مهدی طاهری اصغری؛ سعیده صلواتی؛ سید رضا میرعلیزاده فرد
چکیده
هدف: هدف از اجرای آزمایش، بررسی اثر محلولپاشی با سرکه چوب و تلقیح با گونههای مایکوریزا بر خصوصیات زراعی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) بود.
روش پژوهش: این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 1402-1401 و 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد تاکستان اجرا شد. ...
بیشتر
هدف: هدف از اجرای آزمایش، بررسی اثر محلولپاشی با سرکه چوب و تلقیح با گونههای مایکوریزا بر خصوصیات زراعی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) بود.
روش پژوهش: این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 1402-1401 و 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل مایکوریزا (شاهد، تلقیح بذر و خاک با Glomus mosseae، Glomus etunicatum وGlomus Intraradices ) و سرکه چوب (شاهد، محلولپاشی پنج، 10 و 15 در هزار) بود.
یافتهها: نتایج نشان داد اثر متقابل سرکه چوب و مایکوریزا بر وزن تر و خشک ریشه و قطر کانوپی آویشن باغی معنیدار بود. بیشترین مقدار وزن تر ریشه به میزان 5/7587 کیلوگرم بر هکتار، از تیمار 10 در هزار سرکه چوب و کاربرد مایکوریزا G. mosseae بهدست آمد که نسبت به شاهد 93 درصد افزایش نشان داد. کمترین مقدار وزن تر ریشه نیز از تیمار 15 در هزار سرکه چوب و مایکوریزا G. etunicatum بهدست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه نیز به میزان 6/1566 کیلوگرم بر هکتار از تیمار 10 در هزار سرکه چوب و کاربرد مایکوریزا G. mosseae حاصل شد که نسبت به شاهد 89 درصد افزایش داشت. همچنین نشان داد که اگرچه کاربرد هم‌زمان قارچ مایکوریزا G. mosseae با تیمار سرکه چوب در تمامی سطوح آن باعث افزایش قطر کانوپی میشود بیشترین درصد کلونیزاسیون ریشه با کاربرد سرکه چوب 10 در هزار بهدست آمد که نسبت به شاهد 14 درصد افزایش داشت. بیشترین درصد کلونیزاسیون ریشه با کاربرد G. etunicatum بهدست آمد که با G. mosseae در گروه آماری مشابهی قرار گرفت. بیشترین کربوهیدرات محلول شاخساره و پروتئین کل با کاربرد 10 در هزار سرکه چوب حاصل شد که بهترتیب 32 و 55 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. بیشترین کربوهیدرات محلول شاخساره و پروتئین کل با کاربرد G. mosseae حاصل شد که نسبت به شاهد بهترتیب 15 و 45 درصد افزایش را نشان داد. تیمار 10 در هزار سرکه چوب، توانست افزایش دو برابری درصد اسانس را نسبت به شاهد ایجاد کند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تیمار کاربرد 10 در هزار سرکه چوب و مایکوریزا Glomus mosseae بهترین نتیجه را در عملکرد ماده خشک و صفات کیفی همچون کربوهیدرات محلول شاخساره، پروتئین کل و درصد اسانس به‌همراه داشت. با تأمین مواد غذایی و فراهم‌کردن شرایط افزایش جذب با استفاده از سرکه چوب و مایکوریزا، کلونیزاسیون ریشه در آویشن باغی افزایش یافت و در صفات کل کربوهیدرات محلول شاخصاره، پروتئین کل اندام هوایی، درصد اسانس و درنهایت عملکرد ماده خشک افزایش قابل‌توجهی مشاهده شد.
بهلول عباس زاده؛ معصومه لایق حقیقی؛ سمانه اسدی صنم؛ میثم انصاری
چکیده
هدف: تنش کمبود آب به‌طور دایم یا موقت، در رشد و پراکنش پوشش طبیعی گیاهان و در عملیات کشت، بیشتر از سایر عوامل محیطی محدودکننده است.روش پژوهش: به‌منظور بررسی اثر سوپرجاذب، تنش خشکی و کود شیمیایی بر ویژگیهای رشد و عملکرد نعناع فلفلی، این پژوهش در سال 1396 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور-کرج اجرا گردید. این پژوهش ...
بیشتر
هدف: تنش کمبود آب به‌طور دایم یا موقت، در رشد و پراکنش پوشش طبیعی گیاهان و در عملیات کشت، بیشتر از سایر عوامل محیطی محدودکننده است.روش پژوهش: به‌منظور بررسی اثر سوپرجاذب، تنش خشکی و کود شیمیایی بر ویژگیهای رشد و عملکرد نعناع فلفلی، این پژوهش در سال 1396 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور-کرج اجرا گردید. این پژوهش با استفاده از طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل استفاده از سوپرجاذب در دو سطح (مصرف و عدم مصرف) و عامل فرعی شامل آبیاری در سه سطح (90، 60 و 30 درصد ظرفیت زراعی) و کودهای شیمیایی شامل فسفر و نیتروژن در چهار سطح (N0P0، N0P150، N300P0 و N300P150 کیلوگرم در هکتار) بودند.یافتهها: مقایسه میانگین‌های برهمکنش تیمارهای سوپرجاذب در تنش در کود نشان داد که بیشترین عملکرد برگ مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در N300P0 بود. تیمار مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در N0P150، بیشترین عملکرد گل را داشت. مقایسه میانگین اثر سه‌گانه تیمارها نشان داد که بیشترین درصد اسانس برگ در تیمار عدم مصرف سوپرجاذب در 30 درصد ظرفیت زراعی در N300P150 با میانگین 9/2 درصد بود. بیشترین درصد و عملکرد اسانس گل در تیمار عدم مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در N300P0 بهترتیب با میانگین‌های 2/10 درصد و 3/30 کیلوگرم در هکتار اندازهگیری و محاسبه شد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، نعناع گیاه حساس به کمبود آب بوده و برای تولید آن وجود رطوبت کافی ضروری می‌باشد.
