محمد سیاری؛ سجاد الوندی
چکیده
به منظور حفظ کیفیت قارچ تکمهای در دوره انبارمانی، تحقیقی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. در این مطالعه، اثر آسکوربات کلسیم در 3 سطح (0، 4/0 و 8/0 درصد) و تیمار آب گرم (45 درجه سانتیگراد) بر روی صفات کیفی قارچ تکمهای از قبیل کاهش وزن، سفتی، ویتامین ث، فنل کل، فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز و شاخصهای رنگ ...
بیشتر
به منظور حفظ کیفیت قارچ تکمهای در دوره انبارمانی، تحقیقی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. در این مطالعه، اثر آسکوربات کلسیم در 3 سطح (0، 4/0 و 8/0 درصد) و تیمار آب گرم (45 درجه سانتیگراد) بر روی صفات کیفی قارچ تکمهای از قبیل کاهش وزن، سفتی، ویتامین ث، فنل کل، فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز و شاخصهای رنگ در دوره انبارمانی بررسی شد. قارچها پس از اعمال تیمار در دمای 5/0 ± 1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 درصد نگهداری شده و سپس صفات کیفی قارچ تکمهای طی روزهای صفر، 10، 15، 20 و 25 انبارمانی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آسکوربات کلسیم همراه با تیمار دمایی اثرات معنیداری بر کاهش وزن، سفتی بافت، شاخصهای رنگ و فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز به همراه داشت. اثر زمان انبارمانی بر کلیه صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال 1 درصد معنیدار شد. همچنین، برهمکنش تیمار و زمان بر کاهش وزن، شاخصهای رنگ و فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز معنیدار شد. نتایج نشان دادند که آسکوربات کلسیم 8/0 درصد همراه با تیمار دمایی بهترین اثر را در حفظ صفات کیفی قارچ تکمهای داشت.
طیبه زارعی؛ سید عبدالرضا کاظمینی؛ حسین غدیری
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کاربرد دوزهای علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مراحل مختلف رشد علف‌های هرز برگ‌باریک در گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایش مزرعه‌ای در سال زراعی 1390-91 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شیراز بهصورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دوز علف‌کش هالوکسی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کاربرد دوزهای علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مراحل مختلف رشد علف‌های هرز برگ‌باریک در گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایش مزرعه‌ای در سال زراعی 1390-91 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شیراز بهصورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دوز علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر (6/0، 8/0 و 1 لیتر در هکتار) فاکتور اصلی؛ کاربرد مویان سیتوویت (دو در هزار حجمی) و عدم استفاده از مویان فاکتور فرعی؛ و زمان اعمال علف‌کش (مراحل دوبرگی، شش‌برگی و پنجه‌زنی علف‌های هرز برگ‌باریک) عامل فرعی فرعی بودند. با افزایش هر واحد دوز علف‌کش، وزن خشک یولاف وحشی و دم‌روباهی بهترتیب 7/35 و 6/12 گرم در متر مربع کاهش یافت. نتایج نشان داد که با تأخیر در زمان کاربرد علف‌کش و همچنین کاهش دوز علف‌کش، عملکرد دانه و اجزای آن کاهش یافت و بیشترین کاهش عملکرد دانه با کاربرد 6/0 لیتر علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مرحلۀ پنجه‌زنی علف‌های هرز بهدست آمد. کاربرد مویان در مقایسه با عدم استفاده از آن، وزن خشک علف‌های هرز را کاهش و عملکرد دانه را به‌طور معناداری افزایش داد. بهمنظور بهدست آوردن بیشینۀ عملکرد دانۀ گلرنگ، کاربرد 1 لیتر در هکتار هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مرحلۀ اولیۀ رشد علف‌های هرز (دوبرگی) به‌همراه مویان سیتوویت به‌دلیل کنترل بهتر علف‌های هرز توصیه میشود.
محمد قاسم جامی؛ امیر قلاوند؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ علی مختصی بیدگلی
چکیده
در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد آفتابگردان (هیبرید فرخ)، آزمایشی دو ساله در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجراء شد. این تحقیق بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. رژیم آبیاری عامل اصلی شامل آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد رطوبت از نقطه ...
بیشتر
در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد آفتابگردان (هیبرید فرخ)، آزمایشی دو ساله در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجراء شد. این تحقیق بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. رژیم آبیاری عامل اصلی شامل آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد رطوبت از نقطه ظرفیت زراعی بود. ترکیب عامل‌های فاکتوریل از سامانه‌های حاصلخیزی خاک و زئولیت شامل تلفیقی از کود آلی (35 درصد مرغی + 65 درصد کود گوسفندی) به‌عنوان تأمین‌کنندة 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی، تأمین 50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی+ تأمین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، تأمین 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، و عدم کاربرد و کاربرد 5 و 10 تن در هکتار زئولیت بود. هر دو سال در همة تیمارهای آبیاری، کاربرد کود 100 درصد آلی (2/28 تن کود گوسفندی + 6/14 تن کود مرغی در هکتار) یا تلفیقی (1/14 تن کود گوسفندی + 3/7 تن کود مرغی در هکتار + 65 کیلوگرم اوره در هکتار) همراه با 5 یا 10 تن زئولیت در هکتار عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب بالاتری داشتند. البته در شرایط بدون تنش (40 درصد رطوبت ظرفیت زراعی خاک) بیشترین کارآیی زراعی در همة ترکیب‌های تیماری مشاهده شد. بیشترین مقدار روغن و پروتئین دانه در شرایط عدم تنش با کاربرد زئولیت حاصل شد. کاربرد کود شیمایی مقدار پروتئین و کاربرد کود آلی مقدار روغن را افزایش دادند.
