به زراعی کشاورزی - فهرست مقالات

مقایسه برخی صفات مورفوفیتوشیمیایی دو گونه کاکوتی (Ziziphora sp) کشت شده و خودرو در استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی

زینب علی پور؛ خدایار همتی؛ خلیل زینلی نژاد؛ محمد خیرخواه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 بهمن 1402

https://doi.org/10.22059/jci.2024.360938.2828

چکیده

هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت شده در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استان‌های خراسان‌رضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 مورد مطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شده ... بیشتر هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت شده در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استان‌های خراسان‌رضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 مورد مطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شده و به صورت گلدانی کشت شدند. طرح آزمایش بصورت ‌ترتیبی در چهار تکرار بود. در مرحله گلدهی نمونه گیری انجام و صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری شدند. علاوه‌براین با مراجعه مجدد به مکان‎های جمع‌آوری بوته-ها، تمامی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی برای بوته‌های خودرو اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس موجود در کاکوتی یک‏ساله و چندساله به ترتیب متعلق به قاین (75/0 درصد) و قوچان ( 29/2 درصد) بود. همچنین درصد پولگون موجود در اسانس گیاه کاکوتی یک‏ساله در بردسکن بیشتر از سایر شهرستان‌های مورد مطالعه بود (58/77 درصد). بیشترین درصد آلفاپینن و سابینن اسانس کاکوتی یکساله به ترتیب میزان 42/0 درصد و 31/1 درصد متعلق به بجنورد بود در حالی که درصد آلفاپینن و سابینن کاکوتی چندساله در قوچان (89/0 درصد) و بجنورد (23/1 درصد) بیشتر از سایر شهرستان‌ها بود. نتیجه‌گیری: میزان فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدان در کاکوتی یکساله در شرایط طبیعی و در شهرستان سرایان بیشتر از سایر تیمارها بود. کاکوتی یکساله و چندساله متعلق به بجنورد دارای عملکرد تر و خشک بیشتری نسبت به سایر اکوتیپ‏ها بودند در حالی که کاکوتی متعلق به منطقه سرایان از نظر خصوصیات فیتوشیمیایی نسبت به سایر نمونه‏ها برتری داشتند.

مشاهده مقاله

ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی زیره‌سبز با استفاده از آب مغناطیسی و سوپرجاذب تحت رژیم کم‌آبیاری

علی آشوری؛ منوچهر قلی پور؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت

دوره 26، شماره 1 ، اسفند 1402، ، صفحه 145-159

https://doi.org/10.22059/jci.2022.342656.2704

چکیده

هدف: به‌منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کم‌آبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به‌‌‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام ... بیشتر هدف: به‌منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کم‌آبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به‌‌‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار نوع آب آبیاری در دو سطح (معمولی و مغناطیسی) و مکان (راهنجان، گرمن) با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریای متفاوت به‌عنوان فاکتور اصلی و تیمار سوپرجاذب در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در تمام تیمارها، آبیاری براساس 100 درصد نیاز آبی گیاه اعمال شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد مکان، نوع آبیاری و غلظتهای مختلف سوپر‌جاذب تأثیر مثبت و معنیداری روی خصوصیات رشدی زیره سبز داشتند. در منطقه راهنجان بهدلیل شرایط اقلیمی و میانگین دمای سالانه بالاتر و تیمار 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپر‌جاذب و کاربرد آب مغناطیسی، بیش‌ترین مقدار ارتفاع بوته، درصد و عملکرد اسانس و پروتئین، کربوهیدراتهای محلول مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج، اغلب صفات در منطقه راهنجان دارای مقادیر بیش‌تری نسبت به منطقه گرمن بود و کشت گیاه در منطقه راهنجان اقتصادی می‌باشد.

اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید بر ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی آویشن (.Thymus vulgaris L) در شرایط تنش خشکی

محمد نصری؛ زهرا کریمی؛ میثم اویسی؛ پورنگ کسرایی؛ حمیدرضا لاریجانی

دوره 24، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 1359-1372

https://doi.org/10.22059/jci.2022.329510.2605

چکیده

جهت بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید بر ویژگی‌های بیوشیمیایی آویشن، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در منطقه ورامین اجرا شد. عامل اصلی، سطوح آبیاری [60 (نرمال) و 110 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خشکی)] و فاکتورهای فرعی نیز محلول‌پاشی ... بیشتر جهت بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید بر ویژگی‌های بیوشیمیایی آویشن، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در منطقه ورامین اجرا شد. عامل اصلی، سطوح آبیاری [60 (نرمال) و 110 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خشکی)] و فاکتورهای فرعی نیز محلول‌پاشی سطوح مختلف سالیسیلیک‌اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 25 و 50 میلی‌گرم بر لیتر) و جاسمونیک‌اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر] بود. برهم‌کنش سه‌گانه تنش خشکی× محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در تمام صفات موردمطالعه در این پژوهش در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیش‌ترین ارتفاع بوته (2/38 سانتی‌متر)، وزن‌های‌ تر و خشک شاخساره (3/7112 و 7/1778 کیلوگرم در هکتار)، درصد متابولیت‌های ثانویه (اسانس 28/0 و تیمول 9/60 درصد) و غلظت سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید برگ و کم‌ترین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی آویشن باغی در تیمار آبیاری معمول همراه با محلول‌پاشی 50 و 2 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید مشاهده شد. محلول‌پاشی هم‌زمان سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در شرایط تنش خشکی، به‌ترتیب با کاهش 70، 85 و 72 درصدی فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپراکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز نسبت به شاهد باعث شد که آسیمیلاسیون تولیدی صرف تولید ماده خشک شود. بنابراین استفاده خارجی 50 و 2 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در شرایط تنش خشکی، در بهبود صفات مرتبط با عملکرد و افزایش تولید گیاه آویشن می‌تواند مدنظر باشد.

