوری بر غلظت پتاسیم اندام هوایی اثری معنی‌دار نداشت، ولی با افزایش شوری و رسیدن به سطح 1600 میلی‌گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک، غلظت پتاسیم ریشه کاهش یافت، درصورتی که با افزایش ماده آلی مصرفی، غلظت پتاسیم اندام هوایی و ریشه افزایش یافت. افزایش شوری و ماده آلی، غلظت مس در اندام هوایی و ریشه را به طور معنی داری افزایش داد. در مورد تأثیر تیمارهای شوری و ماده آلی بر غلظت آهن در گیاه روند آن تقریباً شبیه اثرات تیمارها بر مس گیاه بود. در اثر افزایش شوری، طول و چگالی ریشه، به‌طور معنیداری کاهش یافت. همچنین، با افزودن ماده آلی و اثرات مطلوب آن بر خصوصیات فیزیکی و حاصل خیزی خاک، طول و چگالی ریشه افزایش و مقاومت فروپذیری خاک به‌طور معنیداری کاهش یافت.
امیر هوشنگ جلالی؛ پیمان جعفری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم هندوانه (Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum and Nakai) در شرایط شوری آب و خاک (به ترتیب 3/6 و 4/8 دسی زیمنس بر متر)، پژوهشی با استفاده از آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی شهرستان اردستان واقع در استان اصفهان طی سال های 1386 و 1387 انجام شد. سه رقم هندوانه ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم هندوانه (Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum and Nakai) در شرایط شوری آب و خاک (به ترتیب 3/6 و 4/8 دسی زیمنس بر متر)، پژوهشی با استفاده از آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی شهرستان اردستان واقع در استان اصفهان طی سال های 1386 و 1387 انجام شد. سه رقم هندوانه شامل ‘شوگر بیبی’، ‘چارلستون گری’ و ‘محبوبی’، کرت های اصلی و چهار سطح کود پتاسیم شامل صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار کرت های فرعی را تشکیل دادند. مصرف کود پتاسیم در مقادیر دو و سه برابر نسبت به شرایط معمول (بدون تنش شوری)، به ترتیب موجب 8/24 و 5/18 درصد افزایش عملکرد در دو رقم ‘چارلستون گری’ و ‘شوگر بیبی’ شد. بالاترین مقدار عملکرد 39112 کیلوگرم در هکتار با کاربرد 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار در رقم ‘چارلستون گری’ به دست آمد. در تمام مقادیر کاربرد پتاسیم، افزایش تعداد میوه در رقم ‘شوگر بیبی’ و وزن میوه در رقم ‘چارلستون گری’ از دلایل اصلی افزایش عملکرد در این دو رقم محسوب می‌شدند. با افزایش استفاده از کود پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم در برگ‌ها از 61/0 به 33/0 و در ساقه‌ها از 81/0 به 4/0 کاهش یافت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد در شرایط تنش شوری، استفاده بیشتر از کود پتاسیم می‌تواند اثرات مضر شوری را کاهش دهد و عملکرد هندوانه را بهبود بخشد.
محمود قربانزاده نقاب؛ حمیدرضا بابایی؛ قربانعلی رسام؛ علیرضا دادخواه؛ اصغر خوشنود یزدی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، محتوای پروتئین و روغن نه رقم سویا، در منطقة شیروان، انجام شد. در این مطالعه نه رقم سویا (هابیت، هاک، بلاک هاک، سنچوری، کلومبوس، کلارک، سحر، زان و ویلیامز) در سه تاریخ کاشت (اول خرداد، 15 خرداد و 30 خردادماه) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، محتوای پروتئین و روغن نه رقم سویا، در منطقة شیروان، انجام شد. در این مطالعه نه رقم سویا (هابیت، هاک، بلاک هاک، سنچوری، کلومبوس، کلارک، سحر، زان و ویلیامز) در سه تاریخ کاشت (اول خرداد، 15 خرداد و 30 خردادماه) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که با تأخیر در کاشت عملکرد دانه، درصد روغن، تعداد روز از کاشت تا گلدهی، تعداد روز از کاشت تا غلاف‌دهی و سایر اجزای عملکرد به‌صورت معنیداری کاهش یافت. تاریخ کاشت دوم خرداد با 2338 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه و روغن را داشت. در حالی که، بیشترین درصد پروتئین در تاریخ کاشت سوم به‌دست آمد. بین ارقام سویا از نظر عملکرد دانه و صفات اندازه‌گیری‌شده (به جز تعداد دانه در بوته و درصد روغن) اختلاف معنیداری مشاهده شد. رقم زان با 2395 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت. رقم سحر شاخص برداشت کمتری داشت و عملکرد کمتری نسبت به سایر ارقام تولید کرد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عملکرد دانه و درصد روغن با تأخیر در کاشت کاهش، ولی درصد پروتئین افزایش یافت. ارقام زان، بلاک هاک و هاک در همة تاریخ‌های کاشت عملکرد دانه و روغن بیشتری نسبت به سایر ارقام داشتند و برای کشت در مناطق سردسیر توصیه می‌شوند.