زینب علی پور؛ خدایار همتی؛ خلیل زینلی نژاد؛ محمد خیرخواه
چکیده
هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت‌شده در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی.روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استان‌های خراسانرضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 موردمطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونههای گیاهی جمعآوری ...
بیشتر
هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت‌شده در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی.روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استان‌های خراسانرضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 موردمطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونههای گیاهی جمعآوری شده و بهصورت گلدانی کشت شدند. طرح آزمایش بهصورت ترتیبی در چهار تکرار بود. در مرحله گلدهی نمونه‌گیری انجام و صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی اندازهگیری شدند. علاوه بر این با مراجعه مجدد به مکانهای جمعآوری بوتهها، تمامی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی برای بوتههای خودرو اندازهگیری شد.یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس موجود در کاکوتی یکساله و چندساله بهترتیب متعلق به قاین (75/0 درصد) و قوچان (29/2 درصد) بود. همچنین درصد پولگون موجود در اسانس گیاه کاکوتی یکساله در بردسکن بیشتر از سایر شهرستان‌های موردمطالعه بود (58/77 درصد). بیشترین درصد آلفاپینن و سابینن اسانس کاکوتی یکساله بهترتیب میزان 42/0 درصد و 31/1 درصد متعلق به بجنورد بود، در حالی‌که درصد آلفاپینن و سابینن کاکوتی چندساله در قوچان (89/0 درصد) و بجنورد (23/1 درصد) بیشتر از سایر شهرستان‌ها بود.نتیجه‌گیری: میزان فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتیاکسیدان در کاکوتی یکساله در شرایط طبیعی و در شهرستان سرایان بیشتر از سایر تیمارها بود. کاکوتی یکساله و چندساله متعلق به بجنورد دارای عملکرد تر و خشک بیشتری نسبت به سایر اکوتیپها بودند در حالی‌که کاکوتی متعلق به منطقه سرایان از نظر خصوصیات فیتوشیمیایی نسبت به سایر نمونهها برتری داشتند.
مهدی طاهری اصغری؛ سید رضا میرعلیزاده فرد
چکیده
هدف: هدف از اجرای این آزمایش، بررسی اثر محلولپاشی هیومیک‌اسید و کاربرد قارچ مایکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) بود.روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی و 1400-1399 و 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. ...
بیشتر
هدف: هدف از اجرای این آزمایش، بررسی اثر محلولپاشی هیومیک‌اسید و کاربرد قارچ مایکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) بود.روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی و 1400-1399 و 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایش شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود هیومیک‌اسید (شاهد، 150 و 300 میلیگرم در لیتر) بود.یافتهها: نتایج نشان داد اثر متقابل کاربرد هیومیک‌اسید و مایکوریزا بر درصد و عملکرد اسانس، عملکرد و وزن خشک برگ معنیدار بود. بیشترین عملکرد اسانس از تیمار 150 میلیگرم هیومیک‌اسید و کاربرد مایکوریزا G.mosseae بهدست آمد که نسبت به تیمار شاهد 154 درصد افزایش را نشان داد. همچنین بیشترین پاراسیمن و گاماتریپینن که از مهم‌ترین ترکیبات اسانس در آویشن، از تیمار 300 میلیگرم هیومیک‌اسید بهدست آمد که نسبت به شاهد بهترتیب 23 و 11 درصد افزایش نشان دادند. بیشترین میزان پاراسیمن و گاماتریپینن از تیمار کاربرد مایکوریزا G. mosseae بهدست آمد که نسبت به شاهد بهترتیب 21 و 26 درصد افزایش را نشان دادند.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده میتوان گفت که با مهیاکردن شرایط رشد مناسب برای گیاه دارویی آویشن با استفاده از هیومیک‌اسید و قارچهای مایکوریزا، میتوان بر عملکرد آنها اثرگذاری کرده و از کاربرد کودهای شیمیایی کاست.
علی آشوری؛ منوچهر قلی پور؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت
چکیده
هدف: به‌منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کمآبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام ...
بیشتر
هدف: به‌منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کمآبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار نوع آب آبیاری در دو سطح (معمولی و مغناطیسی) و مکان (راهنجان، گرمن) با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریای متفاوت بهعنوان فاکتور اصلی و تیمار سوپرجاذب در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در تمام تیمارها، آبیاری براساس 100 درصد نیاز آبی گیاه اعمال شد.یافتهها: نتایج نشان داد مکان، نوع آبیاری و غلظتهای مختلف سوپرجاذب تأثیر مثبت و معنیداری روی خصوصیات رشدی زیره سبز داشتند. در منطقه راهنجان بهدلیل شرایط اقلیمی و میانگین دمای سالانه بالاتر و تیمار 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و کاربرد آب مغناطیسی، بیشترین مقدار ارتفاع بوته، درصد و عملکرد اسانس و پروتئین، کربوهیدراتهای محلول مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج، اغلب صفات در منطقه راهنجان دارای مقادیر بیشتری نسبت به منطقه گرمن بود و کشت گیاه در منطقه راهنجان اقتصادی می‌باشد.
محمد نصری؛ زهرا کریمی؛ میثم اویسی؛ پورنگ کسرایی؛ حمیدرضا لاریجانی
چکیده
جهت بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید بر ویژگیهای بیوشیمیایی آویشن، آزمایشی مزرعهای بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در منطقه ورامین اجرا شد. عامل اصلی، سطوح آبیاری [60 (نرمال) و 110 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خشکی)] و فاکتورهای فرعی نیز محلولپاشی ...
