منصوره حاتمیان؛ مصطفی عرب؛ محمودرضا روزبان
چکیده
نور از مهمترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر بسیاری از جنبههای رشد و نمو گیاهان محسوب میشود. برگهای قرارگرفته در سایه و آفتاب به‌طور معمول تفاوتهایی در بسیاری ویژگیها از جمله رفتار روزنهای نشان میدهند. در این پژوهش، تأثیر شدتهای مختلف نور بر رفتار روزنهای دو رقم رز تحت شرایط گلخانهای بررسی شد. تیمارها شامل ...
بیشتر
نور از مهمترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر بسیاری از جنبههای رشد و نمو گیاهان محسوب میشود. برگهای قرارگرفته در سایه و آفتاب به‌طور معمول تفاوتهایی در بسیاری ویژگیها از جمله رفتار روزنهای نشان میدهند. در این پژوهش، تأثیر شدتهای مختلف نور بر رفتار روزنهای دو رقم رز تحت شرایط گلخانهای بررسی شد. تیمارها شامل شدتهای نور 1200 (شاهد)، 640، 520 و 240 میکرومول بر متر مربع در ثانیه بودند که روی دو رقم تجاری رز (‘ردوان’ و ‘گلمیرا’) با استفاده از تورهای سبز رنگ اعمال شدند. براساس نتایج بهدستآمده، طول و عرض روزنه در شدت نور 640 میکرومول بر متر مربع در ثانیه بیشترین بود و از این نظر، تفاوتی بین ارقام وجود نداشت. از نظر تراکم روزنه، تفاوت معناداری میان شدتهای مختلف نور مشاهده نشد، اما بین دو رقم رز از این نظر، اختلاف معناداری مشاهده شد، بهطوریکه رقم ‘گلمیرا’ تعداد روزنۀ بیشتری نسبت به رقم ‘ردوان’ داشت. اگرچه هدایت روزنهای تنها در بین دو رقم اختلاف معناداری در سطح 5 درصد نشان داد، مقایسۀ میانگین شدتهای مختلف نور تفاوت معناداری از این نظر نشان ندادند و تنها یک روند افزایشی با افزایش شدت نور به‌دست آمد.
حسین رضوانی؛ جعفر اصغری؛ سید محمدرضا احتشامی؛ بهنام کامکار
چکیده
بهمنظور تعیین آستانۀ خسارت اقتصادی چهار رقم گندم در تراکمهای مختلف خردل وحشی، آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو سال زراعی (90-1389 و 91-1390) در مزرعة تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ...
بیشتر
بهمنظور تعیین آستانۀ خسارت اقتصادی چهار رقم گندم در تراکمهای مختلف خردل وحشی، آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو سال زراعی (90-1389 و 91-1390) در مزرعة تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام گندم (‘آرتا’، ‘تجن’، ‘مغان’ و ‘مروارید’) و تراکم خردل وحشی (صفر، 4، 8، 16 و 32 بوته در متر مربع) بود. برای توصیف کاهش عملکرد ناشی از رقابت خردل وحشی از معادلة هذلولی کازنس استفاده شد. حداکثر تلفات عملکرد مربوط به تراکمهای بالای خردل وحشی بود و در بین ارقام، رقم ‘آرتا’ بیشترین و رقم ‘مروارید’ کمترین تلفات عملکرد را داشتند. شاخص‌های رقابتی محاسبه‌شده نشان داد که رقم ‘مروارید’ در شرایط رقابت با خردل وحشی، توانایی زیادی در جلوگیری از کاهش عملکرد خود داشت (تحمل زیاد) و از طرف دیگر، وزن خشک و مقدار بذر علف هرز را نیز تا حد زیادی کاهش داد. با استفاده از مدل بسط‌داد‌‌ه‌شدة هذلولی کازنس و فرمول ادونوان، آستانۀ خسارت اقتصادی در دو سال زراعی برای ارقام گندم تراکمهای 11/4، 68/3، 33/2 و 11/2 بوته در متر مربع به‌ترتیب در ارقام ‘مروارید’، ‘مغان’، ‘تجن’ و ‘آرتا’ در شرایط آب‌وهوایی گرگان تعیین شد.
ایمان جوادزرین؛ بابک متشرع زاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی میانگین غلظت ریزمغذی‌ها شامل مس، آهن، منگنز و روی در اندام هوایی ارقام مختلف گندم نان (Triticumaestivum) در مرحلۀ به ساقه رفتن در خاک آلوده به کادمیوم بود. تیمارهای آزمایش به‌ترتیب شامل سه سطح کادمیوم صفر (تیمار شاهد (Cd0)، 40 (Cd40) و 80 (Cd80) میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک) و 14 رقم گندم (‘بهار’، ‘نیک‌نژاد’، ‘مرودشت’، ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی میانگین غلظت ریزمغذی‌ها شامل مس، آهن، منگنز و روی در اندام هوایی ارقام مختلف گندم نان (Triticumaestivum) در مرحلۀ به ساقه رفتن در خاک آلوده به کادمیوم بود. تیمارهای آزمایش به‌ترتیب شامل سه سطح کادمیوم صفر (تیمار شاهد (Cd0)، 40 (Cd40) و 80 (Cd80) میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک) و 14 رقم گندم (‘بهار’، ‘نیک‌نژاد’، ‘مرودشت’، ‘پارسی’، ‘سیوند’، ‘شیراز’، ‘روشن’، ‘پیشتاز’، ‘آزادی’، ‘شهریار’، ‘پیشگام’، ‘امید’، ‘لوند’ و ‘نوید’) بود. تأثیر کادمیوم بر غلظت ریزمغذی‌ها در سطح 1 درصد معنادار بود. با افزایش سطح کادمیوم، غلظت مس در اندام هوایی همۀ ارقام کاهش یافت. به‌جز دو رقم ‘پیشگام’ و ‘امید’ که در تیمار Cd40 نسبت به تیمار شاهد افزایش غلظت آهن را نشان دادند، غلظت آهن در ارقام دیگر کاهش یافت. بیشترین و کمترین غلظت کادمیوم در تیمار Cd40 به‌ترتیب برای دو رقم ‘نیک‌نژاد’ (7 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) و ‘پارسی’ (دو میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) ثبت شد. همچنین بیشترین و کمترین غلظت کادمیوم در تیمار Cd80 به‌ترتیب در ارقام ‘پیشگام’ (20 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) و ‘نوید’ (6 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم وزن خشک) مشاهده شد. درمجموع دو رقم ‘نیک‌نژاد’ و ‘پیشگام’ بیشترین قابلیت برداشت کادمیوم را داشتند، همچنین کمترین قابلیت برداشت کادمیوم در دو رقم ‘پارسی’ و ‘نوید’ مشاهده شد.
