علیرضا ترابی؛ حسن فرحبخش؛ غلامرضا خواجویی نژاد
چکیده
به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و مقادیر مختلف سوپرجاذب زئولیت بر عملکرد، اجزای عملکرد و محتوای نسبی آب سورگوم (Sorghum bicolor L.)، آزمایشی با استفاده از طرح کرت‌های خرد‌شده در مکان و زمان و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 90 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، انجام شد. رژیم‌های ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و مقادیر مختلف سوپرجاذب زئولیت بر عملکرد، اجزای عملکرد و محتوای نسبی آب سورگوم (Sorghum bicolor L.)، آزمایشی با استفاده از طرح کرت‌های خرد‌شده در مکان و زمان و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 90 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، انجام شد. رژیم‌های مختلف آبیاری (100، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به کرت‌های اصلی و مقادیر مختلف سوپرجاذب زئولیت (صفر، 150 و300 کیلوگرم در هکتار) به کرت‌های فرعی اختصاص داده شدند. نتایج نشان داد همة صفات مورد بررسی (علوفة تر و خشک، ارتفاع بوته، محتوای نسبی آب و ...) به جز تعداد گره در بوته تحت تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری قرار گرفتند؛ همچنین، تمام صفات به جز ارتفاع، محتوای نسبی آب در مرحلة اول و سرعت رشد در مراحل اول و چهارم نمونه‌گیری تحت تأثیر سوپرجاذب قرار گرفتند، به‌طوری که، بیشترین مقدار صفات اندازه‌گیری‌شده از سطح 300 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار به‌دست آمد. اثر متقابل آبیاری×سوپرجاذب×برداشت در مورد علوفة تر معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد علوفة تر از برداشت دوم و آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی با کاربرد 300 کیلوگرم زئولیت در هکتار به‌دست آمد. به‌طور کلی می‌وان نتیجه‌گیری کرد که مصرف سوپرجاذب در سطح 300 کیلوگرم در هکتار در سطوح آبیاری کمتر از ظرفیت زراعی به افزایش 20 درصدی عملکرد منجر می‌شود.
حسن حاج نجاری؛ محیالدین پیرخضری؛ داریوش آتشکار
چکیده
کاربرد پایههای رویشی به منظور افزایش کمی و کیفی باغهای سیب ضروری است. آسان‌سازی فنون تکثیر پایههای رویشی و جلوگیری از افزایش هزینه‌ها اثر مثبت بر روند توسعة باغهای پایة مالینگ دارد. این آزمایش به منظور بررسی امکان استفاده از سر‌شاخه‌های پایههای رویشی بالای محل پیوند و کاهش ضایعات پایههای سربرداری‌شده پس از پیوند و بررسی ...
بیشتر
کاربرد پایههای رویشی به منظور افزایش کمی و کیفی باغهای سیب ضروری است. آسان‌سازی فنون تکثیر پایههای رویشی و جلوگیری از افزایش هزینه‌ها اثر مثبت بر روند توسعة باغهای پایة مالینگ دارد. این آزمایش به منظور بررسی امکان استفاده از سر‌شاخه‌های پایههای رویشی بالای محل پیوند و کاهش ضایعات پایههای سربرداری‌شده پس از پیوند و بررسی اثرات تیمارهای مختلف جایگاه قلمه در بخش‌های مختلف انتهایی، میانی و پایینی شاخه، غلظت‌های مختلف هورمون ایندول بوتیریک اسید در دو سیستم تکثیری خزانه و گلخانه انجام شد و متغیرهای ریخت‌زایی مثل درصد ریشهزایی، درصد کالوس‌زایی، تعداد ریشه، طول ریشه و میزان کالوس در دو پایه رویشی مالینگ مرتون [106، 111] ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که بین تیمارهای سیستم تکثیر، جایگاه قلمه، نوع پایه و غلظت IBA اختلاف معنی‌داری وجود دارد. مقایسة میانگین‌ها نشان داد که سیستم تکثیر قلمه در خزانه به‌صورت غیرقطبی با 77/28 درصد ریشهزایی نسبت به سیستم تکثیر گلخانه‌ای با 19/22 درصد ریشهزایی تفاوت معنی‌داری دارد. همچنین، قدرت ریشهزایی پایة مالینگ مرتون 106 با 82/38 درصد نسبت به پایة مالینگ مرتون 111 با 4/12 درصد ریشهزایی به‌طور معنی‌داری بیشتر بود. غلظت 2500 میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید با 38/33 درصد، نسبت به سایر سطوح دارای بیشترین میزان ریشهزایی بود.
