نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجتبی کبودخانی ¹
• هادی سالک معراجی ²
• کیوان آقائی ¹
• افشین توکلی ³

¹ دانشگاه زنجان

² 2- دکترای زراعت (فیزیولوژی گیاهان زراعی)، استاد مدعو گروه علوم کشاورزی، دانشکده باهنر پاکدشت، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، تهران، ایران.

³ دانشیار، دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تخصص: فیزیولوژی گیاهان زراعی/ تنش های محیطی/ تنش خشکی/ مدل سازی

چکیده

دانه کینوا در تأمین غذای انسان نقش مهمی داشته و یکی از گیاهان متحمل به شوری است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1399 تحت شرایط گلخانه‌ای اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم کینوا (Q 26, Titicaca و Giza 1) و سه سطح شوری (صفر، 15، 30 دسی‌زیمنس ‌بر متر) بود. در شرایط تنش شوری صفاتی مانند رنگیزه‌های فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دانه کاهش ولی نشت یونی، پرولین، مالون دی‌آلدئید، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز افزایش یافت. رقم Q 26 بالاترین محتوای کارتنوئید، کلروفیل a، محتوای نسبی آب برگ، پروتئین‌های محلول، پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز را نسبت به ارقام دیگر داشت. رقم Titicaca مقدار مالون دی‌آلدئید و نشت یونی پائین‌تری نسبت به ارقام Q 26 و Giza 1 داشت که بیانگر کمترین خسارت وارده به غشاءهای سلولی است. رقم Giza 1 نیز کلروفیل b و کارتنوئید بالاتری نسبت به دو رقم دیگر داشت. احتمالاً رقم Q 26 و Giza 1 به‌ترتیب، مقاوم‌ترین و حساس‌ترین ارقام به تنش شوری باشند. با توجه به نتایج به‌دست آمده پیشنهاد می‌گردد که در صورت امکان آزمایش در شرایط خاک شور مزرعه نیز تکرار گردد تا اطلاعات جامع‌تری حاصل شود.

کلیدواژه‌ها

• "
• پراکسیداز"
• پرولین"
• کاتالاز"
• کلروفیل"
• ،"
• مالون ‌دی‌آلدئید"
• محتوای نسبی آب برگ"
• ، "
• نشت یونی"

عنوان مقاله [English]

Investigation of the effect of salinity stress on physiological traits and grain yield of quinoa cultivars

نویسندگان [English]

• Mojtaba Kaboodkhani ¹
• Hadi salek mearaji ²
• Keyvan aghaei ¹
• Afshin Tavakoli ³

¹ University of zanjan

² 2- Ph.D Agronomy (Crop Physiology), Visiting Professor Department of Agricultural Science, Faculty of Bahonar Pakdasht, Technical and Vocational University (TVU), Tehran, Iran.

³ Department of Agronomy and plant breeding, Agriculture faculty, Zanjan University, Zanjan, Iran

چکیده [English]

Quinoa grain plays an important role in human nutrition and is one of the plants that tolerates salinity. In order to investigate the effect of salinity stress on physiological traits and yield of quinoa cultivars, a two-factor factorial experiment was conducted a completely randomized design with three replications in 2020 year under greenhouse conditions. Experimental treatments included three quinoa cultivars (Titicaca, Q 26 and Giza 1) and three salinity levels (0, 15, 30 dS/m). Under salinity stress, reduced traits such as photosynthetic pigments, relative leaf water content and grain yield, but increased electrolyte leakage, proline, malon-dialdehyde (MDA) and enzymes activity of catalase and guaiacol peroxidase. The Q 26 cultivar had the highest content of carotenoids, chlorophyll a, relative water content, soluble proteins, proline and catalase activity compared to other cultivars. Titicaca cultivar had lower malon-dialdehyde (MDA) content and electrolyte leakage than Q 26 and Giza 1 cultivars that indicates the least damage to cell membranes, which was superior to the other two cultivars. Giza 1 cultivar also had higher chlorophyll b and carotenoids than the other two cultivars. Q 26 and Giza 1 cultivars are probably the most resistant and sensitive cultivars to salinity stress, respectively. According to this result, it suggested that, the experiment repeated in the saline soil conditions of the field to obtain comprehensive information.

کلیدواژه‌ها [English]

• "
• Catalase"
• ,:Chlorophyll"
• Electrolyte leakage"
• Malondialdehyde"
• Peroxidase"
• Proline"
• , "
• Relative water content"