مجید اسماعیلی زاده؛ اعظم لطفی؛ سید حسین میردهقان؛ محمد حسین شمشیری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری بر رنگیزه‌ها و ترکیبات بیوشیمیایی چهار رقم انگور (یاقوتی قرمز، عسکری، صاحبی و کشمشی سفید) پژوهشی با پنج تیمار آبیاری (3، 6، 9، 12و 15 روز در میان) در چهار تکرار به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 91-1390 در شرایط گلخانه‌ای در گلخانههای پژوهشی دانشکدة کشاورزی دانشگاه ولی عصر(عج) انجام گرفت. ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری بر رنگیزه‌ها و ترکیبات بیوشیمیایی چهار رقم انگور (یاقوتی قرمز، عسکری، صاحبی و کشمشی سفید) پژوهشی با پنج تیمار آبیاری (3، 6، 9، 12و 15 روز در میان) در چهار تکرار به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 91-1390 در شرایط گلخانه‌ای در گلخانههای پژوهشی دانشکدة کشاورزی دانشگاه ولی عصر(عج) انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که دور آبیاری بر عوامل فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام انگور اثرگذار بود. میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل برگ در هر چهار رقم با افزایش دور آبیاری کاهش یافت و بیشترین کاهش در دور آبیاری 15 روز در هر چهار رقم مشاهده شد. بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و میزان کاروتنوئید در رقم صاحبی و در دور آبیاری شش روز و کمترین میزان در رقم عسکری با دور آبیاری 15 روز مشاهده شد. میزان قند‌های محلول، ترکیبات فنلی و پرولین برگ در همة ارقام با افزایش دور آبیاری افزایش و محتوای آب نسبی برگ کاهش یافت. بیشترین میزان محتوای آب نسبی برگ و پرولین در رقم صاحبی و کمترین میزان محتوای آب نسبی برگ در ارقام عسکری و یاقوتی قرمز مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش به‌نظر می‌رسد رقم صاحبی نسبت به افزایش دور آبیاری متحمل‌‌تر از ارقام یاقوتی قرمز، عسکری و کشمشی سفید باشد.
دنیا طاری؛ اسعد رخزادی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی آثار تاریخ کاشت و هیدروپرایمینگ بر عملکرد دو رقم پنبه در سال 1392، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل نخست (A) تاریخ کاشت در سه سطح شامل 9 اردیبهشت، 23 اردیبهشت و 6 خرداد، عامل دوم (B) هیدروپرایمینگ در دو سطح شامل شاهد ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی آثار تاریخ کاشت و هیدروپرایمینگ بر عملکرد دو رقم پنبه در سال 1392، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل نخست (A) تاریخ کاشت در سه سطح شامل 9 اردیبهشت، 23 اردیبهشت و 6 خرداد، عامل دوم (B) هیدروپرایمینگ در دو سطح شامل شاهد (بدون پرایمینگ) و انجام هیدروپرایمینگ و عامل سوم (C) رقم در دو سطح شامل ارقام «پاک» و «ورامین» بود. نتایج نشان داد که انجام هیدروپرایمینگ در تاریخ کاشت نخست موجب افزایش معنادار عملکرد وش نسبت به شاهد شد، ولی با تأخیر در کاشت، عمل هیدروپرایمینگ اثری بر عملکرد وش نداشت. رقم «ورامین» نسبت به کاشت زودهنگام به خوبی پاسخ داد، به طوری که عملکرد وش آن در تاریخ کاشت نخست به‌طور معناداری بیشتر از رقم «پاک» بود ولی در تاریخهای کاشت دوم و سوم، دو رقم از لحاظ تولید وش با هم تفاوت معناداری نداشتند. تأخیر در کاشت و عدم پرایمینگ موجب افت معنادار درصد روغن در رقم «پاک» شد ولی اثری بر درصد روغن دانه رقم «ورامین» نداشت.
طاهره اردشیری؛ شاهرخ جهان بین
چکیده
به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو کود کلات آهن و روی بر عملکرد و خصوصیات زراعی کلزا رقم هیبرید هایولا 308 در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان رامهرمز استان خوزستان به‌صورت کرت‌های خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. آبیاری، عامل اصلی در سه سطح آبیاری در کل دورة رشد، قطع آبیاری در مرحله ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو کود کلات آهن و روی بر عملکرد و خصوصیات زراعی کلزا رقم هیبرید هایولا 308 در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان رامهرمز استان خوزستان به‌صورت کرت‌های خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. آبیاری، عامل اصلی در سه سطح آبیاری در کل دورة رشد، قطع آبیاری در مرحله ظهور جوانه گل و قطع آبیاری در مرحله تشکیل دانه و محلول‌پاشی در مراحل ابتدای ساقه‌رفتن و شروع گل‌دهی عامل فرعی در چهار سطح محلول‌پاشی با آب، محلول‌پاشی با نانو کلات روی، محلول‌پاشی با نانو کلات آهن و محلول‌پاشی با ترکیب نانو کلات روی و آهن (هرکدام با غلظت دو در هزار) بود. نتایج نشان داد قطع آبیاری در مراحل رشد زایشی عملکرد دانه (18 درصد)، وزن خشک گیاه (شش درصد) و شاخص برداشت (14 درصد) را کاهش داد. ارتفاع بوته و وزن هزاردانه تحت تأثیر برهمکنش تنش خشکی و محلول‌پاشی قرار گرفتند. بیشترین میزان درصد روغن دانه (2/45 درصد)، وزن هزار دانه (13/4 گرم) و ارتفاع گیاه (5/106 سانتیمتر) مربوط به تیمار آبیاری در کل دوره رشد و محلول‌پاشی ترکیبی نانو کود کلات روی و آهن بود. محلول‌پاشی نانو کود کلات آهن و روی باعث بهبود تحمل گیاه در شرایط تنش خشکی شد و عملکرد را نسبت به شاهد (هشت درصد) افزایش داد.
