قربان خدابین؛ زین العابدین طهماسبی؛ امیرحسین شیرانی راد؛ اسماعیل بخشنده؛ مژده ‎سادات خیاط ‎مقدم؛ شهریار کاظمی؛ مهسا رفعتی آلاشتی؛ علی حیدرزاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سولفات‌روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ژنوتیپ‌های کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال (97-1396 و
98-1397) در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل (شاهد) و قطع ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سولفات‌روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ژنوتیپ‌های کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال (97-1396 و
98-1397) در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی) و چهار سطح محلولپاشی (شاهد، سولفات‌روی، سولفاتمنگنز و کاربرد ترکیبی آن‌ها با غلظت چهار گرم در لیتر) بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ژنوتیپ‌های کلزا (نیما، KS7 و نیلوفر) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. محلولپاشی ترکیبی سولفات روی و منگنز در شرایط آبیاری کامل به ترتیب موجب افزایش 3 و 11 درصدی محتوای روغن دانه و کربوهیدرات محلول برگ نسبت به شاهد شد. از طرف دیگر در شرایط قطع آبیاری، محتوای روغن دانه و میزان پرولین برگ را نسبت به شاهد به ترتیب 9 و 2/5 درصد افزایش داد. ژنوتیپ نیلوفر در شرایط آبیاری کامل بیشترین میزان عملکرد دانه (5261 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود که نسبت به ژنوتیپ KS7 و نیما، بهترتیب، بهمیزان 9 و 8/11 درصد بالاتر بود. ژنوتیپ نیما با 3371 کیلوگرم در هکتار در شرایط قطع آبیاری بیشترین عملکرد را داشت. بهطورکلی، در هر دو تیمار آبیاری، کاربرد محلولپاشی هم‌زمان سولفات روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های موردبررسی بیشترین تأثیر را داشت، به‌طوری‌که در آبیاری کامل ژنوتیپ نیلوفر و در شرایط قطع آبیاری ژنوتیپ نیما قابل توصیه است.
مونا آروند؛ یوسف سهرابی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مدیریت تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی تحت سطوح مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سیاهدانه، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال ۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان اجرا شد. سطوح آبیاری شامل آبیاری به میزان ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و ۷۰ درصد ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مدیریت تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی تحت سطوح مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سیاهدانه، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال ۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان اجرا شد. سطوح آبیاری شامل آبیاری به میزان ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و ۷۰ درصد نیاز آبی گیاه بهعنوان فاکتور اصلی و سطوح کودی شامل۱۰۰ درصد کودهای شیمیایی، ۸۰ درصد کودهای شیمیایی + کودهای زیستی، ۶۰ درصد کودهای شیمیایی + کودهای زیستی، ۴۰ درصد کودهای شیمیایی + کودهای زیستی و عدم استفاده از کود بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تحت شرایط آبیاری به میزان 70 درصد نیاز آبی گیاه غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول در آب و الکل و پراکسیداسیون لیپیدی افزایش یافت اما مقادیر سایر پارامترهای فیزیولوژیک مورد بررسی و عملکرد دانه کاهش پیدا کرد. تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی اثرات مثبتی بر صفات فیزیولوژیک مورد بررسی و عملکرد دانه داشت به طوری که بیشترین عملکرد دانه از تیمار تلفیق ۶۰ درصد کودهای شیمیایی + کودهای زیستی (18/798 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد که نسبت به تیمار شاهد (بدون کود) 22/37 درصد افزایش نشان داد. با توجه به اثرات مثبت تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی بر پارامترهای فیزیولوژیک و عملکرد دانه، جایگزین کردن تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی به جای مصرف صرف کودهای شیمیایی پیشنهاد می‌گردد.
حامد نریمانی؛ رئوف سید شریفی؛ فاطمه اقایی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی و مصرف خاکی روی بر وزن دانه و برخی صفات بیوشیمیایی گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط شوری خاک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل سطوح شوری خاک (سطح شاهد و اعمال شوریهای 30، 60 و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی و مصرف خاکی روی بر وزن دانه و برخی صفات بیوشیمیایی گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط شوری خاک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل سطوح شوری خاک (سطح شاهد و اعمال شوریهای 30، 60 و 90 میلیمولار در خاک) و چهار روش کاربرد روی (شاهد یا عدم کاربرد روی، مصرف خاکی سولفات‌روی، محلولپاشی نانواکسیدروی و مصرف خاکی و محلولپاشی روی) بود. نتایج نشان داد که کاربرد هم‌زمان مصرف خاکی سولفات‌روی و محلولپاشی نانواکسیدروی در شوری 90 میلیمولار خاک، بهطور معنیداری فعالیت آنزیمهای کاتالاز، پراکسیداز، محتوای آنتوسیانین، پرولین و قندهای محلول را بهترتیب 24/20، 68/17، 16/13، 88/32 و 08/14 درصد نسبت به عدم کاربرد روی در شرایط شوری 90 میلیمولار خاک افزایش داد. همچنین، کاربرد هم‌زمان مصرف خاکی سولفات‌روی و محلولپاشی نانواکسیدروی در شرایط عدم اعمال شوری، محتوای پراکسید هیدروژن و مالون‌دی‌آلدهید در مقایسه با عدم کاربرد روی در بالاترین سطح از شوری خاک کاهش داد. کاربرد هم‌زمان مصرف خاکی سولفات‌روی و محلولپاشی نانواکسیدروی تحت شرایط عدم اعمال شوری دارای بیشترین وزن دانه (016/1 گرم در بوته) نسبت به کاربرد این ترکیب تیماری در سایر سطوح شوری بود. بهنظر میرسد که کاربرد هم‌زمان مصرف خاکی سولفات‌روی و محلولپاشی نانواکسیدروی می‌تواند وزن دانهی گندم در شرایط شوری را، بهدلیل بهبود صفات بیوشیمیایی افزایش دهد.
محمد سیاری؛ منیره مرادی فرسا؛ علی عزیزی
چکیده
مرحله‌ای از رشد گیاه که تنش غیرزیستی بروز می‌کند در تعیین میزان متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی مؤثر می‌باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی در مراحل مختلف فنولوژی بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه مفراح (Nepeta crispa L.) در قالب آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در دانشگاه بوعلی سینا طی سال 1398 بررسی شد. تیمار تنش خشکی ...