محمد سعید حسنوندی؛ مسعود رفیعی؛ عظیمه باقری
چکیده
تجزیه و تحلیل رشد، روش کاربردی و با ارزشی در بررسی کمی رشد، نمو و تولیدگیاهان زراعی به شمار میرود. به منظور مطالعة اثر کود نیتروژن و تراکم بوته بر شاخصهای مهم فیزیولوژیک رشد گیاه گلرنگ (رقم IL111)، آزمایشی در قالب کرت‌های خرد‌ده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 87ـ1386 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی ...
بیشتر
تجزیه و تحلیل رشد، روش کاربردی و با ارزشی در بررسی کمی رشد، نمو و تولیدگیاهان زراعی به شمار میرود. به منظور مطالعة اثر کود نیتروژن و تراکم بوته بر شاخصهای مهم فیزیولوژیک رشد گیاه گلرنگ (رقم IL111)، آزمایشی در قالب کرت‌های خرد‌ده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 87ـ1386 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان، واقع در شهرستان خرمآباد، اجرا شد. تیمارها شامل کود نیتروژن به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح (0N1=، 75N2= و 150N3= کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و تراکم بوته به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح (40D1=، 50D2= و 60D3= بوته در متر‌مربع) بودند. به منظور بررسی دقیق‌تر از شاخص درجة روز رشد برای برازش منحنیهای شاخص رشد استفاده شد و با استفاده از مدل‌های رگرسیونی غیرخطی برای هر کدام از شاخصهای رشد مدل مناسب انتخاب شد. نتایج بررسی شاخصهای رشد نشان داد کاربرد نیتروژن سبب افزایش شاخصهایی نظیر سطح برگ، تجمع مادة خشک و سرعت رشد محصول شد، اما سرعت جذب خالص در آن کاهش یافت. با افزایش تراکم بوته شاخصهایی نظیر سطح برگ و تجمع مادة خشک به علت خاصیت شاخه دهی گلرنگ دچار تغییر زیادی نشد، اما سرعت رشد محصول و سرعت جذب خالص در گیاه کاهش پیدا کرد.با توجه به مجموع نتایج میتوان این‌گونه اظهار کرد که کاربرد نیتروژن در مقایسه با تغییرات تراکم بوته، اثر بیشتر و مثبتتری بر شاخصهای فیزیولوژیک رشد در گیاه گلرنگ داشته است.
علیرضا مشرفی عراقی؛ روح‌انگیز نادری؛ مصباح بابالار؛ محمدرضا طاهری
چکیده
بنتالقنسول (Euphorbia pulcherrima) گیاهی گلدانی است که براکتههای رنگین آن در روزهای کوتاه تشکیل می‌شود. در این تحقیق، تأثیر نسبتهای مختلف نیتروژن آمونیومی به نیتروژن کل بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول مطالعه شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهان بنتالقنسول با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن ...
بیشتر
بنتالقنسول (Euphorbia pulcherrima) گیاهی گلدانی است که براکتههای رنگین آن در روزهای کوتاه تشکیل می‌شود. در این تحقیق، تأثیر نسبتهای مختلف نیتروژن آمونیومی به نیتروژن کل بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول مطالعه شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهان بنتالقنسول با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن کل صفر، پنج صدم، یک دهم و شانزده صدم میلیاکیوالان در لیتر تغذیه شدند. سپس، در پایان آزمایش خصوصیات رویشی، وزن تر و خشک اندامهای هوایی و ریشه، شاخص کلروفیل و غلظت عناصر معدنی ارزیابی شدند. بررسی کلی نتایج نشان داد که محلولهای غذایی با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن کلتأثیر معنی‌داری (01/0≥P) بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول داشت. به‌طوری که، حداکثر سطح براکته و برگ در نسبت آمونیوم به نیتروژن کلپنج صدم میلیاکیوالان در لیتر و حداقل در نسبت شانزده صدم میلیاکیوالان در لیتر به‌دست آمد. نسبت بالاتر از پنج صدم میلیاکیوالان در لیتر آمونیوم به نیتروژن کل سبب تأخیر در تشکیل براکته و کاهش ماندگاری گل شد. همچنین، تأثیر تیمارها بر وزن تر و خشک براکته، برگ، ساقه، ریشه و میزان نیتروژن برگ معنی‌دار بود. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، به نظر میرسد، نسبت تغذیة آمونیوم به نیتروژن کل برابر پنج صدم سبب بهبود شاخصهای تولید گیاه بنتالقنسول شد.