سیده عصمت هاشمی فدکی؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد؛ رقیه محمدپور وشوایی
چکیده
جایگزینی نهادههای شیمیایی با نهادههای بوم‌سازگار، به‌عنوان گامی به‌منظور گذار از کشاورزی رایج به پایدار، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی در سال 1394 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل، به‌صورت طرح کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش خشکی در چهار سطح 30، 50، 70 و 90 درصد رطوبت دردسترس ...
بیشتر
جایگزینی نهادههای شیمیایی با نهادههای بوم‌سازگار، به‌عنوان گامی به‌منظور گذار از کشاورزی رایج به پایدار، ضروری به‌نظر می‌رسد. در این راستا، آزمایشی در سال 1394 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل، به‌صورت طرح کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش خشکی در چهار سطح 30، 50، 70 و 90 درصد رطوبت دردسترس گیاه، عامل اصلی و کودهای نانو و نانوزیستی در چهار سطح، عامل فرعی در نظر گرفته شد. اثر اصلی تیمارهای کود، تنش خشکی و برهمکنش آنها بر تمامی صفات مورد بررسی معنادار شد. بیشترین مقدار رنگیزه‌های فتوسنتزی، وزن تر و خشک کاسبرگ در تیمار تنش خشکی 70 درصد رطوبت دردسترس و محلول‌پاشی کود نانوکلات آهن به‌دست آمد. بیشترین مقدار اسمولیت‌های آنتوسیانین، پرولین و کربوهیدرات به تیمار تنش خشکی 30 درصد رطوبت دردسترس و بیشترین محتوای نسبی آب برگ به تیمار آبیاری 90 درصد رطوبت قابل‌دسترس و محلول‌پاشی کود نانوکلات آهن تعلق داشت. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که بهترین تیمار مورد بررسی، تنش خشکی 70 درصد رطوبت در دسترس توأم با محلول‌پاشی کود نانوکلات آهن بود. محلول‌پاشی با کود نانوکلات آهن موجب تعدیل آثار تنش خشکی و افزایش کمّیت و کیفیّت کاسبرگ‌های چای ترش شد.
سمیه کرمی؛ هاشم هادی؛ مهدی تاجبخش شیشوان؛ سید علی محمد مدرس ثانوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و زئولیت بر کلروفیل، عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در دو سال زراعی 1392و 1393 انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد آب قابل استفاده و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل سطوح مختلف نیتروژن با چهار سطح صفر، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار و عامل سطوح مختلف زئولیت در دو سطح صفر و 10 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری، به‌ویژه آبیاری بعد از تخلیه 75 درصد آب قابل استفاده، منجر به کاهش کلروفیل (37 درصد)، عملکرد خشک علوفه (40 درصد)، ماده خشک قابل هضم (18 درصد)، پروتئین (17 درصد) و خاکستر (16 درصد)، ولی باعث افزایش الیاف شوینده در محلول خنثی (16 درصد) و اسیدی (7 درصد) نسبت به تیمار آبیاری شاهد شد. اما، کاربرد زئولیت در شرایط تنش کم آبیاری، منجر به افزایش محتوای کلروفیل، عملکرد خشک علوفه، ماده خشک قابل هضم، پروتئین و خاکستر و کاهش الیاف شوینده در محلول اسیدی و خنثی شد. در شرایط کمبود آب در خاک، همچنین در شرایط کاربرد زئولیت، مصرف بیش از 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن تأثیری در عملکرد علوفه خشک نداشت. بنابراین، در صورت استفاده از زئولیت، کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، برای به‌دست آوردن عملکرد علوفه مناسب و با کیفیت تاج خروس کافی است.
ابراهیم عابدی قشلاقی؛ ولی ربیعی؛ مالک قاسمی؛ فرهنگ رضوی؛ جواد فتاحی مقدم
چکیده
اطلاع از نیاز دمایی درختان میوه، آثار مهمی در تولید و تعیین نواحی مناسب برای پرورش آنها دارد. این پژوهش به روش قلمه‌های تک‌جوانه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکدة مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری در سال 95-1394 انجام شد. در این پژوهش نیاز سرمایی ارقام هایوارد، توموری و ژنوتیپ‌های طلایی نر و مادة کیوی، براساس ...
بیشتر
اطلاع از نیاز دمایی درختان میوه، آثار مهمی در تولید و تعیین نواحی مناسب برای پرورش آنها دارد. این پژوهش به روش قلمه‌های تک‌جوانه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکدة مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری در سال 95-1394 انجام شد. در این پژوهش نیاز سرمایی ارقام هایوارد، توموری و ژنوتیپ‌های طلایی نر و مادة کیوی، براساس مدل‌های ساعات سرمایی، یوتا و دینامیک و نیاز گرمایی به روش درجة ساعت رشد (GDH) بررسی شد. نتایج نشان داد که نیاز سرمایی جوانه‌های ژنوتیپ طلایی ماده و نر بهترتیب برابر با 480 و 585 ساعت سرما و برای ارقام هایوارد و توموری برابر با 692 ساعت سرما بود. مقدار نیاز گرمایی جوانة ارقام و ژنوتیپ‌ها از بین 2233 GDH در ژنوتیپ طلایی ماده تا 4066 GDH در جوانه‌های رقم هایوارد متغیر بود. نیاز سرمایی برای حداکثر گل‌دهی رقم هایوارد برابر با 966 ساعت سرما بود، در حالی‌که در رقم توموری و ژنوتیپ‌های طلایی نر و ماده نیاز سرمایی برای شکفتن جوانه‌های رویشی و گل‌دهی یکسان بوده و بهترتیب 692، 585 و 480 ساعت سرما بود. با تداوم دریافت سرما در جوانه‌ها، نیاز گرمایی برای شکفتن آنها کاهش یافت و همبستگی منفی و معنادار بین نیاز سرمایی و گرمایی برای شکفتن جوانه‌ها به‌دست آمد. با توجه به نیاز سرمایی کم ژنوتیپ‌های طلایی نر و ماده، به‌نظر می‌رسد که شرایط اقلیمی در پراکندگی منطقة کشت آنها محدود‌کننده نباشد. تصور می‌شود که مدل‌های یوتا و دینامیک برای ارزیابی نیاز سرمایی مناسب‌تر از مدل ساعتی باشند.