بیشتر
مرحله‌ای از رشد گیاه که تنش غیرزیستی بروز می‌کند در تعیین میزان متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی مؤثر می‌باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی در مراحل مختلف فنولوژی بر رشد و برخی پاسخهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه مفراح (Nepeta crispa L.) در قالب آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در دانشگاه بوعلی سینا طی سال 1398 بررسی شد. تیمار تنش خشکی در سه سطح تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید بهترتیب با 80، 60 و 40 درصد ظرفیت مزرعهای در دو مرحله فنولوژیک گیاه مفراح (مرحله استقرار نشای شش‌برگی و مرحله قبل از گلدهی) در سه تکرار اعمال شد. نتایج حاصل از تجزیه آماری داده‌ها نشان داد تنش خشکی اثر معنیداری بر کلیه صفات رشدی گیاه و نیز پارامترهای فیتوشیمیایی گیاه شامل میزان پرولین، محتوای نسبی آب، فنل کل، فلاونوئید کل، تانن کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و اسیدهای فنولیک داشته است. اعمال تنش خشکی در هر دو مرحله فنولوژیکی سبب کاهش میزان رشد و عملکرد گیاه و نیز کاهش کلروفیل و محتوای نسبی آب شد. با این‌حال، افزایش تولید ترکیبات فنلی و اسیدهای فنولیک (از قبیل اسیدهای رزمارینیک، کلروژنیک و کافئیک) و تجمع پرولین با اعمال تنش خشکی سبب کاهش آثار سوء تنش و افزایش خواص دارویی گیاه مفراح شد. همچنین اثر اعمال تنش خشکی در مرحله قبل از گلدهی بیشتر از اعمال آن در مرحله استقرار نشای شش‌برگی بود. براساس نتایج حاصل، اعمال تنش خشکی متوسط در مرحله قبل از گلدهی جهت افزایش بیوسنتز برخی ترکیبات فیتوشیمایی گیاه مفراح پیشنهاد میشود.
فرشته دارابی؛ نصرت اله عباسی؛ محمدجواد زارع
چکیده
هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیتپلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ...
بیشتر
هدف آزمایش بررسی و ارزیابی تأثیر پوتریسین و 24- اپی‌براسینولید در تغییر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده جهت تحمل به تنش خشکی در گیاه ریحان بود. طرح بهصورت اسپلیتپلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 97- 1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار آبی در سه سطح (40، 80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرتهای اصلی، محلولپاشی پوتریسین در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میلیمولار) و 24-اپی‌براسینولید در سه سطح (صفر (شاهد)، 5/0 و 2 میکرومولار) بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان پرولین در تیمارآبی 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر در سال اول آزمایش حاصل شد و کاربرد پوتریسین (دو میلیمولار) و 24-اپی‌براسینولید (5/0 میکرومولار) نیز سبب افزایش بیشتر میزان پرولین گیاه ریحان شد. در تیمار120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد دو میلیمولار پوتریسین بیشترین میزان آنزیم کاتالاز مشاهده شد. برهم‌کنش اثرات تنش خشکی، پوتریسین و 24-اپی براسینولید نیز نشان داد که بیشترین میزان آنزیم آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در تیمار 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر و بالاترین غلظت پوتریسین (دو میلیمولار) و 24- اپی‌براسینولید (دو میکرومولار) مشاهده شد. در شرایط آبیاری مطلوب (40 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، کاربرد هم‌زمان غلظتهای کم‌تر پوتریسین (5/0 میلیمولار) و اپی براسینولید (5/0 میکرومولار) و در شرایط تنش خشکی (80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، غلظت بیشتر این دو ماده (دو میلیمولار پوتریسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید) باعث افزایش آنزیم گایاکول پراکسیداز شد. برهم‌کنش چندگانه سال، تنش خشکی، پوترسین و 24- اپی‌براسینولید تأثیر معنیداری بر فلاونوِئید کل و درصد اسانس ریحان گذاشت به‌نحوی که در هر دو سال آزمایش، کاربرد غلظت 2 میلیمولار پوترسین و 2 میکرومولار 24-اپی‌براسینولید در همه سطوح آبی به‌ویژه 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر، سبب افزایش بیشتر این دو صفت شد و در سال اول آزمایش این افزایش بیشتر از سال دوم بود. کاربرد هم‌زمان دو میلیمولار پوترسین و دو میکرومولار اپی‌براسینولید بهدلیل افزایش سنتز پرولین و آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی بهترین تیمار در جهت کاهش اثرات تنش خشکی در گیاه ریحان بود، که نشاندهنده وجود رابطه همافزایی بین این دو ماده در بهبود رشد گیاه ریحان و افزایش درصد اسانس این گیاه است.
محمدرضا کیمیایی؛ علی رضا سیروس مهر؛ براتعلی فاخری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر رژیمهای آبیاری و محلولپاشی سیلیکون بر ویژگیهای کمی و فیزیولوژیک گاوزبان، آزمایشی بهصورت اسپلیتپلات و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل (زهک) اجرا شد. تیمارها شامل رژیمهای آبیاری در سه سطح (90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه) بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر رژیمهای آبیاری و محلولپاشی سیلیکون بر ویژگیهای کمی و فیزیولوژیک گاوزبان، آزمایشی بهصورت اسپلیتپلات و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل (زهک) اجرا شد. تیمارها شامل رژیمهای آبیاری در سه سطح (90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه) بهعنوان عامل اصلی و چهار سطح محلولپاشی سیلیکون بهفرم سیلیکاتسدیم (Na2SiO3) (صفر، 2، 4 و 6 میلیمولار) بهعنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد بیشترین میزان پرولین از اثر متقابل رژیم آبیاری 50 درصد ظرفیت زراعی بدون کاربرد سیلیکون بهمیزان 7847/0 میلیگرم بر وزنتر بهدست آمد. براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین میزان کلروفیل a (919/15 میلیگرم در گرم برگ)، کلروفیل b (14/7 میلیگرم در گرم برگ)، از اثر متقابل رژیم آبیاری 70 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد 2 میلیمولار سیلیکون، همچنین تعداد گل در بوته، عملکرد خشک کل بوته (520 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (1187 کیلوگرم در هکتار)، بهترتیب از اثر متقابل رژیم آبیاری 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد 6 میلیمولار سیلیکون بهدست آمد. بهطورکلی، سیلیکون اثرات رژیمهای آبیاری را کاهش و سبب افزایش مقاومت گاوزبان در برابر کمآبی میشود. بنابراین استفاده از تیمار 4 میلیمولار سیلیکون جهت دستیابی به حداکثر عملکرد گل تحت شرایط کمآبی مناسب بهنظر میرسد.