سید مجید موسوی؛ زهرا احمدآبادی
چکیده
برای مقایسة پتانسیل کودهای آلی لجن فاضلاب با کمپوست زبالة شهری از نظر ورود عناصر ریزمغذی به خاک، تحقیقی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده بر پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه اجرا شد. تیمارهای کودی به‌عنوان عامل اصلی و شامل کود شیمیایی، کودهای آلی(20 و40 تن لجن فاضلاب در هکتار، 20 و40 تن لجن فاضلاب در هکتار+50 درصد کود شیمیایی، 20 و ...
بیشتر
برای مقایسة پتانسیل کودهای آلی لجن فاضلاب با کمپوست زبالة شهری از نظر ورود عناصر ریزمغذی به خاک، تحقیقی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده بر پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه اجرا شد. تیمارهای کودی به‌عنوان عامل اصلی و شامل کود شیمیایی، کودهای آلی(20 و40 تن لجن فاضلاب در هکتار، 20 و40 تن لجن فاضلاب در هکتار+50 درصد کود شیمیایی، 20 و 40 تن کمپوست در هکتار، 20 و 40 تن کمپوست در هکتار+50 درصد کود شیمیایی) و شاهد بودند. عامل فرعی (سال‌های مصرف) شامل 3 تیمار (1، 2 و 3 سال کوددهی) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی و سال‌های مصرف کود، هر دو به‌طور معنی‌داری انباشت عناصر ریزمغذی در خاک را از نظر کل و قابلیت جذب افزایش داد و تأثیر تیماری کودی لجن فاضلاب بیشتر بود. بالاترین میزان آهن کل و قابل جذب، روی کل و قابل جذب، منگنز کل و مس کل در سطوح کودی لجن فاضلاب به‌دست آمد و بیشترین منگنز و مس قابل جذب به ترتیب در تیمارهای 3 سال کاربرد 40 تن کمپوست و 20 تن کمپوست+50 درصد کودشیمیایی حاصل شد.
سهیلا جواهری؛ حسین زارعی؛ علیرضا موحدی نائینی؛ قربانعلی روشنی
چکیده
یکی از فاکتور‌های مهم موفقیت احداث چمن، وضعیت مناسب بستر کشت آن است؛ در این بررسی تأثیر چند بستر کشت (1. خاک‌برگ، 2.پوستة برنج، 3. کود دامی، 4. کمپوست قارچ، 5. مخلوط خاک‌برگ، پوستة برنج و کمپوست قارچ (مخلوط 1)، 6. مخلوط خاک‌برگ، پوستة برنج و کود دامی (مخلوط 2)، هر یک به نسبت 1:1:1 به همراه 7. تیمار شاهد) در سه سطح فشردگی (غلتک با وزن‌های 36، 56 و ...
بیشتر
یکی از فاکتور‌های مهم موفقیت احداث چمن، وضعیت مناسب بستر کشت آن است؛ در این بررسی تأثیر چند بستر کشت (1. خاک‌برگ، 2.پوستة برنج، 3. کود دامی، 4. کمپوست قارچ، 5. مخلوط خاک‌برگ، پوستة برنج و کمپوست قارچ (مخلوط 1)، 6. مخلوط خاک‌برگ، پوستة برنج و کود دامی (مخلوط 2)، هر یک به نسبت 1:1:1 به همراه 7. تیمار شاهد) در سه سطح فشردگی (غلتک با وزن‌های 36، 56 و 76 کیلوگرم) بر میزان برخی از فاکتور‌های رشدی چمن اسپورت در فصل بهار بررسی شد. بدین منظور آزمایشی، در سال 1387، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به‌صورت طرح بلوکهای نواری با سه تکرار اجرا شد. طبق نتایج این بررسی، اثر متقابل تیمارهای کودی و فشردگی در برخی صفات مورد اندازهگیری معنی‌دار شد، به‌طوری‌که بیشترین میزان کلروفیل و نیز ارتفاع گیاه در هر سه سطح فشردگی، در تیمار مخلوط 2 و کمترین میزان در تیمار شاهد مشاهده شد. همچنین، در هر سه سطح فشردگی، تیمار شاهد بیشترین و تیمارهای مخلوط 2 و کود دامی کمترین میزان مادة خشک را به خود اختصاص دادند. در اندازهگیری سرعت پوشش، تراکم و سبزینگی چمن، اثر متقابل تیمارهای کودی و فشردگی معنی‌دار نشد و تیمارهای کمپوست قارچ و مخلوط 2 به ترتیب بیشترین سرعت پوشش و سبزینگی را نسبت به سایر تیمارهای کودی نشان دادند. به‌طور کلی مواد آلی به علت تأثیرات سازندهای که بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی دارند، باید به‌عنوان یکی از ارکان مهم باروری خاک به آن‌ها توجه شود.
