نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمید احمدی علیپور ¹
• افشین سلطانی ²
• حسین کاظمی ³
• علیرضا نه بندانی ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی‌ارشد،گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

² استاد گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

³ استادیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

⁴ دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است. یکی از راه‏های افزایش تولید، کاهش خلأ عملکرد است. در این راستا با استفاده از مدل شبیه‏سازی SSM-Wheat^[1] و نرم‌افزار GIS^[2] میزان تولید و خلأ عملکرد گندم در استان گلستان بررسی شد. بدین منظور، عملکرد بالقوه در شرایط آبی و دیم در سطح استان شبیه‏سازی و پهنه‏بندی عملکرد پتانسیل در محیط GIS انجام شد و سپس خلأ عملکرد و خلأ تولید نیز در شرایط آبی و دیم محاسبه شد. نتایج نشان داد که با ارقام گندم مورد ارزیابی و روش‏های فعلی زراعی، میانگین عملکرد بالقوة گندم آبی و دیم به‌ترتیب 8140 و 4930 کیلوگرم در هکتار است. همچنین تولید پتانسیل در شرایط آبی و دیم در استان برابر با 35/1 و 11/1 میلیون تن (جمع 469/2 میلیون تن) به‏دست آمد. در صورت شناسایی و رفع عوامل ایجاد کنندة خلأ عملکرد در استان، مقدار کل تولید گندم از حدود یک میلیون تن فعلی (میانگین 10 سال اخیر) به 97/1 میلیون تن قابل افزایش است. براساس نتایج در استان گلستان، مهم‌ترین عوامل ایجاد کنندة خلأ عملکرد گندم با ارقام و مدیریت‌های زراعی فعلی، مدیریت نادرست آبیاری، نامناسب بودن ارقام مورد کشت و استفادة نامناسب از کودهای پایه، سرک و کم‌مصرف است و برای رفع خلأ عملکرد، مصرف 165 تا 215 کیلوگرم بذر در هکتار، استفاده از بذرهای گواهی شده ارقام مناسب برای کشت آبی و دیم، مصرف حداقل 50 کیلوگرم کود فسفر (معادل P₂O₅) در هنگام کشت، مصرف حداقل 95 کیلوگرم کود نیتروژن خالص در هکتار و یکپارچه‌سازی مزارع پیشنهاد می‌شوند.



[1]. Simple Simulation Model Wheat
 
  [2]. Geographic information system

کلیدواژه‌ها

• امنیت غذایی
• سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS
• عملکرد آب محدود
• عملکرد بالقوه
• عملکرد واقعی

20.1001.1.83372008.1397.20.1.9.2

عنوان مقاله [English]

Zoning Golestan Province in terms of the ability and the wheat production gap using a simulation model (SSM)

نویسندگان [English]

• Hamid Ahmadi Alipour ¹
• afshin soltani ²
• hossein kazemi ³
• Alireza Nehbandani ⁴

¹ Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, golestsn, iran

² Professor , Department of Agronomy, Gorgan The University of Agricultural Sciences and Natural Resources

³ Assistant of Professor, Department of Agronomy, Gorgan The University of Agricultural Sciences and Natural Resources

⁴ Ph.D. Student, Department of Agronomy, Gorgan The University of Agricultural Sciences and Natural Resources

چکیده [English]

Wheat (Triticum aestivum L.) as one of the most important agronomic crops has a special status in Iran. Reducing the yield gap is one of the ways to raise the production. In order to, the production rate and the wheat yield gap in Golestan province were analyzed by using a simple simulation model SSM– Wheat and GIS software. For this purpose, the managerial information of wheat farming and cultivation were collected based on the provincial level and with regards to the information of 25 weather station and the region soil information, the potential yield was simulated in the irrigated and rainfed conditions at the provincial level and then the potential yield zoning was performed in the GIS and then with regards to the farmer's production rate and real yield at the provincial level, the yield gap and the production one were also calculated in the irrigated and rainfed conditions. Results indicated that the yield average of irrigated and rainfed potential with regards to the figures and current agricultural methods are respectively 8.140 and 4.930 kg per hectare. Also, the potential production in the irrigated and rainfed conditions was obtained equal to 1.357 and 1.112 million tons (total 2.469 million tons). Results showed that in case of studying and removing the factors which may cause the yield gap in the said province, the wheat production can be increased from the current 926 thousand tons to 1.975 million tons. Based on the results of Golestan province, the most important factors causing wheat yield vacuum with current cultivars and agronomic management, improper irrigation management, improper cultivation of cultivars and inappropriate use of basic fertilizers, road and low fertilizer, and for eliminating yield vacuum, use of 165 to 215 kg of seed per hectare, using certified seeds of suitable cultivars for water and dry farming, consuming at least 50 kg of phosphorus fertilizer (equivalent to P₂O₅) during cultivation, consuming at least 95 kg of pure nitrogen per hectare and integrating farms are suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

• Food security
• Geographic Information System (GIS)
• limited water yield
• potential yield
• real yield