حسین صادقی؛ مونا کربلائی علی؛ حمید هادی زاده فیروزجایی
چکیده
لایمکوآت هیبرید سیتروفورچونلایی است که از تلاقی کامکوآت و لیمو آب شیرازی یا کیلایم به وجود آمده است. آب میوة آن با داشتن ویتامین ث و اسیدیته بالا، مشابه آب لیموی عمانی است. این ویژگیها، همراه با مقاومت نسبی به سرما باعث شده که به کشت و کار آن در مناطق شمالی توجه شود؛ زیرا در شرایط آب و هوایی مازندران لیموترش‌ها با خطر سرمازدگی ...
بیشتر
لایمکوآت هیبرید سیتروفورچونلایی است که از تلاقی کامکوآت و لیمو آب شیرازی یا کیلایم به وجود آمده است. آب میوة آن با داشتن ویتامین ث و اسیدیته بالا، مشابه آب لیموی عمانی است. این ویژگیها، همراه با مقاومت نسبی به سرما باعث شده که به کشت و کار آن در مناطق شمالی توجه شود؛ زیرا در شرایط آب و هوایی مازندران لیموترش‌ها با خطر سرمازدگی روبه‌رو هستند. پایه‌ها بسیاری از صفات پیوندک (رقم) مانند قدرت رشد، مقاومت به تنشها، عملکرد و کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار میدهند. بنابراین، این آزمایش به‌منظور بررسی تأثیر پایه‌های نارنج، سیترنج و سیتروملو بر رشد رویشی، اندازة درخت و جذب عناصر معدنی لایمکوآت در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تکرار انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نهالهای لایمکوآت روی پایه‌های نارنج (91 سانتیمتر) و سیترنج (90 سانتیمتر) با رشد عمودی، ارتفاع بیشتری دارد. اما بیشترین قطر نهال (07/7 میلی‌متر) بر پایة سیترنج مشاهده شد. با این وجود، نهالها روی پایة سیتروملو بیشترین شاخة جانبی (8/5 عدد) را تولید کردند. بیشترین درصد آب نسبی برگها روی پایة نارنج (84/62 درصد) و کمترین آن روی پایة سیترنج (60/54 درصد) ملاحظه شد. بیشترین میزان کلروفیل (84/4 میلی‌گرم در صد گرم) هم در برگهای لایمکوآت روی پایة سیترنج وجود داشت.تمام پایه‌ها در جذب ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم و آهن اختلاف زیادی نداشتند، ولی قابلیت جذب منیزیم و منگنز در سیتروملو کمتر از سایر پایه‌ها بود. براساس نتایج پژوهش حاضر، پایة سیترنج میتواند پایة مناسبی برای لایم کوآت در شرایط آب و هوایی مازندران باشد.
محمد حسین لباسچی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ مریم مکی‌زاده تفتی؛ سمانه اسدی صنم
چکیده
به‌منظور تشخیص مناسب‌ترین مکان و تراکم کشت آویشن باغی در شرایط دیم، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هفت استان کشور انجام شد. عوامل مورد بررسی در آزمایش شامل تراکم (4، 6 و 8 بوته در مترمربع)، زمان (سال اول و دوم پس از کشت) و مکان (تهران، خراسانشمالی، اصفهان، کردستان، کرمانشاه، گیلان و ...
بیشتر
به‌منظور تشخیص مناسب‌ترین مکان و تراکم کشت آویشن باغی در شرایط دیم، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هفت استان کشور انجام شد. عوامل مورد بررسی در آزمایش شامل تراکم (4، 6 و 8 بوته در مترمربع)، زمان (سال اول و دوم پس از کشت) و مکان (تهران، خراسانشمالی، اصفهان، کردستان، کرمانشاه، گیلان و آذربایجان شرقی) بود. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع، قطر تاجپوشش، عملکرد مادة خشک اندام هوایی، بازده اسانس و عملکرد اسانس در مرحلة گل‌دهی کامل بود. نتایج نشان داد که برهمکنش تراکم، مکان و سال بر همة ویژگی‌های مورد مطالعه معنادار بود. بیشترین عملکرد مادة خشک (1734 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (84/16 کیلوگرم در هکتار) اندامهای هوایی در تراکم 8 بوته در مترمربع در گیلان به‌دست آمد. بیشترین درصد اسانس (96/1 درصد) به اصفهان و کمترین درصد آن (50/0 درصد) به آذربایجانشرقی تعلق داشت. در کل، به‌نظر می‌رسد که کشت آویشن باغی در تراکم‌های بالا میتواند به تولید بیشتر ماده خشک و عملکرد اسانس در شرایط دیم کشور بیانجامد.
حمید احمدی علیپور؛ افشین سلطانی؛ حسین کاظمی؛ علیرضا نه بندانی
چکیده
گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است. یکی از راههای افزایش تولید، کاهش خلأ عملکرد است. در این راستا با استفاده از مدل شبیهسازی SSM-Wheat[1] و نرم‌افزار GIS[2] میزان تولید و خلأ عملکرد گندم در استان گلستان بررسی شد. بدین منظور، عملکرد بالقوه در شرایط آبی و دیم در سطح استان شبیهسازی و پهنهبندی ...