عرفان سپهوند؛ علی مومن پور؛ علی ایمانی؛ محمود قاسم نژاد
چکیده
این آزمایش، به منظور بررسی برخی خصوصیات رویشی و زایشی درخت و صفات مربوط به کمیت و کیفیت میوه و مغز و همبستگی بین آن‌ها در 80 ژنوتیپ بادام انجام شد. صفات کیفی در این آزمایش براساس توصیف‌نامة بادام اندازهگیری و به آن‌ها کد داده شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌ها از نظر وزن میوه، خشک‌میوه و مغز و نسبت مغز به خشک‌میوه با یکدیگر دارای اختلاف ...
بیشتر
این آزمایش، به منظور بررسی برخی خصوصیات رویشی و زایشی درخت و صفات مربوط به کمیت و کیفیت میوه و مغز و همبستگی بین آن‌ها در 80 ژنوتیپ بادام انجام شد. صفات کیفی در این آزمایش براساس توصیف‌نامة بادام اندازهگیری و به آن‌ها کد داده شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌ها از نظر وزن میوه، خشک‌میوه و مغز و نسبت مغز به خشک‌میوه با یکدیگر دارای اختلاف معنی‌داری بودند. ژنوتیپ شمارة 169 به‌عنوان ژنوتیپ بسیار دیرگل تشخیص داده شد. وزن میوه با پوست سبز، خشک‌میوه و مغز در ژنوتیپ شمارة 169 به‌ترتیب 50/12، 75/4 و 28/1 گرم بود. خشک‌میوه و مغز این ژنوتیپ از لحاظ کیفی دارای شرایط مطلوبی بود. مغز این ژنوتیپ، شیرین، دارای چروکیدگی و کرک کم بود که این صفات از نظر بازار‌پسندی و تجاری بسیار مهم هستند. نتایج حاصل از همبستگی بین صفات نشان داد که اندازه و وزن میوه دارای پوست سبز، اندازه و وزن خشک‌میوه، اندازه و وزن مغز به‌صورت دو طرفه با همدیگر در سطح 1 درصد همبستگی معنی‌دار مثبتی داشتند. همچنین، طعم مغز نیز با میزان کرک، چین و چروک و شدت رنگ مغز همبستگی منفی معنی‌داری نشان داد. نتایج حاصل از تجزیة کلاستر براساس تمام صفات اندازه‌گیری‌شده، ارقام را در فاصلة اقلیدسی 25، به 2 گروه اصلی تقسیم‌بندی کرد. با کاهش فاصلة اقلیدسی از 25 به 5 ژنوتیپ‌ها در 8 گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند. از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی در این تحقیق، صفاتی همچون ارتفاع، قدرت رشد رویشی و عادت رشد درختان، اندازة میوة سبز، خشک‌میوه و مغز، میزان نرمی و سختی پوست چوبی خشک‌میوه بودند.
مریم تاتاری؛ سید اصغر موسوی
چکیده
با توجه به مشکلات ناشی از کاربرد پایههای بذری و غیریکنواخت در باغهای درختان میوة هستهدار، استفاده از پایههای یکنواخت و سازگار با این درختان الزامی است. به منظور تعیین بهترین محیط کشت، ریزنمونههای جوانة انتهایی و جوانههای جانبی پایههای تترا، نماگارد و GF677 در اواسط بهار تهیه شدند و پس از گندزدایی، در شرایط درونشیشهای ...
