نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد، گروه زراعت، دانشکدۀ تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
2 دانشیار، گروه زراعت، دانشکدۀ تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
3 کارشناس ارشد، گروه زراعت، دانشکدۀ تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
چکیده
این تحقیق بهمنظور کمّیسازی واکنش سرعت جوانهزنی گیاه دارویی مرزه (hortensis L. Satureja) نسبت به دما و پتانسیل آب انجام گرفت. بدینمنظور، جوانهزنی این گیاه تحت تأثیر تیمارهای دمایی (12، 15، 20، 25، 30، 35، 37 و 40 درجۀ سانتیگراد) و پتانسیلهای آب (صفر، 1/0-، 3/0-، 5/0- و 7/0- مگاپاسکال) در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1392 بررسی شد. نتایج نشان داد تأثیر دما، پتانسیل آب و اثر متقابل آنها بر حداکثر درصد جوانهزنی، سرعت در 50 درصد جوانهزنی و زمان رسیدن به 10، 50 و 90 درصد جوانهزنی معنادار بود. همچنین با کاهش پتانسیل آب، درصد و سرعت جوانهزنی کاهش یافت. با افزایش دما تا دمای 25 درجۀ سانتیگراد درصد و سرعت جوانهزنی افزایش و پس از آن کاهش یافت. با ارزیابی سه مدل رگرسیون غیرخطی شامل مدل دوتکهای، دندانمانند و بتا، مدل بتا به عنوان مدل برتر انتخاب و دماهای پایه، مطلوب و سقف به ترتیب 56/7، 98/23 و 40 درجۀ سانتیگراد و زمان بیولوژیک جوانهزنی در پتانسیل صفر (تیمار شاهد) 17/91 ساعت برآورد شد. دماهای کاردینال جوانهزنی بهطور معنادار تحت تأثیر پتانسیل آب قرار نگرفت، اما زمان بیولوژیک جوانهزنی به ازای کاهش یک مگاپاسکال پتانسیل آب، 64/17 ساعت افزایش یافت.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Using nonlinear regression models to quantify germination response of annual savory to temperature and water potential
نویسندگان [English]
- amirhasan khodabakhshi 1
- Behnam Kamkar 2
- nafiseh khalili 3
1 Former M.Sc. Student, Faculty of Plant Production, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Associate Proffessor, Faculty of Plant Production, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Former M.Sc. Student, Faculty of Plant Production, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
چکیده [English]
This study was conducted to quantify germination response of annual savory (Satureja hortensis L.) to temperature and water potential. For this purpose, seeds were exposed to different temperature (12, 15, 20, 25, 30, 35, 37 and 40°C) and water potential (zero, -0.1, -0.3, -0.5 and -0.7 MPa) treatments in Seed Research Lab., Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources in 2013. Results indicated that temperature and water potential and interacted effects had significant effect on maximum germination percentage, germination rate (reciprocal time to 50 percent germination), and time to 10, 50 and 90 percent germination. Along with water potential decrement, both germination percentage and rate decreased. With temperature increasing to optimum temperature, both germination percentage and rate increased, while it decreased from optimum temperature onward. Assessment of three nonlinear regression models including segmented, dent-like and beta models revealed that the last one was selected as the superior model. Based on the superior model (Beta), base, optimum and ceiling temperatures were estimated as 7.56, 23.98 and 40°C, respectively. Biological hours for control treatment (zero potential water) was calculated as 91.17 hours. Cardinal temperatures were not affected by water potential, but biological hours for germination was delayed as 17.64 hours per each unit water potential increment.
کلیدواژهها [English]
- Beta Model
- Biological time
- cardinal temperatures
- dent-like model
- Segmented model