پژمان نیک‌نشان؛ علی تدین؛ محمد رفیعی‌الحسینی؛ بابک بحرینی‌نژاد
چکیده
بهمنظور بررسی پتانسیل بالقوۀ تحمل خشکی شش اکوتیپ مختلف گیاه کرچک، آزمایشی مزرعه‌ای در دو مکان اصفهان و شهرکرد در سال زراعی 1392 اجرا شد. آزمایش بهصورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل چهار سطح تنش خشکی (عدم تنش برابر با 30 درصد تخلیۀ رطوبتی، 45 درصد تخلیۀ رطوبتی، 60 درصد تخلیۀ رطوبتی و 75 درصد تخلیۀ رطوبتی) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی پتانسیل بالقوۀ تحمل خشکی شش اکوتیپ مختلف گیاه کرچک، آزمایشی مزرعه‌ای در دو مکان اصفهان و شهرکرد در سال زراعی 1392 اجرا شد. آزمایش بهصورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل چهار سطح تنش خشکی (عدم تنش برابر با 30 درصد تخلیۀ رطوبتی، 45 درصد تخلیۀ رطوبتی، 60 درصد تخلیۀ رطوبتی و 75 درصد تخلیۀ رطوبتی) به‌عنوان کرت اصلی و شش اکوتیپ کرچک (اصفهان، اردستان، اراک، نایین، یزد و اهواز) به‌عنوان کرت فرعی در سه تکرار در هر دو منطقه به‌طور مجزا انجام گرفت. نتایج این دو آزمایش بهصورت تجزیۀ مرکب آنالیز شد. صفات اندازهگیریشده شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و عملکرد روغن است. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و روغن متعلق به اکوتیپ ‘اصفهان’ در منطقۀ اصفهان تحت شرایط عدم تنش بهترتیب با 1388 و 673 کیلوگرم در هکتار است.
مهدی جودی
چکیده
هدف تحقیق حاضر بدست آوردن نسبت طول دوره بعد از گردهافشانی به قبل از گردهافشانی و نحوه ارتباط آن با عملکرد دانه در گندم بود. تعداد 81 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان تحت شرایط فاریاب در سال زراعی 90-1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مقدار درجه روز رشد کاشت- گردهافشانی بین 1584-1287، کاشت- رسیدگی فیزیولوژیک ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر بدست آوردن نسبت طول دوره بعد از گردهافشانی به قبل از گردهافشانی و نحوه ارتباط آن با عملکرد دانه در گندم بود. تعداد 81 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان تحت شرایط فاریاب در سال زراعی 90-1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مقدار درجه روز رشد کاشت- گردهافشانی بین 1584-1287، کاشت- رسیدگی فیزیولوژیک بین 2265-2076 و گردهافشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک بین 847-644 درجه سانتیگراد متغیر بود. میانگین ارقام نشان داد از کل درجه روز رشد تجمع یافته، 65 درصد در فاصله کاشت تا گرده افشانی و 35 درصد در فاصله گرده افشانی تا رسیدگی تجمع یافته است. به عبارتی دیگر نسبت طول دوره بعد به قبل از گردهافشانی 54/0 بود. زمانی که ارقام گندم بصورت جداگانه بررسی گردید، مشخص شد که نسبت طول دوره بعد به قبل از گردهافشانی بین 43/0 تا 63/0 متغیر میباشد. اثر زمان گردهافشانی در تغییرات نسبت مذکور به مراتب بیشتر از اثر زمان رسیدگی فیزیولوژیک بود. بررسی رگرسیونی بین نسبت طول دوره بعد به قبل از گردهافشانی و عملکرد دانه نشان داد که ارتباط دو صفت مذکور به صورت تابع درجه دوم میباشد. بطوریکه افزایش نسبت طول دوره بعد به قبل از گردهافشانی تا 57/0 باعث افزایش عملکرد دانه شد. در نسبت‌های بین 61/0-57/0 عملکرد دانه ثابت و در نسبت‌های بالاتر از 61/0، عملکرد دانه کاهش یافت. این امر نشان می‌دهد که باید یک تعادلی بین طول دوره بعد و قبل از گردهافشانی در گندم وجود داشته باشد تا حداکثر عملکرد دانه حاصل شود.
مهرداد رنجبر؛ فردین صادق زاده؛ مصطفی عمادی؛ مهدی قاجار سپانلو؛ عبدالغفور احمدپور داشلی‌برون
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد انواع بیوچار و کود شیمیایی بر رشد، غلظت سیلیسیم و برخی عناصر غذایی ضروری نیشکر، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه شرکت کشت و صنعت امام خمینی(ره) خوزستان در سال زراعی ۱۳۹۹ انجام شد. عوامل آزمایشی شامل انواع بیوچار (باگاس نیشکر، پوسته برنج، کاه برنج، کاه گندم و چوب ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد انواع بیوچار و کود شیمیایی بر رشد، غلظت سیلیسیم و برخی عناصر غذایی ضروری نیشکر، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه شرکت کشت و صنعت امام خمینی(ره) خوزستان در سال زراعی ۱۳۹۹ انجام شد. عوامل آزمایشی شامل انواع بیوچار (باگاس نیشکر، پوسته برنج، کاه برنج، کاه گندم و چوب نراد) و کودهای شیمیایی ((شاهد)، (نیتروژن، فسفر و پتاسیم)، (نیتروژن و فسفر)، (نیتروژن و پتاسیم)، (فسفر و پتاسیم)، (نیتروژن)، (فسفر)، (پتاسیم)) بود. نتایج نشان داد که اثر برهمکنش تیمارهای بیوچار و کود شیمیایی بر غلظت سیلیسیم، فسفر و پتاسیم گیاه در سطح یک درصد و بر نیتروژن گیاه در سطح پنج درصد معنیدار بود. همچنین اثر برهمکنش تیمارهای بیوچار و کود شیمیایی بر وزن تر و خشک گیاه در سطح یک درصد و بر ارتفاع گیاه در سطح پنج درصد معنیدار شد. بیشترین غلظت سیلیسیم گیاه مربوط به تیمارهای بیوچار کاه برنج به‌همراه نیتروژن، فسفر و پتاسیم و بیوچار کاه برنج به‌همراه نیتروژن و فسفر بود. تیمار بیوچار کاه برنج به‌همراه نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشترین غلظت نیتروژن و فسفر گیاه را به‌خود اختصاص داد که نسبت به شاهد غلظت نیتروژن را ۴۹ و غلظت فسفر را ۳۶ درصد افزایش داد. بیشترین ارتفاع و وزن تر گیاه مربوط به تیمار بیوچار کاه برنج به‌همراه نیتروژن، فسفر و پتاسیم بود. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، استفاده از بیوچار به‌همراه کودهای شیمیایی برای افزایش رشد و غلظت برخی عناصر غذایی نیشکر توصیه میشود.
حامد نریمانی؛ رئوف سید شریفی؛ فاطمه آقائی
چکیده
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد، ...