عالیه شفیعی؛ مهدی حدادی نژاد؛ سعید عشقی؛ کامران قاسمی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سیلیکات‌پتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توت‌فرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش به‌صورتبه‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکات‌پتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سیلیکات‌پتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توت‌فرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش به‌صورتبه‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکات‌پتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 و 100 میلیگرم در لیتر) به شکل محلولپاشی و دما در دو سطح (25 و 41 درجه سانتی‌گراد) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد استفاده از سیلیکات‌پتاسیم منجر به کاهش خسارت تابش دریافتی در برگ‌های توت‌فرنگی شد. به‌طوری‌که در شرایط تنش گرمایی و با وجود دریافت 1133 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه تابش فعال فتوسنتزی، مقدار تابش جذب‌شده تا سه برابر نسبت به شاهد کاهش یافت. برخلاف روند افزایشی تعرق در تیمار شاهد، تیمار بوته با سیلیکات‌پتاسیم در حضور مایکوریزا، مانع از افزایش تعرق و هدایت روزنهای و هدررفت آب، برای خنک‌کردن برگ در طول تنش گرمایی شد. به‌طوری‌که تلقیح ریشه با قارچ مایکوریزا منجر به شبکه هیفی گسترده ریشه شد و کارایی مصرف آب را تا 72 درصد بهبود داد. در نتیجه شرایط برای افزایش فتوسنتز خالص مهیا شد. هرچند تنش موجب افزایش فلورسانس پایه و کاهش بیشینه عملکرد کوانتومی سیستم نوریII شد. اما استفاده هم‌زمان از مایکوریزا و سیلیکات‌پتاسیم توانست این شاخص را تا رسیدن به سطح خوب (76/0) بهبود دهد. درنهایت، مشخص شد که تنش دمای بالا بسیاری از فاکتورهای فتوسنتزی بوته توت‌فرنگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و کاربرد سیلیکات‌پتاسیم هم‌زمان با قارچ مایکوریزا برخلاف کاربرد جداگانه آن‌ها، تا حد زیادی از آسیب گرما به بخش‌های مختلف بوته جلوگیری می‌نماید.
امید لطفی فر؛ سمانه متقی
چکیده
هدف از این پژوهش استفاده از متاآنالیز جهت ترکیب نتایج آزمایش‌های انجام‌شده در ایران در مورد اثر تنش خشکی حاصل از قطع آبیاری در مراحل مختلف نمو، بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا بود. ویژگیهای موردبررسی شامل عملکرد دانه، روغن و ماده خشک، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه و میزان روغن دانه بودند. نتایج نشان داد ...
بیشتر
هدف از این پژوهش استفاده از متاآنالیز جهت ترکیب نتایج آزمایش‌های انجام‌شده در ایران در مورد اثر تنش خشکی حاصل از قطع آبیاری در مراحل مختلف نمو، بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا بود. ویژگیهای موردبررسی شامل عملکرد دانه، روغن و ماده خشک، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه و میزان روغن دانه بودند. نتایج نشان داد که تمامی ویژگیها تحت تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف نمو قرار گرفتند. قطع آبیاری در مراحل مختلف بهصورت میانگین سبب کاهش 5/34 درصدی عملکرد دانه، 36 درصدی عملکرد روغن، 7/4 درصدی میزان روغن، 8/25 درصدی ماده خشک، 4/35 درصدی تعداد خورجین، 5/18 درصدی تعداد دانه در خورجین و 5/17 درصدی وزن هزاردانه و افزایش 9/49 درصدی میزان پرولین شد. بالاترین میزان کاهش در عملکرد دانه و روغن در تیمار قطع آبیاری از ساقهدهی مشاهده شد که بهترتیب منجر به کاهش 41 و 46 درصدی این دو ویژگی شد. همچنین در مورد اجزاء عملکرد بالاترین میزان کاهش تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزاردانه بهترتیب از تیمارهای قطع آبیاری از ساقهدهی، گلدهی و خورجیندهی مشاهده شد.
مژده سادات خیاط مقدم؛ احمد غلامی؛ امیرحسین شیرانی راد؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمید عباس دخت
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سیلیکات‌پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های بهاره کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی مدت 96-1395 و 97-1396 درمزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل آبیاری در دو سطح آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سیلیکات‌پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های بهاره کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی مدت 96-1395 و 97-1396 درمزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل آبیاری در دو سطح آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله خورجیندهی به بعد و عامل محلولپاشی در دو سطح (محلولپاشی با چهار گرم در لیتر سیلیکات‌پتاسیم و عدم محلولپاشی) بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ژنوتیپ‌های بهاره کلزا شامل DALGAN، RGS003، RGS×OKAPI، RGS×SLM و OG×AL در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد صفات موردمطالعه تحت تأثیر تیمارهای کاربردی قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه (5620 کیلوگرم در هکتار) که 4/9 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. کلروفیل کل (71/1 میلیگرم در گرم وزن تر) در سطح آبیاری کامل بههمراه محلولپاشی در ژنوتیپ OG×AL بهدست آمد. تنش خشکی آخر فصل موجب افزایش مقاومت روزنهای، پرولین برگ، کربوهیدارت محلول برگ و کاهش مقدار کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ شد. در شرایط تنش خشکی ژنوتیپ‌های DALGAN و RGS×SLM از عملکرد بالاتری برخوردار بودند، که حاکی از نمودِ بهتر آن‌ها در شرایط تنش است. سرانجام، مطالعه ما اثر مفید سیلیکات پتاسیم را در بهبود تحمل به تنش خشکی آخر فصل در گیاهان کلزا را نشان داد.