بیشتر
جهت بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید بر ویژگیهای بیوشیمیایی آویشن، آزمایشی مزرعهای بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در منطقه ورامین اجرا شد. عامل اصلی، سطوح آبیاری [60 (نرمال) و 110 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خشکی)] و فاکتورهای فرعی نیز محلولپاشی سطوح مختلف سالیسیلیک‌اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 25 و 50 میلیگرم بر لیتر) و جاسمونیک‌اسید [سه سطح شاهد (صفر)، 1 و 2 میلیگرم بر لیتر] بود. برهمکنش سه‌گانه تنش خشکی× محلولپاشی سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در تمام صفات موردمطالعه در این پژوهش در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. بیشترین ارتفاع بوته (2/38 سانتیمتر)، وزن‌های تر و خشک شاخساره (3/7112 و 7/1778 کیلوگرم در هکتار)، درصد متابولیت‌های ثانویه (اسانس 28/0 و تیمول 9/60 درصد) و غلظت سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید برگ و کمترین فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی آویشن باغی در تیمار آبیاری معمول همراه با محلولپاشی 50 و 2 میلیگرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید مشاهده شد. محلولپاشی هم‌زمان سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در شرایط تنش خشکی، بهترتیب با کاهش 70، 85 و 72 درصدی فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی سوپراکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز نسبت به شاهد باعث شد که آسیمیلاسیون تولیدی صرف تولید ماده خشک شود. بنابراین استفاده خارجی 50 و 2 میلیگرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید و جاسمونیک‌اسید در شرایط تنش خشکی، در بهبود صفات مرتبط با عملکرد و افزایش تولید گیاه آویشن می‌تواند مدنظر باشد.
سارا نجفی؛ عیسی خمری؛ احمد قنبری؛ مهدی دهمرده
چکیده
با هدف دستیابی به بالاترین سطح عملکرد و سودمندی در کشت مخلوط افزایشی آفتابگردان و ریحان تحت مدیریت آبیاری با آب شور و شیرین، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال زراعی (1396 و 1397) در پژوهشکده دانشگاه زابل اجرا شد. آب شیرین (ECe= 3.9 dS.m-1) از رودخانه هیرمند و آب شور (ECe= 1.1 dS.m-1) از چاه تأمین شدند. ...
بیشتر
با هدف دستیابی به بالاترین سطح عملکرد و سودمندی در کشت مخلوط افزایشی آفتابگردان و ریحان تحت مدیریت آبیاری با آب شور و شیرین، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال زراعی (1396 و 1397) در پژوهشکده دانشگاه زابل اجرا شد. آب شیرین (ECe= 3.9 dS.m-1) از رودخانه هیرمند و آب شور (ECe= 1.1 dS.m-1) از چاه تأمین شدند. رژیم آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح آب شیرین، آب شور و متناوب (شور و شیرین یکدر میان) و سطوح مختلف کشت بهعنوان عامل فرعی شامل 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در مترمربع)، 100 درصد ریحان (80 بوته در مترمربع)، 100 درصد آفتابگردان+ 50 درصد ریحان، 50 درصد آفتابگردان+ 100 درصد ریحان، 100 درصد آفتابگردان و 100 درصد ریحان انجام شد. نتایج نشان داد اثر متقابل تیمارهای الگوی کشت مخلوط و رژیم آبیاری بر وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد روغن دانه آفتابگردان، و همچنین صفات عملکرد وزن خشک و اسانس گیاه ریحان اثر معنیدار داشت. همچنین در رژیمهای آبیاری مختلف، بیشترین نسبت برابری زمین کل (45/1- 37/1) و شاخص سودآوری (48/0-29/0) در الگوی کشت 50 درصد آفتابگردان+ 100 درصد ریحان دیده شد. نتایج نشان داد کشت مخلوط می‌تواند بر تعدیل تأثیر منفی شوری آب بر عملکرد گیاهان مورد آزمایش مؤثر باشد.
فرشته دارابی؛ نصرت اله عباسی؛ محمدجواد زارع
چکیده
هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ...
بیشتر
هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار آبی در سه سطح (40، 80 و 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرتهای اصلی، محلولپاشی پوتریسین در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میلیمولار) و 24-اپی‌براسینولید در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میکرومولار) بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان پرولین در تیمارآبی 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر در سال اول آزمایش حاصل شد و کاربرد پوتریسین (دو میلیمولار) و 24-اپی‌براسینولید (5/0 میکرومولار) نیز سبب افزایش بیشتر میزان پرولین گیاه ریحان شد. در تیمار120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد دو میلیمولار پوتریسین بیشترین میزان آنزیم کاتالاز مشاهده شد. برهمکنش اثرات تنش خشکی، پوتریسین و 24-اپی براسینولید نیز نشان داد که بیشترین میزان آنزیم آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در تیمار 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و بالاترین غلظت پوتریسین (دو میلیمولار) و 24- اپی‌براسینولید (دو میکرومولار) مشاهده شد. در شرایط آبیاری مطلوب (40 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر)، کاربرد هم‌زمان غلظتهای کم‌تر پوتریسین (5/0 میلیمولار) و اپی براسینولید (5/0 میکرومولار) و در شرایط تنش خشکی (80 و 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر)، غلظت بیشتر این دو ماده (دو میلیمولار پوتریسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید) باعث افزایش آنزیم گایاکول پراکسیداز شد. برهمکنش چندگانه سال، تنش خشکی، پوترسین و 24- اپی‌براسینولید تأثیر معنیداری بر فلاونوِئید کل و درصد اسانس ریحان گذاشت به‌نحوی که در هر دو سال آزمایش، کاربرد غلظت 2 میلیمولار پوترسین و 2 میکرومولار 24-اپی‌براسینولید در همه سطوح آبی به‌ویژه 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر، سبب افزایش بیشتر این دو صفت شد و در سال اول آزمایش این افزایش بیشتر از سال دوم بود. کاربرد هم‌زمان دو میلیمولار پوترسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید بهدلیل افزایش سنتز پرولین و آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی بهترین تیمار در جهت کاهش اثرات تنش خشکی در گیاه ریحان بود، که نشاندهنده وجود رابطه همافزایی بین این دو ماده در بهبود رشد گیاه ریحان و افزایش درصد اسانس این گیاه است.
