نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کاربرد دوزهای علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مراحل مختلف رشد علف‌های ­هرز برگ‌باریک در گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایش مزرعه‌ای در سال زراعی 1390-91 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شیراز به‌صورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دوز علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر (6/0، 8/0 و 1 لیتر در هکتار) فاکتور اصلی؛ کاربرد مویان سیتوویت (دو در هزار حجمی) و عدم استفاده از مویان فاکتور فرعی؛ و زمان اعمال علف‌کش (مراحل دوبرگی، شش‌برگی و پنجه‌زنی علف‌های هرز برگ‌باریک) عامل فرعی فرعی‌ بودند. با افزایش هر واحد دوز علف‌کش، وزن خشک یولاف وحشی و دم‌روباهی به‌ترتیب 7/35 و 6/12 گرم در متر مربع کاهش یافت. نتایج نشان داد که با تأخیر در زمان کاربرد علف‌کش و همچنین کاهش دوز علف‌کش، عملکرد دانه و اجزای آن کاهش یافت و بیشترین کاهش عملکرد دانه با کاربرد 6/0 لیتر علف‌کش هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مرحلۀ پنجه‌زنی علف‌های هرز به‌دست آمد. کاربرد مویان در مقایسه با عدم استفاده از آن، وزن خشک علف‌های هرز را کاهش و عملکرد دانه را به‌طور معناداری افزایش داد. به‌منظور به­دست آوردن بیشینۀ عملکرد دانۀ گلرنگ، کاربرد 1 لیتر در هکتار هالوکسی فوپ-آر-متیل استر در مرحلۀ اولیۀ رشد علف‌های هرز (دوبرگی) به‌همراه مویان سیتوویت به‌دلیل کنترل بهتر علف‌های هرز توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Herbicide Haloxifhop-R-methyl ester application and surfactant on grass weeds control, Safflower yield and yield components

نویسندگان [English]

  • Tayebeh Zareei 1
  • SEYED ABDOLREZA KAZEMEINI 2
  • Hossein Ghadiri 3

چکیده [English]