سیاوش حشمتی؛ غلام عباس اکبری؛ الیاس سلطانی؛ مجید امینی دهقی؛ کیوان فتحی امیرخیز؛ کیوان ملکی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی ملاتونین بر گیاهان گلرنگ رشد یافته از بذور با کیفیت مختلف گلرنگ در شرایط تنش خشکی، دو آزمایش مزرعهای طی سال‌های زراعی 96-1395 و 97-1396 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام گرفت. طرح آزمایشی بهصورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. عامل اصلی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی ملاتونین بر گیاهان گلرنگ رشد یافته از بذور با کیفیت مختلف گلرنگ در شرایط تنش خشکی، دو آزمایش مزرعهای طی سال‌های زراعی 96-1395 و 97-1396 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام گرفت. طرح آزمایشی بهصورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل دو سطح تنش خشکی 1- بدون تنش و 2- تنش (بهترتیب آبیاری پس از 50 و 85 درصد تخلیه رطوبت از ظرفیت زراعی خاک در مرحله گلدهی) بود که در کرتهای اصلی قرار گرفتند. کرتهای فرعی، شامل چهار تیمار بودند که عبارت بودند از از کیفیت بذر (بذور انبارشده و بذور تازه برداشت‌شده) و محلولپاشی (1- شاهد و 2- محلولپاشی ملاتونین). نتایج این آزمایش نشان داد محلولپاشی ملاتونین عملکر دانه در بذور انبارشده را به مقدار 589 کیلوگرم در هکتار نسبت به تیمار محلولپاشی با آب (شاهد) افزایش داد. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیمهای سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز در گیاهان حاصل از بذور تازه برداشت‌شده در پاسخ به محلولپاشی ملاتونین در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. همچنین مشخص شد که در گیاهان حاصل از بذور تازه برداشت‌شده، محلولپاشی با ملاتونین، میزان پروتئین‌های محلول برگ را تا 28 درصد کاهش داد. نتایج مشخص کرد که در گیاهان حاصل از بذور انبارشده، محلولپاشی ملاتونین، میزان مالون‌دی‌آلدهید را در شرایط تنش خشکی، به میزان 37 درصد کاهش داد. بهنظر میرسد کیفیت بذر مورداستفاده در ویژگیهای گیاهان حاصل از آن بذرها تأثیر داشته باشد و همچنین استفاده از ملاتونین در شرایط تنش خشکی، ممکن است نقش قابل‌توجهی در کاهش شدت آسیب حاصل از تنش روی گلرنگ داشته باشد.
سودا قاسمی گرمی؛ مرتضی برمکی؛ سلیم فرزانه؛ ماندانا امیری
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفو- فیزیولوژیکی ریزغده‌های سوپرالیت سیب‌زمینی (آگریا) به تیمارهای مختلف پوشش‌دارکردن، بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی در چهار سطح شامل پرکننده ریزغده (زئولیت و کوکوپیت)، سوپرفسفات ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور مطالعه پاسخهای مورفو- فیزیولوژیکی ریزغده‌های سوپرالیت سیب‌زمینی (آگریا) به تیمارهای مختلف پوشش‌دارکردن، بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی در چهار سطح شامل پرکننده ریزغده (زئولیت و کوکوپیت)، سوپرفسفات (خاکی و پوششی)، کیتوزان و سوپرجاذب بههمراه تیمار شاهد (بدون پلت) بودند. کاربرد کوکوپیت با سوپر فسفات پوششی منجر به تولید بیشترین میانگین تعداد غده (36/8 عدد در بوته)، عملکرد غده تر و خشک (23/18 و 88/3 تن در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (69/21 تن در هکتار) شد. استفاده از کیتوزان در پلیتینگ ریزغده باعث کاهش فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز (بهترتیب 67/19 و 37/16 درصد) و افزایش فعالیت آنزیم پلیفنل اکسیداز (80/37 درصد) شد. زئولیت باعث افزایش و کوکوپیت باعث کاهش درصد پروتئین غده در مقایسه با شاهد شد. این افزایش درصد پروتئین با افزایش عملکرد غده منجر به افزایش 23/32 درصدی عملکرد پروتئین در تیمار زئولیت در مقایسه با شاهد شد. استفاده از سوپرفسفات در پوشش ریزغده نیز باعث افزایش درصد پروتئین و از این طریق منجر به بالارفتن 30/30 درصدی عملکردی پروتئین در مقایسه با ریزغده دست‌نخورده شد. در تجزیه به مؤلفههای اصلی، مؤلفه اول که 35 درصد از تغییرات با آن قابل توجیه بود، شامل صفات عملکرد پروتئین، لیزین و متیونین بود و مؤلفه دوم که 25 درصد از تغییرات با آن قابل توجیه بود صفات محتوی پروتئین، متیونین، لیزین و نیتروژن کل را شامل شد. بهطورکلی، نتایج نشان داد استفاده از سوپرفسفات پوششی و زئولیت بههمراه سوپرجاذب اثرات افزایشی قابل‌توجهی بر صفات عملکردی و کیفی داشت.
مهدی معتکفی؛ علی رضا سیروس مهر؛ محسن موسوی نیک
چکیده
خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می‌باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. آزمایش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی و تنش خشکی بر عملکرد و برخی شاخصهای فیزیولوژیکی گلرنگ (رقم گلدشت) در سال 96 در پژوهشکده تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل بهصورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می‌باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. آزمایش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی و تنش خشکی بر عملکرد و برخی شاخصهای فیزیولوژیکی گلرنگ (رقم گلدشت) در سال 96 در پژوهشکده تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل بهصورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش خشکی در سه سطح (آبیاری کامل در تمام فصل رشد، آبیاری تا مرحله تشکیل ساقه اصلی، آبیاری تا مرحله تکمیل گلدهی) و محلولپاشی محرک رشد آلی در چهار سطح شاهد (آب خالص)، محلولپاشی هامون گرین 1 لیتر در 10 لیتر+ کلسیم، هامون گرین 1 لیتر در 20 لیتر+ کلسیم و هامون گرین 1 لیتر در 30 لیتر+ کلسیم بود. نتایج نشان داد تنش خشکی بهترتیب باعث کاهش ارتفاع، وزن هزاردانه و درصد روغن بهمقدار 41/44، 24/31 و 10/17 درصد شد، از طرفی محلولپاشی هامون گرین 1 لیتر در 10 لیتر+ کلسیم باعث افزایش 03/18، 90/13 و 74/13 درصدی صفات فوق نسبت به شاهد گردید. بیشترین عملکرد دانه (55/1882 کیلوگرم در هکتار)، کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید (بهترتیب 49/3، 94/0، 44/4 و 37/7 میلیگرم بر گرم وزن تر)، محتوی سلنیوم (18/5 میلیگرم بر کیلوگرم وزن تر) و کلسیم دانه (91/2 درصد) از تیمار محلولپاشی هامون گرین 1 لیتر در 10 لیتر+ کلسیم و آبیاری کامل حاصل شد، در مجموع بهنظر میرسد که با محلولپاشی 1 لیتر در 10 لیتر+ کلسیم میتوان به عملکرد مطلوبی دست یافت.