بیشتر
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد، اعمال شوری 40، 80 و 120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، و محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین در هشت سطح (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسیلیکون، محلول‌پاشی یک گرم در لیتر نانواکسید روی، محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین، محلول‌پاشی توام نانوسیلیکون و نانواکسید روی، محلول‌پاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلول‌پاشی نانواکسید روی و پوترسین، محلول‌پاشی سیلیکون و نانواکسیدروی با پوترسین) بودند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بیشترین طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه در محلول‌پاشی نانو ذرات و پوترسین بهدست آمدند. این ترکیب تیماری در شرایط عدم اعمال شوری وزن و حجم ریشه (بهترتیب 48/1 و 53/03 درصد)، شاخص کلروفیل (45/75 درصد) و سرعت پر شدن دانه (20 درصد) را افزایش داد. یک افزایش بهترتیب 45/34، 62/72، 40/5، 36/21 و 37/34 درصدی در ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه و عملکرد دانه در شرایط عدم اعمال شوری و محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین نسبت به عدم محلول‌پاشی تحت شوری 120 میلی‌مولار وجود داشت.
نتیجه‌گیری: به‌نظر میرسد محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین در شرایط شوری می‌تواند عملکرد گندم را به‌واسطه بهبود خصوصیات ریشه و مولفه‌های پرشدن دانه افزایش دهد.
فرناز فرجی؛ مسعود اصفهانی؛ محمدرضا علیزاده؛ علی اعلمی
چکیده
بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدراتهای ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپهای برنج شامل سه رقم بومی (‘هاشمی’، ‘علیکاظمی’ و ‘سنگ جو’)، شش ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوتهو محتوای کربوهیدراتهای ساقه در ارقام بومی و اصلاح شده برنج، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای زراعی 1391 و 1392 اجرا شد. ژنوتیپهای برنج شامل سه رقم بومی (‘هاشمی’، ‘علیکاظمی’ و ‘سنگ جو’)، شش رقم اصلاح شده (‘خزر’، ‘سپیدرود’، ‘کادوس’، ‘گوهر’، ‘درفک’ و ‘دیلم’) و سه لاین امیدبخش (831، 841 و 416) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقاومت به شکستگی میانگرههای سوم و چهارم مربوط به رقم اصلاح شده ‘خزر’ بود. بهعلاوه همبستگی مثبت و معنیداری بین متوسط قطر میانگره، نسبت وزن به طول میانگره‌ها و محتوای کربوهیدراتهای غیرمحلول ساقه با مقاومت به شکستگی میانگره سوم و چهارم وجود داشت. همچنین، بین تعداد سلولهای پارانشیمی با محتوای کربوهیدراتهای غیرمحلول در دو مرحله گردهافشانی و رسیدگی همبستگی مثبت و معنیداری مشاهده شد. از سوی دیگر، بین کارایی انتقال مجدد کربوهیدراتها با مقاومت به شکستگی میانگره همبستگی منفی و معنیداری وجود داشت. نتایج تجزیه به عاملها، صفات را در دو گروه مجزا قرار داد. عامل اول به عنوان عامل مقاومت به خوابیدگی نامگذاری و 01/71 درصد از کل واریانس دادهها را شامل شد. عامل دوم با دارا بودن 74/19 درصد از کل واریانس دادهها به عنوان عامل مورفولوژیک حساسیت به خوابیدگی نامگذاری شد. براساس نتایج تحقیق حاضر، به نظر میرسد که قطر متوسط میانگره، ضخامت میانگره و نسبت وزن به طول میانگرههای سوم و چهارم و همچنین خصوصیات شیمیایی ساقه نقش اصلی در مقاومت به خوابیدگی بوته برنج ایفا میکنند.
همت اله پیردشتی؛ بهروز محمودی؛ محمد یعقوبی
چکیده
به منظور بررسی توزیع مکانی علف‌های هرز مزرعة ذرت، پژوهشی، در سال 1389، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. ابتدا، مزرعه به شبکه‌های 5/1 در 5/1 متر تقسیم و نمونه‌برداری‌ها از نقاط تقاطع شبکه‌ها انجام شد. نمونه‌برداری از بانک بذر طی دو مرحله (پیش از کاشت و پس از برداشت ذرت) و نمونه‌برداری از جمعیت علف هرز طی یک مرحله (ظهور ...
بیشتر
به منظور بررسی توزیع مکانی علف‌های هرز مزرعة ذرت، پژوهشی، در سال 1389، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. ابتدا، مزرعه به شبکه‌های 5/1 در 5/1 متر تقسیم و نمونه‌برداری‌ها از نقاط تقاطع شبکه‌ها انجام شد. نمونه‌برداری از بانک بذر طی دو مرحله (پیش از کاشت و پس از برداشت ذرت) و نمونه‌برداری از جمعیت علف هرز طی یک مرحله (ظهور بلال) انجام شد.برای انجام محاسبات مربوط به سمی‌واریوگرام و تعیین الگوی پراکنش علف‌های هرز از نرم‌افزارهای +Gs و 99 Rockwork استفاده شد. مطابق نتایج، بالاترین تراکم علف‌های هرز مزرعه به ترتیب مربوط به تاج‌خروس خوابیده (Amaranthus blitoidos S. Watson)، گونه‌های اویارسلام ((Cyperus spp و تاج‌خروس ریشه قرمز (Amaranthus retrofloxus L.) بود.واریوگرام گونه‌های مورد نظر با مدل‌های کروی و نمایی مطابقت داشت و همبستگی مکانی قوی و متوسط برای بذور و گیاهچة آنها در تمامی مراحل نمونه‌برداری به ثبت رسید. نتایج این پژوهش نشان داد که بذرهای علف‌های هرز بیشتر بهصورت لکه‌هایی با اندازه و تراکم متفاوت دیده می‌شوند. مطابق نقشههای توزیع مکانی، ساختار لکه‌ای بانک بذر ابتدای فصل با انتهای فصل مطابقت داشت. همچنین، با دانستن تراکم بذر علف‌های هرز تا حد زیادی می‌توان تراکم جمعیت علف‌های هرز در طول فصل زراعی را برآورد کرد.