A field experiment was conducted to evaluate the effect of varying doses of haloxifhope-R-methyl ester herbicide on grass weeds grown at various stages in 2011-2012 growing season in Research Farm of College of Agriculture, Shiraz University. The study was carried out as split split plot based on randomized complete block design with three replicates. Treatments were haloxifhope-R-methyl ester herbicide doses (0.6, 0.8 and 1.0 L/ ha) as main factor, surfactant (with and without) as sub factor and time of herbicide application (2 leaf, 6 leaf and tillering of grass weeds) as sub sub factor. A check treatment (weedy) was also included. A rise of herbicide dose, decreased wild oat and foxtail dry weight 35.7 and 12.6 gr/m2, respectively. The results showed that the delay in herbicide application and reduction of herbicide dose decreased grain yield and its components. The highest reduction in grain yield was obtained with 0.6 L/ ha haloxifhope-R-methyl ester herbicide at tillering stage. Application of surfactant caused a decrease in weed dry weight compared to no surfactant and also increased grain yield significantly. In general, to achieve maximum grain yield and the best grass weed control, application of 1 L/ ha haloxifhope-R-methyl ester with surfactant use at 2-leaf in safflower field is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tillering
  • Citoveet
  • Herbicide doses
  • Supergallant
  • wild oat
1 . بنیادی م، یدوی ع، موحدی دهنوی م و فلاح هکی م ح (1387) تأثیر زمان وجین بر ترکیب گونه‌ای، تراکم بوته و وزن خشک علف‌های هرز گلرنگ پاییزه  (Carthamus tinctorius L.). خلاصه مقالات پنجمین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌ایران.
2. حمزه‌ای ج، محمدی‌نسب ع د، رحیم‌زاده خویی ف، جوانشیر ع و مقدم م (1384) اثر دوره‌های مختلف تداخل علف‌های هرز بر عملکرد کمی و کیفی سه رقم کلزای پاییزه. علوم کشاورزی آب، خاک و گیاه در کشاورزی. 6(2): 39-50.
3. خواجه‌پور م ر (1383) گیاهان صنعتی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 571 ص.
4. راشدمحصل م ح، علی‌وردی ا و نصیری محلاتی م (1388) بررسی اثر مویان های سیتوگیت و فریگیت در کارایی علف‌کش شوالیه به‌منظور کنترل یولاف وحشی­. خلاصه مقالات سومین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌ایران. صص. 344-347.
5. زند ا (1384) مقدمه­ای بر مواد افزودنی در علف‌کش­ها. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. تهران. 40 ص.
6. سلیمی ح، اخوان م، فریدون پور م و یونس­آبادی م (1382) بررسی کارایی علف‌کش جدید انووکEnvoke 75 WG  ((trifloxysulfuron sodium در کنترل علف‌های هرز مزارع پنبه (Gossypium herbaceum) مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌‌ایران. صص. 392-395.
7. شیمی پ، ابطالی ی، موسوی س ک و اخوان م (1381) بررسی کارایی باریک‌برگ‌کش کم‌مصرف هالوکسی فوپ-آر-متیل استر (گالانت سوپر 8/10 درصد امولسیون) در مقایسه با باریک‌برگ‌کش‌های متداول در کلزا (Brassica napus L.) مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌ایران. صص. 397-399.
8. عباسی ر و علیزاده ح م (1384) تعیین دوز و زمان مناسب کاربرد علف‌کش اکسی­فلورفن در کنترل علف‌های هرز مزارع سویا Glycine max L.)). مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف‌های هرز ‌ایران. صص. 421-424.
9. قنبری بیرگانی د، حسین‌پور م، عبدالهیان نوقابی م و شیمی پ (1382) آزمایش مخلوط برخی از علف‌کش‌ها با روغن‌های معدنی جهت کارایی بیشتر در زراعت چغندرقند (Brassica napus L.). مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌ایران. صص. 404-406.
10 . نوری م، باغستانی م ع، دانشیان ج، سارانی م و سرحدی م (1389) بررسی تأثیر برخی از علف‌کش­های باریک­برگ­کش و ­دومنظوره بر صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی بروموس­. خلاصه مقالات چهارمین همایش علوم علف‌های ‌هرز ‌ایران. صص. 498-501.
11 . Agyman GA, Loiland L, Karow R and Hang AN (2002) Safflower. Dry land cropping systems [internet]. Oregon State University. Available from: http:/www.eesc.oregonstate.edu.
12 . Anderson RL (1994) Characterizing weed community seedling emergence for a semiarid in Colorado. Weed Technology. 8: 245-249.
13 . Bellinder RR, Arsenovic M, Shah DA and Rauch BJ (2003) Effect of weed growth stage and adjuvanton the efficacy of fomesafen and bentazon. Weed Science. 51: 1016-1021.
14 . Evans SP, Knezevic SZ, Lindquist JL, Shapiro CA and Blankenship EE (2003) Nitrogen application influence the critical period for weed control in corn. Weed Science. 51: 408-417.
15 . Froozan K (2005) Safflower production in Iran (past, now and future). In E. Esendel (ed.) Proceedings of the 6th International Safflower Conference. 6-10 June. 2005. Istanbul, Turkey. Pp. 255-257.
16 . Jinxia S (1996) Characterization of organosilicone surfactants and their on sulfonylurea herbicide activity. Approved: Foy CLC, Grayson RL, Hatzios KK, Hess JL and Orectt DM. Blacksburg. Virginia.
17 . Hatzois KK and Penner D (1985) Interaction of herbicides with other agrochemical in higher plants. Review of Weed Science. 1: 1-63.
18 . Kropff MG, Lotz LAP and Weaver SE (1993) Practical applications in modeling crop weed interaction. In: Kropff MJ and Vanlaar H (Eds.), IRRI. Book publisher. P. 350.
19 . Valaie N, Kazemeini SA and Hazehzarghani HA (2012) Chemical Control of Downy Brome, Littleseed Canarygrass and Green Foxtail in Rapeseed in Southern Iran. Journal of Biological Environment Science. 6(16): 91-97.