مهدی طاهری اصغری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی اسیدهای آمینه و کاربرد قارچ مایکوریزا بر ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 99-1398 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی اسیدهای آمینه و کاربرد قارچ مایکوریزا بر ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 99-1398 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسیدآمینه سورن (این ترکیب تجاری حاوی انواع اسیدهای آمینه ضروری برای گیاه است) شامل بدون محلولپاشی و محلولپاشی در دو مرحله ساقهدهی و گلدهی بود. نتایج نشان داد تلقیح با مایکوریزا بر همه صفات موردبررسی معنیدار بود. همچنین اثر کود اسیدآمینه بر همه صفات به‌جز درصد اسانس و عملکرد عصاره اثر معنیداری داشت. در بین مایکوریزاهای مورداستفاده، Glomus mosseae توانست در بیشتر صفات نسبت بقیه قارچها برتری داشته باشد. بیشترین عملکرد بذر از تیمار کود اسیدآمینه و Glomus mosseae با مقدار 2343 کیلوگرم در هکتار و بیشترین عملکرد اسانس نیز از تیمار Glomus mosseae با مقدار 74/7 کیلوگرم در هکتار بهدست آمد. با نتایج به‌دست‌آمده میتوان گفت استفاده از کودهای دارای اسیدآمینه به‌همراه تلقیح با مایکوریزا اثر مثبتی بر صفات گیاه دارویی همیشه‌بهار دارد.
سیده رقیه حسینی ولیکی؛ رحمت عباسی؛ همت اله پیردشتی؛ وحید اکبرپور
چکیده
آلودگی به علفهای هرز در اراضی زراعی بسیار فراتر از یک گونه می‌باشد، بنابراین توجه به تداخل چند گونه‌ای علفهای هرز از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه به‌منظور بررسی ارزیابی عملکرد و اسانس گیاه رازیانه تحت رقابت هم‌زمان تراکمهای علفهای هرز تاج‌خروس ریشه قرمز و سوروف در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
آلودگی به علفهای هرز در اراضی زراعی بسیار فراتر از یک گونه می‌باشد، بنابراین توجه به تداخل چند گونه‌ای علفهای هرز از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه به‌منظور بررسی ارزیابی عملکرد و اسانس گیاه رازیانه تحت رقابت هم‌زمان تراکمهای علفهای هرز تاج‌خروس ریشه قرمز و سوروف در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تراکم علفهرز سوروف (صفر، چهار و هشت بوته در مترمربع) و سه سطح تراکم علفهرز تاج‌خروس ریشه قرمز (صفر، چهار و هشت بوته در مترمربع) بودند. بیشترین عملکرد دانه (2230 کیلوگرم در هکتار) و بیشترین درصد اسانس (دو درصد) از تیمار عاری از علف هرز بهدست آمد. در شرایط تداخل هشت بوته در مترمربع علفهرز تاج‌خروس و تراکمهای صفر، چهار و هشت بوته در مترمربع سوروف، بهترتیب باعث 1/30، 9/62 و 7/75 درصد کاهش عملکرد دانه و 5/24، 2/26 و 5/29 درصد کاهش درصد اسانس نسبت به شرایط عدم آلودگی علف هرز شدند. ضریب قدرت رقابتی تاج‌خروس نسبت به سوروف بالاتر بود و تداخل 5/14 بوته در مترمربع سوروف و یا 7/7 بوته در مترمربع تاج‌خروس باعث 50 درصد افت عملکرد رازیانه شد.
زینب کبری پیشوا؛ مجید امینی دهقی؛ امیر بستانی؛ امیرمحمد ناجی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل رژیمهای مختلف آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش ملایم یا آبیاری براساس تخلیه 40 درصد آب قابل‌استفاده و تنش شدید یا آبیاری براساس تخلیه 80 درصد آب قابل‌استفاده) و کرت فرعی شامل تیمارهای کودی نیتروژن در چهار سطح 100 و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن (اوره)، اعمال کود زیستی (نیتروکسین) بهصورت بذرمال و تیمار ترکیبی کود زیستی و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن بود. نتایج نشان داد که افزایش تنش کمآبیاری در سطح ملایم و شدید گرچه موجب افزایش درصد اسانس شد، اما اثر منفی آن بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل کل، غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه و عملکرد اسانس قابل ملاحظه بود. مصرف کود نیتروژن تلفیقی (اوره+ نیتروکسین) نیز ضمن افزایش عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز، میزان درصد و عملکرد اسانس و همچنین غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه را افزایش داد و به‌طور کلی مطلوب‌ترین عملکرد کمی و کیفی زیره سبز را موجب شد.
سعید دوازده امامی؛ شکوفه انتشاری؛ مرضیه اله دادی؛ شهرام یاسمنی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب کاهش عملکرد بیولوژیک و عملکرد بذر شد. تغییر اجزای اسانس بذر در اثر تنش شوری کم بود. مهم‌ترین ترکیب در اسانس تیمول بود که 1/56 تا 2/61 درصد اسانس را به‌خود اختصاص داد. بیشترین غلظت پروتئین کل (ریشه 6/3 و اندام هوایی 2/8 میلیگرم در گرم ماده خشک) به تیمار شاهد اختصاص داشت و با افزایش سطوح شوری بهصورت معنیداری کاهش یافت. افزایش شوری، میزان پرولین و قندهای احیاکننده را افزایش داد، بهطوریکه بیشترین میزان پرولین ریشه 12 میلیگرم در گرم ماده تر و قندهای احیاکننده (ریشه 5/30 و اندام هوایی 62 میلیگرم در گرم ماده خشک) در شوری 18 دسی‌زیمنس بر متر حاصل شد. افزایش سطوح شوری میزان ترکیبات فنلی اندام هوایی را افزایش داد اما این افزایش معنیدار نبود. تیمار 18 دسی‌زیمنس بر متر کمترین غلظت پتاسیم (ریشه 5 و اندام هوایی 22 میلیگرم در گرم ماده خشک) و بیشترین غلظت سدیم (ریشه 54 و اندام هوایی 64 میلیگرم در گرم ماده خشک) را داشت. با توجه به نتایج حاصله، با افزایش شوری میزان اسمولیتهای مقاوم‌کننده در گیاه زنیان افزایش یافت.