اثر سری‌های افزایشی در کشت مخلوط آفتابگردان و ریحان، تحت رژیم‌های آبیاری شور و شیرین بر عملکرد و شاخص سودمندی

سارا نجفی؛ عیسی خمری؛ احمد قنبری؛ مهدی دهمرده

دوره 24، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 311-323

https://doi.org/10.22059/jci.2021.316538.2496

چکیده

با هدف دستیابی به بالاترین سطح عملکرد و سودمندی در کشت مخلوط افزایشی آفتابگردان و ریحان تحت مدیریت آبیاری با آب شور و شیرین، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال زراعی (1396 و 1397) در پژوهشکده دانشگاه زابل اجرا شد. آب شیرین (ECe= 3.9 dS.m-1) از رودخانه هیرمند و آب شور (ECe= 1.1 dS.m-1) از چاه تأمین شدند. ... بیشتر با هدف دستیابی به بالاترین سطح عملکرد و سودمندی در کشت مخلوط افزایشی آفتابگردان و ریحان تحت مدیریت آبیاری با آب شور و شیرین، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال زراعی (1396 و 1397) در پژوهشکده دانشگاه زابل اجرا شد. آب شیرین (ECe= 3.9 dS.m-1) از رودخانه هیرمند و آب شور (ECe= 1.1 dS.m-1) از چاه تأمین شدند. رژیم آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح آب شیرین، آب شور و متناوب (شور و شیرین یکدر میان) و سطوح مختلف کشت به‌عنوان عامل فرعی شامل 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در مترمربع)، 100 درصد ریحان (80 بوته در مترمربع)، 100 درصد آفتابگردان+ 50 درصد ریحان، 50 درصد آفتابگردان+ 100 درصد ریحان، 100 درصد آفتابگردان و 100 درصد ریحان انجام شد. نتایج نشان داد اثر متقابل تیمارهای الگوی کشت مخلوط و رژیم آبیاری بر وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد روغن دانه آفتابگردان، و هم‌چنین صفات عملکرد وزن خشک و اسانس گیاه ریحان اثر معنیدار داشت. هم‌چنین در رژیمهای آبیاری مختلف، بیش‌ترین نسبت برابری زمین کل (45/1- 37/1) و شاخص سودآوری (48/0-29/0) در الگوی کشت 50 درصد آفتابگردان+ 100 درصد ریحان دیده شد. نتایج نشان داد کشت مخلوط می‌تواند بر تعدیل تأثیر منفی شوری آب بر عملکرد گیاهان مورد آزمایش مؤثر باشد.

بررسی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید بر فعالیت آنزیم‌های ضداکسنده گیاه ریحان تحت شرایط تنش خشکی

فرشته دارابی؛ نصرت اله عباسی؛ محمدجواد زارع

دوره 24، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 563-582

https://doi.org/10.22059/jci.2022.314936.2487

چکیده

هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ... بیشتر هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار آبی در سه سطح (40، 80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرت‌های اصلی، محلول‌پاشی پوتریسین در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میلی‌مولار) و 24-اپی‌براسینولید در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میکرومولار) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی اجرا شد. نتایج نشان داد که بیش‌ترین میزان پرولین در تیمارآبی 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر در سال اول آزمایش حاصل شد و کاربرد پوتریسین (دو میلی‌مولار) و 24-اپی‌براسینولید (5/0 میکرومولار) نیز سبب افزایش بیش‌تر میزان پرولین گیاه ریحان شد. در تیمار120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد دو میلی‌مولار پوتریسین بیش‌ترین میزان آنزیم کاتالاز مشاهده شد. برهم‌کنش اثرات تنش خشکی، پوتریسین و 24-اپی براسینولید نیز نشان داد که بیش‌ترین میزان آنزیم آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در تیمار 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر و بالاترین غلظت پوتریسین (دو میلی‌مولار) و 24- اپی‌براسینولید (دو میکرومولار) مشاهده شد. در شرایط آبیاری مطلوب (40 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، کاربرد هم‌زمان غلظتهای کم‌تر پوتریسین (5/0 میلی‌مولار) و اپی براسینولید (5/0 میکرومولار) و در شرایط تنش خشکی (80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، غلظت بیش‌تر این دو ماده (دو میلی‌مولار پوتریسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید) باعث افزایش آنزیم گایاکول پراکسیداز شد. برهم‌کنش چندگانه سال، تنش خشکی، پوترسین و 24- اپی‌براسینولید تأثیر معنی‌داری بر فلاونوِئید کل و درصد اسانس ریحان گذاشت به‌نحوی که در هر دو سال آزمایش، کاربرد غلظت 2 میلی‌مولار پوترسین و 2 میکرومولار 24-اپی‌براسینولید در همه سطوح آبی به‌ویژه 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر، سبب افزایش بیش‌تر این دو صفت شد و در سال اول آزمایش این افزایش بیش‌تر از سال دوم بود. کاربرد هم‌زمان دو میلی‌مولار پوترسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید بهدلیل افزایش سنتز پرولین و آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی بهترین تیمار در جهت کاهش اثرات تنش خشکی در گیاه ریحان بود، که نشاندهنده وجود رابطه همافزایی بین این دو ماده در بهبود رشد گیاه ریحان و افزایش درصد اسانس این گیاه است.

اثر محلول‌پاشی با اسید‌های آمینه و همزیستی با گونه‌های قارچ مایکوریزا بر ویژگی‌های گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)

مهدی طاهری اصغری

دوره 24، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 615-629

https://doi.org/10.22059/jci.2021.320460.2530

چکیده

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسیدهای آمینه و کاربرد قارچ مایکوریزا بر ویژگی‌های کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 99-1398 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسیدهای آمینه و کاربرد قارچ مایکوریزا بر ویژگی‌های کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 99-1398 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسیدآمینه سورن (این ترکیب تجاری حاوی انواع اسیدهای آمینه ضروری برای گیاه است) شامل بدون محلول‌پاشی و محلول‌پاشی در دو مرحله ساقهدهی و گلدهی بود. نتایج نشان داد تلقیح با مایکوریزا بر همه صفات موردبررسی معنیدار بود. هم‌چنین اثر کود اسیدآمینه بر همه صفات به‌جز درصد اسانس و عملکرد عصاره اثر معنیداری داشت. در بین مایکوریزاهای مورداستفاده، Glomus mosseae توانست در بیش‌تر صفات نسبت بقیه قارچها برتری داشته باشد. بیش‌ترین عملکرد بذر از تیمار کود اسیدآمینه و Glomus mosseae با مقدار 2343 کیلوگرم در هکتار و بیش‌ترین عملکرد اسانس نیز از تیمار Glomus mosseae با مقدار 74/7 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. با نتایج به‌دست‌آمده میتوان گفت استفاده از کودهای دارای اسیدآمینه به‌همراه تلقیح با مایکوریزا اثر مثبتی بر صفات گیاه دارویی همیشه‌بهار دارد.

