نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

این پژوهش به‏منظور بررسی آثار تاریخ کاشت و هیدروپرایمینگ بر عملکرد دو رقم پنبه در سال 1392، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل نخست (A) تاریخ کاشت در سه سطح شامل 9 اردیبهشت، 23 اردیبهشت و 6 خرداد، عامل دوم (B) هیدروپرایمینگ در دو سطح شامل شاهد (بدون پرایمینگ) و انجام هیدروپرایمینگ و عامل سوم (C) رقم در دو سطح شامل ارقام «پاک» و «ورامین» بود. نتایج نشان داد که انجام هیدروپرایمینگ در تاریخ کاشت نخست موجب افزایش معنا‏دار عملکرد وش نسبت به شاهد شد، ولی با تأخیر در کاشت، عمل هیدروپرایمینگ اثری بر عملکرد وش نداشت. رقم «ورامین» نسبت به کاشت زودهنگام به خوبی پاسخ داد، به طوری که عملکرد وش آن در تاریخ کاشت نخست به‌طور معناداری بیشتر از رقم «پاک» بود ولی در تاریخ‌های کاشت دوم و سوم، دو رقم از لحاظ تولید وش با هم تفاوت معنا‌داری نداشتند. تأخیر در کاشت و عدم پرایمینگ موجب افت معنادار درصد روغن در رقم «پاک» شد ولی اثری بر درصد روغن دانه رقم «ورامین» نداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of hydropriming and sowing date on seed cotton yield, lint and seed oil of two cotton cultivars

نویسندگان [English]

  • Donia Tari 1
  • Asad Rokhzadi 2

1

2

چکیده [English]

This experiment was conducted to study the effects of sowing date and hydropriming on the yield of two cotton cultivars using a factorial experiment based on randomized complete block design in three replications at the Research Farm of Islamic Azad University, Sanandaj Branch in 2013 growing season. The first factor was sowing date with three levels: April 29, May 13, and May 27. The second factor was hydropriming in two levels of control (without priming) and hydro-priming application and the third factor was cultivar with two levels of Paak and Varamin cultivars. Results showed that seed hydropriming at the first sowing date (April 29) significantly increased seed cotton yield in comparison with control (without priming), however hydropriming had no effects on seed cotton at the second and the third sowing dates. Varamin cultivar responded well to early planting and its yield at the first sowing date was significantly higher than that of Paak cultivar whereas there was no difference between two cultivars regarding seed cotton yield at the other sowing dates. Delay in sowing date and non-priming treatments resulted in a significant decrease in oil content of Paak cultivar, but had no significant effect on the oil content of Varamin cultivar.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Boll
  • cottonseed
  • hydro-priming
  • lint
  • Yield components
اشرفی ا و رزمجو ج (1393) اثر هیدروپرایمینگ بذر و رژیم آبیاری بر عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد روغن و پروتئین دانه ارقام مختلف گلرنگ (Carthamus tinctorius L.). نشریة زراعت (پژوهش و سازندگی). 103: 61-68.
اکرم ‌قادری ف، سلطانی ا، سلطانی ا و میری ع ا (1387) تأثیر پرایمینگ بر واکنش به جوانه‌زنی به دما در پنبه. مجلة علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 15(3): 44-51.
اکرم قادری ف، لطیفی ن، رضایی ج و سلطانی ا (1380) بررسی اثر تاریخ کاشت بر کیفیت الیاف و درصد روغن بذر سه رقم پنبه در گرگان. پژوهش کشاورزی. 3(1): 32-20.
اکرم قادری ف، لطیفی ن و رضایی ج (1381) تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم پنبه در گرگان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 2: 81-93.
بهدانی م ع و جامی الاحمدی م (1387) ارزیابی رشد و عملکرد ارقام گلرنگ در تاریخ‌های مختلف کاشت. پژوهش‌های زراعی ایران. 6(2): 245-254.
پنجه کوب ع، گالشی س، زینلی ا و قجری ع (1385) اثر تاریخ کاشت دیر هنگام و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه رقم سای اکرا. مجلة علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 13(ویژه‌نامة زراعت و اصلاح نباتات): 157-168.
خواجه‌‌پور م ر (1386) اصول و مبانی زراعت (نگارش دوم). انتشارات جهاد دانشگاهی صنعتی اصفهان. 386ص.
خواجه‌‌پور م ر (1389) گیاهان صنعتی. انتشارات جهاد دانشگاهی صنعتی اصفهان. 564 ص.
رنجبر ق (1366) اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا در اصفهان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکدة کشاورزی.
سلطانی ا (1389) تجدید نظر در کاربرد روش‌های آماری در تحقیقات کشاورزی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 74 صفحه.
صدیقی ا، رمضانی‌مقدم م، سیروس‌مهر ع و اصغری‌پور م ر (1392) بررسی عکس‌العمل ارقام پنبه (Gossypium hirsutum L.) در سیستم‌های کشت معمول و دوگانه پس از جو (Hordeum vulgare L.) در شرایط اقلیمی گناباد. نشریة بوم‌شناسی کشاورزی. 5(1): 58-66.
فرامرزی ع، سیدین س، محب‌علی‌پور ن و شاهرخی ش (1391) بررسی تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم پنبه (Gossypium hirsutum L.) در منطقه میانه. مجلة پژوهش در علوم زراعی، سال 4، شماره 16، صفحات 27-38.
قادری ف و لطیفی ن (1385) اثر تاریخ کاشت بر کیفیت الیاف و محتوای روغن دانه ارقام پنبه در گرگان. مجلة تحقیقات کشاورزی 3: 20-32.
محققی ع و ابوطالبیان م ع (1393) مطالعة اثر پرایمینگ بذر و تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی از خصوصیات زراعی و کیفی دو رقم کلزای بهاره در همدان. نشریة پژوهش‌های زراعی ایران. 12(3): 516-525.
Ahmadvand G, Soleymani F, Saadatian B and Pouya M (2012) Effects of seed priming on seed germination and seedling emergence of cotton under salinity stress. World Applied Sciences Journal. 20(11): 1453-1458.
Ali M, Mohy-ud-Din Q, Ali MA, Sabir S and Ali L (2004) Cotton yield as influenced by different sowing dates under the climatic conditions of Vehari–Pakistan. International Journal of Agriculture and Biology 6(4): 644-646.
Arshad M, Wajid A, Maqsood M, Hussain K, Aslam M and Ibrahim M (2007) Response of growth, yield and quality of different cotton cultivars to sowing dates. Pakistan Journal of Agricultural Sciences. 44(2): 208-212.
Ashraf M and Foolad MR (2005) Pre-sowing seed treatment-a shotgun approach to improve germination, plant growth and crop yield under saline and none-saline conditions. Advances in Agronomy. 88: 223-271.
Basra SMA, Ashraf M, Iqbal N, Khaliq A and Ahmad R (2004) Physiological and biochemical aspects of pre-sowing heat stress on cottonseed. Seed Science and Technology. 32: 765-774.
 