عاطفه سادات موسوی؛ معصومه نعیمی؛ علی راحمی کاریزکی؛ عبدالطیف قلی زاده
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد الیسیتورهای کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر تنظیم اسمزی و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) تحت شرایط خشکی، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. عامل آبیاری در سه سطح شامل دور آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد الیسیتورهای کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر تنظیم اسمزی و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) تحت شرایط خشکی، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. عامل آبیاری در سه سطح شامل دور آبیاری هفت، 14 و 21 روزه بهعنوان فاکتور اصلی و چهار سطح محلولپاشی شامل عدم مصرف الیسیتور (تیمار شاهد، محلولپاشی با آب خالص)، محلولپاشی اسیدسالیسیلیک (300 میلیگرم در لیتر)، محلولپاشی کیتوزان (پنج گرم در لیتر) و تلفیق اسیدسالیسیلیک و کیتوزان بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل محلولپاشی و آبیاری روی صفات میزان نشت یونی، محتوای کلروفیل a، قند محلول و میزان مالون‌دی‌آلدهید معنیدار اما بر میزان کاروتنوئید و عملکرد اسانس معنیدار نبود. محلولپاشی هم‌زمان سالیسیلیک اسید و کیتوزان با کاهش 17 درصدی نشت یونی و کاهش 40 درصدی میزان مالون‌دی‌آلدهید گیاه نسبت به شاهد سبب افزایش پایداری غشای سلولی تحت تنش آبیاری 21 روزه شد، در همین تیمار (21 روزه) کیتوزان سبب افزایش 51 درصدی میزان رنگیزههای فتوسنتزی و کلروفیل کل نسبت به شاهد شد. بنابر نتایج به‌دست‌آمده اسید سالیسیلیک و کیتوزان توانستند از طریق فعال‌نمودن مکانیسمهای مختلف تحمل، توانایی گیاه زوفا را در پاسخ به تنش کمآبی افزایش دهند.
سحر کرامتی؛ احمد غلامی؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمید عباس دخت
چکیده
بهمنظور بررسی محلولپاشی عصاره مخمر بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی لوبیا چشمبلبلی(Vigna sinensis L.) در شرایط تنش خشکی،آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود (واقع در بسطام)، تحت تیمارهای تنش خشکی و محلولپاشی عصاره مخمر به اجرا درآمد. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی محلولپاشی عصاره مخمر بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی لوبیا چشمبلبلی(Vigna sinensis L.) در شرایط تنش خشکی،آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود (واقع در بسطام)، تحت تیمارهای تنش خشکی و محلولپاشی عصاره مخمر به اجرا درآمد. تنش خشکی بهصورت قطع آبیاری در دو مرحله 50 درصد گلدهی و 50 درصد غلافبندی و تیمار بدون قطع آبیاری بهعنوان تیمار شاهد بود. محلولپاشی عصاره مخمر با غلظتهای صفر، دو، چهار و شش گرم بر لیتر انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که با مصرف مخمر با غلظتهای دو، چهار و شش گرم بر لیتر، میزان محتوای نسبی آب برگ 82/5 درصدی افزایش یافت. محتوای پرولین (74/30 درصد)، فلاونوئید برگ (83 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (82/ 5 درصد)، نیتروژن (82/3 درصد)، فسفر(22/22 درصد) و پتاسیم دانه (43 درصد) ازجمله صفاتی بودند که با کاربرد عصاره مخمر نسبت به تیمار شاهد افزایش یافتند. استفاده از غلظت شش گرم بر لیتر عصاره مخمر موجب افزایش عملکرد دانه (02/1 تن در هکتار)، آنتوسیانین برگ (072/0 میلیگرم بر گرم وزنتر)، پرولین شد. نتایج نشان داد که غلظت شش گرم بر لیتر عصاره مخمر می‌تواند در کاهش شدت تنش خشکی مفید باشد. عصاره مخمر می‌تواند بهعنوان یک راه‌کار اکولوژیکی، باعث افزایش پاسخ دفاعی در برابر تنش خشکی شود.
سیداحمد کلانتراحمدی؛ جهانفر دانشیان
چکیده
این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1392-94) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد دزفول اجرا شد. در کرتهای اصلی سه تاریخ کاشت 15 آبان‌ماه، 5 آذرماه و 25 آذرماه و در کرتهای فرعی اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر، سالیسیلیک ...
بیشتر
این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1392-94) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد دزفول اجرا شد. در کرتهای اصلی سه تاریخ کاشت 15 آبان‌ماه، 5 آذرماه و 25 آذرماه و در کرتهای فرعی اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر، سالیسیلیک اسید با غلظت 100، 200 و 300 میکرومولار، متانول با غلظت 10، 20 و 30 درصد حجمی و شاهد بهصورت محلولپاشی با آب مقطر مقایسه شد. اثر تاریخ کاشت و محلولپاشی و همچنین اثر متقابل آن‌ها بر میزان پرولین، قندهای محلول، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه در سطح 1% معنیدار بود. مقایسه میانگینهای اثر متقابل تاریخ کاشت ومحلول‌پاشی نشان داد که بیشترین تعداد خورجین در بوته (96/68) در تاریخ کاشت اول و محلولپاشی اسید آسکوربیک (300 میلیگرم در لیتر) تشکیل شد. از نظر عملکرد دانه بین تاریخ کاشتهای مختلف تفاوت معنیداری وجود داشت و عملکرد دانه در تاریخ کاشتهای دوم و سوم در مقایسه با تاریخ کاشت اول بهترتیب به میزان 14 و 30 درصد کاهش یافت. هرچند محلولپاشی با تیمارهای آزمایشی در تمامی تاریخ کاشتها موجب افزایش معنیدار عملکرد دانه شد، اما کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت 300 میلیگرم در لیتر در تاریخ کاشتهای اول و سوم و اسید سالیسیلیک با غلظت 200 میکرومول و متانول (10 درصد) در تاریخ کاشت دوم قابل توصیه است.