تداخل علف‌های هرز تاج‌خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) و سوروف (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv) بر عملکرد و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

سیده رقیه حسینی ولیکی؛ رحمت عباسی؛ همت اله پیردشتی؛ وحید اکبرپور

دوره 24، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 645-658

https://doi.org/10.22059/jci.2021.308374.2436

چکیده

آلودگی به علف‌های هرز در اراضی زراعی بسیار فراتر از یک گونه می‌باشد، بنابراین توجه به تداخل چند گونه‌ای علف‌های هرز از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه به‌منظور بررسی ارزیابی عملکرد و اسانس گیاه رازیانه تحت رقابت هم‌زمان تراکمهای علفهای هرز تاج‌خروس ریشه قرمز و سوروف در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ... بیشتر

اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیم‌های مختلف آبیاری در منطقه جنوب تهران

زینب کبری پیشوا؛ مجید امینی دهقی؛ امیر بستانی؛ امیرمحمد ناجی

دوره 23، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 619-607

https://doi.org/10.22059/jci.2021.299840.2368

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل رژیم‌های مختلف آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش ملایم یا آبیاری براساس تخلیه 40 درصد آب قابل‌استفاده و تنش شدید یا آبیاری براساس تخلیه 80 درصد آب قابل‌استفاده) و کرت فرعی شامل تیمارهای کودی نیتروژن در چهار سطح 100 و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن (اوره)، اعمال کود زیستی (نیتروکسین) به‌صورت بذرمال و تیمار ترکیبی کود زیستی و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن بود. نتایج نشان داد که افزایش تنش کم‌آبیاری در سطح ملایم و شدید گرچه موجب افزایش درصد اسانس شد، اما اثر منفی آن بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل کل، غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه و عملکرد اسانس قابل ملاحظه بود. مصرف کود نیتروژن تلفیقی (اوره+ نیتروکسین) نیز ضمن افزایش عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز، میزان درصد و عملکرد اسانس و هم‌چنین غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه را افزایش داد و به‌طور کلی مطلوب‌ترین عملکرد کمی و کیفی زیره سبز را موجب شد.

اثر تنش شوری بر برخی عناصر معدنی و ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)

سعید دوازده امامی؛ شکوفه انتشاری؛ مرضیه اله دادی؛ شهرام یاسمنی

دوره 23، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 127-139

https://doi.org/10.22059/jci.2020.297618.2350

چکیده

به‌منظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب کاهش عملکرد بیولوژیک و عملکرد بذر شد. تغییر اجزای اسانس بذر در اثر تنش شوری کم بود. مهم‌ترین ترکیب در اسانس تیمول بود که 1/56 تا 2/61 درصد اسانس را به‌خود اختصاص داد. بیش‌ترین غلظت پروتئین کل (ریشه 6/3 و اندام هوایی 2/8 میلیگرم در گرم ماده خشک) به تیمار شاهد اختصاص داشت و با افزایش سطوح شوری به‌صورت معنیداری کاهش یافت. افزایش شوری، میزان پرولین و قندهای احیاکننده را افزایش داد، به‌طوری‌که بیش‌ترین میزان پرولین ریشه 12 میلیگرم در گرم ماده تر و قندهای احیاکننده (ریشه 5/30 و اندام هوایی 62 میلیگرم در گرم ماده خشک) در شوری 18 دسی‌زیمنس بر متر حاصل شد. افزایش سطوح شوری میزان ترکیبات فنلی اندام هوایی را افزایش داد اما این افزایش معنیدار نبود. تیمار 18 دسی‌زیمنس بر متر کم‌ترین غلظت پتاسیم (ریشه 5 و اندام هوایی 22 میلیگرم در گرم ماده خشک) و بیش‌ترین غلظت سدیم (ریشه 54 و اندام هوایی 64 میلیگرم در گرم ماده خشک) را داشت. با توجه به نتایج حاصله، با افزایش شوری میزان اسمولیتهای مقاوم‌کننده در گیاه زنیان افزایش یافت.

بررسی تأثیر گلایسین‌بتائین بر ‌‌رشد و عملکرد گل محمدی تحت تنش شوری

رستم یزدانی بیوکی؛ حسین بیرامی

دوره 22، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 119-134

https://doi.org/10.22059/jci.2020.287265.2257

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر گلایسین‌بتائین بر برخی ویژگی‌‌های رشدی و عملکرد گل محمدی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در گلخانه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری 2، 5، 8 و 11 دسی‌زیمنس بر متر و سه سطح بدون محلول‌پاشی (شاهد)، 50 و 100 میلی-مولار گلایسین‌بتائین ... بیشتر به‌منظور بررسی تأثیر گلایسین‌بتائین بر برخی ویژگی‌‌های رشدی و عملکرد گل محمدی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در گلخانه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری 2، 5، 8 و 11 دسی‌زیمنس بر متر و سه سطح بدون محلول‌پاشی (شاهد)، 50 و 100 میلی-مولار گلایسین‌بتائین بود. نتایج نشان داد که اثر ساده تنش شوری به جز بر تعداد شاخه در بوته و تعداد گلبرگ، اثر معنی‌‌داری بر سایر صفات مورد بررسی داشت. همچنین اثر ساده کاربرد گلایسین‌بتائین علاوه بر تعداد شاخه در بوته و تعداد گلبرگ بر ارتفاع و نسبت وزن گلبرگ به گل تأثیر معنی‌داری نداشت. بیش‌‌ترین تعداد گل در بوته، عملکرد گل و عملکرد اسانس در گیاهان تیمار شده با سطوح شوری 2، 5 و 8 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده شد که به ترتیب نسبت به تیمار 11 دسی‌زیمنس بر متر دارای حدوداً 5/7 عدد گل، 5/29 گرم گل در بوته و 6 میلی‌‌گرم اسانس در بوته بالاتری برخوردار بودند. نتایج اثر متقابل شوری و گلایسین‌بتائین نشان داد که گیاهان تیمار شده با تنش شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر و 100 میلی‌‌مولار گلایسین‌بتائین بالاترین ارتفاع (71 سانتی‌‌متر) و تیمار شوری 11 دسی‌زیمنس بر متر و بدون مصرف گلایسین‌بتائین پایین‌‌ترین ارتفاع (40 سانتی‌‌متر) را داشتند. به‌طور کلی کاربرد غلظت 50 میلی‌‌مولار گلایسین‌بتائین در شرایط بدون تنش شوری سبب تولید بالاترین وزن گل محمدی شد.