بیشتر
گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است. یکی از راههای افزایش تولید، کاهش خلأ عملکرد است. در این راستا با استفاده از مدل شبیهسازی SSM-Wheat[1] و نرم‌افزار GIS[2] میزان تولید و خلأ عملکرد گندم در استان گلستان بررسی شد. بدین منظور، عملکرد بالقوه در شرایط آبی و دیم در سطح استان شبیهسازی و پهنهبندی عملکرد پتانسیل در محیط GIS انجام شد و سپس خلأ عملکرد و خلأ تولید نیز در شرایط آبی و دیم محاسبه شد. نتایج نشان داد که با ارقام گندم مورد ارزیابی و روش‌های فعلی زراعی، میانگین عملکرد بالقوة گندم آبی و دیم بهترتیب 8140 و 4930 کیلوگرم در هکتار است. همچنین تولید پتانسیل در شرایط آبی و دیم در استان برابر با 35/1 و 11/1 میلیون تن (جمع 469/2 میلیون تن) به‌دست آمد. در صورت شناسایی و رفع عوامل ایجاد کنندة خلأ عملکرد در استان، مقدار کل تولید گندم از حدود یک میلیون تن فعلی (میانگین 10 سال اخیر) به 97/1 میلیون تن قابل افزایش است. براساس نتایج در استان گلستان، مهمترین عوامل ایجاد کنندة خلأ عملکرد گندم با ارقام و مدیریت‌های زراعی فعلی، مدیریت نادرست آبیاری، نامناسب بودن ارقام مورد کشت و استفادة نامناسب از کودهای پایه، سرک و کم‌مصرف است و برای رفع خلأ عملکرد، مصرف 165 تا 215 کیلوگرم بذر در هکتار، استفاده از بذرهای گواهی شده ارقام مناسب برای کشت آبی و دیم، مصرف حداقل 50 کیلوگرم کود فسفر (معادل P2O5) در هنگام کشت، مصرف حداقل 95 کیلوگرم کود نیتروژن خالص در هکتار و یکپارچه‌سازی مزارع پیشنهاد می‌شوند. [1]. Simple Simulation Model Wheat [2]. Geographic information system
آرزو پراور؛ سعیده ملکی فراهانی؛ علیرضا رضازاده
چکیده
به‌منظور مطالعة تأثیر پیری کنترل شده بر پارامترهای جوانه‌زنی، پراکسیداسیون غشاء و فعالیت آنتی‌اکسیدانی بذرهای تنش‌دیدة بالنگو، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل چهار عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد اجرا شد. بالنگو شهری ((Lallementia iberica و شیرازی (Lallemantia royleana)، در سه سطح تنش رطوبتی (شاهد، ملایم و ...
بیشتر
به‌منظور مطالعة تأثیر پیری کنترل شده بر پارامترهای جوانه‌زنی، پراکسیداسیون غشاء و فعالیت آنتی‌اکسیدانی بذرهای تنش‌دیدة بالنگو، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل چهار عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد اجرا شد. بالنگو شهری ((Lallementia iberica و شیرازی (Lallemantia royleana)، در سه سطح تنش رطوبتی (شاهد، ملایم و شدید) در زمان تشکیل بذر قرار گرفتند و برای بررسی بنیه بذر، آزمون پیری کنترل‌شده روی بذرهای حاصل در زمان‌های مختلف (24 و 48 ساعت) و رطوبت‌های متفاوت بذر (5، 15 و 25 درصد) انجام شد. اثر متقابل گونه، تنش رطوبتی در زمان تشکیل بذر، مدت زمان و رطوبت اعمال شده به‌منظور فرسودگی کنترل شده بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان جوانه‌زنی، پراکسیداسیون غشاء و فعالیت آنزیم کاتالاز معنادار بود. افزایش درصد، سرعت جوانه‌زنی و متوسط زمان جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم کاتالاز و کاهش پراکسیداسیون غشاء در بذرهای تنش‌دیدة بالنگو شیرازی و افزایش پراکسیداسیون غشاء، درصد و سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم کاتالاز در بذرهای تنش‌دیدة بالنگو شهری مشاهده شد. بذرهای حاصل از پایة مادری تنش‌دیدة بالنگو شهری نسبت به بذرهای حاصل از پایة مادری تنش‌دیدة بالنگو شیرازی بیشتر تحت تأثیر آثار منفی پیری قرار گرفت.
بابک پیکرستان؛ مهرداد یارنیا؛ حمید مدنی؛ ورهرام رشیدی؛ حسین حیدری شریف آباد
چکیده
به‌منظور بررسی عملکرد و محتوای دانة دو هیبرید ذرت شیرین چیس و چلنجر در شرایط کم‌آبیاری و محلول‌پاشی با ترکیبات حاوی عنصر روی، آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال‌های 1393و 1394 انجام شد. تیمار الگوی آبیاری در کرت‌های ...
بیشتر
به‌منظور بررسی عملکرد و محتوای دانة دو هیبرید ذرت شیرین چیس و چلنجر در شرایط کم‌آبیاری و محلول‌پاشی با ترکیبات حاوی عنصر روی، آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال‌های 1393و 1394 انجام شد. تیمار الگوی آبیاری در کرت‌های اصلی شامل آبیاری کامل مزرعه یا تمامی جویچه‌ها (شاهد)، آبیاری یک‌درمیان جویچه‌ها، آبیاری یک‌درمیان متناوب جویچه‌ها و در کرت‌های فرعی تیمار محلول‌پاشی با عنصر روی شامل عدم محلول‌پاشی (شاهد)، کاربرد سولفات روی زینک درآپ (دو در هزار لیتر)، کاربرد سولفات روی زینک فست (دو در هزار لیتر) و دو هیبرید ذرت به‌صورت فاکتوریل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تأثیر الگوهای آبیاری، محلول‌پاشی روی، رقم و برهمکنش آنها برعملکرد دانه، پروتئین دانه، روغن دانه، رطوبت دانه و پرولین برگ در سطح احتمال 1 درصد معنادار بود. بالاترین میزان پرولین درروش آبیاری یک‌درمیان با میزان 21/30 میلی‌گرم بر گرم مشاهده شد که تفاوت معنادار 86/39 درصد نسبت به روش آبیاری شاهد با میزان 60/21 میلی‌گرم بر گرم داشت. بالاترین میزان روی در دانه در تیمار کاربرد زینک فست به میزان 50/28 میلی‌گرم بر گرم مشاهده شد در حالی که در تیمار عدم کاربرد روی این میزان به 09/18 میلی‌گرم بر گرم کاهش یافت. یعنی 54/57 درصد افت نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق، در شرایط کم‌آبی، استفاده از الگوی آبیاری تناوبی و محلول‌پاشی با زینک فست در تولید ذرت شیرین رقم چلنجر توصیه می‌شود.