سعید دوازده امامی؛ شکوفه انتشاری؛ مرضیه اله دادی؛ شهرام یاسمنی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب کاهش عملکرد بیولوژیک و عملکرد بذر شد. تغییر اجزای اسانس بذر در اثر تنش شوری کم بود. مهمترین ترکیب در اسانس تیمول بود که 1/56 تا 2/61 درصد اسانس را به‌خود اختصاص داد. بیشترین غلظت پروتئین کل (ریشه 6/3 و اندام هوایی 2/8 میلیگرم در گرم ماده خشک) به تیمار شاهد اختصاص داشت و با افزایش سطوح شوری بهصورت معنیداری کاهش یافت. افزایش شوری، میزان پرولین و قندهای احیاکننده را افزایش داد، به‌طوری‌که بیشترین میزان پرولین ریشه 12 میلیگرم در گرم ماده تر و قندهای احیاکننده (ریشه 5/30 و اندام هوایی 62 میلیگرم در گرم ماده خشک) در شوری 18 دسی‌زیمنس بر متر حاصل شد. افزایش سطوح شوری میزان ترکیبات فنلی اندام هوایی را افزایش داد اما این افزایش معنیدار نبود. تیمار 18 دسی‌زیمنس بر متر کمترین غلظت پتاسیم (ریشه 5 و اندام هوایی 22 میلیگرم در گرم ماده خشک) و بیشترین غلظت سدیم (ریشه 54 و اندام هوایی 64 میلیگرم در گرم ماده خشک) را داشت. با توجه به نتایج حاصله، با افزایش شوری میزان اسمولیتهای مقاوم‌کننده در گیاه زنیان افزایش یافت.
مهدیه فلاح؛ هاشم هادی؛ رضا امیرنیا؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه
چکیده
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون ...
بیشتر
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون کود سبز و شبدر قرمز، منابع مختلف کودی بیولوژیک در چهار سطح شاهد (عدم مصرف کود)، مایکوریزا، ورمی‌کمپوست و مایکوریزا+ ورمی‌کمپوست در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بررسی شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که سال اثر معنیدار بر صفات کلروفیل a، درصد کلونیزاسیون، درصد نیتروژن و فسفر دانه، عملکرد بیولوژِیک و درصد روغن دانه داشت. تیمار قطع آبیاری سبب کاهش تمامی صفات به‌جز پرولین و کربوهیدرات محلول شد. کود سبز، مایکوریزا و ورمی‌کمپوست سبب افزایش معنیدار صفات موردمطالعه در هر دو سطح آبیاری شدند به‌جز نیتروژن دانه که کود سبز بر آن تأثیری نداشت. تیمار تلفیقی مایکوریزا+ ورمی‌کمپوست نسبت به کاربرد جداگانه هر یک از آن‌ها منجر به افزایش 98/68 درصد و 34/61 درصدی عملکرد بیولوژیک و 18/11 درصد و 5/4 درصدی روغن دانه نسبت به تیمار شاهد بهترتیب در تیمار آبیاری کامل و قطع آبیاری شد. در نهایت کاربرد مایکوریزا و ورمی‌کمپوست پس از کود سبز سبب بهبود شاخصهای کمی و کیفی کتان در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی شد.
جابر خردادی؛ فرزاد فنودی؛ جعفر مسعود سینکی؛ شهرام رضوان؛ علی دماوندی
چکیده
بهمنظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیکی دو رقم کنجد به کاربرد نانوکود منیزیم و کیتوزان تحت شرایط رژیمهای آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپیلاتپلات فاکتوریل بر مبنای بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 97-1396 انجام شد. قطع آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی (آبیاری نرمال، آبیاری تا 50 درصد گلدهی و دانهبندی)، فاکتورهای فرعی شامل ارقام ...
بیشتر
بهمنظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیکی دو رقم کنجد به کاربرد نانوکود منیزیم و کیتوزان تحت شرایط رژیمهای آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپیلاتپلات فاکتوریل بر مبنای بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 97-1396 انجام شد. قطع آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی (آبیاری نرمال، آبیاری تا 50 درصد گلدهی و دانهبندی)، فاکتورهای فرعی شامل ارقام کنجد اولتان و دشتستان-2، نانو منیزیم (محلولپاشی و عدم محلولپاشی) و کیتوزان (صفر، 8/4 و 4/6 گرم بر لیتر) بودند. بیشترین عملکرد دانه در کاربرد 4/6 گرم در لیتر کیتوزان تحت شرایط آبیاری نرمال با میانگین 1/1235 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین محتوی کلروفیل کل در ژنوتیپ دشتستان-2 تحت شرایط آبیاری نرمال با میانگین 7/24 میلیگرم بر گرم وزن تر بهدست آمد و کمترین میانگین در هر دو ژنوتیپ در آبیاری تا BBCH65 بهترتیب با میانگین 21/17 و 46/17 میلیگرم بر گرم وزن تر مشاهده شد. کاربرد نانوکود در ژنوتیپ اولتان تحت شرایط آبیاری تا BBCH65 منجر به افزایش 11/41 درصدی فعالیت آنزیم کاتالاز در مقایسه با تیمار شاهد گردید. بیشترین فعالیت آسکوربات پراکسیداز در تیمار عدم کاربرد کیتوزان تحت شرایط آبیاری تا BBCH65 بود که افزایش 06/55 درصدی در مقایسه با تیمار شاهد داشت. بهطورکلی، نتایج نشان داد که آبیاری تا BBCH65 منجر به کاهش عملکرد دانه شد که با محلولپاشی نانوکود منیزیم و کیتوزان اثرات منفی ناشی از تنش تعدیل (بهترتیب 93/9 و 46/27 درصد) شد. براساس نتایج تجزیه رگرسیونی چهار صفت، کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین و کاتالاز وارد مدل شدند که در مجموع 11/42 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمودند. نتایج همبستگی ساده بین صفات و تجزیه رگرسیونی حاکی از اثرات غیرمستقیم صفات فیزیولوژیکی بر عملکرد دانه بودند و از بین پارامترهای مورد بررسی رنگیزههای فتوسنتزی از اهمیت بالایی در شرایط تنش برخوردار بودند.