پیمان شریفی؛ یونس ایزدپناه؛ محمد نقی صفرزاد ویشکایی؛ محمد آرش طهمورث‌پور
چکیده
به منظور بررسی اثر اندازة غده، کود نیتروژن و تاریخ برداشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب‌زمینی یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. این آزمایش، در سال زراعی 91ـ1390، در مزرعه‌ای واقع در روستای عورکی، شهرستان چابهار، اجرا شد. در این آزمایش، اندازة غده در دو سطح (کوچک‌تر و بزرگ‌تر از ٣٥ میلی‌متر)، ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر اندازة غده، کود نیتروژن و تاریخ برداشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب‌زمینی یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. این آزمایش، در سال زراعی 91ـ1390، در مزرعه‌ای واقع در روستای عورکی، شهرستان چابهار، اجرا شد. در این آزمایش، اندازة غده در دو سطح (کوچک‌تر و بزرگ‌تر از ٣٥ میلی‌متر)، مقدار کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، ٦٠، 120 و ١٨٠ کیلوگرم در هکتار) و تاریخ برداشت در دو سطح (برداشت ١٠٥ و ١١٢ روز پس از سبز‌شدن) بررسی شد. نتایج تجزیة واریانس حاکی از اثر معنیدار اندازة غده، نیتروژن و اثر متقابل اندازة غده×نیتروژن در سطح احتمال 1 درصد بر تمام صفات مورد مطالعه بود. اثر تاریخ برداشت روی صفات تعداد کل غده، تعداد غده‌های درشت، عملکرد غده و وزن مادة خشک معنیدار بود. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار نیتروژن تا 120 کیلوگرم در هکتار تعداد کل غده‌ها، تعداد غده‌های درشت، عملکرد غده و وزن مادة خشک افزایش یافت، اما افزایش مقدار نیتروژن تا 180 کیلوگرم در هکتار سبب کاهش آنها شد. با توجه به شرایط انجام تحقیق به نظر میرسد که در این منطقه، اندازة غده بزرگ‌تر از 35 میلی‌متر، نیتروژن به مقدار 120 کیلوگرم در هکتار و تاریخ برداشت 112 روز پس از سبز‌شدن (12 فروردین)، با تولید 41500 کیلوگرم در هکتار غده برای کاشت رقم سانته مناسب باشد.
فایزه زعفریان؛ میلاد باقری شیروان
چکیده
بهمنظور بررسی عملکرد سویا، ریحان و گاوزبان اروپایی در وضعیت کشت مخلوط، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های جایگزینی 75، 50 و 25 درصد سویا با ریحان و گاوزبان اروپایی و کشت خالص هر یک از گیاهان بود. نتایج آزمایش نشان داد که اولین غلاف سویا در نسبت 25:75 سویا:گاوزبان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عملکرد سویا، ریحان و گاوزبان اروپایی در وضعیت کشت مخلوط، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های جایگزینی 75، 50 و 25 درصد سویا با ریحان و گاوزبان اروپایی و کشت خالص هر یک از گیاهان بود. نتایج آزمایش نشان داد که اولین غلاف سویا در نسبت 25:75 سویا:گاوزبان اروپایی و کشت خالص در ارتفاع بالاتری قرار داشت. تعداد گره در ساقۀ سویا در تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. تعداد غلاف در بوته به غیر از نسبت 75:25 سویا:گاوزبان اروپایی و تعداد دانه در بوته نیز به غیر از نسبت‌های 75:25 و 50:50 سویا:گاوزبان اروپایی در دیگر تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. عملکرد دانه و بیولوژیک سویا در نسبت 25:75 سویا:ریحان بر کشت خالص سویا برتری داشت. عملکرد دانه در بوته و وزن خشک بوته در همۀ تیمارهای مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. عملکرد اندام رویشی ریحان در هر دو چین، و نیز عملکرد بذر گاوزبان اروپایی با افزایش حضور سویا در مخلوط با کاهش مواجه شد. نسبت معادل سطح-زمان نشان داد که تیمارهای 25:75 سویا:ریحان و گاوزبان اروپایی و نسبت 50:50 سویا:گاوزبان اروپایی در مقایسه با کشت خالص بهترتیب 9 ، 11 و 14 درصد برتری داشت.
علی مومن پور؛ داود بخشی؛ علی ایمانی؛ حامد رضایی
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات رویشی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه‌های تعدادی از ژنوتیپهای بادام، آزمایشی با دو عامل ژنوتیپ در چهار سطح شامل ‘شاهرود 12’، ‘تونو’ و ژنوتیپ ’16-1‘ پیوندشده روی پایۀ GF677و پایۀ GF677 و شوری آب آبیاری در پنج سطح شامل غلظت‌های صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر کلرید سدیم (بهترتیب با ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات رویشی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه‌های تعدادی از ژنوتیپهای بادام، آزمایشی با دو عامل ژنوتیپ در چهار سطح شامل ‘شاهرود 12’، ‘تونو’ و ژنوتیپ ’16-1‘ پیوندشده روی پایۀ GF677و پایۀ GF677 و شوری آب آبیاری در پنج سطح شامل غلظت‌های صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر کلرید سدیم (بهترتیب با هدایت الکتریکی 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسیزیمنس بر متر) در گلخانۀ تحقیقاتی مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال و بذر در سال 1392 انجام گرفت. با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، میزان قطر پیوندک، ارتفاع پیوندک، تعداد برگ تولیدی و درصد برگ‌های سبز، کاهش و درصد برگ‌های نکروزه و ریزش‌یافته افزایش یافتند. بررسی غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه نشان داد که در همة ژنوتیپ‌ها، بیشترین میزان کلر (94/4 درصد) و سدیم (12/2 درصد)، نسبت سدیم/پتاسیم (03/2)، سدیم/کلسیم (92/1)، سدیم/منیزیم (81/6)، سدیم/فسفر (07/14) و کمترین کلسیم (06/1 درصد)، منیزیم (33/0 درصد)، فسفر (146/0 درصد)، روی (7/32 قسمت در میلیون) و مس (33/9 قسمت در میلیون) برگ، در تیمار 8/9 دسیزیمنس بر متر کلرید سدیم مشاهده شد. نوع پیوندک در ممانعت از جذب سدیم و کلر توسط ریشه و انتقال آن به قسمت هوایی مؤثر است. ‘شاهرود 12’ در همة سطوح شوری، دارای کمترین مقدار کلر و سدیم و کمترین نسبت سدیم/پتاسیم، سدیم/کلسیم، سدیم/منیزیم و سدیم/ فسفر و نیز بیشترین نسبت کلر/سدیم بود. همچنین این رقم توانست در سطوح بالای شوری (3/7 دسیزیمنس بر متر)، از طریق افزایش پتاسیم (65/1 درصد)، مس (62/9 قسمت در میلیون)، آهن (30/22 قسمت در میلیون) و روی (45/50 قسمت در میلیون) بیشتر از دیگر ژنوتیپهای مورد بررسی، با تأثیرات مخرب سدیم مقابله کند. رقم ‘شاهرود 12’ متحمل‌ترین رقم به شوری در بین تیمارها بود.
