نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران
2 دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران
3 . استادیار، بخش تحقیقات فیزیولوژی مولکولی، پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج - ایران
4 استاد، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش کمآبی آخر فصل بر ویژگیهای برگ و ارتباط آن با عملکرد دانۀ ژنوتیپهای جو (’یوسف‘، ’فجر30‘، ’نصرت‘، ‘PBYT-46’، ‘PBYT-97’ و ’موروکو‘)، دو آزمایش جداگانه در شرایط تنش (قطع آبیاری از شروع گلدهی تا پایان فصل) و بدون تنش (آبیاری - شاهد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی یزد، در سال زراعی90-1389 بهاجرا درآمد. تنش خشکی سبب کاهش معنادار شاخص سطح برگ و سبزینگی برگ و افزایش معنادار دمای کانوپی و لوله شدن برگ شد و مقدار موم برگ در مرحلۀ 21 روز پس از گلدهی را نیز بهطور معناداری افزایش داد. بررسیها با میکروسکوپ الکترونی جاروب (SEM) نیز افزایش پراکندگی کریستالهای موم اپیکوتیکولی را در ژنوتیپهای ’یوسف‘ و ‘PBYT-46’ در شرایط تنش تأیید کرد. ژنوتیپ ’فجر30‘ با بیشترین میزان تعرق کوتیکولی و دمای کانوپی، بیشترین درصد کاهش عملکرد دانه و ژنوتیپهای ’یوسف‘ و ‘PBYT-46’ با دارا بودن تراکم بیشتر کریستالهای موم اپیکوتیکولی، دمای کانوپی و تعرق کوتیکولی کمتر و کاهش کمتر کلروفیل در شرایط تنش، کمترین درصد کاهش عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. با توجه به نبود همبستگی معنادار بین مقدار موم برگ و عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و شاهد و در شرایط تنش بهتنهایی، بهنظر میرسد افزایش کریستالهای موم اپیکوتیکولی تأثیر بیشتری نسبت به کمیت موم در تحمل به خشکی انتهای فصل ژنوتیپهای جو داشته باشد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Changes in cuticular transpiration, leaf wax and leaf wax crystals of barley genotypes in response to terminal drought stress
نویسندگان [English]
- Sanaz Afshari-Behbahanizadeh 1
- Gholam Ali Akbari 2
- Maryam Shahbazi 3
- Iraj Alahdadi 4
1 Ph.D. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding Sciences, College of Abouraihan, University of Teheran, Pakdasht - Iran
2 . Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Sciences, College of Abouraihan, University of Tehran, Pakdasht - Iran
3 3 . Assistant Professor, Department of Molecular Physiology, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj - Iran
4 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Sciences, College of Abouraihan, University of Tehran, Pakdasht – Iran
چکیده [English]
In order to evaluate the effect of terminal water deficit stress on leaf traits and their relations to grain yield in different barley genotypes (‘Yousof’, ‘Fajr30’, ‘Nosrat’, ‘PBYT-46’, ‘PBYT-97’ and ‘Morocco’), two separated experiments were conducted in stress (water withholding from anthesis towards the end of growing season), and non stress (normal irrigation) conditions based on RCBD with three replications in 2010-2011 at Yazd Agricultural Research Station. The results indicated that drought stress significantly reduced leaf area index, greeness and increased canopy temperature and leaf rolling. Also, drought stress significantly increased epicuticular wax content at 21 days after anthesis. Studying by Scanning Electron Microscope (SEM) confirmed the increased dispersal of leaf wax crystals in leaf surface in ‘Yousof’ and ‘PBYT-46’ genotypes. ‘Fajr30’ genotype with the highest amount of cuticular transpiration and canopy temperature had the highest reduction in grain yield and ‘Yousof’ and ‘PBYT-46’ genotypes with higher amount of wax crystals dispersal, lower amount of cuticular transpiration, canopy temperature and greeness reduction in stress condition, had the least reduction percentage in grain yield. According to the non significant correlation between leaf wax and grain yield in both conditions (stress and normal) and in stress condition, it seems that increased epicuticular wax crystals had a more effective role than the quantity of wax in drought tolerance of barley genotypes.
کلیدواژهها [English]
- Canopy temperature
- Grain yield
- leaf area index
- Leaf rolling
- SEM
- Yazd