نویسندگان

مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، اصفهان

چکیده

به منظور انتخاب ارقام پرمحصول جو برای کشت در مناطق سردسیر استان اصفهان، عملکرد و اجزاء عملکرد نه ژنوتیپ جو در دو سال زراعی 84-1383 و 85-1384 در مزارع کشاورزان شهرستان فریدن درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مقایسه شدند. اثر سال، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن ها بر عملکرد دانه و تعدادی از اجزای عملکرد معنی دار بود. همبستگی عملکرد دانه با تعداد سنبله در واحد سطح مثبت و معنی دار بود. مهمترین عامل تغییرات عملکرد دانه تراکم سنبله در واحد سطح بود. لذا افزایش تراکم بذر می تواند بر افزایش عملکرد دانه مؤثر باشد. همبستگی وزن هزار دانه با عملکرد دانه منفی و معنی دار بود. عملکرد دانه ژنوتیپ های دارای دانه ریزتر، بیشتر بود. ژنوتیپ های 2-74–CB (از ژنوتیپ های مناطق سرد)، 12-IFN و 13-IFN (انتخابی از توده های محلی اصفهان) از نظر عملکرد دانه و پاکوتاهی (و غیره) برتر از شاهد بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Yield comparison of cold tolerant barley genotypes in Fereidan area of Esfahan province

نویسندگان [English]

  • Ahmad Jafari
  • Mehrdad Mahlooji

چکیده [English]

In order to selection of superior cold tolerant barley genotypes for cold regions of Esfahan province, this study was conducted with nine barley varieties/lines in Fereidan area, and in two successive years (2002-2004). The research was carried out in on-farm pattern experiment and in a CRB design. Results showed that grain yield and some of yield components affected by year, variety and their interactions, significantly. Positive and significant correlation observed between grain yields and numbers of spikes per square meter. Changes of numbers of spikes per square meter were main cause of grain yield variations. Grain yields correlated with thousand kernel weight, negatively and significantly. The grain yield of CB-74-2 barley line was the highest in all years, significantly. Also, the grain yield of IFN-12 and IFN-13 barley lines, selected from Esfahan province’s local varieties, were significantly higher than check variety (Makooii).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barley
  • Cold regions
  • cold tolerance
  • Esfahan
  • Grain yield
1. اسدی ع (1387) مقایسه عملکرد ژنوتیپ­های گندم نان در مناطق سردسیر. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان.
2. بابایی ت.، کوچکی ا. و سرخی ب (1387) ارزیابی لاین­های امیدبخش جو در مزارع زارعین استان مرکزی. خلاصه مقالات دهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. کرج. ص. 123.
3.  بی­نام (1378) نتایج تحقیقات به­نژادی جو 'سال زراعی 78-1377'. واحد به­نژادی جو، بخش تحقیقات غلات، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت کشاورزی.
4. بی­نام (1386) آمار هواشناسی سال­های 1383 تا 1385 ایستگاه هواشناسی داران. اداره کل هواشناسی استان اصفهان.
5. ثابت­مقدم ح.، فتحی ق. سیادت س. خلیل عالمی س. و
لک­زاده ا (1387) اثر تاریخ کاشت و تراکم بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد جو لخت در منطقه اهواز. خلاصه مقالات دهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. کرج. ص. 284.
6. جعفری ا. و مالوردی ق (1386) گزارش نهایی طرح تحقیقاتی مقایسه عملکرد ارقام و لاین­های امیدبخش جو دیم با
تراکم­های مختلف کشت در شرایط زارعین (on-farm). مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور.
7. درخشنده­پور ع (1363) تعیین مناسب­ترین زمان کاشت و میزان بذر ارقام جو. گزارش سالیانه بخش تحقیقات خاک و آب. مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان.
8. کریمی م (1371) آب و هوای استان اصفهان، سازمان برنامه و بودجه استان اصفهان. 97 صفحه.
9. یوسفی ا. و قزوینی ح. ا (1377) بررسی سازگاری
ارقام جو در آزمایش یکنواخت سراسری منطقه سرد. انتشارات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
 
10. Fischer RA (1985) Numberofkernelsinwheatcropsandtheinfluenceofsolarradiation and temperature. J. Agr. Sci. 105: 447-461.
11. Slafer GA, Cano M, Savin JL, Araus R and Romagosa I (2003) Barley science, Recent advances from molecular biology to agronomy of yield and quality. First Indian Reprint, New Delhi, India.