سیاوش آریافر؛ علیرضا سیروس مهر
چکیده
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم تنش) با دور آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم تنش) با دور آبیاری هرشش روز، تنش ملایم خشکی با دور آبیاری هر نه روز و تنش شدید خشکی با دور آبیاری هر 12 روز یک‌بار و عامل فرعی سطوح کمپوست زباله شهری شامل: عدم کاربرد کمپوست (شاهد)، کاربرد کمپوست به میزان ١٠، ٢٠ و ٣٠ تن در هکتار بود. تنش خشکی تأثیر معنیداری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان پرولین و کلروفیل a گیاه سیاه‌دانه داشت، به‌طوری‌که عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و کلروفیل a با افزایش تنش کاسته شد، ولی با افزایش تنش برمیزان پرولین برگ سیاه‌دانه افزوده شد. سطوح کمپوست باعث افزایش در صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد اسانس، پرولین، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید شد. برهمکنش تیمارها در صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید معنی‌دار گردید. براساس نتایج حاصل، کاربرد 30 تن در هکتار کمپوست زباله شهری و آبیاری هر 6 روز یک‌بار، به دلیل تولید عملکرد دانه و درصد اسانس بیشتر در شرایط آب و هوایی زابل مناسب به نظر می‌رسد.
فرشته کامیاب؛ محمد عابدینی؛ مسعود خضری
چکیده
درختان میوه باید عملکرد کافی در طول عمر اقتصادی خود به طور سالیانه داشته باشند. درختان میوه معمولاً بیش از حد توانایی باردهی خود، گل تولید میکنند که اگر همگی این گل‌ها به میوه تبدیل شوند، درخت ضعیف و میوهها ریز و نامرغوب شده و معمولاً درخت دچار پدیده تناوب باردهی میشود. به همین دلیل، باید برخی از گل‌ها و میوههای جوان ...
بیشتر
درختان میوه باید عملکرد کافی در طول عمر اقتصادی خود به طور سالیانه داشته باشند. درختان میوه معمولاً بیش از حد توانایی باردهی خود، گل تولید میکنند که اگر همگی این گل‌ها به میوه تبدیل شوند، درخت ضعیف و میوهها ریز و نامرغوب شده و معمولاً درخت دچار پدیده تناوب باردهی میشود. به همین دلیل، باید برخی از گل‌ها و میوههای جوان را به روش دستی، مکانیکی و یا شیمیایی حذف نمود. در پژوهش حاضر، تأثیر تنک دستی (10، 20 و 40 درصد حذف خوشه‌های میوه) و محلولپاشی با هورمون نفتالین استیک اسید (5، 10، 20 و 40 میلی‌گرم در لیتر) و اتفن (25، 50، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر) در مقایسه با شاهد (بدون اعمال تنک) بر میزان تنک میوه و برخی ویژگیهای کمی و کیفی میوه زرشک بی‌دانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در باغ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، در سال 1393 بررسی گردید. کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن سبب تنک مؤثر میوهها گردید، به‌طوری‌که بیشترین میزان تنک در تیمار نفتالین استیک اسید 10 میلی‌گرم در لیتر و همچنین اتفن 50 میلی‌گرم در لیتر مشاهده گردید. از طرف دیگر، این تیمارها میزان عملکرد را نیز نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند. تنک دستی و کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن باعث افزایش طول، قطر، حجم، وزن تر 100 حبه، وزن خشک 100 حبه، آنتوسیانین، ویتامین ث، کل مواد جامد محلول و نسبت مواد جامد محلول به اسید کل شدند.
طاهره اردشیری؛ شاهرخ جهان بین
چکیده
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانو کود کلات آهن و روی بر عملکرد و خصوصیات زراعی کلزا رقم هیبرید هایولا 308 در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان رامهرمز استان خوزستان به‌صورت کرت‌های خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. آبیاری، عامل اصلی در سه سطح آبیاری در کل دورة رشد، قطع آبیاری در مرحله ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانو کود کلات آهن و روی بر عملکرد و خصوصیات زراعی کلزا رقم هیبرید هایولا 308 در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان رامهرمز استان خوزستان به‌صورت کرت‌های خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. آبیاری، عامل اصلی در سه سطح آبیاری در کل دورة رشد، قطع آبیاری در مرحله ظهور جوانه گل و قطع آبیاری در مرحله تشکیل دانه و محلولپاشی در مراحل ابتدای ساقه‌رفتن و شروع گلدهی عامل فرعی در چهار سطح محلولپاشی با آب، محلولپاشی با نانو کلات روی، محلولپاشی با نانو کلات آهن و محلولپاشی با ترکیب نانو کلات روی و آهن (هرکدام با غلظت دو در هزار) بود. نتایج نشان داد قطع آبیاری در مراحل رشد زایشی عملکرد دانه (18 درصد)، وزن خشک گیاه (شش درصد) و شاخص برداشت (14 درصد) را کاهش داد. ارتفاع بوته و وزن هزاردانه تحت تأثیر برهمکنش تنش خشکی و محلولپاشی قرار گرفتند. بیشترین میزان درصد روغن دانه (2/45 درصد)، وزن هزار دانه (13/4 گرم) و ارتفاع گیاه (5/106 سانتیمتر) مربوط به تیمار آبیاری در کل دوره رشد و محلولپاشی ترکیبی نانو کود کلات روی و آهن بود. محلولپاشی نانو کود کلات آهن و روی باعث بهبود تحمل گیاه در شرایط تنش خشکی شد و عملکرد را نسبت به شاهد (هشت درصد) افزایش داد.