نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

2 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

3 استادیار گروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

4 دانشیار گروه شیمی دارویی، دانشکدۀ داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی جندی شاپور، اهواز، ایران

5 کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو‌کلات ‌آهن و کلات ‌آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال‌های 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلول‌پاشی­ با آب مقطر)، نانوکلات آهن (5/0، 1 و 5/1 گرم در لیتر) و محلول‌پاشی با کلات آهن (1 و 5/1 گرم در لیتر) بودند. محلول‌پاشی در مرحلۀ شش تا هشت‌برگی انجام گرفت و در فواصل زمانی 15‌روزه تا مرحلۀ گلدهی کامل تکرار شد. صفات مورد نظر در مرحلۀ گلدهی کامل اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثر محلول‌پاشی کودهای آهن بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک (برگ، ساقه و اندام هوایی) و همچنین مقدار اسانس معنادار شد. بیشترین و کمترین مقدار صفات مذکور به‌ترتیب در تیمارهای محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و تیمار شاهد مشاهده شد. با توجه اینکه تفاوت معناداری بین تیمارهای محلول‌پاشی 1 و 5/1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و همچنین 5/1 گرم در لیتر کلات آهن وجود نداشت، برای بهبود صفات مذکور محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن پیشنهاد می‌شود.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of foliar application of iron chelate type on morphological traits and essential oil content of holy basil

نویسندگان [English]

  • Emel Moghadam 1
  • Mohammad Mahmoodi Sourestani 2
  • Ahmad Farrokhian Firozi 3
  • Zahra Ramazani 4
  • Farkhondeh Eskandari 5

1 M.Sc. Student, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

2 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

3 Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

4 Associated Professor, Medicinal Chemistry Department, School of Pharmacy, Jundi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran.

5 M.Sc. Graduated, Department of Agronomy and plant breeding, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz

چکیده [English]