برزو کازرانی؛ سعید نواب پور؛ حسین صبوری؛ سیده ساناز رمضانپور؛ خلیل زینلی نژاد؛ علی اسکندری
چکیده
به‌منظور تعیین بهترین شاخص‌های گزینش برای تسهیل عمل انتخاب در مرحلة زایشی 96 لاین جهش‌یافتة (M2) برنج در شرایط متفاوت رطوبتی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در دو محیط، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1395 اجرا شد. بررسی درصد کاهش میانگین صفات در اثر تنش خشکی، نشان داد که بیشترین آسیب ناشی از تنش خشکی ...
بیشتر
به‌منظور تعیین بهترین شاخص‌های گزینش برای تسهیل عمل انتخاب در مرحلة زایشی 96 لاین جهش‌یافتة (M2) برنج در شرایط متفاوت رطوبتی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در دو محیط، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1395 اجرا شد. بررسی درصد کاهش میانگین صفات در اثر تنش خشکی، نشان داد که بیشترین آسیب ناشی از تنش خشکی به‌دلیل کاهش تعداد دانه پر، تعداد پنجه و وزن هزار دانه بود. رگرسیون مرحله‌ای نشان داد که در شرایط غرقاب بهترتیب صفات وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه پر، تعداد روز تا گل‌دهی، میزان لوله‌شدن برگ پرچم، تعداد پنجه و طول خوشه و در شرایط تنش خشکی بهترتیب صفات وزن هزار دانه، تعداد روز تا گل‌دهی، ارتفاع بوته، درصد باروری، طول خوشه، میزان سوختگی برگ پرچم و تعداد پنجه، ویژگی‌های مهم و تأثیرگذار بر عملکرد دانه وارد مدل نهایی رگرسیون چند متغیره شدند. ارزیابی میزان آثار مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد دانه، از روش تجزیة علیت نشان داد که در شرایط غرقاب، وزن هزار دانه به‌دلیل اثر مستقیم و بالا و تعداد دانه پر به‌دلیل اثر غیرمستقیم از طریق وزن هزار دانه می‌تواندبه‌عنوان مهمترین صفات برای افزایش عملکرد دانه، کانون توجه قرار گیرد. در شرایط خشکی صفات وزن هزار دانه و درصد باروری به‌عنوان معیار انتخاب برای بهبود عملکرد دانه معرفی می‌شوند.
نبی خلیلی اقدم؛ روژان حسنی؛ تورج میرمحمودی
چکیده
فراتحلیل[1] علم تحلیل آماری، مجموعه‌ای بزرگ از نتایج آماری مربوط به مطالعات مختلف به‌منظور یکپارچه‌سازی یافته‌های آن است. در این مطالعه اثر برخی عملیات زراعی شامل خاک‌ورزی، سطوح کود نیتروژن، تنش شوری، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ، هورموپرایمینگ و پرایمینگ فیزیکی بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت گندم به‌روش فراتحلیل ...
بیشتر
فراتحلیل[1] علم تحلیل آماری، مجموعه‌ای بزرگ از نتایج آماری مربوط به مطالعات مختلف به‌منظور یکپارچه‌سازی یافته‌های آن است. در این مطالعه اثر برخی عملیات زراعی شامل خاک‌ورزی، سطوح کود نیتروژن، تنش شوری، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ، هورموپرایمینگ و پرایمینگ فیزیکی بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت گندم به‌روش فراتحلیل با رویکرد هدگز[2] آزمون شد. به این منظور در تحقیقاتی که در آنها تیمارهای مختلف در مقابل شاهد مقایسه شدند، پس از وزندهی مقادیر صفات در هر تیمار، اندازة آثار، نسبت واکنش و حدود اطمینان آن تخمین زده شد. نتایج فراتحلیل نشان داد که استفاده از کود نیتروژن در مقادیر 50-250 کیلوگرم در هکتار در کشت گندم باعث افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در سطح 125-150 کیلوگرم در هکتار و بالاترین شاخص برداشت نیز در سطح 230-250 کیلوگرم در هکتار مشاهد شد. خاک‌ورزی ثانویه نیز نسبت به خاک‌ورزی رایج در هر دو اراضی دیم و آبی باعث افت عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد که این کاهش در اراضی دیم مشهودتر بود. کمترین (15/21 درصد) و بیشترین (41/76 درصدی) افت تولید گندم (عملکرد دانه) نیز در شوری4-6 و 12-16 دسیزیمنس بر متر در ثانیه حاصل شد. همچنین، نتایج نشان داد که هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ و هورموپرایمینگ باعث افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بهترتیب به میزان 16، 23، 19 و 30، 24، 25 و 50، 59 و 1درصدی شده است. ضمن اینکه پرایمینگ فیزیکی تأثیر قابل ملاحظهای (غیرمعنادار) بر صفات مورد مطالعه نداشت و فقط به افزایش عملکرد دانه در حدود 3 درصد انجامید. نتایج بهطورکلی بر مصرف 125-150 کیلوگرم در هکتار کود ازته، دقت بیشتر در نتایج جایگزینی ادوات خاک‌ورزی ثانویه با ادوات خاک‌ورزی رایج در اراضی دیم، توصیه به کشت در خاک‌ها یا آبیاری با آب‌های کمتر از 4 دسی زیمنس بر متر بر ثانیه و آثار مثبت هورمو، هیدرو و اسموپرایمینگ بر تولید گندم، ضمن بیان توانایی فراتحلیل در شناسایی و نهایی کردن آثار مثبت یا منفی عوامل مهم و مؤثر بر تولید تأکید دارد.