رستم یزدانی بیوکی؛ حسین بیرامی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر گلایسین‌بتائین بر برخی ویژگیهای رشدی و عملکرد گل محمدی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در گلخانه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری 2، 5، 8 و 11 دسی‌زیمنس بر متر و سه سطح بدون محلولپاشی (شاهد)، 50 و 100 میلی-مولار گلایسین‌بتائین ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر گلایسین‌بتائین بر برخی ویژگیهای رشدی و عملکرد گل محمدی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در گلخانه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری 2، 5، 8 و 11 دسی‌زیمنس بر متر و سه سطح بدون محلولپاشی (شاهد)، 50 و 100 میلی-مولار گلایسین‌بتائین بود. نتایج نشان داد که اثر ساده تنش شوری به جز بر تعداد شاخه در بوته و تعداد گلبرگ، اثر معنیداری بر سایر صفات مورد بررسی داشت. همچنین اثر ساده کاربرد گلایسین‌بتائین علاوه بر تعداد شاخه در بوته و تعداد گلبرگ بر ارتفاع و نسبت وزن گلبرگ به گل تأثیر معنیداری نداشت. بیشترین تعداد گل در بوته، عملکرد گل و عملکرد اسانس در گیاهان تیمار شده با سطوح شوری 2، 5 و 8 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده شد که به ترتیب نسبت به تیمار 11 دسی‌زیمنس بر متر دارای حدوداً 5/7 عدد گل، 5/29 گرم گل در بوته و 6 میلیگرم اسانس در بوته بالاتری برخوردار بودند. نتایج اثر متقابل شوری و گلایسین‌بتائین نشان داد که گیاهان تیمار شده با تنش شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر و 100 میلیمولار گلایسین‌بتائین بالاترین ارتفاع (71 سانتیمتر) و تیمار شوری 11 دسی‌زیمنس بر متر و بدون مصرف گلایسین‌بتائین پایین‌‌ترین ارتفاع (40 سانتیمتر) را داشتند. به‌طور کلی کاربرد غلظت 50 میلیمولار گلایسین‌بتائین در شرایط بدون تنش شوری سبب تولید بالاترین وزن گل محمدی شد.
رقیه محمدپوروشوایی؛ احمد قنبری؛ محمد رضا اصغری پور؛ محمود رمرودی؛ مهدی دهمرده
چکیده
امروزه برای داشتن یک نظام کشاورزی پایدار، استفاده از نهاده‌هایی که جنبه‌های اکولوژیکی نظام را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا در سال 1395 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل ...
بیشتر
امروزه برای داشتن یک نظام کشاورزی پایدار، استفاده از نهاده‌هایی که جنبه‌های اکولوژیکی نظام را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا در سال 1395 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل کودهای شیمیایی، دامی، کمپوست، ورمی‌کمپوست و عدم مصرف کود آلی و معدنی (شاهد) بهعنوان عامل اصلی و کودهای زیستی نیتروکسین، بیوفسفات، نیتروکسین + بیوفسفات، نانوبیومیک و شاهد (عدم کاربرد کود زیستی و نانوزیستی) بهعنوان عامل فرعی بودند. اثر تیمارهای کود آلی و معدنی، زیستی و نانوزیستی و برهمکنش آنها بر کلیه ویژگیهای مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. برای کلیه صفات مورد بررسی بیشترین مقادیر در تیمار کود آلی ورمی‌کمپوست در تلفیق با کود نانوزیستی بیومیک بهدست آمد. نتایج تجزیه به عامل‌ها نیز تأیید‌کننده این مسئله بود. بنابراین با توجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظام‌های زراعی کم‌نهاده، حفظ محیط زیست و نیل به اهداف کشاورزی پایدار تلفیق تیمار کود ورمی‌کمپوست و نانوبیومیک جهت بهبود رشد و افزایش عملکرد دانه تاتوره مناسب است.
قاسم حسین طلایی؛ احمد قنبری؛ محمدرضا اصغری پور؛ حسن حبیبی؛ سید محسن موسوی نیک
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و انواع کود بر ویژگیهای کمی و کیفی زیره سبز، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان دلفان در سال زراعی 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه سیستم مختلف خاک‌ورزی؛ (1) خاک‌ورزی متداول (گاوآهن برگردان‌دار، پنجه‌غازی و دیسک)، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر سیستم‌های مختلف خاک‌ورزی و انواع کود بر ویژگیهای کمی و کیفی زیره سبز، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان دلفان در سال زراعی 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه سیستم مختلف خاک‌ورزی؛ (1) خاک‌ورزی متداول (گاوآهن برگردان‌دار، پنجه‌غازی و دیسک)، (2) خاک‌ورزی حداقل (پنجه‌غازی و دیسک) و (3) بدون خاک‌ورزی (دیسک) و عامل فرعی شامل کودهای آلی و شیمیایی در 8 سطح؛ (1) شاهد، (2) 25 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، (3) 10 تن ورمی‌کمپوست، (4) 20 تن کود گاوی، (5) 20 تن کمپوست زباله شهری، (6) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد ورمی‌کمپوست، (7) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کود گاوی و (8) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کمپوست زباله شهری می‌باشد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (53/81 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (41/210 گرم در متر مربع) مربوط به سیستم خاک‌ورزی حداقل و مصرف کود گاوی بود و کمترین آنها نیز در سیستم بدون خاک‌ورزی و تیمار شاهد بهدست آمد. همچنین، بیشترین درصد و عملکرد اسانس در سیستم خاک‌ورزی حداقل و مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار بهدست آمد که نسبت به سیستم بدون خاک‌ورزی و تیمار شاهد بهترتیب 25 و 28 درصد افزایش را نشان داد. میتوان نتیجه‌گیری کرد که برای افزایش و بهبود ویژگیهای کمی و کیفی زیره سبز کاربرد کود گاوی و ورمی‌کمپوست در قالب خاک‌ورزی حداقل قابل توصیه است.