داریوش آتشکار؛ عادل پیرایش؛ مریم دودانگه بالاخانی؛ امیر عباس تقی زاده
چکیده
بهمنظور مقایسه ژنوتیپ سیب میانرس DAT1 با ارقام سیب تابستانه گالا، گلاب کهنز، شفیع‌آبادی و گلاب اصفهان روی پایههای M111، MM106وM9 آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفیدر سه تکرار و در دو سال متوالی در ایستگاه تحقیقاتی کمالشهر انجام گرفت. نتایج نشان داد اثر رقم، پایه و اثر متقابل رقم و پایه در رشد رویشی و زایشی ...
بیشتر
بهمنظور مقایسه ژنوتیپ سیب میانرس DAT1 با ارقام سیب تابستانه گالا، گلاب کهنز، شفیع‌آبادی و گلاب اصفهان روی پایههای M111، MM106وM9 آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفیدر سه تکرار و در دو سال متوالی در ایستگاه تحقیقاتی کمالشهر انجام گرفت. نتایج نشان داد اثر رقم، پایه و اثر متقابل رقم و پایه در رشد رویشی و زایشی درختان در سطح یک درصد معنیدار بود. بیشترین رشد رویشی مربوط به ارقام گلاب کهنز و گلاب اصفهان روی پایه MM111 بهترتیب با 92، 7/91 سانتیمتر و کمترین رشد در ژنوتیپ DAT1روی پایه M9 با 7/53 سانتیمتر مشاهده شد. بیشترین عملکرد در ارقام گلاب اصفهان، گلاب کهنز و ژنوتیپ DAT1 روی پایههای MM106 و MM111 بهترتیب با 50/22، 05/20 و 40/18 کیلوگرم بود. DAT1 با80/211 گرم درشتترین و ارقام گلاب اصفهان و گلاب کهنز بهترتیب با50/75 و 55/69 گرم کوچکترین میوه را تولید کردند. به لحاظ سفتی بافت گوشت میوه، سفت‌ترین بافت گوشت در رقم گالا روی پایه M9 با 8/5 کیلوگرم بر سانتیمترمربع و نرم‌ترین بافت گوشت میوه در ژنوتیپDAT1 روی پایه MM106 با 7/3 کیلوگرم بر سانتیمترمربع ثبت شد. بیشترین TSS در رقم گالا روی هرسه پایه با 5/18 درصد و کمترین آن در رقم گلاب اصفهان روی MM111 با 5/11 درصد بود. بیشترین اسیدیته آب میوه در ژنوتیپ DAT1 روی پایه MM106 با 68/0 درصد و کمترین اسیدیته آب میوه مربوط به رقم گلاب اصفهان روی MM106 با 22/0 درصد بود.
شهلا شفیعی ادیب؛ مجید امینی دهقی؛ فاطمه شهبازی
چکیده
به منظور بررسی اثر کود ورمیکمپوست و کود شیمیایی فسفر بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گل‌راعی، آزمایشی در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در دو سال زراعی 1388 الی 1390 واقع در استان تهران به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل شامل سطوح ورمیکمپوست (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و کود شیمیایی فسفر (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کود ورمیکمپوست و کود شیمیایی فسفر بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گل‌راعی، آزمایشی در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در دو سال زراعی 1388 الی 1390 واقع در استان تهران به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل شامل سطوح ورمیکمپوست (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و کود شیمیایی فسفر (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، عملکرد سرشاخه گلدار، عملکرد ماده مؤثره هیپریسین، عملکرد زیستی و شاخص برداشت سرشاخه گلدار بود. نتایج نشان داد که عامل کود فسفره و ورمیکمپوست به تنهایی و اثر متقابل این دو عامل در اکثر صفات مورد اندازه گیری در سطح یک درصد معنیدار شد. مقایسه میانگین دو سال نشان داد که بیشترین میزان عملکرد سرشاخه گلدار و عملکرد هیپریسین در تیمارهای 200 کیلوگرم کود شیمیایی فسفر به همراه 10 تن در هکتار ورمیکمپوست به ترتیب 2058 کیلوگرم و 46/341 گرم در هکتار و تیمار 200 کیلوگرم کود شیمیایی فسفر به همراه 5 تن در هکتار ورمیکمپوست به ترتیب به میزان 83/2139 کیلوگرم و 74/294 گرم در هکتار حاصل گردید و کمترین میزان مربوط به شاهد بود. به نظر میرسد که استفاده تلفیقی کود شیمیایی فسفر و ورمیکمپوست می‌تواند باعث افزایش قابل ملاحظه‌ی عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گل‌راعی در مقایسه با شاهد گردد.
وجیهه امینی ماندی؛ علی نخزری مقدم؛ علی راحمی کاریزکی؛ معصومه نعیمی
چکیده
این مطالعه بهمنظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر خلأ عملکرد برنج در منطقه جویبار واقع در استان مازندران با استفاده از دو روش آنالیز خط مرزی و نیز تحلیل مقایسه کارکرد در سالهای زراعی 97-1396 و 98-1397 بهصورت میدانی و مصاحبه حضوری با کشاورزان اجرا شد. در این راستا، بهصورت کلی 120 مزرعه برنج واقع در محدوده جغرافیایی موردمطالعه در هر سال زراعی ...
