نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زراعت، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد - ایران

2 دانشیار گروه زراعت، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد - ایران

3 استادیار گروه زراعت، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد - ایران

4 استادیار بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، اصفهان - ایران

چکیده

به‌منظور بررسی پتانسیل بالقوۀ تحمل خشکی شش اکوتیپ مختلف گیاه کرچک، آزمایشی مزرعه‌ای در دو مکان اصفهان و شهرکرد در سال زراعی 1392 اجرا شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی شامل چهار سطح تنش خشکی (عدم تنش برابر با 30 درصد تخلیۀ رطوبتی، 45 درصد تخلیۀ رطوبتی، 60 درصد تخلیۀ رطوبتی و 75 درصد تخلیۀ رطوبتی) به‌عنوان کرت اصلی و شش اکوتیپ کرچک (اصفهان، اردستان، اراک، نایین، یزد و اهواز) به‌عنوان کرت فرعی در سه تکرار در هر دو منطقه به‌طور مجزا انجام گرفت. نتایج این دو آزمایش به‌صورت تجزیۀ مرکب آنالیز شد. صفات اندازه‌گیری‌شده شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و عملکرد روغن است. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و روغن متعلق به اکوتیپ ‘اصفهان’ در منطقۀ اصفهان تحت شرایط عدم تنش به‌ترتیب با 1388 و 673 کیلوگرم در هکتار است.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Response of different castor ecotypes to drought stress under Isfahan and Shahrekord climates

نویسندگان [English]

  • Pejman Nikneshan 1
  • Ali Tadayyon 2
  • Mohammad Rafiolhosseini 3
  • Babak Bahraininejad 4

