نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی سرخوش ¹
• محمد ابوطالبیان ²

¹ کارشناس ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

² استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ مزرعه‌ای بذر و تقسیط کود نیتروژنی بر کارایی مصرف نیتروژن، عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت سینگل‌کراس 704 این پژوهش در سال 1390 به روش فاکتوریل در قالب بلوک‌‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی اسدآباد اجرا شد. تیمارها شامل پرایم مزرعه‌ای بذر در سه سطح (پرایم با آب، پرایم با محلول روی و بدون پرایم) و زمان مصرف کود نیتروژنه با پنج سطح (شامل بدون کاربرد، کاربرد یک، دو، سه و چهار‌مرحله‌ای) بود. نتایج نشان داد میزان نیتروژن دانه در پرایم با محلول روی و کاربرد چهار مرحله­ای کود نیتروژن به بالاترین میزان، 6/1 درصد، رسید. بیشترین عملکرد دانه در تیمار ترکیبی کاربرد سه مرحله‌ای کود نیتروژن و پرایم با محلول روی (10769 کیلوگرم در هکتار) به‌دست آمد که نسبت به تیمار بدون پرایم و مصرف‌نکردن کود نیتروژن، 77 درصد افزایش داشت. در این تحقیق پرایم‌کردن و کاربرد تقسیطی کود نیتروژن سبب کاهش شاخص برداشت شد. پرایم‌کردن بذر باعث افزایش 7/32، 6/19 و 30 درصدی شاخص‌های کارایی زراعی نیتروژن، عامل جزئی سودمندی نیتروژن و کارایی بازیافت نیتروژن دانه نسبت به تیمار شاهد شد. کاربرد سه مرحله‌ای نیتروژن نیز سبب افزایش 6/117، 6/23 و 450 درصدی شاخص‌های مذکور نسبت به کاربرد یک‌مرحله‌ای کود نیتروژن شد.

کلیدواژه‌ها

• پرایمینگ مزرعه بذر
• ذرت سینگل‌کراس 704
• عامل جزئی سودمندی نیتروژن
• کارایی بازیافت نیتروژن. کارایی زراعی نیتروژن

عنوان مقاله [English]

Nitrogen use efficiency, yield and some agronomic characteristics of maize under on-farm seed priming and times of nitrogen application

نویسندگان [English]

• Ali sarkhosh ¹
• Mohammad Aboutalebian ²

¹ M.Sc. student department of Agronomy and plant breeding, Faculty of Agriculture, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran

² Assistant Professor, Department of Agronomy and plant breeding, Faculty of Agriculture, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran.

چکیده [English]

To investigate the effect of on-farm seed priming and different times of nitrogen fertilizer application on
maize Sc 704, an experiment was conducted at Agricultural Research Station, Asadabad- Iran, in 2011 as
a factorial in randomized complete block design with three replicates. The first factor was on-farm seed
priming in 3 levels (prime with tap water, prime with zinc solution and no primed. The second factor was
nitrogen application in 5 levels (without nitrogen application, all nitrogen applied at planting time, 2
stages application, 3 stages application and 4 stages application. Results showed that, grain nitrogen
content was highest in zinc solution priming and 4 stages nitrogen application (1.6%). Maximum grain
yield was achieved by triple nitrogen stages application and zinc solution priming combination (10796
kg/ha) that increased about 77% to no-primed and no-nitrogen treatment. In this experiment, seed priming
and splitting of nitrogen application time caused decrease in the harvest index. Priming increased
agronomic nitrogen efficiency, partial factor productivity of nitrogen and recovery efficiency of grain
nitrogen 32.7, 19.6, 30% compare with no-primed treat respectively and triple stages nitrogen application
increased these indexes 117.6, 23.6, 450% respectively in compare with one stage application of nitrogen
fertilizer.

کلیدواژه‌ها [English]

• agronomic nitrogen efficiency
• Maize Sc 704
• on-farm seed priming
• partial factor productivity
• recovery efficiency of grain nitrogen