To evaluate the effect of foliar application of nano iron chelate and iron chelate fertilizers on morphological traits and essential oil content of holy basil, an experiment was conducted at research farm of Department of Horticultural, Shahid Chamran University of Ahvaz based on randomized complete blocks design with six treatments and three replications. The treatments were including control, nano iron chelate (0.5, 1 and 1.5 g/l) and iron chelate (1 and 1.5 g/l) fertilizers. Foliar application of fertilizers was done at six to eight leaves stage and was repeated with 15 days interval until the end of the study. Intended traits were measured at full bloom stage. The results showed that the effect of foliar application of iron fertilizers on morphological traits such as plant height, axillaries shoots, leaf number, leaf area, fresh and dry weights of leaf and aerial parts and essential oil content of holy basil were significant. The highest and lowest values of mentioned traits were obtained in plants sprayed with 1 g/lnano iron chelate and control, respectively. Overall, regarding to non-significant difference between 1 and 1.5 g/lnano iron chelate and 1.5 g/liron chelate treatments, for increasing mentioned traits of holy basil, foliar application of nano iron chelate with 1g/l is recommended.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chlorophyll
  • Essential oil
  • Holy basil
  • Iron chelate
  • Nano iron chelate
1 . پیرزاد ع ل، طوسی پ و درویش زاده ر (1392) اثر محلول‌پاشی عناصر آهن و روی بر صفات گیاهی و میزان اسانس آنیسون. علوم زراعی ایران. 15(1): 23- 12.
2 . پیوندی م، پرنده ه و میرزا م (1390) مقایسۀ تأثیر نانوکودکلات آهن با کلات آهن بر پارامترهای رشد و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان ریحان (Ocimum basilicum). تازه‌های بیوتکنولوژی سلولی- ملکولی. 1(4): 99- 89 .
3 . حیدری ف، زهتاب سلماسی ز، جوانشیر ع، آلیاری ه و دادپور م ر (1387) تأثیر عناصر ریز­مغذی و تراکم بوته بر عملکرد و خصوصیات مورفولوژیکی گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperata). پژوهش کشاورزی: آب، خاک و گیاه در کشاورزی. 8(1): 131-119.
4 . رزازی ع، لبافی م،  نظران م و خلج ح (1389) تأثیر نانو کود کلات آهن بر عملکرد زعفران. یازدهمین کنگرة زراعت و اصلاح نباتات. پژوهشکدة علوم محیطی. دانشگاه شهید بهشتی تهران. 2507-2505.
5 . رمرودی م، کیخاژاله م، گلوی م، ثقه­الاسلامی م و برادران ر (1390) اثر محلول‌پاشی و رژیم­های آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovate Forsk). بوم­شناسی کشاورزی. 3(2): 226-219.
6 . شعبان­زاده ش، رمرودی م و گلوی م (1390) تأثیر محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی بر عملکرد دانه و ویژگی­های کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در رژیم­های مختلف آبیاری. تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 2(1): 89- 79.
7 . کوچکی ا و بنایان م (1373) فیزیولوژی محصولات زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. مشهد. 380 ص.
8 . گوهری غ ر، حسن‌پور اقدام م ب، دادپور م ر و شیردل م (1391) تأثیر محلول‌پاشی سطوح مختلف روی بر ویژگی­های رشد و عملکرد اسانس ریحان (Ocimum basilicum) در تنش شوری. علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای. 4(15): 23- 15. 
9 . مظاهری‌نیا س و آستارایی ع (1389) بررسی اثر مصرف اکسیدآهن (نانو و معمولی) همراه با کمپوست گرانوله گوگردی بر غلظت آهن و رشد گیاه گندم رقم آتیلا. پژوهش­های زراعی. 8(5): 861-855.
10 . ملکوتی م ج و طهرانی م (1378) نقش ریز­مغذی­ها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی (عناصر خرد با تأثیر کلان). انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. تهران. 299 ص.
11 . نصیری ی، زهتاب سلماسی س، نصراله‌زاده ص و، قاسمی گلغذانی ک، نجفی ن و جوانمرد ع (1392) ارزیابی اثر محلول‌پاشی سولفات آهن و روی بر عملکرد گل بابونه آلمانی و غلظت عناصر غذایی در بخش هوایی بابونة آلمانی. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 23(3): 115-105.
12 . Ahmed A, Faroogi AA and Bojappa KM (1998) Effect of nutrients and spacing on growth, yield and essential oil content in fennel (Foeniculum vulgare Mill). Indian Perfumer. 32: 301-305.
13 . Anderson W and Parkpian B )1984( Plant availability of an iron waste product utilized as an agricultural fertilizer on calcareous soil. Plant Nutrition. 7: 223-233.
14 . Bagheri A, Rahmani A and Abbaszadeh B (2013) The effect of iron chelate foliar application on damask rose. Biological Research. 4(4): 53-55.
15 . Borlina MN, Bovi OM, Granja NP and Carmello QA (2001) Essential  oil production and quality of Mentha qravensis L. in nutrient solution. Acta Horticulture. 548: 181-188.
16 . Delgado IC and Sanchez- raya AJ )2007) Effects of sodium chloride and mineral nutrients on initial stages of development of sunflower life. Soil Science and Plant Analysis. 38)15/16(: 2013-2027.
17 . Dubey VS, Bhalla R and Lithra R (2003) Sucrose mobilization in relation to essential oil biogenesis during palmarosa (Cymbopogon martini Roxb. Wats. var. motia) inflorescence development. Boisciences. 28(4): 479-487.
18 . Ekta S, Sheel SH, Jaya D and Swapnil SH (2012) Diversified potentials of Ocimum sanctum Linn (Tulsi): An exhaustive survey. Scholars Research Library. 2(1): 39-48.
19 . Ladan Moghadam A, Vattani H, Baghaei N and  Keshavarz N (2012) Effect of different levels of fertilizer nano iron chelates on growth and yield characteristics of two varieties of spinach (Spinacia oleracea L.): varamin 88 and viroflay. Research Applied Sciences, Engineering and Technology. 4(12): 4813-4818.
20 . Moog PR, Kooij AM, Bruggeman W, Schiefelbein JW and Kuiper PJC (1995) Responses to iron deficiency in Arabidopsis thaliant: The turbo iron reductase does not depend on the formation of root hairs and transfer cells. Plant Physiology. 195: 505-513.
21 . Nahak G, Pattanaik PK and Sahu R (2011) Antibacterial evaluation of ethanolic extracts of four Ocimum species against E. coli and Salmonella abaetetuba. International Pharmaceutical and Biological Archives. 2(4): 1236-1242.
22 . Nazari M, Mehrafarin A, Naghdi Badi H and Khalighi-sigaroodi F (2012) Morphological traits of sweet basil (Ocimum basilicum L.) as influenced by foliar application of methanol and nano-iron chelate fertilizers. Scholars Research Library. Annals of Biological Research. 3(12): 5511-5514.
23 . Pande P, Chand S, Pandey A and Patra DD (2011) Effect of sole and conjoint application of iron and manganese on herb yield, nutrient uptake, oil quality via-a-ais their optimal level in spearmint (Mentha spicata Linn. Emend. Nathh.cv. Arka). International Journal of Natural Product and Resources. 2(2): 242-249.
24 . Pirzad A and Shokrani F (2012) Effects of iron application on growth characters and flower yield of Calendula officinalis L. under water stress. World Applied Sciences. 18(9): 1203-1208.
25 . Pojjanapimol S (2004) Characterization of aroma impact compounds in fresh, heated and dried holy basil (Ocimum sanctum) Leaves. Kasetsart University, Graduate School, Ph.D. Dissertation.
26 . Said-Al Ahl HAH and Abeer AM )2010) Effect of zinc and /or iron foliar application on growth and essential oil of sweet basil (Ocimum basilicum L.) under salt stress. Ozean Applied Sciences. 3(1): 97-111.
27 . Singh S and Jat NL )2002( Effect of phosphorus and zinc fertilization on growth and yield of coriander (Coriandrum sativum L.). Agricultural Research. 23(4(: 734-736.
28 . Zheljazkov V, Cantrell C, Evans W, Ebelhar W and Coker C (2008) Yield and composition of Ocimum basilicum L. and Ocimum sanctum L. grown at four locations. Horticulture Science. 43(3): 737-741.