علی نخزری مقدم؛ حاجی بردی قلیچی ینقاق؛ عباس بیابانی؛ فاختک طلیعی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر نیتروژن و دور آبیاری بر صفات کمی و پروتئین ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. عامل دور آبیاری در سه سطح شامل آبیاری به‌فاصله 10، 20 و 30 روز یکبار، کود نیتروژن در سه سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر نیتروژن و دور آبیاری بر صفات کمی و پروتئین ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. عامل دور آبیاری در سه سطح شامل آبیاری به‌فاصله 10، 20 و 30 روز یکبار، کود نیتروژن در سه سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ژنوتیپ‌های ماش شامل لاین VC-1973A و رقم پرتو بود. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمار دور آبیاری 30 روز همراه با مصرف 100 و 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کمترین عملکرد دانه از تیمار دور آبیاری 10 روز همراه با مصرف 100 کیلوگرم و عدم مصرف نیتروژن و همچنین دور آبیاری 20 روز همراه با عدم مصرف نیتروژن حاصل شد. عملکرد دانه در لاین VC-1973A 52/72 درصد بیش از پرتو بود. بیشترین درصد پروتئین از دور آبیاری 30 روز و کمترین آن از دور آبیاری 10 روز حاصل شد. با افزایش مصرف نیتروژن، درصد پروتئین افزایش اما میزان پرولین کاسته شد. افزایش فواصل آبیاری از 10 به 30 روز موجب افزایش میزان پرولین در ژنوتیپ‌های ماش شد. درصد پروتئین و میزان پرولین در رقم پرتو بهترتیب 49/9 و 66/29 درصد بیش از لاین VC-1973A بود. درمجموع، اگرچه در بعضی صفات رقم پرتو برتر بود اما در بیشتر صفات لاین VC-1973A بهتر از رقم پرتو بود و افزایش دور آبیاری و مصرف نیتروژن شرایط بهتری برای تولید ماش ایجاد کرد.
طاهره صدیقی شیری؛ ملک حسین شهریاری؛ محمد هدایت؛ شهریار عصفوری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کاربرد اصلاح‌کننده های آلی بر ویژگیهای رشد و بیوشیمیایی گل جعفری فرانسوی ) (Tagetes patula در خاک آلوده به سطوح مختلف میعانات گازی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل میعانات گازی در پنج سطح صفر، 7500، 15000، 30000 و 60000 میکرولیتر بر کیلوگرم خاک و اصلاح‌کننده‌های خاک ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کاربرد اصلاح‌کننده های آلی بر ویژگیهای رشد و بیوشیمیایی گل جعفری فرانسوی ) (Tagetes patula در خاک آلوده به سطوح مختلف میعانات گازی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل میعانات گازی در پنج سطح صفر، 7500، 15000، 30000 و 60000 میکرولیتر بر کیلوگرم خاک و اصلاح‌کننده‌های خاک شامل ورمی‌کمپوست ( پنج درصد وزنی)، بیوچار (دو درصد وزنی)، کربن فعال (یک درصد وزنی)، تیمار ترکیبی ورمی‌کمپوست+ کربن فعال+ بیوچار (با مقادیر ذکر شده) و تیمار فاقد ماده اصلاح‌کننده بود. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر اصلی و متقابل میعانات گازی و مواد اصلاح‌کننده بر صفات وزن تر و خشک اندام‌هوایی و ریشه، محتوای کلروفیلa،b و محتوای پرولین برگ معنیدار شد (P < 0.01). در بالاترین سطح آلاینده استفاده از کربن فعال و ترکیب ورمی‌کمپوست+ کربن فعال+ بیوچار به ترتیب باعث افزایش 82/3 و 45/4 برابر وزن تر اندام‌هوایی، افزایش 76/3 و 30/4 برابر وزن تر ریشه، افزایش 52/2 و 56/2 برابر کلروفیل a و همچنین باعث کاهش60/30 و50/39 درصد محتوای پرولین نسبت به تیمار فاقد اصلاح‌کننده در همین سطح آلودگی شد. نتایج این تحقیق بیان‌کننده نقش موثر و مفید اصلاح‌کننده‌های آلی خاک به خصوص کربن فعال و تیمار ترکیبی ورمی‌کمپوست+ کربن فعال+ بیوچار در کاهش سمیت خاک آلوده به میعانات گازی بر گل جعفری می‌باشد.
مهدی معتکفی؛ احمد قنبری؛ سید محسن موسوی نیک؛ علی رضا سیروس مهر
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی بر رشد و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) رقم دلگان تحت شرایط تنش خشکی طی سال-زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل، بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیک رشد (سیستم کدبندی سیلوستر-برادلی) ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی بر رشد و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) رقم دلگان تحت شرایط تنش خشکی طی سال-زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل، بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیک رشد (سیستم کدبندی سیلوستر-برادلی) در سه سطح شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری از مرحله رشدی کد20/2 (20 میانگره مشخص میشود) و آبیاری تا مرحله رشدی کد9/5 (تمام خورجین‌ها بیشتر از 2 سانتی‌متر طول دارند) و عامل فرعی شامل چهار تیمار کودی: شاهد (محلولپاشی آب خالص)، هامون گرین 1 در 10 لیتر + کلسیم، هامون گرین 1 در 20 لیتر + کلسیم و هامون گرین 1 در 30 لیتر + کلسیم بود. نتایج اثرات ساده نشان داد که قطع آبیاری از مرحله رشدی کد20/2 باعث کاهش معنیدار ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن شد و از طرفی تیمار محلولپاشی 1 لیتر در 10 لیتر باعث افزایش صفات فوق بجز درصد روغن گردید. اما نتایج اثرات متقابل نشان داد که بالاترین مقدار کلروفیل a، b، کل، کارتنوئید، محتوی سلنیوم و کلسیم دانه از I1F2 و بیشترین مقدار پرولین از تیمار I3F2 بهدست آمد. بهطور کلی میتوان گفت محلولپاشی محرک رشد آلی باعث تعدیل اثرات منفی تنش خشکی در گیاه کلزا شد و به میزان 91/27 درصد باعث بهبود عملکرد دانه شده است.
خیرمحمد محمدی؛ علی عبادی؛ محمد علی عسکری سرچشمه؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ حسین حکم آبادی
چکیده
گیاهان هنگام مواجه شدن با انواع تنش‌های محیطی از سیستم آنتی‌اکسیدانی جهت مقابله با عوارض ناشی از تنش استفاده می‌کنند. در این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از افزایش کلرید سدیم بر سیستم آنتی‌اکسیدانی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دانهال‌های پسته (بادامی‌ریز زرند، قزوینی، سرخس، آتلانتیکا، UCB1 و دورگ‌های cv. BadamiRiz-e--Zarand × ...