بیشتر
این مطالعه بهمنظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر خلأ عملکرد برنج در منطقه جویبار واقع در استان مازندران با استفاده از دو روش آنالیز خط مرزی و نیز تحلیل مقایسه کارکرد در سالهای زراعی 97-1396 و 98-1397 بهصورت میدانی و مصاحبه حضوری با کشاورزان اجرا شد. در این راستا، بهصورت کلی 120 مزرعه برنج واقع در محدوده جغرافیایی موردمطالعه در هر سال زراعی به‌‌گونه‌ای تعیین شدند که از نظر مکانی و زمانی دارای تنوع کافی باشند. در روش تحلیل مقایسه عملکرد، رابطه موجود بین عملکرد با متغیرهای کمی و کیفی اندازهگیریشده، با استفاده از روش رگرسیون چندگانه موردبررسی قرار گرفت. در روش آنالیز خط مرزی، براساس پروتکل پیشنهاد شده، یک خط مرزی به دادهها در نمودار پراکنش دادهها برازش داده شد. نتایج نشان داد که براساس تحلیل مقایسه کارکرد، خلأ عملکرد مزارع برنج در منطقه جویبار 1842 کیلوگرم در هکتار و تاریخ برداشت مهم‌ترین عامل خلأ عملکرد برنج بود. همچنین، براساس تجزیه و تحلیل خط مرزی، خلأ عملکرد مزارع برنج در این منطقه، به میزان 874 کیلوگرم در هکتار و مبارزه زیستی مهم‌ترین عامل خلأ عملکرد برنج بود. بنابراین، نظارت و ارزیابی مداوم مدیریت محصولات زراعی در مزارع کشاورزان و شناسایی و از بین‌بردن یا کاهش خلأ عملکرد و عوامل مدیریتی ایجادکننده آن ضروری است.
آیدین خدایی جوقان؛ مجید آقاعلیخانی؛ مجید غلامحسینی؛ رضا عطایی؛ علی سروش زاده؛ امیر قلاوند
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف حاصلخیزی خاک بر عملکرد و صفات کیفی آفتابگردان (Helianthus annus L.) رقم آذرگل، تحت رژیم‌های متفاوت آبیاری، در سالهای 1391 و 1392 در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. سه رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از مصرف 30، ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف حاصلخیزی خاک بر عملکرد و صفات کیفی آفتابگردان (Helianthus annus L.) رقم آذرگل، تحت رژیم‌های متفاوت آبیاری، در سالهای 1391 و 1392 در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. سه رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از مصرف 30، 50 و 70 درصد رطوبت قابل استفاده در عمق توسعة ریشه، به‌عنوان عامل اصلی و هشت تیمار کودی شامل تأمین کامل نیتروژن گیاه ازطریق کود شیمیایی اوره، کود شیمیایی اوره+کود دامی، زئوکمپوست ورمیکمپوست، زئوپونیکس، زئوکمپوست + ورمیکمپوست، زئوکمپوست + زئوپونیکس، ورمیکمپوست + زئوپونیکس، عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب (آبیاری پس از مصرف 30 درصد رطوبت قابل استفاده) بیشینة عملکرد دانه به‌عنوان مهم‌ترین صفت بررسی‌شده از تیمارهای آلی ترکیبی بهدست آمد. در شرایط تنش کم‌آبی (آبیاری پس از مصرف 50 و 70 درصد رطوبت قابل استفاده) تیمارهای آلی دارای زئولیت بیشتر (زئوکمپوست، زئوپونیکس و زئوکمپوست + زئوپونیکس) عملکرد دانة بهتری را حاصل کردند. در شرایط تنش کم‌آبی شدید (آبیاری پس از مصرف 70 درصد رطوبت قابل استفاده) تیمارهای آلی دارای زئولیت بیشتر شامل زئوکمپوست، زئوپونیکس و زئوکمپوست + زئوپونیکس در مقایسه با تیمار شیمیایی بهترتیب درصد روغن را 8، 9 و 13 درصد در سال نخست 13، 10 و 12 درصد در سال دوم افزایش دادند. کاربرد تیمارهای کود آلی با افزایش میزان اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک دانه سبب افزایش کیفیت روغن دانة آفتابگردان شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که با کاربرد ترکیبی کودهای آلی فرآوری شده مانند ورمیکمپوست، زئوکمپوست و زئوپونیکس در زراعت آفتابگردان علاوه بر تولید محصولی سالم با عملکردی قابل قبول، می‌توان مصرف کودهای شیمیایی را نیز کاهش داد.
مجتبی کبودخانی؛ هادی سالک معراجی؛ کیوان آقائی؛ افشین توکلی
چکیده
کینوا یکی از گیاهان متحمل به شوری است و در آینده می‌تواند در تأمین غذای انسان نقش مهمی داشته باشد. بهمنظور بررسی تأثیر تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1399 در شرایط گلخانه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم کینوا (Q26، Titicaca ...
بیشتر
کینوا یکی از گیاهان متحمل به شوری است و در آینده می‌تواند در تأمین غذای انسان نقش مهمی داشته باشد. بهمنظور بررسی تأثیر تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1399 در شرایط گلخانه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم کینوا (Q26، Titicaca و Giza1) و سه سطح شوری (صفر، 15، 30 دسیزیمنس بر متر) بود. در شرایط تنش شوری صفاتی مانند رنگیزههای فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دانه کاهش یافت که میزان کاهش کلروفیل a و b در شرایط شاهد نسبت به سطح شوری 30 دسیزیمنس بر متر بهترتیب 46 و 77 درصد کاهش یافت و کاهش عملکرد 6/35 درصد اما کاهش محتوای نسبی آب 6/12 درصد بود. نشت یونی، پرولین، مالون‌دیآلدهید، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و گایاکول پراکسیداز در شرایط تنش افزایش یافت. رقم Q26 بالاترین محتوای کاروتنویید، کلروفیل a، محتوای نسبی آب برگ، پروتئینهای محلول، پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز را نسبت به ارقام دیگر داشت. رقم Titicaca مقدار مالون‌دیآلدهید و نشت یونی پایینتری نسبت به ارقام Q26 و Giza1 داشت که بیانگر کمترین خسارت وارده به غشاهای سلولی است. رقم Giza1 نیز کلروفیل b و کارتنویید بالاتری نسبت به دو رقم دیگر داشت. ارقام از لحاظ عملکرد پاسخ یکسانی به شرایط نشان دادند، اما براساس صفات فیزیولوژیک احتمالاً رقم Q26 و Giza1 بهترتیب، مقاومترین و حساسترین ارقام به تنش شوری باشند.