[1]. Meta-analysis
[2]. Hedges
حسین نظری ناسی؛ رضا امیرنیا؛ محمد رضا زردشتی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوی رطوبت نسبی آب برگ و عملکرد دانه کدوی پوست کاغذی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشاتی به مدت دو سال در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. این آزمایش به‌صورت کرن‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار تنش خشکی به‌عنوان عامل اصلی در 4 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی بر رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوی رطوبت نسبی آب برگ و عملکرد دانه کدوی پوست کاغذی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشاتی به مدت دو سال در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. این آزمایش به‌صورت کرن‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار تنش خشکی به‌عنوان عامل اصلی در 4 سطح (شامل تیمارهای بدون تنش (شاهد)، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید) و کودهای زیستی به‌عنوان عامل فرعی در 4 سطح (شامل تیمارهای بدون کاربرد کود زیستی (شاهد)، نیتروکسین، مایکوریزا و تیوباسیلوس) بودند. نتایج تجزیة واریانس مرکب نشان داد که اثر متقابل رژیم‌های رطوبتی و کودهای زیستی در صفات کلروفیل a، b و عملکرد دانه معنادار بود. تیمارهای نیتروکسین و مایکوریزا در شرایط تنش شدید خشکی غلظت کلروفیل a را بهترتیب 78/15 و 21 درصد و غلظت کلروفیل b را بهترتیب 40 و 47 درصد نسبت به عدم کاربرد کود زیستی افزایش دادند. فقط تیمار مایکوریزا تأثیر مثبت و معناداری در میزان کارتنوئید و محتوای رطوبت نسبی آب برگ داشت (بهترتیب 19 و 58/5 درصد افزایش در مقایسه با عدم تلقیح). با توجه به تأثیر مثبت تیمار نیتروکسین در افزایش عملکرد دانه (بهترتیب تحت شرایط تنش متوسط و شدید خشکی، 13 و 6/12 درصد عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد)، پایین بودن هزینة تهیه و سهولت کاربرد آن، استفاده از تیمار مذکور قابل‌توصیه است.
آیدین خدایی جوقان؛ مجید آقاعلیخانی؛ مجید غلامحسینی؛ رضا عطایی؛ علی سروش زاده؛ امیر قلاوند
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف حاصلخیزی خاک بر عملکرد و صفات کیفی آفتابگردان (Helianthus annus L.) رقم آذرگل، تحت رژیم‌های متفاوت آبیاری، در سال‌های 1391 و 1392 در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. سه رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از مصرف 30، ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف حاصلخیزی خاک بر عملکرد و صفات کیفی آفتابگردان (Helianthus annus L.) رقم آذرگل، تحت رژیم‌های متفاوت آبیاری، در سال‌های 1391 و 1392 در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. سه رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از مصرف 30، 50 و 70 درصد رطوبت قابل استفاده در عمق توسعة ریشه، به‌عنوان عامل اصلی و هشت تیمار کودی شامل تأمین کامل نیتروژن گیاه ازطریق کود شیمیایی اوره، کود شیمیایی اوره+کود دامی، زئوکمپوست ورمی‌کمپوست، زئوپونیکس، زئوکمپوست + ورمی‌کمپوست، زئوکمپوست + زئوپونیکس، ورمی‌کمپوست + زئوپونیکس، عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب (آبیاری پس از مصرف 30 درصد رطوبت قابل استفاده) بیشینة عملکرد دانه به‌عنوان مهمترین صفت بررسی‌شده از تیمارهای آلی ترکیبی به‌دست آمد. در شرایط تنش کم‌آبی (آبیاری پس از مصرف 50 و 70 درصد رطوبت قابل استفاده) تیمارهای آلی دارای زئولیت بیشتر (زئوکمپوست، زئوپونیکس و زئوکمپوست + زئوپونیکس) عملکرد دانة بهتری را حاصل کردند. در شرایط تنش کم‌آبی شدید (آبیاری پس از مصرف 70 درصد رطوبت قابل استفاده) تیمارهای آلی دارای زئولیت بیشتر شامل زئوکمپوست، زئوپونیکس و زئوکمپوست + زئوپونیکس در مقایسه با تیمار شیمیایی بهترتیب درصد روغن را 8، 9 و 13 درصد در سال نخست 13، 10 و 12 درصد در سال دوم افزایش دادند. کاربرد تیمارهای کود آلی با افزایش میزان اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک دانه سبب افزایش کیفیت روغن دانة آفتابگردان شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که با کاربرد ترکیبی کودهای آلی فرآوری شده مانند ورمی‌کمپوست، زئوکمپوست و زئوپونیکس در زراعت آفتابگردان علاوه بر تولید محصولی سالم با عملکردی قابل قبول، می‌توان مصرف کودهای شیمیایی را نیز کاهش داد.