اثر نظام‌های مختلف تغذیه‌ای بر ویژگی‌های رویشی، بیوشیمیایی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه تاتوره

رقیه محمدپوروشوایی؛ احمد قنبری؛ محمد رضا اصغری پور؛ محمود رمرودی؛ مهدی دهمرده

دوره 20، شماره 4 ، بهمن 1397، ، صفحه 869-888

https://doi.org/10.22059/jci.2018.256716.2005

چکیده

امروزه برای داشتن یک نظام کشاورزی پایدار، استفاده از نهاده‌هایی که جنبه‌های اکولوژیکی نظام را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا در سال 1395 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل ... بیشتر امروزه برای داشتن یک نظام کشاورزی پایدار، استفاده از نهاده‌هایی که جنبه‌های اکولوژیکی نظام را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا در سال 1395 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل کودهای شیمیایی، دامی، کمپوست، ورمی‌کمپوست و عدم مصرف کود آلی و معدنی (شاهد) به‌عنوان عامل اصلی و کودهای زیستی نیتروکسین، بیوفسفات، نیتروکسین + بیوفسفات، نانوبیومیک و شاهد (عدم کاربرد کود زیستی و نانوزیستی) به‌عنوان عامل فرعی بودند. اثر تیمارهای کود آلی و معدنی، زیستی و نانوزیستی و برهمکنش آنها بر کلیه ویژ‌گی‌های مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. برای کلیه صفات مورد بررسی بیشترین مقادیر در تیمار کود آلی ورمی‌کمپوست در تلفیق با کود نانوزیستی بیومیک به‌دست آمد. نتایج تجزیه به عامل‌ها نیز تأیید‌کننده این مسئله بود. بنابراین با توجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظام‌های زراعی کم‌نهاده، حفظ محیط زیست و نیل به اهداف کشاورزی پایدار تلفیق تیمار کود ورمی‌کمپوست و نانوبیومیک جهت بهبود رشد و افزایش عملکرد دانه تاتوره مناسب است.

تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و انواع کود بر ویژگی‏های کمی و کیفی زیره سبز

قاسم حسین طلایی؛ احمد قنبری؛ محمدرضا اصغری پور؛ حسن حبیبی؛ سید محسن موسوی نیک

دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1397، ، صفحه 415-426

https://doi.org/10.22059/jci.2018.237843.1796

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و انواع کود بر ویژگی‏های کمی و کیفی زیره سبز، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان دلفان در سال زراعی 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه سیستم مختلف خاک‌ورزی؛ (1) خاک‌ورزی متداول (گاوآهن برگردان‌دار، پنجه‌غازی و دیسک)، ... بیشتر به‌منظور بررسی تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و انواع کود بر ویژگی‏های کمی و کیفی زیره سبز، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان دلفان در سال زراعی 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه سیستم مختلف خاک‌ورزی؛ (1) خاک‌ورزی متداول (گاوآهن برگردان‌دار، پنجه‌غازی و دیسک)، (2) خاک‌ورزی حداقل (پنجه‌غازی و دیسک) و (3) بدون خاک‌ورزی (دیسک) و عامل فرعی شامل کودهای آلی و شیمیایی در 8 سطح؛ (1) شاهد، (2) 25 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، (3) 10 تن ورمی‌کمپوست، (4) 20 تن کود گاوی، (5) 20 تن کمپوست زباله شهری، (6) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد ورمی‌کمپوست، (7) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کود گاوی و (8) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کمپوست زباله شهری می‌باشد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (53/81 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (41/210 گرم در متر مربع) مربوط به سیستم خاک‌ورزی حداقل و مصرف کود گاوی بود و کمترین آن‌ها نیز در سیستم بدون خاک‌ورزی و تیمار شاهد به‏دست آمد. همچنین، بیشترین درصد و عملکرد اسانس در سیستم خاک‌ورزی حداقل و مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار به‏دست آمد که نسبت به سیستم بدون خاک‌ورزی و تیمار شاهد به‏ترتیب 25 و 28 درصد افزایش را نشان داد. می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برای افزایش و بهبود ویژگی‏های کمی و کیفی زیره سبز کاربرد کود گاوی و ورمی‌کمپوست در قالب خاک‌ورزی حداقل قابل توصیه است.

ترکیبات موجود در اسانس پوست دارچین و خاصیت ضدقارچی آن علیه قارچ‎های مولد پوسیدگی‎های میوه ‏ها‎