مسلم موسویان؛ عیدی بازگیر؛ عارف مرادپور
چکیده
قرن‌هاست که اسانس دارچین برای محافظت از مواد غذایی در مقابل عفونت‌های میکروبیولوژیکی کاربرد دارد و در 10 سال اخیر این اسانس در بسته‌بندی‌های مواد غذایی بهعنوان عامل ضدمیکروبی گنجانده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی فعالیت ضدقارچی اسانس دارچین علیه پاتوژنهایBotrytis cinerea، Aspergillus nigerوPenicillium digitatum جدا شده از میوه‌های توت‌فرنگی، ...
بیشتر
قرن‌هاست که اسانس دارچین برای محافظت از مواد غذایی در مقابل عفونت‌های میکروبیولوژیکی کاربرد دارد و در 10 سال اخیر این اسانس در بسته‌بندی‌های مواد غذایی بهعنوان عامل ضدمیکروبی گنجانده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی فعالیت ضدقارچی اسانس دارچین علیه پاتوژنهایBotrytis cinerea، Aspergillus nigerوPenicillium digitatum جدا شده از میوه‌های توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی و پرتقال در محیط داخل و بیرون آزمایشگاه است. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج، شناسایی و ترکیبات آن با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی و کروماتوگرافی گازی اندازهگیری شد. مهم‌ترین ترکیب موجود در اسانس دارچین سینامآلدهید (51/89 درصد) بود. حداقل غلظت بازدارندگی از رشد اسانس دارچین روی قارچهای B. cinerea، A. nigerوP. digitatumدر غلظت 200 میکرولیتر در لیتر و حداقل غلظت قارچ‌کشی در غلظت 400 میکرولیتر در لیتر برای هر سه قارچ بود. فعالیت ضدقارچی این اسانس روی دو قارچ B. cinereaو A. nigerبیشتر از قارچP. digitatumبود و با افزایش غلظت این خاصیت بهبود پیدا کرد. در بررسی‌های خارج از آزمایشگاه، قارچهای موجود در مجاورت غلظت 600 میکرولیتر در لیتر از اسانس روی میوه‌های توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی و پرتقال به ترتیب 53/11، 30/7 و 10/10 درصد رشد کردند. این نتایج نشان داد که اسانس دارچین دارای پتانسیل خوبی بهعنوان عامل ضد قارچی طبیعی برای کنترل بیماری‌های پس از برداشت میوه‌جات و سبزیجات است.
سیاوش آریافر؛ علیرضا سیروس مهر
چکیده
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم تنش) با دور آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل (سد سیستان) در سال ١٣٩١ اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح: شاهد (عدم تنش) با دور آبیاری هرشش روز، تنش ملایم خشکی با دور آبیاری هر نه روز و تنش شدید خشکی با دور آبیاری هر 12 روز یک‌بار و عامل فرعی سطوح کمپوست زباله شهری شامل: عدم کاربرد کمپوست (شاهد)، کاربرد کمپوست به میزان ١٠، ٢٠ و ٣٠ تن در هکتار بود. تنش خشکی تأثیر معنیداری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان پرولین و کلروفیل a گیاه سیاه‌دانه داشت، بهطوریکه عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و کلروفیل a با افزایش تنش کاسته شد، ولی با افزایش تنش برمیزان پرولین برگ سیاه‌دانه افزوده شد. سطوح کمپوست باعث افزایش در صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد اسانس، پرولین، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید شد. برهمکنش تیمارها در صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید معنیدار گردید. براساس نتایج حاصل، کاربرد 30 تن در هکتار کمپوست زباله شهری و آبیاری هر 6 روز یک‌بار، به دلیل تولید عملکرد دانه و درصد اسانس بیشتر در شرایط آب و هوایی زابل مناسب به نظر می‌رسد.
محبوبه آشناور؛ محمدعلی بهمنیار؛ وحید اکبرپور؛ نیره قربانی
چکیده
مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی است و در این بین شناسایی کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای گیاه، می‌تواند اثرات مطلوبی بر شاخص‌های کمی و کیفی گیاه داشته باشد. بدین منظور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو عامل نانوکود فسفر بهصورت محلولپاشی برگی (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) در سه مرحله ...
بیشتر
مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی است و در این بین شناسایی کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای گیاه، می‌تواند اثرات مطلوبی بر شاخص‌های کمی و کیفی گیاه داشته باشد. بدین منظور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو عامل نانوکود فسفر بهصورت محلولپاشی برگی (صفر، 2 و 4 گرم در لیتر) در سه مرحله و ورمی‌کمپوست (صفر، 5 و 10 درصد وزن خاک گلدان)، با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1393 اجرا گردید. نتایج بهدست آمده حاکی از آن بود که تمام صفات مورد بررسی نظیر تعداد گل در بوته، وزن‌تر و خشک گل‌ها، درصد و عملکرد اسانس و درصد کامازولن در گیاه بابونه آلمانی تحت تأثیر تیمارهای مختلف کودی قرار گرفتند. بهطوریکه، بیشترین تعداد گل در بوته، وزن‌تر و خشک گل‌ها و عملکرد اسانس از تیمار 2 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 10 درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز مربوط به تیمار شاهد بود. حداکثر درصد اسانس گل‌ها (46/4 درصد) در اثر کاربرد بالاترین سطوح کودی (4 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 10 درصد ورمی‌کمپوست) حاصل شد که نسبت به تیمار شاهد 43 درصد افزایش داشت. همچنین، درصد کامازولن در تیمار شاهد بیشترین مقدار (9/15 درصد) را به خود اختصاص داد که با تیمار 2 گرم در لیتر نانوکود فسفر + 5 درصد ورمی‌کمپوست (43/15 درصد) در یک سطح آماری قرار داشت.