خدیجه شهسوارپور لنده؛ همت اله پیردشتی؛ اسماعیل بخشنده
چکیده
به‌منظور بررسی اثر باکتری بومی فزآینده رشد Enterobacter sp. بر برخی صفات رویشی و عملکرد شلتوک برنج (رقم ’طارم هاشمی‘) آزمایشی در یکی از مزارع روستای آقاملک شهرستان بابل در سال 1395 انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل شش سطح کود سولفات پتاسیم (0، 25، 50، 75، 100 و 125 کیلوگرم ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر باکتری بومی فزآینده رشد Enterobacter sp. بر برخی صفات رویشی و عملکرد شلتوک برنج (رقم ’طارم هاشمی‘) آزمایشی در یکی از مزارع روستای آقاملک شهرستان بابل در سال 1395 انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل شش سطح کود سولفات پتاسیم (0، 25، 50، 75، 100 و 125 کیلوگرم در هکتار)، در کرت اصلی و روش‌های تلقیح در چهار سطح (عدم تلقیح بذر یا نشاء به‌عنوان تیمار شاهد، تلقیح بذر در خزانه، تلقیح ریشه نشاء و تلقیح همزمان بذر در خزانه و ریشه نشاء) در کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد که روش‌های مختلف تلقیح موجب افزایش ارتفاع بوته (25/1-54/2 درصد)، تعداد پنجه (7/11-5/16 درصد)، تعداد برگ در کپه (5/12-2/14 درصد)، شاخص سطح برگ (16/7-9/17 درصد) و عملکرد شلتوک (6/14-8/19 درصد) و تسریع وقوع مرحله گرده‌افشانی حدود یک روز نسبت به شاهد شدند. در این آزمایش، آثار اصلی بر صفات مورد مطالعه معنادار و اثر متقابل تیمارها غیرمعنادار بود. روش تلقیح توأم بذر در خزانه و ریشه نشاء با باکتری بر روش‌های دیگر برتری داشت. همچنین، با مصرف کود پتاسیم از صفر تا 125 کیلوگرم در هکتار مقدار تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌ویژه عملکرد شلتوک (2/18 درصد بیشتر از شاهد) افزایش یافت. درنتیجه، کاربرد باکتری و مصرف کود پتاسیم به‌طور جداگانه از طریق بهبود صفات رویشی به‌ویژه تعداد پنجه و تعداد برگ، به افزایش شاخص سطح برگ منجر شد. از جمله مؤلفه‌های مهم در جذب نور و تأثیرگذار بر میزان کارایی فتوسنتز است و بدین ترتیب سبب بهبود عملکرد برنج شد.
علیرضا ٍعفتی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
این آزمایش با هدف بهینه‌سازی تکثیر تمشک سیاه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با عامل نخست شامل ارقام (بی‌خار معمولی، بی‌خار اولیه، خاردار زودرس و خاردار میانرس) حاصل از کلکسیون تمشک، عامل دوم قطر قلمه ریشه (2-3 و 3-5 میلی‌متر) و عامل سوم طول قلمه ریشه (6، 8، 10 و 12 سانتیمتر)، در هفت تکرار در اسفند 1395 صورت گرفت. بعد از سه ...
بیشتر
این آزمایش با هدف بهینه‌سازی تکثیر تمشک سیاه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با عامل نخست شامل ارقام (بی‌خار معمولی، بی‌خار اولیه، خاردار زودرس و خاردار میانرس) حاصل از کلکسیون تمشک، عامل دوم قطر قلمه ریشه (2-3 و 3-5 میلی‌متر) و عامل سوم طول قلمه ریشه (6، 8، 10 و 12 سانتیمتر)، در هفت تکرار در اسفند 1395 صورت گرفت. بعد از سه ماه نگهداری قلمه‌ها در ماسه مرطوب و زیر سایه، صفات ریشه‌دهی و رشد حاصل از آن اندازه‌گیری شد. نتایج ریشه‌دهی قلمه ریشه در ارقام خاردار و بی‌خار نشان داد که رقم خاردار میانرس، قطر 2-3 میلی‌متر و طول 12 سانتیمتر بیشترین طول ریشه را در گره نزدپاهنگ با میانگین 43/123 میلی‌متر داشت. ارقام بی‌خار معمولی و اولیه در طول 12 سانتیمتر در هر دو قطر با میانگین 42/71 درصد بیشترین درصد ریشه‌زایی را دارا بودند و اختلاف معناداری با سایر تیمارها داشتند. ارقام بی‌خار در مقایسه با خاردار، به‌طور معناداری از درصد زنده‌مانی (3/77 درصد) بهتری برخوردار بود. درحالی‌که طول ریشه کمتر (8/51 سانتیمتر) و ساقه کوتاه‌تری (07/46 سانتیمتر) داشت. در رقم‌های بی‌خار، بیشترین درصد زنده‌مانی را بی‌خار معمولی و در بین خاردارها، رقم خاردار زودرس (58/64 درصد) ثبت کرد. نتایج نشان داد که قطر 3-5 میلی‌متر و طول 10 و 12 سانتیمتر تأثیر معناداری در افزایش ریشه‌زایی قلمه‌ها داشت. تفاوت ژنتیکی ارقام و میزان ذخیره مواد غذایی قلمه‌ها، باید در تکثیر تمشک سیاه با قلمه ریشه مدنظر قرار بگیرد.
اکرم مهدوی خرمی؛ جعفر مسعود سینکی؛ مجید امینی دهقی؛ شهرام رضوان؛ علی دماوندی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی، بیولوژیک و نانو بر عملکرد و کیفیت (میزان روغن و پروتئین) دانة کنجد در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شاهد در سال 95-1394 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل، آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در BBCH 75 و 65 (کدهایی برای فنولوژیک گیاه که ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی، بیولوژیک و نانو بر عملکرد و کیفیت (میزان روغن و پروتئین) دانة کنجد در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شاهد در سال 95-1394 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل، آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در BBCH 75 و 65 (کدهایی برای فنولوژیک گیاه که بهترتیب معادل 50 درصد گل‌دهی و دانه‌بندی است) در کرت‌های اصلی و ترکیب‌های مختلف نیتروژن (نیتروکسین، اوره و تلفیق 50 درصد اوره و نیتروکسین) و ترکیب‌های مختلف پتاسیم (عدم مصرف، محلول‌پاشی نانو پتاسیم (2 در هزار)، مصرف آبی دی‌اکسید پتاسیم (2 لیتر در هکتار) و مصرف خاکی نانو پتاسیم (2 کیلوگرم در هکتار) در کرت‌های فرعی قرار داشتند. بیشترین تعداد کپسول در بوته، در آبیاری تا 50 درصد دانه‌بندی و مصرف اوره به همراه محلول‌پاشی نانو کلات پتاسیم (26/19 عدد) بود. بالاترین عملکرد دانه و همچنین عملکرد و درصد پروتئین در آبیاری تا 50 درصد دانه‌بندی در شرایط عدم استفاده از کود پتاسیم و کاربرد نیتروکسین (به ترتیب 5/1340، 53/276 کیلوگرم در هکتار و 5/20 درصد) حاصل شد. بیشترین درصد و عملکرد روغن در آبیاری تا 50 درصد گل‌دهی، و محلول‌پاشی نانو کلات پتاسیم به همراه سیستم تلفیقی 50 درصد کود اوره به اضافة کود نیتروکسین بهترتیب با میانگین 96/47 درصد و 46/550 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. استفاده از کود بیولوژیک نیتروکسین و محلول‌پاشی نانو کلات پتاسیم در شرایط قطع آبیاری در 50 درصد دانه‌بندی، باعث افزایش عملکرد دانه (حدود 15 درصد نسبت به شاهد) و همچنین بهبود صفات کیفی دانه کنجد شد.