1 Ph.D. Student, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

2 Associate Professor, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

3 . Assistant Professor, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

4 Assistant Professor, Department of Natural Resourses, Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

In respect to drought crisis in the center of Iran, it needs valuable crops which adapt to such environments, a field experiment was conducted to investigate the effects of drought stress on different castor ecotypes at two places (Isfahan and Shahrekord) in 2013. Experiment was carried out in split plot arrangement in randomized complete block design (RCBD) with three replications that four drought stress levels (non-stress equals 30, 45, 60 and 75 percent moisture depletion soil) as a main plot and six castor ecotypes (’Isfahan ‘, ’Ardesrtan ‘, ’Arak ‘, ’Naeen ‘, ’Yazd ‘ and ’Ahvaz‘) as a subplot in two mentioned places. The results from both experiments were analyzed by combined analysis. The measured traits were including plant height, leaf number per plant, LAI, capsule number per plant, seed number per plant, 100 seeds weight, grain yield, harvest index, oil percent and oil yield. The results showed that the highest seed yield and oil yield were related to ’Isfahan‘ ecotype in Isfahan region under control with 1388 and 673 kg/ha, respectively.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought stress
  • Grain yield
  • harvest index
  • Oil percent
  • place
1 . آلیاری ه و شکاری ف (1379) دانه‌های روغنی، زراعت و فیزیولوژی. چاپ اول، انتشارات عمیدی، تبریز. 182 ص.
2 . امیدبیگی ر و علی‌رضالو ا (1389) اثر محل کاشت بر میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کرچک. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 26(4): 530-521.
3 . امیدبیگی ر، علی‌رضالو ا، علی‌رضالو ک و حبیبی نوده ف (1388) ارزیابی کیفیت و خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن کرچک در آذربایجان غربی. پژوهش‌های صنایع غذایی. 19(2): 78-69.   
4 . پیرداده پیرانوند س، اظهری ص، لطفعلی‌زاده م و شاکری م ت (1386) تأثیر روغن کرچک بر شروع زایمان در حاملگی 40-42 هفته. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل. 9 (4): 38-33.
5 . جباری ح، اکبری غ ع، دانشیان ج، اله‌دادی ا و شهبازیان ن (1386) اثرات تنش کم‌آبی بر خصوصیات زراعی هیبریدهای آفتابگردان. کشاورزی. 9(1): 22-13.
6 . رضوانی مقدم پ، نباتی ج، نوروزپور ق و محمدآبادی ع ا (1383) بررسی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد دانه و روغن کرچک در تراکم‌های مختلف گیاهی و فواصل مختلف آبیاری. پژوهش‌های زراعی ایران 2(1): 12-1.
7 . شهسواری م ر (1391) اثر فواصل بین و روی ردیف کاشت بر برخی صفات زراعی کرچک قرمز. به‌زراعی نهال و بذر. 28(2): 155-145.
8 . شیدفر ر، تاج‌بخش م، حسن‌زاده قورت‌تپه ع و رشدی م (1390) بررسی برخی صفات زراعی ژنوتیپ‌های مختلف کرچک در منطقۀ آذربایجان غربی. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. 4(4): 203-195.
9 . صابری ف، عابدزاده م، سادات ز و اسلامی ع ر (1386) بررسی اثر روغن کرچک بر القای دردهای زایمانی. فصلنامه فیض. 11(4): 23-19.
10 . کریم‌زاده اصل خ، مظاهری د و پیغمبری س ع (1382) اثر چهار دور آبیاری بر عملکرد و صفات کمی سه رقم آفتابگردان. علوم کشاورزی ایران. 34(2): 301-293.
11 . Akpan UG, Jimoh A and Mohammad AD (2006) Extraction, Characterization and Modification of Castor Seed Oil. Leonardo Journal of Sciences. 8: 43-52.
12 . Alves Rios GF, De Carvalho LG, Montoani Silva B, Da Silva WG, Conceicão Rezende F and Magela Pereira G (2013) Component production of castor bean crop irrigated by different soil water tensions. Agricultural Water Management. 127: 7-12.
13 . Anjami K (2005) Purole–Coloured castor (Ricinus communis L.) rare multiple resistant morphotype. Current Science. 88(2): 13-14.
14 . Berman P, Nizri S and Wiesman Z (2011) Castor oil biodiesel and its blends as alternative fuel. Biomass and Bioenergy. 35(7): 2861-2866.
15 . Boyer JS (1982) Plant Productivity and environment. Science. 218: 443-448.
16 . Brigham RD and Spears BR (1960) Castor beans in Texas Agricultural Experiment Station. B-954: 12 pp.
17 . Campbell DN, Rowland DL, Schnell RW, Ferrell JA and Wilkie AC (2014) Developing a castor (Ricinus communis L.) production system in Florida, U.S.: Evaluating crop phenology and response to management. Industrial Crops and Products. 53: 217-227.
18 . Christian KR (1997) Effects of environment on the growth of alfalfa. Advances in Agronomy. 29: 183-219.
19 . Diepenbrock W (2000) Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica napus l.). A review. Field Crops Research. 67: 35-49.