مریم جعفری؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ محمد فیضیان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کمآبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کود دامی و سوپرجاذب در شرایط کمآبیاری بر رشد، عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر، در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در سال 1393 انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار اجرا شد. فاکتور اول، شامل بستر کاشت (شاهد، سوپرجاذب یک و دو درصد وزنی و کود دامی 25 درصد حجمی) و فاکتور دوم، شامل دور آبیاری (3، 5 و 7 روز یک بار) بود. با افزایش فاصله آبیاری، پارامترهای رشد گیاه و عملکرد اسانس کاهش و میزان اسانس، مالون دیآلدئید، پرولین، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافتند. کود دامی و سوپرجاذب در بهبود رشد و ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه در شرایط کمآبیاری مؤثر بودند، اما کود دامی تأثیر بهتری را نشان داد، بهطوریکه در بیشتر ویژگیها از جمله سطح برگ، وزن تر و خشک گیاه و عملکرد اسانس، بستر حاوی کود دامی با دور آبیاری هفت روز یک بار عملکردی شبیه به تیمار شاهد با دور آبیاری سه روز یک بار نشان داد. بیشترین کارآیی مصرف آب در تولید اسانس در بستر حاوی کود دامی در هر سه دور آبیاری و همچنین بستر حاوی سوپرجاذب دو درصد در دور آبیاری هفت روز یک بار حاصل شد. براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر و باتوجه به فراوانی، ارزانی و سازگاری کود دامی با محیط زیست، توصیه میشود از این ماده به میزان 25 درصد حجمی برای افزایش کارایی مصرف آب استفاده گردد.
حسن موسی پور یحیی آبادی؛ محمدرضا اصغری پور
چکیده
در این مطالعه، تأثیر تنش خشکی و محلولپاشی سطوح مختلف سیلیکون بر عملکرد دانه، مقدار اسانس و خصوصیات فیزیوشیمیایی گیاه رازیانه ارزیابی شد. طرح آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی با سه رژیم آبیاری شامل آبیاری در 100، 70 و 40 درصد ظرفیت مزرعه بهعنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی سیلیکون در پنج سطح (صفر، 5/2، ...
بیشتر
در این مطالعه، تأثیر تنش خشکی و محلولپاشی سطوح مختلف سیلیکون بر عملکرد دانه، مقدار اسانس و خصوصیات فیزیوشیمیایی گیاه رازیانه ارزیابی شد. طرح آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی با سه رژیم آبیاری شامل آبیاری در 100، 70 و 40 درصد ظرفیت مزرعه بهعنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی سیلیکون در پنج سطح (صفر، 5/2، 5، 5/7 و 10 میلیمولار) بهعنوان عامل فرعی بود که در سه تکرار اجرا شد. این مطالعه در سال 1393 و در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زابل انجام گرفت. بیشترین درصد (4/2 درصد) و عملکرد اسانس رازیانه (6/20 لیتر در هکتار) از محلولپاشی 5/7 میلیمولار سیلیکون در شرایط آبیاری 70 درصد ظرفیت زراعی بهدست آمد. کمآبیاری سبب کاهش معنادار مقدار کلروفیل، کاروتنوئیدها و محتوای نسبی آب برگ شد، ولی مقدار نشت الکترولیتی در شرایط خشکی نسبت به تیمار شاهد افزایش دو‌برابری نشان داد.تیمار 5/7 میلیمولار سیلیکون در شرایط تنش، محتوای نسبی آب برگ، مقدار کلروفیل، آنتوسیانین، پرولین و قندهای محلول را بهترتیب 38، 30، 38، 12 و 22 درصد افزایش و نشت الکترولیتی را 28 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. نتایج نشان داد محلولپاشی سیلیکون از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی و اسمولیتهای محلول، همچنین محافظت در برابر خسارت نشت الکترولیتی توانایی گیاه رازیانه را در پاسخ به تنش خشکی بهبود بخشید و از این طریق، عملکرد دانه را در شرایط تنش شدید 61 درصد افزایش داد.
امل مقدم؛ محمد محمودی سورستانی؛ احمد فرخیان فیروزی؛ زهرا رمضانی؛ فرخنده اسکندری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانوکلات آهن و کلات آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سالهای 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلولپاشی با آب مقطر)، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی نانوکلات آهن و کلات آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سالهای 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلولپاشی با آب مقطر)، نانوکلات آهن (5/0، 1 و 5/1 گرم در لیتر) و محلولپاشی با کلات آهن (1 و 5/1 گرم در لیتر) بودند. محلولپاشی در مرحلۀ شش تا هشت‌برگی انجام گرفت و در فواصل زمانی 15روزه تا مرحلۀ گلدهی کامل تکرار شد. صفات مورد نظر در مرحلۀ گلدهی کامل اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که اثر محلولپاشی کودهای آهن بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک (برگ، ساقه و اندام هوایی) و همچنین مقدار اسانس معنادار شد. بیشترین و کمترین مقدار صفات مذکور بهترتیب در تیمارهای محلولپاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و تیمار شاهد مشاهده شد. با توجه اینکه تفاوت معناداری بین تیمارهای محلولپاشی 1 و 5/1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و همچنین 5/1 گرم در لیتر کلات آهن وجود نداشت، برای بهبود صفات مذکور محلولپاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن پیشنهاد میشود.
اسماعیل رضائی چیانه؛ جلال جلیلیان؛ ال ناز ابراهیمیان؛ سیدمحمد سیدی
چکیده
بهصورت کرتهای خردشده بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعهای واقع در استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. سطوح آبیارﻯ در سه سطح (آبیاری بعد از 50 (شاهد)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و کودهای زیستی (قارچ مایکوریزا، ترکیب ازتوباکتر + فسفر بارور-2، مایکوریزا ...