نجیب الله ابراهیمی؛ بنیامین ترابی؛ افشین سلطانی؛ ابراهیم زینلی
چکیده
برای آنالیز رشد گیاه در طول فصل رشد به داده‌های سطح برگ و تجمع مادة خشک نیاز است. استفاده از مدل‌های رگرسیون غیرخطی مثل بتا، لجستیک، گمپرتز، ریچاردز، نمایی‌خطی‌بریده و نمایی‌خطی‌متقارن به‌دلیل داشتن پارامتر‌هایی با مفهوم فیزیولوژیک در آنالیز رشد درحال گسترش هستند. هدف از انجام تحقیق حاضر، ارزیابی مدل‌های رگرسیونی غیرخطی مختلف، ...
بیشتر
برای آنالیز رشد گیاه در طول فصل رشد به داده‌های سطح برگ و تجمع مادة خشک نیاز است. استفاده از مدل‌های رگرسیون غیرخطی مثل بتا، لجستیک، گمپرتز، ریچاردز، نمایی‌خطی‌بریده و نمایی‌خطی‌متقارن به‌دلیل داشتن پارامتر‌هایی با مفهوم فیزیولوژیک در آنالیز رشد درحال گسترش هستند. هدف از انجام تحقیق حاضر، ارزیابی مدل‌های رگرسیونی غیرخطی مختلف، برای بررسی روند شاخص سطح برگ و تولید ماده خشک و برآورد پارامترهای مربوط به آنالیز رشد است. مطالعه روی گیاه باقلا رقم «برکت» به‌صورت طرح اسپلیت - پلات در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی، با سه تاریخ کاشت و چهار تراکم در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. معیار AICc نشان داد که مدل بتا نسبت به مدل لجستیک برای داده‌های سطح برگ برازش بهتری داشت. طبق این مدل در تراکم‌های مختلف LAImax بین 3/2 تا 3/5، tm بین 9/131 تا 2/144 و te بین 7/158 تا 5/163 روز پس از کاشت متغیر بود. معیار AICc برای داده‌های تولید ماده خشک نشان داد که مدل بتا نسبت به مدل‌های گمپرتز و لجستیک در ارزیابی روند تولید ماده خشک بهتر بود. طبق این مدل Wmax در تراکم‌های مختلف بین 1/725 تا 3/1484 گرم در مترمربع، tm بین 3/138 تا 4/146 و te بین 6/162 تا 0/179 روز پس از کاشت متغیر بود. نتایج نشان داد عملکرد دانه از 231 تا 2744 گرم در مترمربع متغیر بود و با افزایش تراکم در هر تاریخ کاشت عملکرد دانه روند افزایشی نشان داد. تغییرات عملکرد تحت تأثیر مستقیم حداکثر شاخص سطح برگ، حداکثر تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول قرار گرفت..
بیژن مهرگان؛ صادق موسوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سیلیسیم در کاهش آثار خشکی، روی ژنوتیپ‌های «برگ موجی» و «برگ صاف» گیاه آلترنانترا (Alternantherarepens L.) انجام گرفت. آزمایش به‌صورت گلدانی، با ترکیب مساوی از خاک، ماسه و کود حیوانی و به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شش تکرار انجام شد. بعد از استقرار گیاهان، تیمار سیلیسیم در سه سطح صفر، ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سیلیسیم در کاهش آثار خشکی، روی ژنوتیپ‌های «برگ موجی» و «برگ صاف» گیاه آلترنانترا (Alternantherarepens L.) انجام گرفت. آزمایش به‌صورت گلدانی، با ترکیب مساوی از خاک، ماسه و کود حیوانی و به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شش تکرار انجام شد. بعد از استقرار گیاهان، تیمار سیلیسیم در سه سطح صفر، 1 و 2 میلی‌مولار، یک هفته قبل از شروع تنش خشکی و سپس تنش خشکی در سه سطح 90، 75 و 55 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. تیمار سیلیسیم به‌صورت هفتهای انجام گرفت. پس از گذشت 12 هفته از اعمال تیمارها، نمونهبرداری صورت گرفت. نتایج تجزیة واریانس نشان داد افزایش خشکی به‌طور معناداری بر تمامی صفات مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه، قطر ساقه و قطر ریشه)، رویشی و فیزیولوژیکی (نشت الکترولیت، محتوای نسبی آب برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه) و بیوشیمیایی (کلروفیل a، b و کل، پرولین و آنتوسیانین) تأثیر داشت. در حالی‌که کاربرد سیلیسیم آثار تنش را تعدیل کرد، بهطوریکه در همة سطوح خشکی تیمار سیلیسیم به‌ویژه با غلظت دو میلی‌مولار باعث افزایش رشد، وزن خشک گیاه و شاخص مقاومت به تنش شد. در این مطالعه نشت یونی که شاخصی از یکپارچگی غشاء سلولی است با کاربرد سیلیسیم در سطوح بالای تنش خشکی کاهش یافت. نتایج مطالعة حاضر نشان داد دو ژنوتیپ مطالعه‌شدة آلترنانترا، تحمل متفاوتی به تنش خشکی دارند. در این مطالعه ژنوتیپ «برگ موجی» نسبت به «برگ صاف» متحمل‌‌تر بود. بنابراین، در مناطقی که آب کمتری در دسترس است، می‌توان آن را در فضاهای سبز کشت کرد.