Bölek Y, Nas MN and Çokkizgin H (2013) Hydropriming and hot water-induced heat shock increase cotton seed germination and seedling emergence at low temperature. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 37(3): 300-306.
Dong HZ, Li WJ, Tang W, Li ZH, Zhang DM and Niu YH (2006) Yield, quality and leaf senescence of cotton grown at varying planting dates and plant densities in the Yellow River Valley of China. Field Crops Research. 98: 106-115.
Gormus O and Yucel C (2002) Different planting date and potassium fertility effects on cotton yield and fiber properties in the Çukurova region, Turkey. Field Crops Research. 78: 141-149.
Huang J (2016) Different sowing dates affected cotton yield and yield components. International Journal of Plant Production. 10(1): 63-68.
Iqbal M and Khan MA (2011) Response of cotton genotypes to planting date and plant spacing. Frontiers of Agriculture in China. 5(3): 262-267.
McDonald MB (2000) Seed priming. In: Black M and Bewley JD (Eds.), Sheffield Academic press. pp: 287-325.
Oad FC, Jamro GH and Biswas JK (2002) Effects of different sowing dates on seed index, lint and ginning out-turn of various cotton varieties. Asian Journal of Plant Sciences. 1(4): 316-317.
Pettigrew WT (2010) Impact of varying planting dates and irrigation regimes on cotton growth and lint yield production. Agronomy Journal. 102: 1379-1387.
Pettigrew WT and Dowd MK (2011) Varying planting dates or irrigation regimes alter cottonseed composition. Crop Science. 51: 2155-2164.
Wrather JA, Phipps BJ, Stevens WE, Phillips AS and Vories ED (2008) Cotton planting date and plant population effects on yield and fiber quality in the Mississippi delta. The Journal of Cotton Science. 12: 1-7.
Zhao W, Wang Y, Shu H, Li J and Zhou Z (2012) Sowing date and boll position affected boll weight, fiber quality and fiber physiological parameters in two cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivars. African Journal of Agricultural Research. 7(45): 6073-6081.