عارفه رزازی؛ مجید آقاعلیخانی؛ برات قبادیان؛ بهنام زند؛ سید محمد صفی الدین اردبیلی
چکیده
گرچک (Ricinus communis L.) با داشتن قابلیت تحمل شرایط سخت، نیاز تغذیه‌ای کم، محتوای 50 درصدی و کیفیت مطلوب روغن، از بهترین گیاهان مورد استفاده در تولید بیودیزل است. اولین گام برای توسعة سطح زیرکشت این گیاه برای تولید بیودیزل، بررسی تراز انرژی در تولید آن است. در تحقیق حاضر با بررسی کلیة نهاده‌ها در دو سال کشت پیاپی (92-1390) در منطقة ورامین استان ...
بیشتر
گرچک (Ricinus communis L.) با داشتن قابلیت تحمل شرایط سخت، نیاز تغذیه‌ای کم، محتوای 50 درصدی و کیفیت مطلوب روغن، از بهترین گیاهان مورد استفاده در تولید بیودیزل است. اولین گام برای توسعة سطح زیرکشت این گیاه برای تولید بیودیزل، بررسی تراز انرژی در تولید آن است. در تحقیق حاضر با بررسی کلیة نهاده‌ها در دو سال کشت پیاپی (92-1390) در منطقة ورامین استان تهران، انرژیهای نهاده (اعم از تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) و ستانده محاسبه و شاخص‌های انرژی در این زمینه ارزیابی شدند. از مجموع 64/11245 مگاژول انرژی بهکاررفته در تولید گرچک، انرژیهای تجدیدناپذیر و غیرمستقیم به‌ترتیب 96/80 و 68/59 درصد، بخش عمدة انرژی مصرفی در تولید گرچک را تشکیل میدهند. همچنین از میان نهاده‌ها، کود و سم با 26/55 درصد از کل انرژی مصرفی رتبة اول، و پس از آن سوخت با 28/21 درصد، رتبة دوم را به خود اختصاص دادند. کارایی مصرف انرژی فقط برای تولید دانه 81/3 به‌دست آمد که در مقایسه با سایر گیاهان مورد استفاده برای تولید بیودیزل بسیار مطلوب و شایان توجه است. ازاینرو، بهمنظور گسترش کشت مکانیزه و کاهش هزینههای تولید گرچک، اصلاح نژاد توده‌های محلی موجود توصیه میشود.
فروغ صیدپور؛ محمد سیاری؛ فردین قنبری
چکیده
گلایسین بتائین یکی از محافظتکنندههای اسمزی است که در پاسخ به تنشهای غیرزیستی در گیاه تجمع مییابد. آزمایشی برای بررسی اثر گلایسین بتائین در غلظت‌های صفر، 10، 20 و 30 میلی‌مولار با دو روش کاربرد خیساندن بذری و محلول‌پاشی برگی بر مقاومت به سرمازدگی گیاهچه‌های خیار رقم ‘سوپر دامینوس’ انجام گرفت. پس از تیمار گلایسین بتائین، ...
بیشتر
گلایسین بتائین یکی از محافظتکنندههای اسمزی است که در پاسخ به تنشهای غیرزیستی در گیاه تجمع مییابد. آزمایشی برای بررسی اثر گلایسین بتائین در غلظت‌های صفر، 10، 20 و 30 میلی‌مولار با دو روش کاربرد خیساندن بذری و محلول‌پاشی برگی بر مقاومت به سرمازدگی گیاهچه‌های خیار رقم ‘سوپر دامینوس’ انجام گرفت. پس از تیمار گلایسین بتائین، در مرحلة دو برگ حقیقی، گیاهچهها تحت تنش سرمایی با دمای 3 درجة سانتی‌گراد، به‌مدت شش روز و هر روز به‌مدت شش ساعت قرار گرفتند. تیمار گلایسین بتائین به‌طور مؤثری سبب افزایش پارامترهای رشدی و افزایش مقاومت به تنش سرمایی گیاهچه‌های خیار شد. کاربرد گلایسین بتائین با افزایش محتوای کلروفیل، پرولین و فعالیت آنتیاکسیدانی کل و کاهش نشت یونی، مالون دیآلدئید و پراکسید هیدروژن سبب کاهش صدمۀ سرمازدگی گیاهچهها شد. بیشترین مقاومت سرمایی در غلظت‌های 20 و 30 میلی‌مولار گلایسین بتائین با روش کاربرد بذری نسبت به کاربرد برگی به‌دست آمد.