بیشتر
گیاهان هنگام مواجه شدن با انواع تنش‌های محیطی از سیستم آنتی‌اکسیدانی جهت مقابله با عوارض ناشی از تنش استفاده می‌کنند. در این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از افزایش کلرید سدیم بر سیستم آنتی‌اکسیدانی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دانهال‌های پسته (بادامی‌ریز زرند، قزوینی، سرخس، آتلانتیکا، UCB1 و دورگ‌های cv. BadamiRiz-e--Zarand × P. Integerrima ، Pistacia. vera، cv. Sharakhs× P. Integerrima P. vera P. atlantica Desf× P. Integerrima,) آزمایشی گلخانه‌ای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در بستر کوکوپیت و پرلایت انجام‌شد. عوامل آزمایش شامل تنش شوری (صفر، 75، 150 و 225 میلیمولار) و پایه بودند. اعمال تنش در سال دوم به مدت نه هفته انجام گردید. در پایان آزمایش برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دانهال‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری، سطح برگ و کلروفیل کل در گیاهان مورد مطالعه کاهش یافتند. پایه آتلانتیکا بیشترین و پایه بادامی‌ریز زرند کمترین کاهش را در این خصوص نشان دادند. همچنین با افزایش سطح شوری، میزان پرولین برگ، فنول کل و فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان افزایش یافتند. بیشترین افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان در دورگ بادامی‌ریز زرند× اینتگریما، پایه‌های بادامی‌ریز زرند و قزوینی مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر میرسد دورگ بادامی‌ریز زرند× اینتگریما، پایه‌های بادامی‌ریز زرند و قزوینی توانایی بیشتری در حفظ پروتئین‌های برگ داشته و تحمل بالاتری نسبت به تنش شوری دارند.
شیلان اصلانی؛ طاهر برزگر؛ جعفر نیکبخت
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف اسید هیومیک بر شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد گوجهفرنگی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلولپاشی اسید هیومیک در ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف اسید هیومیک بر شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد گوجهفرنگی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلولپاشی اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که تنش کمآبیاری بهطور معنیداری هدایت روزنهای، شاخص پایداری غشا، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و عملکرد بوته را کاهش داد و باعث افزایش مقدار پرولین و فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. کاربرد اسید هیومیک فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوای نسبی آب برگ، مقدار پرولین، کلروفیل و شاخص پایداری غشا را تحت آبیاری نرمال و کمآبیاری افزایش داد و باعث کاهش هدایت روزنهای گردید. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز (207/1 واحد بر گرم وزن برگ تازه در دقیقه) و پرولین (5/11 میلیگرم در گرم بافت تازه) با کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک در تیمار کمآبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین میزان محتوای نسبی آب برگ (6/78 درصد) و شاخص پایداری غشا (01/70 درصد) بهترتیب با کاربرد 300 و 200 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. حداکثر عملکرد بوته تحت آبیاری 100 درصد با کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک جهت بهبود شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد میوه گوجهفرنگی پیشنهاد میشود.
طاهره شاه میرزایی جشوقانی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ عبدالرزاق دانش شهرکی؛ علی تدین
چکیده
بهمنظور بررسی اثر محلول پاشی اسیدهیومیک بر اثرات تنش خشکی دان‌سیاه (Guizotia abyssinica (L.F) Cass)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال 1395 انجام شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح تنش خشکی (60 (شاهد)، 100، 140 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر محلول پاشی اسیدهیومیک بر اثرات تنش خشکی دان‌سیاه (Guizotia abyssinica (L.F) Cass)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال 1395 انجام شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح تنش خشکی (60 (شاهد)، 100، 140 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی شامل چهار سطح اسیدهیومیک (صفر، دو، چهار و شش لیتر در هکتار) بود. نتایج نشان داد سطوح مختلف تنش خشکی و اسیدهیومیک بر صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در واحد سطح، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، کلروفیل، کاروتنوئیدها و پرولین (در سطح احتمال یک درصد) معنی دار بود. تنش خشکی باعث کاهش و اسیدهیومیک باعث افزایش تمامی صفات به جز پرولین گردید. اثر متقابل تنش خشکی و اسیدهیومیک بر صفات تعداد طبق در واحد سطح، عملکرد دانه، شاخص برداشت و پرولین (در سطح احتمال یک درصد) و بر ارتفاع بوته (در سطح احتمال پنج درصد) معنی دار شد. بیش ترین ارتفاع بوته، تعداد طبق در واحد سطح، عملکرد دانه و شاخص برداشت در تیمار بدون تنش خشکی و شش لیتر در هکتار اسیدهیومیک بدست آمد و بیش ترین مقدار پرولین در تیمار 180 میلی متر تبخیر و بدون اسیدهیومیک مشاهده شد. توصیه می شود جهت سود اقتصادی بیشتر، از رژیم تبخیری 100 میلی متر و اسیدهیومیک با کاربرد 4 لیتر در هکتار استفاده شود.
فاطمه زارعی؛ ملک حسین شهریاری؛ رحیم نیکخواه؛ پرویز بیات؛ علی دیندارلو
چکیده
این پژوهش با هدف مطالعه اثر محلولپاشی کلات و نانوکلات پتاسیم بر صفات رشدی و فیزیولوژیکی گیاه ریحانOcimum) basilicum L.) تحت شرایط کمآبیاری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بهصورت گلدانی در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر در سال 1395-1396انجام شد. تنش کمآبیاری در چهار ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مطالعه اثر محلولپاشی کلات و نانوکلات پتاسیم بر صفات رشدی و فیزیولوژیکی گیاه ریحانOcimum) basilicum L.) تحت شرایط کمآبیاری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بهصورت گلدانی در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر در سال 1395-1396انجام شد. تنش کمآبیاری در چهار سطح ۱۰۰، ۸۰، ۶۰ و ۴۰ درصد رطوبت ظرفیت مزرعه و محلولپاشی کلات و نانوکلات پتاسیم با غلظتهای ۰، ۱، ۳ و ۵ گرم در لیتر اعمال گردید. نتایج نشان داد که تنش کمآبیاری باعث کاهش معنیدار (p