بیشتر
با توجه به مشکلات ناشی از کاربرد پایههای بذری و غیریکنواخت در باغهای درختان میوة هستهدار، استفاده از پایههای یکنواخت و سازگار با این درختان الزامی است. به منظور تعیین بهترین محیط کشت، ریزنمونههای جوانة انتهایی و جوانههای جانبی پایههای تترا، نماگارد و GF677 در اواسط بهار تهیه شدند و پس از گندزدایی، در شرایط درونشیشهای روی محیطهای کشت MS تغییر‌یافته، WPM و Knop هر کدام دارای 6/0 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 01/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید قرار گرفتند. این پژوهش به‌صورتآزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی با چهار تکرار و چهار نمونه در هر تکرار به اجرا درآمد. طبق نتایج، پایههای تترا، GF677 و نماگارد به‌ترتیب بیشترین تعداد گیاهچه را تولید کردند. پایة نماگارد در محیط کشت Knop، هیچ پرآوری را به همراه نداشت. ریزنمونههای نماگارد در این محیط کلروز شدند. این محیط کشت به ایجاد کلروز در گیاهچههای حاصل از ریزنمونۀ تترا منجر شد. ریزنمونههای هر سه پایه در محیط MS تغییر‌یافته، بیشترین تعداد و طول گیاهچه را تولید کردند، بنابراین، تیمار ترکیب تنظیم‌کنندههای رشد روی محیط MS تغییر‌یافته ارزیابی شد. به منظور تعیین بهترین ترکیب تنظیم‌کنندههای رشد، سه ترکیب مختلف ارزیابی و بررسی شد. ترکیب هورمونی 6/0 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 01/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید، بیشترین تعداد و طول گیاهچه را تولید کردند. افزایش غلظت تنظیم‌کنندههای رشد به میزان 8/0 و 1 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 1/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید به شیشهای‌شدن و تولید کالوس در پایة GF677 منجر شد. در هر سه ریزنمونه بیشترین تعداد ریشه و درصد ریشهزایی در محیط MS تغییر‌یافته با 1 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید حاصل شد. پایة تترا بیشترین تعداد و طول ریشه را تولید کرد.
علی سرخوش؛ محمد ابوطالبیان
چکیده
به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ مزرعه‌ای بذر و تقسیط کود نیتروژنی بر کارایی مصرف نیتروژن، عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت سینگل‌کراس 704 این پژوهش در سال 1390 به روش فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی اسدآباد اجرا شد. تیمارها شامل پرایم مزرعه‌ای بذر در سه سطح (پرایم با آب، پرایم با محلول روی و بدون ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ مزرعه‌ای بذر و تقسیط کود نیتروژنی بر کارایی مصرف نیتروژن، عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت سینگل‌کراس 704 این پژوهش در سال 1390 به روش فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی اسدآباد اجرا شد. تیمارها شامل پرایم مزرعه‌ای بذر در سه سطح (پرایم با آب، پرایم با محلول روی و بدون پرایم) و زمان مصرف کود نیتروژنه با پنج سطح (شامل بدون کاربرد، کاربرد یک، دو، سه و چهار‌مرحله‌ای) بود. نتایج نشان داد میزان نیتروژن دانه در پرایم با محلول روی و کاربرد چهار مرحلهای کود نیتروژن به بالاترین میزان، 6/1 درصد، رسید. بیشترین عملکرد دانه در تیمار ترکیبی کاربرد سه مرحلهای کود نیتروژن و پرایم با محلول روی (10769 کیلوگرم در هکتار) به‌دست آمد که نسبت به تیمار بدون پرایم و مصرف‌نکردن کود نیتروژن، 77 درصد افزایش داشت. در این تحقیق پرایم‌کردن و کاربرد تقسیطی کود نیتروژن سبب کاهش شاخص برداشت شد. پرایم‌کردن بذر باعث افزایش 7/32، 6/19 و 30 درصدی شاخصهای کارایی زراعی نیتروژن، عامل جزئی سودمندی نیتروژن و کارایی بازیافت نیتروژن دانه نسبت به تیمار شاهد شد. کاربرد سه مرحلهای نیتروژن نیز سبب افزایش 6/117، 6/23 و 450 درصدی شاخصهای مذکور نسبت به کاربرد یک‌مرحله‌ای کود نیتروژن شد.