اروج ولیزادگان
چکیده
بهمنظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تراکم، جمعیت و شاخص‌های تنوع فون حشرات و عملکرد زراعی دو گونة گشنیز و باقلا در کشت مخلوط، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در شهرستان نقده آذربایجان غربی در سال زراعی 92- 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا، 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا، 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا و کشت خالص باقلا و گشنیز بود. نتایج نشان داد که بیشترین جمعیت آفات در کشت خالص باقلا و بیشترین جمعیت شکارگرهای طبیعی در کشت مخلوط با نسبت کاشت50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک باقلا از کشت خالص، و کمترین مقادیر عملکرد دانه و بیولوژیک از نسبت کاشت 75 درصد گشنیز + 25 درصد باقلا حاصل شد. نتایج در مورد گیاه گشنیز نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از تیمار کشت خالص و کمترین مقادیر آن از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا به‌دست آمد. درصد اسانس بین تیمارها اختلاف معنادار آماری نداشت، اما عملکرد اسانس در کشت خالص بیشتر از سایر تیمارها به‌دست آمد. بیشترین نسبت برابری زمین (58/1) از نسبت کاشت 25 درصد گشنیز + 75 درصد باقلا، و کمترین مقدار آن (40/1) از نسبت کاشت 50 درصد گشنیز + 50 درصد باقلا حاصل شد.
قاسم سرتیپ؛ جعفر حاجی لو
چکیده
در تحقیق حاضر، تأثیر کاربرد قبل از برداشت غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک بر عمر انبارمانی زردآلو رقم ‘شاملو’ بررسی شد. میوه‌ها شش روز قبل از برداشت با محلول اسید سالیسیلیک در غلظت‌های صفر، 5/1، 3 و 5/4 میلی‌مولار در روی درخت تیمار شده و پس از برداشت در دمای 2 درجۀ سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90 درصد به‌مدت سه هفته نگهداری شدند. سپس ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، تأثیر کاربرد قبل از برداشت غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک بر عمر انبارمانی زردآلو رقم ‘شاملو’ بررسی شد. میوه‌ها شش روز قبل از برداشت با محلول اسید سالیسیلیک در غلظت‌های صفر، 5/1، 3 و 5/4 میلی‌مولار در روی درخت تیمار شده و پس از برداشت در دمای 2 درجۀ سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90 درصد به‌مدت سه هفته نگهداری شدند. سپس ویژگیهای میوه شامل سفتی بافت میوه، اسیدیته، درصد مجموع مواد جامد محلول، مقدار آسکوربیک اسید، مقدار فنل و فلاونوئید کل هر هفته یک بار اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تیمار اسید سالیسیلیک به‌طور معناداری مانع کاهش وزن و سفتی بافت میوه‌ها شد. در انتهای دورۀ نگهداری بیشترین مقدار فنل و آسکوربیک اسید در تیمارهای 5/4 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک و کمترین مقدار آنها در میوههای شاهد ثبت شد. در آزمایش حاضر، بیشترین مقدار سفتی بافت میوه، اسیدیتۀ قابل تیتراسیون، فلاونوئید و همچنین کمترین مقدار کاهش وزن، مجموع مواد جامد محلول و اسیدیته در انتهای دورۀ انبارداری در میوههای تیمارشده با غلظت 3 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک ثبت شد.
اسما بستامی؛ مجید مجیدیان؛ غلام رضا محسن آبادی؛ داود بخشی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی به‌صورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی به‌صورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه سطح شامل 10، 20 و 30 تن در هکتار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با هجده تیمار و در سه تکرار انجام گرفت. همچنین یک کرت به‌عنوان شاهد کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم به‌مقدار 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسۀ آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی صورت گرفت. براساس نتایج، تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی تأثیر معناداری در سطح احتمال 1 درصد بر ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد اسانس و عملکرد اسانس گشنیز داشت. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که در بین سه عامل، تلقیح میکوریزایی بیشترین تأثیر را بر همۀ صفات داشت. بیشترین عملکرد دانه (7/1780 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (7/3931 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (4/0 درصد) در اثر تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی حاصل شد که به‌ترتیب 80، 51 و 135 درصد بیشتر از شاهد شیمیایی شد. اثر متقابل و معنادار تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی بر عملکرد دانه مشاهده شد.
رئوف سید شریفی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر نانواکسید روی و تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشدی و رایزوبیومی بر عملکرد و برخی ویژگیهای زراعی سویا، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1392 اجرا شد. تیمارها شامل محلول‌پاشی با نانواکسید روی در چهار سطح (صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 گرم بر لیتر) و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر نانواکسید روی و تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشدی و رایزوبیومی بر عملکرد و برخی ویژگیهای زراعی سویا، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1392 اجرا شد. تیمارها شامل محلول‌پاشی با نانواکسید روی در چهار سطح (صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 گرم بر لیتر) و پنج سطح تلقیح (عدم تلقیح بذر با باکتری به‌عنوان شاهد، تلقیح بذر با برادی رایزوبیوم جاپونیکوم، تلقیح توأم با برادی رایزوبیوم و آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین OF، تلقیح توأم بذر با برادی رایزوبیوم و سودوموناس پوتیدا، تلقیح بذر با رایزوبیوم + سودوموناس + آزوسپریلیوم) بودند. بیشترین ارتفاع بوته، وزن صددانه، تعداد گره در بوته و عملکرد دانه، مقادیر بیوماس کل (530 گرم در متر مربع)، سرعت رشد محصول (48/9 گرم بر متر مربع در روز)، سرعت رشد نسبی (1/0 گرم بر گرم در روز) در محلول‌پاشی 9/0 گرم در لیتر نانواکسید روی در تلقیح توأم بذر با باکتری‌های محرک رشد و ریزوبیومی و کمترینِ آنها در حالت عدم تلقیح بذر و عدم مصرف نانواکسید روی به‌دست آمد. بهمنظور افزایش عملکرد و برخی ویژگیهای زراعی سویا، 9/0 گرم در لیتر نانواکسید روی در تلقیح توأم بذر سویا با باکتری‌های محرک رشد و رایزوبیومی باید بهکار برده شود.