مسلم موسویان؛ عیدی بازگیر؛ عارف مرادپور

دوره 19، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 907-920

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60474

چکیده

قرن‌هاست که اسانس دارچین برای محافظت از مواد غذایی در مقابل عفونت‌های میکروبیولوژیکی کاربرد دارد و در 10 سال اخیر این اسانس در بسته‌بندی‌های مواد غذایی به‌عنوان عامل ضدمیکروبی گنجانده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی فعالیت ضدقارچی اسانس دارچین علیه پاتوژن‎هایBotrytis cinerea، Aspergillus nigerوPenicillium digitatum جدا شده از میوه‎های توت‌فرنگی، ... بیشتر قرن‌هاست که اسانس دارچین برای محافظت از مواد غذایی در مقابل عفونت‌های میکروبیولوژیکی کاربرد دارد و در 10 سال اخیر این اسانس در بسته‌بندی‌های مواد غذایی به‌عنوان عامل ضدمیکروبی گنجانده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی فعالیت ضدقارچی اسانس دارچین علیه پاتوژن‎هایBotrytis cinerea، Aspergillus nigerوPenicillium digitatum جدا شده از میوه‎های توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی و پرتقال در محیط داخل و بیرون آزمایشگاه است. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج، شناسایی و ترکیبات آن با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی و کروماتوگرافی گازی اندازه‏گیری شد. مهم‌ترین ترکیب موجود در اسانس دارچین سینامآلدهید (51/89 درصد) بود. حداقل غلظت بازدارندگی از رشد اسانس دارچین روی قارچ‌های B. cinerea، A. nigerوP. digitatumدر غلظت 200 میکرولیتر در لیتر و حداقل غلظت قارچ‌کشی در غلظت 400 میکرولیتر در لیتر برای هر سه قارچ بود. فعالیت ضدقارچی این اسانس روی دو قارچ B. cinereaو A. nigerبیشتر از قارچP. digitatumبود و با افزایش غلظت این خاصیت بهبود پیدا ‌کرد. در بررسی‎های خارج از آزمایشگاه، قارچ‌های موجود در مجاورت غلظت 600 میکرولیتر در لیتر از اسانس روی میوه‌های توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی و پرتقال به ترتیب 53/11، 30/7 و 10/10 درصد رشد کردند. این نتایج نشان داد که اسانس دارچین دارای پتانسیل خوبی به‌عنوان عامل ضد قارچی طبیعی برای کنترل بیماری‌های پس از برداشت میوه‌جات و سبزیجات است.

اثر کمپوست زباله شهری بر عملکرد، درصد اسانس و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی سیاه‌دانه تحت شرایط تنش خشکی

سیاوش آریافر؛ علیرضا سیروس مهر

دوره 19، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 31-42

https://doi.org/10.22059/jci.2015.55141

چکیده

به منظور بررسی اثرات تنش‌ خشکی و کمپوست زباله‌ شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه‌ دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم‌ تنش) با دور آبیاری ... بیشتر به منظور بررسی اثرات تنش‌ خشکی و کمپوست زباله‌ شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه‌ دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم‌ تنش) با دور آبیاری هرشش روز، تنش ملایم خشکی با دور آبیاری هر نه روز و تنش شدید خشکی با دور آبیاری هر 12 روز یک‌بار و عامل فرعی سطوح کمپوست زباله شهری شامل: عدم کاربرد کمپوست (شاهد)، کاربرد کمپوست به میزان ١٠، ٢٠ و ٣٠ تن در هکتار بود. تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان پرولین و کلروفیل a گیاه سیاه‌دانه داشت، به‌طوری‌که عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و کلروفیل a با افزایش تنش کاسته شد، ولی با افزایش تنش برمیزان پرولین برگ سیاه‌دانه افزوده شد. سطوح کمپوست باعث افزایش در صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد اسانس، پرولین، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید شد. برهمکنش تیمارها در صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید معنی‌دار گردید. براساس نتایج حاصل، کاربرد 30 تن در هکتار کمپوست زباله شهری و آبیاری هر 6 روز یک‌بار، به دلیل تولید عملکرد‌ دانه و درصد اسانس بیشتر در شرایط آب و هوایی زابل مناسب به نظر می‌رسد.

تأثیر نانوکود فسفر و ورمی‌کمپوست بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد اسانس بابونه آلمانی

محبوبه آشناور؛ محمدعلی بهمنیار؛ وحید اکبرپور؛ نیره قربانی

دوره 19، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 177-187

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60408

چکیده

مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی است و در این بین شناسایی کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای گیاه، می‌تواند اثرات مطلوبی بر شاخص‌های کمی و کیفی گیاه داشته باشد. بدین منظور، آزمایشی به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو عامل نانوکود فسفر به‏صورت محلول‌پاشی برگی (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) در سه مرحله ... بیشتر مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی است و در این بین شناسایی کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای گیاه، می‌تواند اثرات مطلوبی بر شاخص‌های کمی و کیفی گیاه داشته باشد. بدین منظور، آزمایشی به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو عامل نانوکود فسفر به‏صورت محلول‌پاشی برگی (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) در سه مرحله و ورمی‌کمپوست (صفر، 5 و 10 درصد وزن خاک گلدان)، با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1393 اجرا گردید. نتایج به‌دست آمده حاکی از آن بود که تمام صفات مورد بررسی نظیر تعداد گل در بوته، وزن‌تر و خشک گل‌ها، درصد و عملکرد اسانس و درصد کامازولن در گیاه بابونه آلمانی تحت تأثیر تیمارهای مختلف کودی قرار گرفتند. به‌طوری‌که، بیشترین تعداد گل در بوته، وزن‌تر و خشک گل‌ها و عملکرد اسانس از تیمار 2 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 10 درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز مربوط به تیمار شاهد بود. حداکثر درصد اسانس گل‌ها (46/4 درصد) در اثر کاربرد بالاترین سطوح کودی (4 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 10 درصد ورمی‌کمپوست) حاصل شد که نسبت به تیمار شاهد 43 درصد افزایش داشت. همچنین، درصد کامازولن در تیمار شاهد بیشترین مقدار (9/15 درصد) را به خود اختصاص داد که با تیمار 2 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 5 درصد ورمی‌کمپوست (43/15 درصد) در یک سطح آماری قرار داشت.