20 . EMBRAPA (2007) Cultivo da Mamona. Sistemas de Product¸ ão 11. Embrapa Clima Temperado. Available at www.cnpt.embrapa.br/culturas/canola/p_sp03_2007.pdf‌. (accessed 5 January 2015). Brazil.
FAO statistic (2014) In: FAO, editor. FAO. Available at: http://faostat3.fao.org/faostat-gateway/go/to/home/E2012 (accessed 28 December 2014).
22 . Fereres E, Gimez C and Fernandez M (1986) Genetic variability in sunflower cultivars under drought. Yield relationships. Australian Journal of Agricultural Research. 37: 573-582.
23 . Gajri PR, Gill KS, Chaudhary MR and Singh R (1997) Irrigation of sunflower (Helianthus annuus L.) in relation to tillage and mulching. Agricultural Water Management. 34: 149-160.
24 . Göksoy AT, Demir AO, Turan ZM and Dağüstü N (2004) Responses of sunflower (Helianthus annus L.) to full and limited irrigation at different growth stages. Field Crops Research. 87: 167-178.
25 . Grimes DW and Wiley PL (1992) Alfalfa yield and plant water variable irrigation. Crop Science. 32: 1381-1387.
26 . Jabari H, Akbari GhA, Daneshiyan G, Alahdadi A and Shahbaziyan N (2007) Effect of water stress in agronomical feature of sunflower hybrid. Journal of Agriculture. 9(1): 13-22.
27 . Jose RL, Ursicino D and Rafael DQ (1990). Definite influence of location and climatic condition on the fatty acid composition of sunflower seed oil. Journal of the American Oil Chemists Society. 67(10): 618-623.
28 . Karaata H (1991) Water-production functions of sunflower under Kırklareli conditions. Journal of Atatürk Village Affair Research Institute, Kırklareli. 28: 92.
29 . Kittock DL, Williams JH and Hanway DG (1967) Castor bean yield and quality as influenced by irrigation schedules and fertilization rates. Agronomy. 59: 463-467.
30 . Koutroubas SD, Papakosta DK and Doitsinis A (1999) Adaptation and yielding ability of Castor plant (Ricinus communis L.) genotypes in a Mediterranean climate. European Journal of Agronomy. 11: 227-237.
31 . Laureti D and Marras G (1995) Irrigation of castor (Ricinus communis L.) in Italy. European Journal of Agronomy. 4: 229-235.
32 . Liu F and Stützel H (2004) Biomass partitioning, specific leaf area and water use efficiency of vegetable amaranth (Amaranthus spp.) in response to drought stress. Scientia Horticulturae. 102:15-27.
33 . Manivannan P, Abul Jaleel C, Sankar B, Kishorekumar A, Somasundaram R, Lakshmanan GMA and Panneerselvam R (2007) Growth , biochemical modifications and proline metabolism in (Helianthus annuus L.) as induced by drought stress. Colloids and Surfaces, Bointerhaces. 59: 141-149.
34 . Mohammadi R, Haghparast R, Aghaei Sarbazeh M and Abdollahi A (2006) Evalution of drought tolerance rate of advanced genotypes of durum wheat on the basis of physiologic standards and pther related indices. Iranian Agriculture Sciences. 37(1): 561-567.
35 . Morison JIL and Morecroft MD (2006) Plant Growth and Climate Change. Blackwell Publishing, New York, 213p.
36 . Ogunniyi DS (2006) Castor oil: A vital industrial raw material. Bioresource Technology. 97: 1086-1091.
37 . Rizzo V and Di Bari V (1988) Effects of fewer water applications on sunflower (Helianthus annuus L.) in the south of Italy. Proceeding 12th international conferences Novi Sad. Yugoslavia. Pp. 453-458.
38 . Samarakoon AB and Gifford RM (1995) Soil water content under plants at high CO2 concentration and interaction with the treatment CO2 effect. A species comparison. Journal of Biogeography. 22: 193-202.
39 . Severinoa LS and Auld DL (2013) A framework for the study of the growth and development of castor plant. Industrial Crops and Products. 46: 25-38.
40 . Severino LS, Auld DL, Baldanzi M, Cândido MJD, Chen G, Crosby W, Tan D, He X, Lakshmamma P, Lavanya C, Machado OLT, Mielke T, Milani M, Miller TD, Morris JB, Morse SA, Navas AA, Soares DJ, Sofi atti V, Wang ML, Zanotto MD and Zieler H (2012) A Review on the Challenges for Increased Production of Castor. Agronomy Journal. 104(4):853-880.
41 . Vallejos M, Rondanini D and Wassner DF (2011) Water relationships of castor bean (Ricinus communis L.) seeds related to final seed dry weight and physiological maturity. European Journal of Agronomy. 35: 93-101.
42 . Weiss EA (2000) Oilseed Crops. 2th Ed. Blackwell Science, Oxford Ltd. 364 p.
43 . Wright PR, Morgan JM, Jessop RS and Gass A (1995) Comparative adaptation of Canola (Brassica napus) and Indian mustard (B. juncea) to soil water deficits: yield and yield components. Field Crops Research. 42: 1-13.
44 . Zhou G, Ma BL, Li J, Feng C, Lu J and Qin P (2010) Determining salinity threshold level for castor bean emergence and stand establishment. Crop Science. 50: 2030-2036.