علی رضا برجیان بروجنی؛ امیر هوشنگ جلالی
چکیده
حبوبات از جمله گیاهانی هستند که توانایی تثبیت نیتروژن را دارند و جایگاه ویژه‌ای را در تناوب‌های زراعی به خودشان اختصاص داده‌اند. به منظور مقایسة ویژگیهای زراعی 5 لاین امید‌بخش لوبیا چیتی با 2 رقم شاهد صدری و محلی خمین مطالعه‌ای، در سال زراعی 91ـ1390، در 3 شهرستان فریدون‌شهر، دهاقان و سمیرم استان اصفهان انجام شد. از طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
حبوبات از جمله گیاهانی هستند که توانایی تثبیت نیتروژن را دارند و جایگاه ویژه‌ای را در تناوب‌های زراعی به خودشان اختصاص داده‌اند. به منظور مقایسة ویژگیهای زراعی 5 لاین امید‌بخش لوبیا چیتی با 2 رقم شاهد صدری و محلی خمین مطالعه‌ای، در سال زراعی 91ـ1390، در 3 شهرستان فریدون‌شهر، دهاقان و سمیرم استان اصفهان انجام شد. از طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار برای اجرای پژوهش استفاده شد. در منطقة فریدون‌شهر عملکرد دانة لاین‌های KS21191، E9 و E10 به‌ترتیب با 3035، 3412 و 3455 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی‌داری با رقم شاهد صدری نداشت، اما به‌ترتیب 37، 8/21 و 3/20 درصد کمتر از رقم محلی خمین بود. در منطقة دهاقان عملکرد تمام لاین‌های امید‌بخش به‌طور معنی‌داری کمتر از 2 رقم شاهد بود. در منطقة سمیرم لاین‌های امید‌بخش E9 و E10 به‌ترتیب با عملکردهای 2900 و 2720 کیلوگرم در هکتار عملکردهایی معادل 2 رقم شاهد داشتند. تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف دو جزء مهم عملکرد بودند که بخش شایان توجهی از تفاوت عملکرد ژنوتیپ‌ها را توضیح دادند. روند تغییرات شاخص برداشت در 2 منطقة فریدون‌شهر و دهاقان یکسان بود و رقم محلی خمین در این 2 منطقه به‌ترتیب با شاخص برداشت 8/42 و 8/38 درصد، بالاترین مقادیر شاخص برداشت را داشت. در منطقة سمیرم، شاخص برداشت ارقام صدری، خمین و لاین‌های E9 و E10 به‌ترتیب برابر بود با 1/37، 8/36، 8/35 و 5/36 درصد. با توجه به نتایج، عملکرد لاین‌های E9 و E10 در هر 2 منطقة فریدون‌شهر و سمیرم و عملکرد لاین KS21191 فقط در منطقة فریدون‌شهر می‌تواند با عملکرد ارقام شاهد برابری کند و لاین‌های امید‌بخش مناسب شهرستان سمیرم نبود.
آویشن طاهرخانچی؛ غلام علی اکبری؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید (80 درصد تخلیه رطوبت) و چهار روش کاربرد مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم روی گیاه یا بذر بررسی شدند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط بدون تنش و محلولپاشی باکتری بر روی برگ بهعلاوة مایهزنی بذر به‌دست آمد. حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز مربوط به تیمار تنش متوسط همراه با محلول پاشی برگ بهعلاوه مایهزنی بذر بود. همچنین، بیشترین میزان غلظت پرولین در تیمار تنش شدید بدون استعمال باکتری به‌دست آمد که نسبت به کمترین حالت، سه برابر اختلاف نشان داد. نتایج این تحقیق به‌طور کلی نشان داد که هرچند کاربرد کود زیستی در شرایط تنش متوسط توانست از تأثیرات مخرب تنش و تا حدی از کاهش عملکرد جلوگیری کند، در تنش شدید فقط هزینة تولید را افزایش داد و نتوانست بر عملکرد اثر افزایشی چشمگیری داشته باشد.
علی اکبر قاسمی؛ حسن حمیدی؛ جابر آروس؛ علی معصومی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیرات توأم تنش شوری حاصل از کلرید سدیم و کلرید کلسیم و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پتانسیل‌های مختلف اسمزی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) در دماهای متفاوت، 20، 25، 30 و 35 درجة سانتی‌گراد، با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیرات توأم تنش شوری حاصل از کلرید سدیم و کلرید کلسیم و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پتانسیل‌های مختلف اسمزی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) در دماهای متفاوت، 20، 25، 30 و 35 درجة سانتی‌گراد، با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، در سال 1389، انجام شد. در این تحقیق صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و بنیة بذر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف نمک، پتانسیل اسمزی و دما بر همة صفات مورد مطالعه بسیار معنی‌دار شد. مقایسة میانگین‌ها برای صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی نشان داد که نمک کلرید کلسیم به‌ترتیب با 63 درصد و 11/7 نسبت به کلرید سدیم با 50 درصد و 70/1 اختلاف معنی‌داری داشت. بالاترین درصد و سرعت جوانه‌زنی در تیمار کلرید کلسیم و پتانسیل اسمزی 3- بار با دمای 25 درجة سانتی‌گراد مشاهده شد. بیشترین طول ریشه‌چه و بنیة بذر نیز در تیمار کلرید کلسیم و پتانسیل اسمزی 3- بار با دمای 20 درجة سانتی‌گراد مشاهده شد. بیشترین طول ساقه‌چه در تیمارهای کلرید سدیم و کلرید کلسیم با پتانسیل اسمزی شاهد (آب مقطر) و دمای 30 درجة سانتی‌گراد وجود داشت. به‌طور کلی با افزایش پتانسیل اسمزی و نیز دمای بالاتر از 30 درجة سانتی‌گراد همة صفات در هر دو محلول نمک به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با وجود این اثرات سوء، افزایش دماهای بالا در نمک کلرید سدیم به مراتب بیشتر از کلرید کلسیم بود. بررسی پاسخ گیاه زوفا به سطوح مختلف تنش شوری و دما در مرحلة جوانه‌زنی، کشاورزان را در استقرار و تولید مطلوب آن یاری خواهد کرد.