یلدا قاضی وکیلی؛ علی رضا مطلبی آذر؛ فریبرز زارع نهندی؛ ناصر مهنا
چکیده
با توجه به اهمیت تولید و تکثیر گیاهان عاری از ویروس در سیبزمینی تاکنون تعدادی از عوامل دخیل در تکثیر سیبزمینی (تولید گیاهچهها و ریزغدههای درونشیشهای عاری از ویروس) بررسی شده است. مطابق نتایج دیگر تحقیقات، افزودن مخلوطی از اسیدهای آمینه، تأثیر مهمی در کشت بافت گیاهان دارد و رشد را در بسیاری از موارد افزایش می‌دهد. این ...
بیشتر
با توجه به اهمیت تولید و تکثیر گیاهان عاری از ویروس در سیبزمینی تاکنون تعدادی از عوامل دخیل در تکثیر سیبزمینی (تولید گیاهچهها و ریزغدههای درونشیشهای عاری از ویروس) بررسی شده است. مطابق نتایج دیگر تحقیقات، افزودن مخلوطی از اسیدهای آمینه، تأثیر مهمی در کشت بافت گیاهان دارد و رشد را در بسیاری از موارد افزایش می‌دهد. این آزمایش بهمنظور بررسی اثر چهار اسیدآمینۀ گلوتامین، آرژنین، آسپاراژین، سیستئین و ترکیب دوتایی آنها بر ریزغده‌زایی سیبزمینی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. جوانههای جانبی حاصل از شاخسارههای درونشیشهای به‌عنوان ریزنمونه و تحت شرایط استریل روی محیط کشت MS کشت شدند. کشتها در تاریکی مداوم و دمای 2±17 درجۀ سانتی‌گراد در ژرمیناتور نگهداری شدند. طی ماه اول کشت، سرعت ریزغده‌زایی و پس از اتمام دو ماه صفاتی نظیر درصد ریزغده‌زایی، ریزغدههای فاقد دورۀ خواب ومتوسط وزن ریزغده اندازهگیری شد. نتایج تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد که همۀ صفات مورد بررسی به‌جز ریزغدۀ فاقد دورۀ خواب تحت تأثیر چهار اسیدآمینۀ مذکور معنادار بودند. در پژوهش حاضر، اسیدآمینۀ آسپاراژین در ترکیب با اسیدآمینۀ آرژنین تأثیر مثبتی در بهبود اکثر صفات مهم از جمله متوسط وزن ریزغده و سرعت ریزغده‌زایی داشت.
مرتضی گرزین؛ فرشید قادری فر؛ ابراهیم زینلی؛ سید اسماعیل رضوی؛ محمد مونیان اردستانی
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر تاریخ کاشت، محلول‌پاشی قارچ‌کش بنومیل و پتاسیم سیلیکات در بهبود کیفیت بذر سویا (رقم ‘ویلیامز’) در سال‌های 91-1390 در گرگان انجام گرفت. تیمارهای آزمایش در سال اول شامل تاریخ کاشت (31 فروردین، 23 اردیبهشت، 13 خرداد، 8 تیر و 31 تیر) و مصرف قارچ‌کش بنومیل در دو مرحلۀ R3 و R6 بود، و در سال دوم شامل تاریخ کاشت (11 اردیبهشت ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر تاریخ کاشت، محلول‌پاشی قارچ‌کش بنومیل و پتاسیم سیلیکات در بهبود کیفیت بذر سویا (رقم ‘ویلیامز’) در سال‌های 91-1390 در گرگان انجام گرفت. تیمارهای آزمایش در سال اول شامل تاریخ کاشت (31 فروردین، 23 اردیبهشت، 13 خرداد، 8 تیر و 31 تیر) و مصرف قارچ‌کش بنومیل در دو مرحلۀ R3 و R6 بود، و در سال دوم شامل تاریخ کاشت (11 اردیبهشت و 15 تیر)، مصرف قارچ‌کش بنومیل، مصرف سیلیکون (Si) و سیلیکون + بنومیل بود. سیلیکون به‌صورت پتاسیم سیلیکات محلول در آب در سه مرحله (V6، R1 و R4) و با غلظت 40 گرم در لیتر بر روی برگ‌ها محلول‌پاشی شد. نتایج نشان داد که افزایش دمای هوا طی دورۀ پر شدن بذر (R5-R7) در تاریخ کاشت‌های زودهنگام مهمترین عامل کاهش کیفیت بذر است. همچنین توده‌های بذری آلوده به Phomopsis sp. و Nigrospora sp. همبستگی منفی معناداری با جوانه‌زنی و قدرت بذر داشتند. تأخیر در کاشت از طریق کاهش دما طی دورۀ پر شدن بذر و نیز کاهش آلودگی به این دو بیمارگر سبب افزایش کیفیت بذر شد. از طرف دیگر، مصرف قارچ‌کش بنومیل و پتاسیم سیلیکات با کاهش آلودگی‌های قارچی در توده‌های بذری و افزایش جوانه‌زنی و قدرت بذر موجب بهبود کیفیت بذر شدند. بنابراین، تأخیر در کاشت رقم زودرس ویلیامز، محلول‌پاشی پتاسیم سیلیکات و نیز قارچ‌کش بنومیل در مراحل زایشی را می‌توان به‌عنوان راهکارهایی بهمنظور افزایش کیفیت بذر این رقم به کشاورزان و تولیدکنندگان بذر در گرگان توصیه کرد.
