نویسندگان

1 مربی، دانشگاه پیام نور میبد، میبد

2 استادیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان

3 دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان

4 استادیار، زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان

چکیده

به‎منظور بررسی تأثیر شوری و ماده آلی بر ترکیب شیمیایی نهال پسته (رقم بادامی) و اثر این تیمارها بر مورفولوژی ریشه، آزمایش گلخانه‎ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 800، 1600 و 2400 میلی‏گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح ماده آلی (صفر، دو و چهار درصد وزنی از منبع کود گاوی) بود. با افزایش شوری، میزان نیتروژن اندام هوایی روندی کاهشی داشت و این کاهش در بالاترین سطح شوری معنی‎دار بود. همچنین، افزایش ماده آلی، سبب افزایش معنی‎دار غلظت نیتروژن اندام هوایی گردید و برهم‎کنش شوری و ماده آلی بر غلظت نیتروژن اندام هوایی اثر معنی‎داری نداشت. شوری بر غلظت پتاسیم اندام هوایی اثری معنی‎دار نداشت، ولی با افزایش شوری و رسیدن به سطح 1600 میلی‎گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک، غلظت پتاسیم ریشه کاهش یافت، درصورتی که با افزایش ماده آلی مصرفی، غلظت پتاسیم اندام هوایی و ریشه افزایش یافت. افزایش شوری و ماده آلی، غلظت مس در اندام هوایی و ریشه را به طور معنی داری افزایش داد. در مورد تأثیر تیمارهای شوری و ماده آلی بر غلظت آهن در گیاه روند آن تقریباً شبیه اثرات تیمارها بر مس گیاه بود. در اثر افزایش شوری، طول و چگالی ریشه، به‎طور معنی‏داری کاهش یافت. همچنین، با افزودن ماده آلی و اثرات مطلوب آن بر خصوصیات فیزیکی و حاصل خیزی خاک، طول و چگالی ریشه افزایش و مقاومت فروپذیری خاک به‏طور معنی‎داری کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of salinity and organic matters on chemical composition and root morphology of pistachio seedlings

نویسندگان [English]

  • Azam Razavi Nasab 1
  • Hossein Shirani 2
  • Ahmad Taj abadi pour 3
  • Hossein Dashti 4

1

2

3

4

چکیده [English]

To study the effect of salinity and organic matter on chemical composition and root morphology of pistachio cv. Badami, budded on seedling root stocks, a greenhouse experiment was conducted as a factorial based on a completely randomized design with three replications. Treatments consisted of four salinity (zero, 800, 1600 and 2400 mg NaCl kg-1 soil) and three organic matter (zero, two and four percent w/w) levels as farmyard manure. As salinity levels increased, shoot nitrogen concentration decreased. Organic matter application increased shoot nitrogen concentration and interaction of salinity and organic matter on this parameter was not significant. Also, salinity had no significant effect on shoot potassium content, while with increasing salinity, root potassium concentration decreased. Application of organic matter increased shoot and root potassium concentration. Adding salinity and organic matter levels increased shoot and root cu concentration significantly. Similar trend was observed on Fe concentration. As salinity levels elevated, root length and density significantly reduced. In addition, adding organic matter improved physical and nutritional soil properties, and because of that significantly increased root length and density and decreased soil penetration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • interaction
  • nutrients
  • penetration resistance
  • Root length and density
1 . بهمنی ا (١٣٨٤) اثر تنش شوری بر میزان جذب عناصر غذایی توسط ذرت. مجموعه مقالات نهمین کنگره علوم خاک ایران، تهران. صص. ١٠٨-١٠٥.
2 . تاج آبادی­پور ا (١٣٨٣) تأثیر کاربرد خاکی پتاسیم بر مقاومت نسبی سه رقم پسته به تنش شوری و آبی. دانشگاه شیراز. شیراز. رساله دکتری.
3 . حیدری­نژاد ع (1375) کاشت پسته در اراضی شور. سمینار بررسی مسائل پسته، کرمان. صص. 133-131.
4 . خوش­گفتارمنش، ا. ح. و سیادت ح (1381) تغذیه معدنی سبزیجات و محصولات باغی در شرایط شور. وزارت جهاد کشاورزی، معاونت امور باغبانی. 65 ص.
5 . شیرانی ح (١٣٨٢) اثر خاک­ورزی و کود آلی بر خصوصیات فیزیکی، حرکت املاح و مرفولوژی ریشه ذرت در خاک لورک. دانشگاه
صنعتی اصفهان. اصفهان. رساله دکتری.
6 . علی­پور. ح. و حسینی­فرد س ج (١٣٨٢) تشخیص و رفع کمبود عناصر غذایی در پسته. وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات کشاورزی.
7 . ملکوتی، م. ج. و همایی م (1383) حاصل­خیزی خاک‎های مناطق خشک و نیمه خشک 'مشکلات و راه­حل‎ها'. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. تهران. 480 ص.
8 . موسوی، س. ا.، لسانی ح. و بابالار م (1378) تأثیر تنش شوری بر جذب و توزیع عناصر معدنی در اندام‌های مختلف گیاه زیتون. ششمین کنگره علوم خاک ایران. مشهد. صص. 96-94.
9 . همایی م (1381) واکنش گیاهان به شوری. چاپ اول. انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. شماره 58. تهران. ایران.   
 