مجید اسماعیلی زاده؛ محمدرضا پوررجبی نژاد؛ حمید رضا کریمی؛ علی اکبر محمدی
چکیده
به منظور بررسی اثر بنزیل‌آدنین و حذف آبیاری در زمستان بر پارامترهای رشدی و ترکیب شیمیایی درخت و ویژگیهای کمّی خشک‌میوة پستة رقم کله‌قوچی پژوهشی، در سال‌های 1389 تا 1391، انجام شد. در این پژوهش اثر 2 سطح رژیم آبیاری شامل آبیاری و بدون آبیاری در زمستان در ترکیب با 3 سطح بنزیل‌آدنین (0، 20 و 40 میلیگرم در لیتر) با استفاده از طرح بلوکهای ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر بنزیل‌آدنین و حذف آبیاری در زمستان بر پارامترهای رشدی و ترکیب شیمیایی درخت و ویژگیهای کمّی خشک‌میوة پستة رقم کله‌قوچی پژوهشی، در سال‌های 1389 تا 1391، انجام شد. در این پژوهش اثر 2 سطح رژیم آبیاری شامل آبیاری و بدون آبیاری در زمستان در ترکیب با 3 سطح بنزیل‌آدنین (0، 20 و 40 میلیگرم در لیتر) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار بررسی شد. داده‌های آماری حاصل از هر 2 آزمایش به‌صورت تجزیة مرکب تجزیه و تحلیل شدند. تیمار آبیاری مطابق تقویم آبیاری معمول بود و در تیمار بدون آبیاری که از دی ماه تا فروردین ماه ادامه داشت، هیچ‌گونه آبیاری انجام نشد. اعمال تیمارهای بنزیل‌آدنین در زمان تورم جوانههای گل انجام شد. نتایج نشان داد که غلظت 40 میلیگرم در لیتر بنزیل‌آدنین در مقایسه با دیگر تیمارها بیشترین اثر را بر ویژگیهای رویشی درختان پسته داشت. همچنین، سطوح تیمار بنزیل‌آدنین در مقایسه با شاهد افزایش معنی‌داری در پارامترهای اکوفیزیولوژیکی، محتوای ترکیبات بیوشیمیایی برگ‌ها و عناصر غذایی برگ داشت و موجب کاهش درصد زود‌خندانی میوه و درصد ریزش جوانههای گل شد؛ ولی حذف آبیاری در فصل زمستان اثر معنی‌داری بر پارامترهای اندازه‌گیری‌شده نداشت. بنابراین، با توجه به نتایج این پژوهش به نظر میرسد حذف آبیاری زمستان اثری بر رشد و نمو درخت پسته نداشته باشد، اما کاربرد بنزیل‌آدنین اواخر فصل زمستان اثرهای مثبتی داشت.
حسین صادقی؛ بابک میرشکارنژاد؛ سامان شیدائی؛ بیتا اسکوئی
چکیده
به منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی و خسارت مکانیکی وارد‌شده به بذرهای سویا در زمان فرآوری پژوهشی براساس یک آزمایش فاکتوریل 3×6 با 18 تیمار بر مبنای طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران (ساری)، در سال 89ـ1388، انجام شد؛ عامل اول، مراحل مختلف فرآوری بذر شامل 6 مرحله: قبل از بوجاری، بعد از بالابر، ...