سعیده ملکی فراهانی؛ مهدی عقیقی شاهوردی
چکیده
بهمنظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی گیاه زعفران تحت تأثیر کاربرد کود آهن به‌صورت کلات معمولی و نانوکلات، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه شاهد در دو سال زراعی 91-1389 اجرا شد. فاکتور اول نوع کود آهن (نانوکلات و کلات معمولی)، و فاکتور دوم مقدار آهن (صفر، 450 و 900 گرم در هکتار) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی گیاه زعفران تحت تأثیر کاربرد کود آهن به‌صورت کلات معمولی و نانوکلات، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه شاهد در دو سال زراعی 91-1389 اجرا شد. فاکتور اول نوع کود آهن (نانوکلات و کلات معمولی)، و فاکتور دوم مقدار آهن (صفر، 450 و 900 گرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که نوع و مقدار کود آهن و اثر متقابل آنها بر اکثر صفات مورد بررسی معنادار شد. اضافه کردن کلات در هر دو شکل نانوکلات و کلات معمولی موجب افزایش عملکرد کلاله (حدود 50 درصد) شد. اثر متقابل نوع کود در مقدار کود نیز بر صفات وزن تر و تعداد گل، عملکرد تر و خشک کلاله، وزن بنۀ اصلی، تعداد بنه، تعداد برگ، کلروفیل a و کل، کارتنوئید و مادۀ مؤثرۀ سافرانال معنادار شد. کاربرد نانوکلات آهن به‌مقدار 10 کیلوگرم در هکتار موجب تولید بیشترین عملکرد تر و خشک کلاله، تعداد برگ، غلظت کلروفیل a، غلظت کارتنوئید و مادۀ مؤثرۀ سافرانال نسبت به تیمار شاهد شد که افزایش تولید نسبت به تیمار شاهد در بعضی از صفات به بیش از دوبرابر نیز رسید. نتایج تحقیق حاضر، نقش و تأثیر بیشتر کود نانوکلات آهن را نشان داد، به‌طوری که کاربرد 5 کیلوگرم نانوکلات آهن و 10 کیلوگرم کود معمولی کلات آهن نتایج یکسانی داشتند. به‌نظر می‌رسد فقیر بودن مزرعه از نظر مقدار آهن از یک طرف و کارایی نانوکلات در رهایش تدریجی از طرف دیگر به افزایش عملکرد منجر شد.
محمود رضا تدین؛ سعید نوروزی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر نانواکسید تیتانیوم، نانوروی و نانوتیوب کربنی چندجداره بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش، آزمایشی در یک مزرعۀ تحقیقاتی واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1392 صورت گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش، چهار غلظت (صفر، 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر) از نانوذرات ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر نانواکسید تیتانیوم، نانوروی و نانوتیوب کربنی چندجداره بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش، آزمایشی در یک مزرعۀ تحقیقاتی واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1392 صورت گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش، چهار غلظت (صفر، 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر) از نانوذرات یادشده در مراحل رشدی شامل مراحل دو تا چهاربرگی و شش تا هشتبرگی و مرحلۀ غلافبندی روی برگهای گیاه ماش و براساس تیمارهای آزمایشی با اسپری محلول‌پاشی شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای نانوذرات تأثیر معناداری بر برخی اجزای عملکرد ماش، و نیز غلظت‌های نانوتیوب کربن چندجداره در مقادیر 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر تأثیر معناداری بر تعداد غلاف در بوته، وزن هزاردانه و عملکرد بیولوژیک داشت. همچنین نانواکسید تیتانیوم در غلظت 50 میلی‌گرم بر لیتر تأثیر مثبتی بر عملکرد دانه داشت و شاخص برداشت و تعداد دانه در غلاف و درصد پروتئین در مقادیر 50 و 200 میلی‌گرم بر لیتر نانوروی بیشترین مقدار را دارا بود. به‌طور کلی، کاربرد 50 میلی‌گرم بر لیتر از نانوذرات یادشده، بیشترین تأثیر را بر عملکرد و اجزای عملکرد دانۀ ماش داشت.