رضا صادقی؛ محمد رضا عشرتی؛ سید محمد مهدی مرتضویان؛ ارسلان جمشیدنیا؛ عسگر عباداللهی
چکیده
کرمساقهخوار ذرت (Sesamia cretica Led.)، از آفات مهم ذرت و نیشکر در ایران میباشد. خواص حشرهکشی اسانسهای چهار اکوتیپ زیره سبز شامل فارس-سیوند (FS)، خراسان شمالی-شیروان (KS)، کرمان-کوهبنان (KK) و کرمان-رفسنجان (KR) علیه لاروهای سن 4 کرم ساقه‌خوار ذرت در 4 تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. میزان تلفات لاروها در دمای 2±27 درجه ...
بیشتر
کرمساقهخوار ذرت (Sesamia cretica Led.)، از آفات مهم ذرت و نیشکر در ایران میباشد. خواص حشرهکشی اسانسهای چهار اکوتیپ زیره سبز شامل فارس-سیوند (FS)، خراسان شمالی-شیروان (KS)، کرمان-کوهبنان (KK) و کرمان-رفسنجان (KR) علیه لاروهای سن 4 کرم ساقه‌خوار ذرت در 4 تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. میزان تلفات لاروها در دمای 2±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، 72 ساعت پس از تیمار ثبت شد. نتایج نشان داد تمامی اکوتیپ‌های زیره سبز روی آفت مذکور سمی بودند. کمترین میزان LC50 مربوط به اسانس اکوتیپ KR (ppm2725) بود و اکوتیپ‌های KK، FS و KS (بهترتیب ppm2777، 3099 و 8390) بعد از آن قرار داشتند. نتایج تجزیه شیمیایی اسانسها با استفاده از دستگاه GC-MS نشان داد که ترکیب سایمن در اکوتیپ KR در مقایسه با سایر اکوتیپ‌های زیره سبز درصد بیشتری داشت. لذا سمیت بالای اکوتیپ KS در مقایسه با دیگر اکوتیپ‌های زیره سبز می‌تواند مربوط به وجود چنین ترکیباتی باشد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، اسانسهای اکوتیپ‌های زیره سبز پتانسیل لازم برای جایگزینی با حشرهکشهای شیمیایی در مدیریت تلفیقی کرم ساقه‌خوار ذرت را دارا میباشند.
اسماعیل حاتمی؛ محمود رائینی سرجاز؛ ویدا چالوی؛ حاتم حاتمی
چکیده
در فصل‌های سرد، رشد خیار در هوای آزاد با سرماهای کشنده روبه‌رو میشود. تونل‌های پلاستیکی می‌تواند گرمای مناسبی برای کشت خیار فراهم کند. هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی مراحل فنولوژی و گسترش سطح برگ خیار در خُرداقلیم‌های پلاستیکی متفاوت برای امکان‌سنجی کشت این محصول در تونل‌های پلاستیکی مشبک با محیط رویشی مناسب است. در این پژوهش، ...
بیشتر
در فصل‌های سرد، رشد خیار در هوای آزاد با سرماهای کشنده روبه‌رو میشود. تونل‌های پلاستیکی می‌تواند گرمای مناسبی برای کشت خیار فراهم کند. هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی مراحل فنولوژی و گسترش سطح برگ خیار در خُرداقلیم‌های پلاستیکی متفاوت برای امکان‌سنجی کشت این محصول در تونل‌های پلاستیکی مشبک با محیط رویشی مناسب است. در این پژوهش، از سه خُرداقلیم شامل 1. تونل پلاستیکی کاملاً پوشیده (MC)؛ 2. تونل پلاستیکی مشبک (MP10) با 100 سوراخ (بهقطر 10 میلی‌متر) در هر متر مربع؛ و 3. تونل پلاستیکی مشبک (MP15) با 100 سوراخ (بهقطر 15 میلی‌متر) در هر متر مربع، به‌عنوان تیمارهای آزمایشی در طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. مقایسة دادههای این پژوهش، با بهره‌گیری از آزمون میانگین‌های SNK، گویای تفاوت معناداری در جمع درجه - روز رویشی و سطح برگ خیار در تیمارها بود. مراحل فنولوژیک خیار در تونل MC همواره زودتر از خیارهای تونل‌های مشبک رخ می‌داد. تعداد برگ و شاخة فرعی ثانویة خیار در تونل MC به‌طور معناداری بیشتر از تونل‌های مشبک بود. در پایان دورة اندازه‌گیری، سطح برگ بوته‌ها در تونل MP10 بهمقدار آن در تونل MC بسیار نزدیک شد. در نتیجه تونل MP10 با خُرداقلیم متعادل می‌تواند گزینة مناسبی برای پیش‌رس کردن خیار باشد.
آذین نجف آبادی؛ جلال جلیلیان؛ محمدرضا زردشتی
چکیده
بهمنظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف‌های هرز با استفاده ...
بیشتر
بهمنظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف‌های هرز با استفاده از متاسیستوکس و گالانت) و کم‌نهاده (شامل کاربرد کودهای گاوی و بیولوژیک و عدم کاربرد هر نوع ماده شیمیایی) و فاکتور دوم شامل الگوهای کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه با نسبت ردیف‌های 2:2، 2:3، 2:4، 2:5 و کشت خالص دو گونه بود. نتایج نشان داد که وزن‌تر و خشک علوفه هر دو گیاه در کشت خالص نسبت به تمام الگوهای کشت مخلوط برتری داشت. الگوی کشت 2:4 در سیستم پرنهاده سبب افزایش درصد پروتئین خام و کاهش میزان فیبر خام در علوفه گلرنگ شد. سیستم کشت پرنهاده بیشترین ماده خشک قابل هضم و کربوهیدراتهای محلول را در گلرنگ (86/76 و 85/11 درصد) و گاودانه (38/61 و 31/16 درصد) دارا بود. بهطورکلی، با توجه به اینکه در علوفه گاودانه بیشترین میزان پروتئین خام و کربوهیدراتهای محلول و همچنین بالاترین نسبت برابری زمین در الگوی کشت 2:5 و در سیستم کشت کم‌نهاده به میزان 87/1 بهدست آمد؛ بنابراین الگوی کشت دو ردیف گلرنگ همراه با پنج ردیف گاودانه به‌عنوان برترین الگو و سیستم کشت در ارتباط با صفات ذکر شده، توصیه میشود.