بیشتر
به منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی و خسارت مکانیکی وارد‌شده به بذرهای سویا در زمان فرآوری پژوهشی براساس یک آزمایش فاکتوریل 3×6 با 18 تیمار بر مبنای طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران (ساری)، در سال 89ـ1388، انجام شد؛ عامل اول، مراحل مختلف فرآوری بذر شامل 6 مرحله: قبل از بوجاری، بعد از بالابر، بعد از پیش بوجاری، بعد از بوجاری، بعد از خشک‌کردن و بعد از بسته‌بندی و عامل دوم، 3 رقم سویا شامل: تلار، ساری و رقم 033 بود. نتایج نشان داد که رقم 033 بیشترین درصد جوانه‌زنی در آزمون جوانه‌زنی استاندارد (5/83 درصد)، بیشترین درصد جوانه‌زنی در آزمون پیری‌زودرس(6/71 درصد)، بیشترین شاخص بنیة گیاهچه (76/12) و کمترین میزان هدایت الکتریکی (73/41 میکروزیمنس بر سانتی‌متر بر گرم) را دارا بود. همچنین، مشخص شد رقم تلار بیشترین درصد بذرهای با پوستة ترک‌خورده (38/10 درصد) را داشت. اثر مراحل مختلف بوجاری بر تمام صفات بررسی‌شده، معنی‌دار بود. به‌نحوی که کمترین درصد جوانه‌زنی (36/78 درصد)، بیشترین درصد بذرهای شکسته (72/16 درصد) و بیشترین درصد بذرهای با پوستة ترک‌خورده (55/13 درصد) در مرحلة بعد از بالابر ایجاد شد. اثر متقابل رقم×مراحل مختلف بوجاری بر صفات مورد بررسی معنی‌دار نبود، ولی مقایسة میانگین‌ها نشان‌داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی (9/86 درصد) در رقم033 بعد از مرحلة خشک‌کن و کمترین آن (8/77 درصد) در رقم تلار بعد از مرحلة بالابر حاصل شد.
علی نادری عارفی؛ محمد عابدینی اسفهلانی
چکیده
به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و زمان مناسب قطع آبیاری پنبة رقم ورامین در شرایط آب‌و‌هوایی شهرستان گرمسار، در سال‌های 1390 و 1391 آزمایشی در قالب کرت‌های خرد‌شده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی عبارت بود از 3 زمان قطع آبیاری شامل قطع آبیاری در تاریخهای 20 و 30 شهریور و 10 مهر ماه و 3 تاریخ کاشت ...
بیشتر
به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و زمان مناسب قطع آبیاری پنبة رقم ورامین در شرایط آب‌و‌هوایی شهرستان گرمسار، در سال‌های 1390 و 1391 آزمایشی در قالب کرت‌های خرد‌شده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی عبارت بود از 3 زمان قطع آبیاری شامل قطع آبیاری در تاریخهای 20 و 30 شهریور و 10 مهر ماه و 3 تاریخ کاشت (20/2/91، 5/3/91 و 20/3/91) نیز به‌عنوان عامل فرعی در کرت‌های فرعی اعمال شد. در طول فصل رشد از مراحل فنولوژیکی شامل جوانه‌زنی، شروع گل‌دهی، شروع غوزهدهی، باز‌شدن غوزه، رسیدگی و صفات تعداد غوزه در بوته، وزن هر غوزه، ارتفاع بوته و مقاومت یا حساسیت به بیماریها و آفات یادداشتبرداری شد. براساس نتایج حاصل، تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد وش و صفاتی مانند تعداد بوته در متر‌مربع، تعداد غوزه در بوته و ارتفاع بوته معنی‌دار بود، اما این تیمار وزن غوزه را تحت تأثیر قرار نداد. تاریخ کاشت اول و قطع آبیاری در 20 شهریور با عملکردی معادل 7729 کیلوگرم وش در هکتار برتری محسوسی نسبت به سایر تاریخهای کشت داشت. تأثیر عامل سال احتمالاً به دلیل تغییرات اندک عوامل جوی، بر همة صفات بررسی‌شده معنی‌دار نبود. عملکرد با تعداد غوزه در بوته بیشترین همبستگی را داشت. کاشت در اولین تاریخ، یعنی 20 اردیبهشت و قطع آبیاری در 20 شهریور می‌تواند علاوه بر افزایش عملکرد، باعث صرفهجویی در 2 نوبت آبیاری شود که در صورت تکرار نتایج توصیه‌شدنی برای کشاورزان خواهد بود.