اسماعیل رضائی چیانه؛ سرور خرم دل؛ پریسا قره چالی
چکیده
این آزمایش بهمنظور بررسی اجزای عملکرد، عملکرد و نسبت برابری زمین تحت تأثیر کشت مخلوط تأخیری آفتابگردان و باقلا، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط ردیفی (یک ردیف باقلا + یک ردیف آفتابگردان)، ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور بررسی اجزای عملکرد، عملکرد و نسبت برابری زمین تحت تأثیر کشت مخلوط تأخیری آفتابگردان و باقلا، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط ردیفی (یک ردیف باقلا + یک ردیف آفتابگردان)، کشت مخلوط نواری (دو ردیف باقلا + چهار ردیف آفتابگردان، چهار ردیف باقلا + دو ردیف آفتابگردان و سه ردیف باقلا + سه ردیف آفتابگردان) و کشت خالص باقلا و آفتابگردان بود. الگوهای کشت مخلوط تأخیری اثر معناداری بر صفات مورد مطالعۀ دو گیاه آفتابگردان و باقلا (به‌جز تعداد دانه در نیام باقلا) داشت. بیشترین عملکرد دانۀ آفتابگردان (4140 کیلوگرم در هکتار) و باقلا (3/2567 کیلوگرم در هکتار) از کشت مخلوط ردیفی و کمترین مقادیر عملکرد دانۀ آفتابگردان (7/3136 کیلوگرم در هکتار) و باقلا (1957 کیلوگرم در هکتار) از کشت خالص به‌دست آمد. درصد روغن آفتابگردان در تمامی تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از تیمار کشت خالص بود. بیشترین نسبت برابری زمین (85/1= LER) و کاهش یا افزایش عملکرد واقعی کل (67/1AYL=) از کشت ردیفی و بیشترین سودمندی کشت مخلوط (25/1= IA) از کشت مخلوط چهار ردیف باقلا + دو ردیف آفتابگردان به‌دست آمد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از کشت مخلوط تأخیری راهکار مناسبی برای استفادۀ بهتر از منابع محیطی و افزایش تولید محصول در مقایسه با کشت خالص دو گونه دارد.
علی مومن پور؛ داود بخشی؛ علی ایمانی؛ حامد رضایی
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات رویشی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه‌های تعدادی از ژنوتیپ‌های بادام، آزمایشی با دو عامل ژنوتیپ در چهار سطح شامل ‘شاهرود 12’، ‘تونو’ و ژنوتیپ ’16-1‘ پیوندشده روی پایۀ GF677و پایۀ GF677 و شوری آب آبیاری در پنج سطح شامل غلظت‌های صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر کلرید سدیم (به‌ترتیب با ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات رویشی و غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه‌های تعدادی از ژنوتیپ‌های بادام، آزمایشی با دو عامل ژنوتیپ در چهار سطح شامل ‘شاهرود 12’، ‘تونو’ و ژنوتیپ ’16-1‘ پیوندشده روی پایۀ GF677و پایۀ GF677 و شوری آب آبیاری در پنج سطح شامل غلظت‌های صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر کلرید سدیم (به‌ترتیب با هدایت الکتریکی 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسی‌زیمنس بر متر) در گلخانۀ تحقیقاتی مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال و بذر در سال 1392 انجام گرفت. با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، میزان قطر پیوندک، ارتفاع پیوندک، تعداد برگ تولیدی و درصد برگهای سبز، کاهش و درصد برگهای نکروزه و ریزش‌یافته افزایش یافتند. بررسی غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه نشان داد که در همة ژنوتیپ‌ها، بیشترین میزان کلر (94/4 درصد) و سدیم (12/2 درصد)، نسبت سدیم/پتاسیم (03/2)، سدیم/کلسیم (92/1)، سدیم/منیزیم (81/6)، سدیم/فسفر (07/14) و کمترین کلسیم (06/1 درصد)، منیزیم (33/0 درصد)، فسفر (146/0 درصد)، روی (7/32 قسمت در میلیون) و مس (33/9 قسمت در میلیون) برگ، در تیمار 8/9 دسی‌زیمنس بر متر کلرید سدیم مشاهده شد. نوع پیوندک در ممانعت از جذب سدیم و کلر توسط ریشه و انتقال آن به قسمت هوایی مؤثر است. ‘شاهرود 12’ در همة سطوح شوری، دارای کمترین مقدار کلر و سدیم و کمترین نسبت سدیم/پتاسیم، سدیم/کلسیم، سدیم/منیزیم و سدیم/ فسفر و نیز بیشترین نسبت کلر/سدیم بود. همچنین این رقم توانست در سطوح بالای شوری (3/7 دسی‌زیمنس بر متر)، از طریق افزایش پتاسیم (65/1 درصد)، مس (62/9 قسمت در میلیون)، آهن (30/22 قسمت در میلیون) و روی (45/50 قسمت در میلیون) بیشتر از دیگر ژنوتیپ‌های مورد بررسی، با تأثیرات مخرب سدیم مقابله کند. رقم ‘شاهرود 12’ متحمل‌ترین رقم به شوری در بین تیمارها بود.
بهنام کامکار؛ ام البنین گرزین؛ نفیسه خلیلی؛ محمدحسین قربانی
چکیده
آزی‌وش (Corchorus olitorius L.) یک گیاه دارویی باارزش به‌شمار می‌رود که اولین بار در ایران در سال 1392 کشت و تولید شد. در این مطالعه، واکنش جوانه‌زنی این گیاه نسبت به دما (10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 درجۀ سانتی‌گراد) در آزمایشگاه بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1390 بررسی شد. اثر دما بر حداکثر درصد جوانه‌زنی (MGP)، سرعت جوانه‌زنی ...