تأثیر سوپرجاذب، کود دامی و دور آبیاری بر برخی ویژگی های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر

مریم جعفری؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ محمد فیضیان

دوره 18، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 467-480

https://doi.org/10.22059/jci.2016.56582

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کم‌آبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی ... بیشتر پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کم‌آبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی و کود دامی 25 درصد حجمی) و فاکتور دوم، شامل دور آبیاری (3، 5 و 7 روز یک بار) بود. با افزایش فاصله آبیاری، پارامترهای رشد گیاه و عملکرد اسانس کاهش و میزان اسانس، مالون دیآلدئید، پرولین، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافتند. کود دامی و سوپرجاذب در بهبود رشد و ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه در شرایط کمآبیاری مؤثر بودند، اما کود دامی تأثیر بهتری را نشان داد، بهطوریکه در بیشتر ویژگیها از جمله سطح برگ، وزن تر و خشک گیاه و عملکرد اسانس، بستر حاوی کود دامی با دور آبیاری هفت روز یک بار عملکردی شبیه به تیمار شاهد با دور آبیاری سه روز یک بار نشان داد. بیشترین کارآیی مصرف آب در تولید اسانس در بستر حاوی کود دامی در هر سه دور آبیاری و همچنین بستر حاوی سوپرجاذب دو درصد در دور آبیاری هفت روز یک بار حاصل شد. براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر و باتوجه به فراوانی، ارزانی و سازگاری کود دامی با محیط زیست، توصیه میشود از این ماده به میزان 25 درصد حجمی برای افزایش کارایی مصرف آب استفاده گردد.

تأثیر تغذیه برگی سیلیکون بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیوشیمیایی رازیانه تحت شرایط کم‌‌آبیاری

حسن موسی پور یحیی آبادی؛ محمدرضا اصغری پور

دوره 17، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 1035-1048

https://doi.org/10.22059/jci.2015.55149

چکیده

در این مطالعه، تأثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی سطوح مختلف سیلیکون بر عملکرد دانه، مقدار اسانس و خصوصیات فیزیوشیمیایی گیاه رازیانه ارزیابی شد. طرح آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایۀ بلوک‌های کامل تصادفی با سه رژیم آبیاری شامل آبیاری در 100، 70 و 40 درصد ظرفیت مزرعه به‌عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی سیلیکون در پنج سطح (صفر، 5/2، ... بیشتر در این مطالعه، تأثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی سطوح مختلف سیلیکون بر عملکرد دانه، مقدار اسانس و خصوصیات فیزیوشیمیایی گیاه رازیانه ارزیابی شد. طرح آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایۀ بلوک‌های کامل تصادفی با سه رژیم آبیاری شامل آبیاری در 100، 70 و 40 درصد ظرفیت مزرعه به‌عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی سیلیکون در پنج سطح (صفر، 5/2، 5، 5/7 و 10 میلی‌مولار) به‌عنوان عامل فرعی بود که در سه تکرار اجرا شد. این مطالعه در سال 1393 و در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زابل انجام گرفت. بیشترین درصد (4/2 درصد) و عملکرد اسانس رازیانه (6/20 لیتر در هکتار) از محلول‌پاشی 5/7 میلی‌مولار سیلیکون در شرایط آبیاری 70 درصد ظرفیت زراعی به‌دست آمد. کم‌آبیاری سبب کاهش معنادار مقدار کلروفیل، کاروتنوئیدها و محتوای نسبی آب برگ شد، ولی مقدار نشت الکترولیتی در شرایط خشکی نسبت به تیمار شاهد افزایش دو‌برابری نشان داد.تیمار 5/7 میلی‌مولار سیلیکون در شرایط تنش، محتوای نسبی آب برگ، مقدار کلروفیل، آنتوسیانین، پرولین و قندهای محلول را به‌ترتیب 38، 30، 38، 12 و 22 درصد افزایش و نشت الکترولیتی را 28 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. نتایج نشان داد محلول‌پاشی سیلیکون از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی و اسمولیت‌های محلول، همچنین محافظت در برابر خسارت نشت الکترولیتی توانایی گیاه رازیانه را در پاسخ به تنش خشکی بهبود بخشید و از این طریق، عملکرد دانه را در شرایط تنش شدید 61 درصد افزایش داد.

تأثیر محلول‌پاشی کلات آهن و نانوکلات آهن بر صفات مورفولوژیکی و میزان اسانس ریحان مقدس

امل مقدم؛ محمد محمودی سورستانی؛ احمد فرخیان فیروزی؛ زهرا رمضانی؛ فرخنده اسکندری

دوره 17، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 595-606

https://doi.org/10.22059/jci.2015.54372

چکیده

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو‌کلات ‌آهن و کلات ‌آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال‌های 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر)، ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو‌کلات ‌آهن و کلات ‌آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال‌های 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر)، نانوکلات آهن (5/0، 1 و 5/1 گرم در لیتر) و محلول‌پاشی با کلات آهن (1 و 5/1 گرم در لیتر) بودند. محلول‌پاشی در مرحلۀ شش تا هشت‌برگی انجام گرفت و در فواصل زمانی 15‌روزه تا مرحلۀ گلدهی کامل تکرار شد. صفات مورد نظر در مرحلۀ گلدهی کامل اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثر محلول‌پاشی کودهای آهن بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک (برگ، ساقه و اندام هوایی) و همچنین مقدار اسانس معنادار شد. بیشترین و کمترین مقدار صفات مذکور به‌ترتیب در تیمارهای محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و تیمار شاهد مشاهده شد. با توجه اینکه تفاوت معناداری بین تیمارهای محلول‌پاشی 1 و 5/1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و همچنین 5/1 گرم در لیتر کلات آهن وجود نداشت، برای بهبود صفات مذکور محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن پیشنهاد می‌شود.