بیشتر
بهصورت کرتهای خردشده بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعهای واقع در استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. سطوح آبیارﻯ در سه سطح (آبیاری بعد از 50 (شاهد)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و کودهای زیستی (قارچ مایکوریزا، ترکیب ازتوباکتر + فسفر بارور-2، مایکوریزا + ازتوباکتر + فسفر بارور-2 و شاهد) بهترتیب بهعنوان کرتهای اصلی و فرعی در آزمایش درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح آبیاری از 50 به 150 میلیمتر تبخیر از تشتک ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد و عملکرد اسانس زنیان به‌طور معناداری کاهش یافت. در بین کودهای زیستی تیمار تلفیقی قارچ مایکوریزا + ازتوباکتر + فسفر بارور-2 نسبت به تیمارهای مصرف جداگانه بیشترین تأثیر را در افزایش صفات مطالعهشده داشتند. در هر یک از سطوح آبیاری (50، 100 و 150 میلیمتر تبخیر) بیشترین عملکرد دانه از تیمار کاربرد تلفیقی مایکوریزا + ازتوباکتر + فسفر بارور-2 (783 کیلوگرم در هکتار)، و کمترین عملکرد دانه از تیمار شاهد (400 کیلوگرم در هکتار) بهدست آمد.
علیرضا پیرزاد؛ منوچهر علیزاده؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه؛ رضا درویش زاده
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانه‌زنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانه‌زنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی بذرهای بابونۀ آلمانی (صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 گری) و مقادیر نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بهصورت اوره و پس از چهاربرگه شدن گیاه) بود. بیشترین وزن خشک برگ در بوته (5/12 گرم) و در واحد سطح (4194 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک ساقه در بوته (49 گرم) و عملکرد بیولوژیک (19995 کیلوگرم در هکتار) از تابش 8 گری و بهترتیب مقادیر 100، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. بیشترین عملکرد کاپیتول در برداشت دوم (104 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، عملکرد گل در برداشت سوم (122 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و عملکرد گل در برداشت اول (419 کیلوگرم در هکتار) و مجموع سه برداشت (533 کیلوگرم در هکتار) و در نتیجه بیشترین شاخص برداشت گل خشک (57/3 درصد) از بذرهای بدون دریافت تابش و مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. درصد اسانس تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت، ولی علیرغم اثر متقابل بین گاما و نیتروژن بر عملکرد اسانس، مقایسة میانگینها اختلاف معناداری بین ترکیبات تیماری نشان نداد. عملکرد گل در برداشت اول، بیشترین تأثیر را بر شاخص برداشت داشت.
مصطفی درویش نیا؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ بهرام دلفان
چکیده
تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تأثیرات ضدقارچی اسانس گیاهان مرزة خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)، مرزة رشینگری (S. rechingeri Jamzad)، کارواکرول و قارچ‌کش بنومیل در کنترل قارچ Botrytis cinerea Pers.:Fr. بر روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار و میوه‌های انگور یاقوتی، کیوی و توت‌فرنگی صورت گرفت. آزمایشها بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی با سه ...
بیشتر
تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تأثیرات ضدقارچی اسانس گیاهان مرزة خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)، مرزة رشینگری (S. rechingeri Jamzad)، کارواکرول و قارچ‌کش بنومیل در کنترل قارچ Botrytis cinerea Pers.:Fr. بر روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار و میوه‌های انگور یاقوتی، کیوی و توت‌فرنگی صورت گرفت. آزمایشها بهصورت فاکتوریل براساس طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. اثر بازدارندگی اسانس‌ها، کارواکرول و قارچ‌کش بنومیل بر روی قارچ در محیط کشت PDA و میوه نشان داد که اسانس مرزة خوزستانی، کارواکرول و بنومیل قدرت بازدارندگی بیشتری نسبت به اسانس مرزة رشینگری دارند. ترکیبات عمدة موجود در اسانس مرزة خوزستانی شامل کارواکرول (16/92 درصد)، پی-سیمن (26/1 درصد) و گاما-ترپنن (74/0 درصد) و در مرزة رشینگری شامل کارواکرول (2016/77 درصد)، گاما-ترپنن (062/1 درصد) و پی-سیمن (26/1 درصد) بودند. اسانس مرزة خوزستانی، کارواکرول و بنومیل در غلظتهای 50، 200، 500 و 1000 میکرولیتر در لیتر در مقایسه با اسانس مرزة رشینگری در کنترل عامل بیماری مؤثرتر بودند، به‌طوری که اسانس مرزة خوزستانی در غلظت 200 میکرولیتر در لیتر، کارواکرول در همة غلظت‌ها و بنومیل در غلظت 50 میکرولیتر در لیتر موجب بازدارندگی کامل (100 درصد) رشد قارچ عامل بیماری شدند. بررسی‌های آزمایشگاهی در محیط کشت و روی میوه نشان داد که با افزایش غلظت اسانس‌های گیاهی بر فعالیت ضدقارچی آنها علیه عامل بیماری افزوده شد.
اروج ولیزادگان
چکیده
به‌منظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا، 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا و کشت خالص باقلا و گشنیز بود. نتایج نشان داد که بیشترین جمعیت آفات در کشت خالص باقلا و بیشترین جمعیت شکارگرهای طبیعی در کشت مخلوط با نسبت کاشت50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک باقلا از کشت خالص، و کمترین مقادیر عملکرد دانه و بیولوژیک از نسبت کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا حاصل شد. نتایج در مورد گیاه گشنیز نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از تیمار کشت خالص و کمترین مقادیر آن از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا بهدست آمد. درصد اسانس بین تیمارها اختلاف معنادار آماری نداشت، اما عملکرد اسانس در کشت خالص بیشتر از سایر تیمارها بهدست آمد. بیشترین نسبت برابری زمین (58/1) از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا، و کمترین مقدار آن (40/1) از نسبت کاشت 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا حاصل شد.