بیشتر
آزی‌وش (Corchorus olitorius L.) یک گیاه دارویی باارزش به‌شمار می‌رود که اولین بار در ایران در سال 1392 کشت و تولید شد. در این مطالعه، واکنش جوانه‌زنی این گیاه نسبت به دما (10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 درجۀ سانتی‌گراد) در آزمایشگاه بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1390 بررسی شد. اثر دما بر حداکثر درصد جوانه‌زنی (MGP)، سرعت جوانه‌زنی (R50)، یکنواختی جوانه‌زنی (GU)، زمان تا رسیدن به 10 (D10)، 50 (D50) و 90 (D90) درصد حداکثر جوانه‌زنی، درصد گیاهچۀ نرمال (NS%) و طول گیاهچه (LS) در سطح 1 درصد معنادار بود. همچنین واکنش جوانه‌زنی به دما تا رسیدن به 10، 50 و 90 درصد حداکثر جوانه‌زنی با استفاده از سه مدل رگرسیون غیرخطی (مدل‌های دوتکهای، دندانمانند و بتا) ارزیابی شد و مدل بتا، مدل برتر تعیین شد. دماهای کاردینال در 50 درصد حداکثر جوانه‌زنی شامل دمای پایۀ 18/10 درجۀ سانتی‌گراد، دمای بهینۀ 31/37 درجۀ سانتی‌گراد، دمای سقف 50 درجۀ سانتی‌گراد و زمان بیولوژیک 56/13 ساعت بود. نتایج مدل بتا در برازش طول گیاهچه و درصد گیاهچۀ نرمال نشان داد ظهور گیاهچه در دامنۀ دمایی 11 تا 44 درجۀ سانتی‌گراد، بیشترین طول گیاهچه در دمای 34/35 درجۀ سانتی‌گراد و بیشترین درصد گیاهچه‌های نرمال در دمای 31 درجۀ سانتی‌گراد اتفاق افتاده است.
امیرحسن خدابخشی؛ بهنام کامکار؛ نفیسه خلیلی
چکیده
این تحقیق بهمنظور کمّی‌سازی واکنش سرعت جوانه‌زنی گیاه دارویی مرزه (hortensis L. Satureja) نسبت به دما و پتانسیل آب انجام گرفت. بدینمنظور، جوانه‌زنی این گیاه تحت تأثیر تیمارهای دمایی (12، 15، 20، 25، 30، 35، 37 و 40 درجۀ سانتی‌گراد) و پتانسیلهای آب (صفر، 1/0-، 3/0-، 5/0- و 7/0- مگاپاسکال) در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور کمّی‌سازی واکنش سرعت جوانه‌زنی گیاه دارویی مرزه (hortensis L. Satureja) نسبت به دما و پتانسیل آب انجام گرفت. بدینمنظور، جوانه‌زنی این گیاه تحت تأثیر تیمارهای دمایی (12، 15، 20، 25، 30، 35، 37 و 40 درجۀ سانتی‌گراد) و پتانسیلهای آب (صفر، 1/0-، 3/0-، 5/0- و 7/0- مگاپاسکال) در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1392 بررسی شد. نتایج نشان داد تأثیر دما، پتانسیل آب و اثر متقابل آنها بر حداکثر درصد جوانه‌زنی، سرعت در 50 درصد جوانه‌زنی و زمان رسیدن به 10، 50 و 90 درصد جوانه‌زنی معنادار بود. همچنین با کاهش پتانسیل آب، درصد و سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت. با افزایش دما تا دمای 25 درجۀ سانتی‌گراد درصد و سرعت جوانه‌زنی افزایش و پس از آن کاهش یافت. با ارزیابی سه مدل رگرسیون غیرخطی شامل مدل دوتکهای، دندانمانند و بتا، مدل بتا به عنوان مدل برتر انتخاب و دماهای پایه، مطلوب و سقف به ترتیب 56/7، 98/23 و 40 درجۀ سانتی‌گراد و زمان بیولوژیک جوانه‌زنی در پتانسیل صفر (تیمار شاهد) 17/91 ساعت برآورد شد. دماهای کاردینال جوانه‌زنی به‌طور معنادار تحت تأثیر پتانسیل آب قرار نگرفت، اما زمان بیولوژیک جوانه‌زنی به ازای کاهش یک مگاپاسکال پتانسیل آب، 64/17 ساعت افزایش یافت.
زبیده البرز؛ فریبرز حبیبی؛ سید نجم الدین مرتضوی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی قبل و پس از برداشت پلی‌آمین‌ها بر افزایش عمر گلجایی آلسترومریا رقم ‘سوکاری’ (Alstroemeriaaurantica cv.Sukari)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو نوع پلی‌آمین (پوتریسین و اسپرمین) در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر) انجام گرفت. تیمار 20 میلی‌گرم در لیتر پوتریسین و اسپرمین عمر گلجایی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی قبل و پس از برداشت پلی‌آمین‌ها بر افزایش عمر گلجایی آلسترومریا رقم ‘سوکاری’ (Alstroemeriaaurantica cv.Sukari)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو نوع پلی‌آمین (پوتریسین و اسپرمین) در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر) انجام گرفت. تیمار 20 میلی‌گرم در لیتر پوتریسین و اسپرمین عمر گلجایی را به‌ترتیب 19 و 22 روز، و تیمار 10 میلی‌گرم به‌ترتیب 14 و 18 روز افزایش دادند. تیمار پوتریسین و اسپرمین در هر سه مرحلۀ نمونه‌برداری اثر معناداری بر شاخص کلروفیل برگ داشت. در مرحلۀ اول، نمونه‌برداری غلظت 20 میلی‌گرم در لیتر پوتریسین و غلظت 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر اسپرمین اثر معناداری بر وزن تر و خشک داشت. غلظت‌های 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر پوتریسین و اسپرمین به‌طور معناداری فعالیت آنزیم کاتالاز را در مراحل اول و دوم نمونه‌برداری افزایش داد و اثر اسپرمین بیشتر از پوتریسین بود. تیمار 20 میلی‌گرم در لیتر اسپرمین به افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز منجر شد و فعالیت آن را تا مرحلۀ سوم نمونه‌برداری افزایش داد. پوتریسین و اسپرمین به‌طور معناداری سبب کاهش فعالیت آنزیم کلروفیلاز برگ و پکنیناز و فنل‌اکسیداز گل آلسترومریا شد و بهترین تیمار، 20 گرم در لیتر اسپرمین بود. تیمارهای 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر پوتریسین و اسپرمین اثر معناداری بر افزایش مقاومت غشایی گلبرگ در مراحل اول و دوم نمونه‌برداری داشت. براساس نتایج تحقیق حاضر، اسپرمین 20 میلی‌گرم در لیتر و پوتریسین 10 میلی‌گرم در لیتر بیشترین تأثیر را در افزایش عمر گلجایی و کاهش پیری گل‌های آلسترومریا داشتند. اسپرمین در افزایش عمر گلجایی آلسترومریا مؤثرتر از پوتریسین بود.