اثر کودهای زیستی بر عملکرد کمی و کیفی زنیان در سطوح مختلف آبیاری

اسماعیل رضائی چیانه؛ جلال جلیلیان؛ ال ناز ابراهیمیان؛ سیدمحمد سیدی

دوره 17، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 775-788

https://doi.org/10.22059/jci.2015.54385

چکیده

به‌صورت کرتهای خردشده بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعهای واقع در استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. سطوح آبیارﻯ در سه سطح (آبیاری بعد از 50 (شاهد)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و کودهای زیستی (قارچ مایکوریزا، ترکیب ازتوباکتر + فسفر بارور-2، مایکوریزا ... بیشتر

تأثیر پرتو گاما پیش از جوانه‌زنی و سطوح مختلف نیتروژن بر رشد و عملکرد بابونه آلمانی

علیرضا پیرزاد؛ منوچهر علیزاده؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه؛ رضا درویش زاده

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 297-311

https://doi.org/10.22059/jci.2015.55182

چکیده

به‌منظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانه‌زنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی ... بیشتر به‌منظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانه‌زنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی بذرهای بابونۀ آلمانی (صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 گری) و مقادیر نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار به‌صورت اوره و پس از چهاربرگه شدن گیاه) بود. بیشترین وزن خشک برگ در بوته (5/12 گرم) و در واحد سطح (4194 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک ساقه در بوته (49 گرم) و عملکرد بیولوژیک (19995 کیلوگرم در هکتار) از تابش 8 گری و بهترتیب مقادیر 100، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. بیشترین عملکرد کاپیتول در برداشت دوم (104 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، عملکرد گل در برداشت سوم (122 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و عملکرد گل در برداشت اول (419 کیلوگرم در هکتار) و مجموع سه برداشت (533 کیلوگرم در هکتار) و در نتیجه بیشترین شاخص برداشت گل خشک (57/3 درصد) از بذرهای بدون دریافت تابش و مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. درصد اسانس تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت، ولی علیرغم اثر متقابل بین گاما و نیتروژن بر عملکرد اسانس، مقایسة میانگینها اختلاف معناداری بین ترکیبات تیماری نشان نداد. عملکرد گل در برداشت اول، بیشترین تأثیر را بر شاخص برداشت داشت.

اثر اسانس‌ مرزه خوزستانی، رشینگری، کارواکرول و قارچ‌کش بنومیل بر بازدارندگی رشد قارچ Botrytis cinerea Pres.: Fr. عامل بیماری پوسیدگی خاکستری میوه

مصطفی درویش نیا؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ بهرام دلفان

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 531-540

https://doi.org/10.22059/jci.2015.55198

چکیده

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تأثیرات ضدقارچی اسانس گیاهان مرزة خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)، مرزة رشینگری (S. rechingeri Jamzad)، کارواکرول و قارچ‏کش بنومیل در کنترل قارچ Botrytis cinerea Pers.:Fr. بر روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار و میوه‏های انگور یاقوتی، کیوی و توت‏فرنگی صورت گرفت. آزمایش‏ها به‌صورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی با سه ... بیشتر تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تأثیرات ضدقارچی اسانس گیاهان مرزة خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)، مرزة رشینگری (S. rechingeri Jamzad)، کارواکرول و قارچ‏کش بنومیل در کنترل قارچ Botrytis cinerea Pers.:Fr. بر روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار و میوه‏های انگور یاقوتی، کیوی و توت‏فرنگی صورت گرفت. آزمایش‏ها به‌صورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. اثر بازدارندگی اسانس‌ها، کارواکرول و قارچ‌کش بنومیل بر روی قارچ در محیط کشت PDA و میوه نشان داد که اسانس مرزة خوزستانی، کارواکرول و بنومیل قدرت بازدارندگی بیشتری نسبت به اسانس‌ مرزة رشینگری دارند. ترکیبات عمدة موجود در اسانس مرزة خوزستانی شامل کارواکرول (16/92 درصد)، پی-سیمن (26/1 درصد) و گاما-ترپنن (74/0 درصد) و در مرزة رشینگری شامل کارواکرول (2016/77 درصد)، گاما-ترپنن (062/1 درصد) و پی-سیمن (26/1 درصد) بودند. اسانس مرزة خوزستانی، کارواکرول و بنومیل در غلظت‌های 50، 200، 500 و 1000 میکرولیتر در لیتر در مقایسه با اسانس‌ مرزة رشینگری در کنترل عامل بیماری مؤثرتر بودند، به‌طوری که اسانس مرزة خوزستانی در غلظت 200 میکرولیتر در لیتر، کارواکرول در همة غلظت‌ها و بنومیل در غلظت 50 میکرولیتر در لیتر موجب بازدارندگی کامل (100 درصد) رشد قارچ عامل بیماری شدند. بررسی‌های آزمایشگاهی در محیط کشت و روی میوه نشان داد که با افزایش غلظت اسانس‌های گیاهی بر فعالیت ضدقارچی آنها علیه عامل بیماری افزوده شد.

بررسی تنوع گونه‌ای و انبوهی فون حشرات و عملکرد زراعی در کشت مخلوط جایگزینی گشنیز و باقلا

اروج ولیزادگان

دوره 17، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 69-80

https://doi.org/10.22059/jci.2015.54789

چکیده

به‌منظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی ‌‌دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد ... بیشتر به‌منظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی ‌‌دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا، 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا و کشت خالص باقلا و گشنیز بود. نتایج نشان داد که بیشترین جمعیت آفات در کشت خالص باقلا و بیشترین جمعیت شکارگرهای طبیعی در کشت مخلوط با نسبت کاشت50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک باقلا از کشت خالص، و کمترین مقادیر عملکرد دانه و بیولوژیک از نسبت کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا حاصل شد. نتایج در مورد گیاه گشنیز نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از تیمار کشت خالص و کمترین مقادیر آن از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا به‌دست آمد. درصد اسانس بین تیمارها اختلاف معنادار آماری نداشت، اما عملکرد اسانس در کشت خالص بیشتر از سایر تیمارها به‌دست آمد. بیشترین نسبت برابری زمین (58/1) از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا، و کمترین مقدار آن (40/1) از نسبت کاشت 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا حاصل شد.

تأثیر تیمارهای کودی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز

اسما بستامی؛ مجید مجیدیان؛ غلام رضا محسن آبادی؛ داود بخشی

دوره 17، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 93-193

https://doi.org/10.22059/jci.2015.54791

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی به‌صورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه ... بیشتر به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی به‌صورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه سطح شامل 10، 20 و 30 تن در هکتار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با هجده تیمار و در سه تکرار انجام گرفت. همچنین یک کرت به‌عنوان شاهد کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم به‌مقدار 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسۀ آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی صورت گرفت. براساس نتایج، تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی تأثیر معناداری در سطح احتمال 1 درصد بر ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد اسانس و عملکرد اسانس گشنیز داشت. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که در بین سه عامل، تلقیح میکوریزایی بیشترین تأثیر را بر همۀ صفات داشت. بیشترین عملکرد دانه (7/1780 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (7/3931 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (4/0 درصد) در اثر تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی حاصل شد که به‌ترتیب 80، 51 و 135 درصد بیشتر از شاهد شیمیایی شد. اثر متقابل و معنادار تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی بر عملکرد دانه مشاهده شد.

بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس هفت توده مرزه سهندی در شرایط زراعی

فاطمه سفیدکن؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ میثم انصاری؛ زهرا بهراد؛ فاطمه عسگری

دوره 16، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 779-794

https://doi.org/10.22059/jci.2015.53244

چکیده

مرزۀ سهندی (Satureja sahendica Bornm.)یک گونة گیاهی انحصاری ایران است که در رویشگاههای طبیعی نواحی غرب و شمال غربی ایران پراکنش دارد. به‌منظور کشت و اهلی کردن و بررسی کمیت و کیفیت مواد مؤثرۀ آن در حالت زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1388-99 به اجرا در آمد. ابتدا، بذر هفت توده از این گونه از رویشگاههای ... بیشتر مرزۀ سهندی (Satureja sahendica Bornm.)یک گونة گیاهی انحصاری ایران است که در رویشگاههای طبیعی نواحی غرب و شمال غربی ایران پراکنش دارد. به‌منظور کشت و اهلی کردن و بررسی کمیت و کیفیت مواد مؤثرۀ آن در حالت زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1388-99 به اجرا در آمد. ابتدا، بذر هفت توده از این گونه از رویشگاههای طبیعی استان آذربایجان شرقی و استان کردستان جمع‌آوری و در مزرعۀ تحقیقاتی مؤسسۀ جنگل‌ها و مراتع کشور کشت شد. سپس سرشاخه‌های گلدار آنها، طی سه سال متوالی پس از کشت در مرحلۀ گلدهی کامل به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند. اسانس‌ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی و گاز کروماتوگراف متصل به طیف‌‌سنج جرمی (GS-MS)و محاسبۀ شاخص بازداری تجزیه و شناسایی شدند. براساس نتایج، اختلاف معناداری بین توده‌های مختلف از نظر بازده اسانس وجود داشت و توده‌های با منشأ کردستان از بازده اسانس بیشتری برخوردار بودند. بیشترین بازده اسانس نیز، به‌جز برای یک توده با منشأ کردستان، از گیاهان یکساله بهدست آمد. ترکیب‌های عمدۀ اسانس در تمامی توده‌های ژنتیکی، تیمول، پاراسیمن و گاماترپینن بودند. بیشترین مقدار تیمول در سال دوم مشاهده شد و تقریباً تمام توده‌ها در سال دوم از کیفیت اسانس بهتری نسبت به سال‌های اول و سوم برخوردار بودند. مقدار گاماترپینن در همۀ نمونه‌های اسانس در سال دوم نسبت به سال اول کاهش و دوباره در سال سوم افزایش یافت. مقدار پاراسیمن در سه سال مورد بررسی، روند یکسانی نشان نداد. به‌طور کلی، گیاهان یکساله بازده اسانس بیشتر و گیاهان دوساله کیفیت اسانس بهتری داشتند.

ارزیابی عملکرد، اسانس و شاخص‌های سودمندی در کشت مخلوط رازیانه و شنبلیله

سکینه صدری؛ مجید پوریوسف؛ علی سلیمانی

دوره 16، شماره 4 ، بهمن 1393، ، صفحه 921-932

https://doi.org/10.22059/jci.2015.53586

چکیده

به‌منظور بررسی و ارزیابی سودمندی کشت مخلوط رازیانه و شنبلیله در نسبت‌های مختلف کشت مخلوط و تک‌کشتی، آزمایشی با استفاده از روش‌های جایگزینی و افزایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط افزایشی در سه سطح (100 درصد ... بیشتر به‌منظور بررسی و ارزیابی سودمندی کشت مخلوط رازیانه و شنبلیله در نسبت‌های مختلف کشت مخلوط و تک‌کشتی، آزمایشی با استفاده از روش‌های جایگزینی و افزایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط افزایشی در سه سطح (100 درصد رازیانه + 33، 66 و 100 درصد شنبلیله)، کشت مخلوط جایگزینی در شش سطح (1:1، 1:2، 2:1، 2:2، 1:3 و 3:1)، کشت خالص رازیانه و کشت خالص شنبلیله بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانۀ شنبلیله از کشت خالص و کمترین آن از سری جایگزینی 75 درصد رازیانه + 25 درصد شنبلیله (3:1) حاصل شد. همچنین در رازیانه سری افزایشی 100 درصد رازیانه + 33 درصد شنبلیله و سری جایگزینی 25 درصد رازیانه + 75 درصد شنبلیله (1:3) بهترتیب از بیشترین و کمترین عملکرد دانه برخوردار بودند. عملکرد اسانس رازیانه در سری افزایشی 100 درصد رازیانه + 33 درصد شنبلیله در مقایسه با کشت خالص بیشتر بود. بالاترین نسبت برابری زمین و مجموع ارزش نسبی از سری افزایشی 100 درصد رازیانه + 33 درصد شنبلیله حاصل شد. همچنین بیشترین شاخص افزایش یا کاهش عملکرد واقعی (AYL) و سودمندی کشت مخلوط (IA) به‌ترتیب از سری جایگزینی 25 درصد رازیانه + 75 درصد شنبلیله (1:3) بهدست آمد. محاسبۀ شاخص غالبیت (چیرگی) (A) نشان داد که در اکثر نسبتهای کشت رازیانه غالب و شنبلیله مغلوب بوده است.

دوره 26 (1403)

دوره 25 (1402)

دوره 24 (1401)

دوره 23 (1400)

دوره 22 (1399)

دوره 21 (1398)

دوره 20 (1397)

دوره 19 (1396)

دوره 18 (1395)

دوره 17 (1394)

دوره 16 (1393)

دوره 15 (1392)

دوره 14 (1391)

دوره 13 (1390)

دوره 12 (1389)

دوره 11 (1388)

کلیدواژه‌ها = اسانس

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده