نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

به‏منظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف‌های هرز با استفاده از متاسیستوکس و گالانت) و کم‌نهاده (شامل کاربرد کودهای گاوی و بیولوژیک و عدم کاربرد هر نوع ماده شیمیایی) و فاکتور دوم شامل الگوهای کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه با نسبت ردیف‌های 2:2، 2:3، 2:4، 2:5 و کشت خالص دو گونه بود. نتایج نشان داد که وزن‌تر و خشک علوفه هر دو گیاه در کشت خالص نسبت به تمام الگوهای کشت مخلوط برتری داشت. الگوی کشت 2:4 در سیستم پرنهاده سبب افزایش درصد پروتئین خام و کاهش میزان فیبر خام در علوفه گلرنگ شد. سیستم کشت پرنهاده بیشترین ماده خشک قابل هضم و کربوهیدرات­های محلول را در گلرنگ (86/76 و 85/11 درصد) و گاودانه (38/61 و 31/16 درصد) دارا بود. به‏طور‏کلی، با توجه به اینکه در علوفه گاودانه بیشترین میزان پروتئین خام و کربوهیدرات‌های محلول و همچنین بالاترین نسبت برابری زمین در الگوی کشت 2:5 و در سیستم کشت کم‌نهاده به میزان 87/1 به‌دست آمد؛ بنابراین الگوی کشت دو ردیف گلرنگ همراه با پنج ردیف گاودانه به‏عنوان برترین الگو و سیستم کشت در ارتباط با صفات ذکر شده، توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of intercropping patterns on quantitative and qualitative characteristics of safflower and bitter vetch in high-input and low-input farming systems

نویسندگان [English]

  • Azin Najaf Abadi 1
  • Jalal Jalilian 2
  • Mohammad Reza Zardoshti 3

1

2

3

چکیده [English]

To evaluate the quantity and quality of forage in intercropping of safflower and bitter vetch, a factorial experiment was used based on a randomized complete block design with three replications in the Faculty of Agriculture at Urmia University in the growing season of 2013-2014.The first factor was the use of high-input and low-input farming systems. The high-input system involved the use of fertilizers (N and P), and chemical control of pests and weeds with the use of Metasystox and Galant. The low-input system used cow manure, bio fertilizers and no chemical material. The second factor was cropping patterns with rows ratio of 2:2, 2:3, 2:4, and 2:5 safflower/bitter vetch and safflower and bitter vetch sole cropping. Results showed that the wet and dry weights of forage grown in sole cropping was more than in all the mixed patterns. The 2:4 planting pattern in the high-input system increased the percentage of crude protein and reduced the crude fiber content of the safflower forage. High-input cropping systems produce the most digestible dry matter and soluble carbohydrate in safflower (76.86% and 11.85 percent) and bitter vetch (61.38 and 16.31 percent). In general, the maximum crude protein content and soluble carbohydrates in bitter vetch forage, and the highest index of LER (1.87) in both plants were obtain from the 2:5 planting pattern in the low-input farming system. Thus, two rows of safflower planted with five rows of bitter vetch is the best model regarding the quality and quantity of forage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cropping system
  • crude protein
  • forage wet and dry weight
  • Land equivalent ratio
  • Organic fertilizer
احراری ا، فتحی نسری م­ح، یوسف الهی م و ریاسی (1392) تاثیر افزودن کود نیتروژن و پلی اتیلن گلیکول بر ترکیب شیمیائی و قابلیت هضم علوفه و سیلاژ گلرنگ. نشریه پژوهش­های علوم دامی. 23(2): 90- 73. 
ارزانــی ح (1388) کیفیت علوفه و نیاز روزانه دام چرا کننده از مرتع. چاپ اول. انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 354 صفحه
اسحقی سردرود س ن، نصرالله زاده ص و باقری پیروز ا (1393) تأثیر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی بر برخی صفات کمی و کیفی سورگوم علوفه‌ای. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 24(1): 56-45.
اصغرزاده ف، فتحی نسری م ح و بهدانی م ع (1393) بررسی تأثیر کودهای نیتروژن و فسفر بر ارزش غذایی علوفه و سیلاژ گلرنگ. علوم دامی ایران. 45(4): 384-375.
انصاری اردلی س و آقاعلیخانی م (1394) اثر تراکم بوته و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس زراعی (Amaranthus cruentus L. ). مجله علوم زراعی ایران. 7(1): 45- 35.
آیینه­بند ا (1386) اکولوژی بوم نظام­های کشاورزی. انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز. 374 صفحه.
توسلی ا، قنبری ا، رمضان د و موسوی­نیک س­م. 1389. اثر کودهای آلی و شیمیائی بر ویژگی­های کمی و کیفی ارزن مرواریدی (Panicum miliaceum L.) و لوبیا قرمز (Phaseulus vulgaris L.) در کشت مخلوط. اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی و علف­های هرز. 4(15): 16- 1.
جوانمرد ع، دباغ محمدی نسب ع، جوانشیر ع، مقدم م و جانمحمدی ح (1391) اثر کشت مخلوط ذرت- لگوم بر برخی صفات کمی و کیفی علوفه ذرت. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 22( 3): 151-137.
جوانمرد ع، دباغ محمدی نسب ع، جوانشیر ع، مقدم م، جانمحمدی ح، نصیری ی و شکاری، ف (1392) ارزیابی برخی ویژگیهای زراعی، فیزیولوژیکی و کیفی علوفه در کشت مخلوط ذرت با چند لگوم به عنوان کشت دوگانه. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 23(2): 18-1.
حبیبی ص و مجیدیان م (1393) تأثیر سطوح مختلف کود شیمیایی نیتروژن و ورمی کمپوست بر عملکرد و کیفیت ذرت شیرین هیبرید چیس. تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 4(11): 25-15.
حمیدی ا، قلاوند ا، دهقان شعار م،  ملکوتی م ج، اصغرزاده ا، چوکان ر (1385) اثرات کاربرد باکتری‌های محرک رشد گیاه  (PGPR)  بر عملکرد ذرت علوفه‌ای. پژوهش و سازندگی . 70(1): 22-16.
زینلی ا (1378) گلرنگ (شناخت تولید و مصرف) چاپ اول، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان. 144 صفحه.
صفی­خانی س، چایی­چی م­ر و پوربابایی اع. 1392. مطالعه اثر منابع کودی نیتروژن (شیمیائی، بیولوژیکی و تلفیقی) بر خصوصیات کمی و کیفی علوفه شبدر (Trifolium alexandrinum) در کشت مخلوط با ریحان (Ocimum basilicum). مجله علوم زراعی ایران. 44(2): 248- 237.
عبداللهی س (1378) بررسی چشم انداز توسعه کشاورزی ارگانیک در ایران. موسسه پژوهش­های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی. مدیریت امور پردازش یافته­های تحقیقاتی.51 صفحه. 
عشقی‌زاده ح ر، چائی‌چی م ر، قلاوند ا، شعبانی ق، عزیزی خ، ترک‌نژاد ا، رئیسی ه و پاپی‌زاده ع (1386) بررسی و کشت مخلوط بر عملکرد و میزان پروتئین یونجه یک‌ساله و جو در شرایط دیم. پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. 75(1): 112-102.
کریمی پاشاکی ش، میرهادی س م ج، ربیعی م و شهدی کومله ع (1391) بررسی اثر سطوح مختلف تنش نیتروژن و فسفر بر عملکرد و صفات کیفی تریتیکاله به عنوان کشت دوم در اراضی شالیزاری گیلان. تولید گیاهان زراعی در شرایط تنش‌های محیطی. 4(4):38-27.
لامعی هروانی ج (1392) ارزیابی عملکرد علوفه خشک و پروتئین خام، رقابت و شاخص های سودمندی در کشت مخلوط گیاهان بقولات علوفـه‌ای یکـساله بـا جو در شرایط دیم استان زنجان. به زراعی نهال و بذر. 2-29(2): 183-169.
مظاهری د (1373) زراعت مخلوط. انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 262 صفحه.
نجارنژاد مشهدی و (1386) کلسیم فسفر منیزیم و بیماری‌های متابولیک. انتشارات پرتو واقعه : دانش نگار، تهران. 224 صفحه.
نخ‌زری‌مقدم ع (1391) عملکرد و کیفیت علوفه حاصل از کشت مخلوط جو و خردل علوفه‌ای در تاریخ‌های مختلف کاشت. تولید گیاهان زراعی. 5(4): 190-173.
Bulson HAJ, Snaydon RW and Stopes CE (1997) Effects of plant density on intercropped wheat and field beans in an organic farming system. Journal of Agricultural Science. 128: 59-71.
 
Carpici EB, Celik N and Bayram G (2010) Yield and quality of forage maize as influenced by plant density and nitrogen rate. Turkish Journal of Field Crops. 15: 128-132.
Clarck EA and Francis CA (1985) Transgressive yielding in bean: Maize intercrops; interference time and space. Field Crop Research. 11: 37-53.
Donald CM (1964) The progress of Australian Agriculture and the role of pastures in Environmental change. Australian Journal of Science. 27:187-198.
Food and Agriculture Organization of the United Nations (2010) [Online]. Available at http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC . 
Hamdani JS and Suradinata YR (2015) Effects of row intercropping system of corn and potato and row spacing of corn on the growth and yields of Atlantic potato cultivar planted in medium altitude. Asian Journal of Agricultural Research. 9 (3): 104-112.
Humphreys MO (1994) Variation in the carbohydrate and protein content of ryegrass: Potential for genetic manipulation. Proceedings of the 19th EUCARPIA Fodder Crops Section Meeting. 5-8.
Jafari A, Connolly V, Frolich A and Walsh EK (2003) A note on estimation of quality in perennial ryegrass by near infrared spectroscopy. Irish Journal of Agriculture and Food Research. 42: 293-299. 
Kizilsimsek M, Erol A and Kaplan M (2009) Oats (Avena sativa)/Common vetch (Vicia sativa) mixtures grown on a low-input basis for a sustainable agriculture. Tropical Grasslands. 43:191-196.
Landau S, Molle G, Fois N, Friedman S, Barkai D, Decandia M, Cabiddu A, Dvash L, Sitzia M (2005) Safflower (Carthamus tinctorius L.) as a novel pasture species for dairy sheep in the Mediterranean conditions of Sardinia and Israel. Small Ruminant Research. 59: 239–249.
Mahfouz H and Migawer EA (2004) Effect of intercropping, weed control treatment and their interaction on yield and its attributes of chickpea and canola. Egyptian Journal of Basic and Applied Science. 19(4): 84-101.
Mehrvarz S, Chaichi MR (2008) Effect of phosphate solubilizing microorganisms and phosphorus fertilizer on forage and grain quality of barley (Hordeum vulgare L.). American Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Science. 3 (6): 855-860.
Metwally AA, Safina SA and Noaman AH (2015) Yield and land equivalent ratio of intercropping maize with egyptian cotton. Journal of Agri-Food and Applied Sciences.  3(4): 85-93.
Mirela DUSA and Valentin ROMAN G (2015) Productivity and harvest quality of maize and pea in intercropping, in the organic agriculture system. Scientific Papers. Series A. Agronomy.58: 185-189.
Nnadi LA and Haque I (1986) Forage legume-cereal systems: improvement of soil fertility and agricultural production with special reference to sub-Saharan Africa.  In: Haque I, Jutzi S and Neate PJH (Eds.), Potential of forage legumes in farming systems of sub-Saharan Africa. Addis Ababa, Ethiopia. pp. 330-362.
Poshtdar A, Siadat SA, Abdali Mashhadi A, Moosavi SA and Hamdi H (2012) Comparison between application of PGPR bacteria and chemical fertilizers on quality and total silage yield of maize under different organic seedbed. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 4 (11): 713-717.
Sadeghpour A, Jahanzad E, Lithourgidisb AS, Hashemi M, Esmaeili A and Hosseini MB (2014) Forage yield and quality of barley-annual medic intercrops in semi-arid environments. International Journal of Plant Production. 8 (1): 77-89. 
Saha UK, Sonon LS, Hancock DW, Hill NS, Stewart L, Heusner GL and Kissel DE (2010) Common Terms Used in Animal Feeding and Nutrition. The University of Georgia, College of Agriculture and Environmental
Sciences, Virginia, USA. Bulletin 1367: 1-20.  [Online]. Available at http://athenaeum.libs.uga.edu/bitstream/handle/10724/12196/B1367.pdf?sequence=1.
Senanayake R (1991) Sustainable agriculture: definitions and parameters for measurement. Journal of Sustainable Agriculture. 1: 7-28.
Stoltz E, Nadeau E and Wallenhammar AC (2013) Intercropping maize and faba bean for silage under Swedish climate conditions. Agricultural Research. 2(1): 90- 97.
Sullivan P (2003) Applying the principles of sustainable farming. Fundamentals of sustainable agriculture. USA: appropriate technology transfer for rural areas (ATTRA). 1-16. [Online]. Available at http://ipm.ifas.ufl.edu/pdfs/ Applying_the_Principles_of_Sustainable_Farming.pdf?pub=295%5D.
Tilley JMA and Terry RA (1963) A two-stage technique for the in vitro digestion of forage crops. Journal of the British Grassland Society. 18: 104-111.
Vander Meer JH (1989) The Ecology of Intercropping. Cambridge University Press, Cambridge. 86 p.
Weil RR. and Mc Fadden ME (1991) Fertility and weed stress effect on performance of maize/soybean intercrop. Agronomy Journal. 83: 717- 721.
Zulfiqar AM. Asghar M and Cheema MA (2000) Studies on determining a suitable canola-wheat intercropping pattern. International Journal of Agriculture and Biology. 2(1): 42-44.