ابوالفضل فرجی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر آب مصرفی، تعداد دانه و مقدار آب نسبی برگ بر وزن دانۀ کلزا (Brassica napus L.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو شرایط آبیاری تکمیلی و دیم طی سال‌های 86-1384 انجام گرفت. پنج تاریخ کاشت با فاصلۀ 30 روز در کرت‌های اصلی و دو رقم کلزا (‘هایولا401’ و ‘آرجیاس003’) در کرت‌های فرعی قرار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر آب مصرفی، تعداد دانه و مقدار آب نسبی برگ بر وزن دانۀ کلزا (Brassica napus L.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو شرایط آبیاری تکمیلی و دیم طی سال‌های 86-1384 انجام گرفت. پنج تاریخ کاشت با فاصلۀ 30 روز در کرت‌های اصلی و دو رقم کلزا (‘هایولا401’ و ‘آرجیاس003’) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. بین آب مصرفی در فرایند تبخیرتعرق و وزن هزاردانۀ ارقام مورد مطالعه، رابطۀ خطی مثبتی مشاهده شد. آبیاری تکمیلی سبب افزایش معنادار وزن دانه و عملکرد شد. میانگین وزن هزاردانه در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم در سال 85-1384 به‌ترتیب 2/3 و 7/2 گرم و در سال 86-1385 به‌ترتیب 2/4 و 7/3 گرم بود. بین وزن هزاردانه با مقدار آب نسبی برگ در 10 روز پس از شروع پر شدن دانه رابطۀ خطی قوی وجود داشت که به‌ترتیب 92 و 84 درصد از تغییرات در ‘هایولا401’ و ‘آرجیاس003’ را توجیه کرد. بهازای هر درصد افزایش آب نسبی برگ، وزن هزاردانه در ‘هایولا401’ و ‘آرجیاس003’ به‌ترتیب 191/0 و 146/0 گرم افزایش یافت. روابط قوی بین وزن هزاردانه با آب مصرفی در فرایند تبخیرتعرق و مقدار آب نسبی برگ تحت شرایط محیطی و ارقام مختلف نشاندهندۀ اهمیت این صفات در تعیین وزن دانۀ کلزا بود.
محسن زعفرانیه
چکیده
بهمنظور بررسی خصوصیات اجزای عملکرد و عملکرد ژنوتیپ‌های متحمل به سرمای نخود در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی، دو آزمایش در قالب طرح بلوکهای جزئی متعادل با 81 ژنوتیپ نخود و سه تکرار در کشت پاییزه اجرا شد. آبیاری تکمیلی در طی فصل رشد، شامل آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبیاری اول و نیز در آغاز مرحلۀ گلدهی انجام گرفت. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی خصوصیات اجزای عملکرد و عملکرد ژنوتیپ‌های متحمل به سرمای نخود در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی، دو آزمایش در قالب طرح بلوکهای جزئی متعادل با 81 ژنوتیپ نخود و سه تکرار در کشت پاییزه اجرا شد. آبیاری تکمیلی در طی فصل رشد، شامل آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 20 روز بعد از آبیاری اول و نیز در آغاز مرحلۀ گلدهی انجام گرفت. پس از سرمای زمستان، درصد بقای نمونه‌‌‌‌‌های نخود تعیین شد و مجموع بارندگی از کاشت تا برداشت، 267 میلی‌متر بود. همچنین ویژگیهای اجزای عملکرد دانه (درصد بقا، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه) و عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت ژنوتیپ‌ها اندازهگیری و ثبت شدند. براساس نتایج، تفاوت میان ژنوتیپ‌ها از نظر همۀ خصوصیات اندازهگیری معنادار بود. تحت شرایط آبیاری تکمیلی، 40 درصد ژنوتیپ‌ها دارای بیش از 76 درصد بقای زمستانه بودند و عملکرد دانۀ 52 درصد ژنوتیپ‌ها بیش از 100 گرم در متر مربع بود. در شرایط کشت انتظاری عملکرد دانه حدود 32 درصد از نمونه‌ها بیش از 40 گرم در متر مربع بود. در نهایت در شرایط کشت انتظاری و آبیاری تکمیلی ژنوتیپ‌های ’333MCC‘،’186MCC‘،’803MCC‘ و ’743MCC‘ با عملکرد بیش از 600 کیلوگرم در هکتار ژنوتیپ‌های برتر شناسایی شدند.