محمد عبیات؛ سعید امانپور؛ محمود عبیات؛ ماجده عبیات
چکیده
تصاویر ماهوارهای، از قابلیت بالایی جهت برآورد سطح زیرکشت محصولات کشاورزی برخوردارند. هدف این مطالعه، شناسایی سطح زیرکشت محصولات غالب در شهرستان شوشتر با استفاده از تصاویر لندست 8 طی دوره رشد در سال 1398 میباشد. با روشهای طبقهبندی حداکثر احتمال و ماشین بردار پشتیبان در رویکرد اول و استفاده از شاخص گیاهی NDVI در رویکرد دوم، محصولات ...
بیشتر
تصاویر ماهوارهای، از قابلیت بالایی جهت برآورد سطح زیرکشت محصولات کشاورزی برخوردارند. هدف این مطالعه، شناسایی سطح زیرکشت محصولات غالب در شهرستان شوشتر با استفاده از تصاویر لندست 8 طی دوره رشد در سال 1398 میباشد. با روشهای طبقهبندی حداکثر احتمال و ماشین بردار پشتیبان در رویکرد اول و استفاده از شاخص گیاهی NDVI در رویکرد دوم، محصولات زراعی در مراحل مختلف رشد و با توجه به تقویم زراعی آنها، نقشه الگوی کشت محصولات این منطقه نگاشته شد. جهت بررسی صحت نتایج، نقشههای تولیدشده با دادههای مرجع موردبررسی قرار گرفت. از آمار جهاد کشاورزی استان خوزستان در سال 1398 نیز برای ارزیابی نتایج استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب کاپا و صحت کلی در روش حداکثر احتمال بهترتیب 90 و 80 درصد، در روش ماشین بردار پشتیبان بهترتیب 92 و 90 درصد و در روش استفاده از شاخص NDVI، بهترتیب 95 و 93 درصد محاسبه شد. براساس نتایج، سطح زیرکشت گندم، جو، برنج و ذرت، در روش حداکثر احتمال، در مقایسه با آمار جهاد کشاورزی بهترتیب خطایی برابر 6/12، 4/16، 7/8 و 6/6 درصد و در روش ماشین بردار پشتیبان بهترتیب خطایی برابر 1/10، 3/8، 1/5، 2/7 درصد داشته است. اما استفاده از شاخص NDVI به‌عنوان بهترین روش برآورد سطح زیرکشت در منطقه، در مقایسه با آمار جهاد کشاورزی بهترتیب دارای خطایی برابر 4/2، 5/1، 3/4 و 6/4 درصد بوده که نشاندهنده قابلیت بالای شاخصهای گیاهی در برآورد سطح زیرکشت محصولات با توجه به مرحله فنولوژی آنها میباشد.
مریم جعفری؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ محمد فیضیان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کمآبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کمآبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی و کود دامی 25 درصد حجمی) و فاکتور دوم، شامل دور آبیاری (3، 5 و 7 روز یک بار) بود. با افزایش فاصله آبیاری، پارامترهای رشد گیاه و عملکرد اسانس کاهش و میزان اسانس، مالون دیآلدئید، پرولین، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافتند. کود دامی و سوپرجاذب در بهبود رشد و ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه در شرایط کمآبیاری مؤثر بودند، اما کود دامی تأثیر بهتری را نشان داد، بهطوریکه در بیشتر ویژگیها از جمله سطح برگ، وزن تر و خشک گیاه و عملکرد اسانس، بستر حاوی کود دامی با دور آبیاری هفت روز یک بار عملکردی شبیه به تیمار شاهد با دور آبیاری سه روز یک بار نشان داد. بیشترین کارآیی مصرف آب در تولید اسانس در بستر حاوی کود دامی در هر سه دور آبیاری و همچنین بستر حاوی سوپرجاذب دو درصد در دور آبیاری هفت روز یک بار حاصل شد. براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر و باتوجه به فراوانی، ارزانی و سازگاری کود دامی با محیط زیست، توصیه میشود از این ماده به میزان 25 درصد حجمی برای افزایش کارایی مصرف آب استفاده گردد.
ساناز افشاری بهبهانی زاده؛ غلامعلی اکبری؛ مریم شهبازی؛ ایرج اله دادی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبی آخر فصل بر ویژگیهای برگ و ارتباط آن با عملکرد دانۀ ژنوتیپهای جو (’یوسف‘، ’فجر30‘، ’نصرت‘، ‘PBYT-46’، ‘PBYT-97’ و ’موروکو‘)، دو آزمایش جداگانه در شرایط تنش (قطع آبیاری از شروع گلدهی تا پایان فصل) و بدون تنش (آبیاری - شاهد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبی آخر فصل بر ویژگیهای برگ و ارتباط آن با عملکرد دانۀ ژنوتیپهای جو (’یوسف‘، ’فجر30‘، ’نصرت‘، ‘PBYT-46’، ‘PBYT-97’ و ’موروکو‘)، دو آزمایش جداگانه در شرایط تنش (قطع آبیاری از شروع گلدهی تا پایان فصل) و بدون تنش (آبیاری - شاهد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی یزد، در سال زراعی90-1389 به‌‌اجرا درآمد. تنش خشکی سبب کاهش معنادار شاخص سطح برگ و سبزینگی برگ و افزایش معنادار دمای کانوپی و لوله شدن برگ شد و مقدار موم برگ در مرحلۀ 21 روز پس از گلدهی را نیز به‌طور معناداری افزایش داد. بررسی‌ها با میکروسکوپ الکترونی جاروب (SEM) نیز افزایش پراکندگی کریستال‌های موم اپیکوتیکولی را در ژنوتیپهای ’یوسف‘ و ‘PBYT-46’ در شرایط تنش تأیید کرد. ژنوتیپ ’فجر30‘ با بیشترین میزان تعرق کوتیکولی و دمای کانوپی، بیشترین درصد کاهش عملکرد دانه و ژنوتیپهای ’یوسف‘ و ‘PBYT-46’ با دارا بودن تراکم بیشتر کریستال‌های موم اپیکوتیکولی، دمای کانوپی و تعرق کوتیکولی کمتر و کاهش کمتر کلروفیل در شرایط تنش، کمترین درصد کاهش عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. با توجه به نبود همبستگی معنادار بین مقدار موم برگ و عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و شاهد و در شرایط تنش به‌تنهایی، به‌نظر میرسد افزایش کریستال‌های موم اپیکوتیکولی تأثیر بیشتری نسبت به کمیت موم در تحمل به خشکی انتهای فصل ژنوتیپهای جو داشته باشد.