10 . Al-Nabulsi YA (2001) Saline drainage water, irrigation frequency and crop species effects on some physical properties of soils. Agron. Crop Sci. 186: 15-20.
11 . Alvarez R, Alvarez, CR and Steinbuch HS (2002) Association between soil organic matter and wheat yield in humid pampa of Argentina. Soil Sci. Plant Anal. 33: 749-757.
12 . Ashiono GB, Wasike W, Ouma JP, Gatwiku SW and Gachuki PN (2005) Residual effects of farmyard manure on stover and grain yield of cold tolerant dual purpose sorghum in the dry high land of Kenya. Agron. 4: 300-303.
13 . Barbarick KA (1996) Using organic materials as nitrogen fertilizer. Service In Action. No. 546. Colorado State University Cooperative Extension Service.
14 . Esmaili E, Homaee M and Malakouti MJ (2005) Interactive effect of salinity and two nitrogen fertilizers on growth and composition of sorghum. Iranian J. Soil and Waters Sci. 19(1): 131-131.
15 . Ferguson L, Poss JA, Grattan SR, Grieve GM, Wang D, Wilson C, Donvan TJ and Chao CT (2002) Pistachio rootstocks influence scion growth and ion relations under salinity and boron stress. Am. Soc. Hort. Sci. 127: 194-199.
16 . Gupta IC and Yadav JSP (1986) Crop tolerance to saline irrigation waters. Indian Soc. Soil Sci. 34: 379-386.
17 . Mkhabela TS (2006) A review of the use of manure in small-scale crop production system in South Africa. Plant Nutr. 29: 1159-1185.
18 . Papadopoolos I and Rending V (1983) Intractive effect of salinity and nitrogen on growth and yield of tomato plant. Plant Soil 73: 47-57.
19 . Parsa AA and Karimian N (1975) Effect of sodium choloride on seedling growth of two major varieties of Iranian pistachio. Hort. Sci. 50: 41-46.
20 . Picchioni GA, Miyamoto S and Storey JB (1990) Salt effects on growth and ion uptake of pistachio rootstock seedlings. Am. Soc. Hort. Sci. 115: 647-653.
21 . Ranjbar A, Lemeur R and Van Damme P (2001) Ecophysiological characteristics of two pistachio species (pistacia khinjuk and pistacia mutica) in response to salinity. Department of Plant Production, Laboratory of tropical and subtropical agronomy and ethnobotany, University of Ghent, Coupure Link 653, B-9000. Ghent, Belgium.
22 . Sepaskhah AR and Maftoun M (1988) Relative salt tolerance of Pistachio cultivars. Hort. Sci. 63: 157-167.
23 . Sidhu AS and Sur HS (1993) Effect of incorporation of legumes in straw on soil properties and crop yield in a Maize-wheat sequence. Trop. Agric. (Trinidad) 70: 226-229.
24 . Steppuhn H, Van Genuchten MT and Grieve CM (2005)
Root-zoon salinity. Ι. Selecting a product - yield Index and response function for crop tolerance. Crop Sci. 45: 209-220.
26 . Vavghan LV, MacAdam JW, Smith SE and Dudley LM (2002) Root growth and yield of differing alfalfa rooting populations under increasing salinity and zero leaching. Crop Sci. 42: 2064-2071.
27 . Zhang H, Hartge KH and Ring H (1997) Effectiveness of organic matter incorporation in reducing soil compactibility. Soil Sci. Soc. Am. J. 61: 239-245.