نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

2 استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

این آزمایش با هدف بهینه‌سازی تکثیر تمشک سیاه، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با عامل نخست شامل ارقام (بی‌خار معمولی، بی‌خار اولیه، خاردار زودرس و خاردار میان‏رس) حاصل از کلکسیون تمشک، عامل دوم قطر قلمه ریشه (2-3 و 3-5 میلی‌متر) و عامل سوم طول قلمه ریشه (6، 8، 10 و 12 سانتی‌متر)، در هفت تکرار در اسفند 1395 صورت گرفت. بعد از سه ماه نگهداری قلمه‌ها در ماسه مرطوب و زیر سایه، صفات ریشه‏دهی و رشد حاصل از آن اندازه‌گیری‌ شد. نتایج ریشه‌دهی قلمه ریشه در ارقام خاردار و بی‌خار نشان داد که رقم خاردار میان‏رس، قطر 2-3 میلی‌متر و طول 12 سانتی‌متر بیشترین طول ریشه را در گره نزدپاهنگ با میانگین 43/123 میلی‌متر داشت. ارقام بی‌خار معمولی و اولیه در طول 12 سانتی‌متر در هر دو قطر با میانگین 42/71 درصد بیشترین درصد ریشه‌زایی را دارا بودند و اختلاف معنا‌داری با سایر تیمارها داشتند. ارقام بی‌خار در مقایسه با خاردار، به‏طور معنا‏داری از درصد زنده‌مانی (3/77 درصد) بهتری برخوردار بود. درحالی‌که طول ریشه کمتر (8/51 سانتی‏متر) و ساقه کوتاه‌تری (07/46 سانتی‏متر) داشت. در رقم‌های بی‌خار، بیشترین درصد زنده‌مانی را بی‌خار معمولی و در بین خاردارها، رقم خاردار زودرس (58/64 درصد) ثبت کرد. نتایج نشان داد که قطر 3-5 میلی‌متر و طول 10 و 12 سانتی‌متر تأثیر معنا‌داری در افزایش ریشه‌زایی قلمه‌ها داشت. تفاوت ژنتیکی ارقام و میزان ذخیره مواد غذایی قلمه‏ها، باید در تکثیر تمشک سیاه با قلمه ریشه مدنظر قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of diameter and length of root cuttings on propagation of thorny and thornless blackberries cultivars

نویسندگان [English]

  • Alireza Effati 1
  • Mehdi Hadadinejad 2

1

2 Sari Agricultural sciences and Natural Resources University (sanru)

چکیده [English]

The present experiment was performed to optimization of thorny and thornless blackberry propagation via factorial in a CRD, the first factor included four cultivars (everthornless, thornless evergreen, early and mid-ripen thorny) from blackberry collection, the second factor root cutting's diameter (2-3 and 3-5 mm) and the third factor involves the root cuttings length (6, 8, 10 and 12 cm), with seven replications in March 2016. After three months rooting performed under shade and humid condition then the rooting and its related traits measured. Results of rooting in thorny and thornless cultivars showed root cuttings with 2-3 mm diameter and 12 cm length produced the longest root in the proximal end of the mid-ripen thorny cultivars with 123.43 mm. In chimera and mid-ripen thornless cultivars the most rooting percent observed in the 12 cm length in all of the diameters with an average of 71.42%. Thornless cultivars significantly, showed better survival percent (77.33), inside of shorter roots length (51.8cm) and shoot (46.07cm), in compare to thorny cultivars. The highest percentage of survival (77.33%) observed in normal thornless, among thornless cultivars, and early thorny (64.58 %) in thorny cultivars. The results showed that root cutting with 3-5 mm diameter and 10-12 cm length had significantly effect on increase of blackberry root cutting rooting. The genetic difference between cultivars and amount of reserved material in cuttings must be considered in the propagation of blackberries by root cutting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • chimera
  • foliage
  • proximal end nodrooting percent
  • rooting quality
چنارانی غ، شور م، تهرانی‌فر ع و نعمتی ح (1393) اثر سطوح مختلف شدت نور و دی‌اکسید کربن بر ریشه‌زایی قلمه‌های گیاه کروتون. نشریة علوم باغبانی علوم و صنایع کشاورزی 28(1): 116-124.
عبدی ن، مرادی ح و حدادی‌نژاد م (1395) بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های موجود درکلکسیون تمشک سیاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با استفاده ازنشانگر مولکولیISSR پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی ساری.
حدادی نژاد م، مرادی ح، صادقی ح، نبیان ف و شجاعی علی‌نژاد ب (۱۳۹4) یافته‌های میان مدت از برنامة بلندمدت به‌نژادی تمشک سیاه در مازندران. نهمین کنگرة علوم باغبانی ایران.
خوشخوی م (۱۳۸۹) ازدیاد نباتات. جلد دوم، انتشارات مرکز نشر دانشگاه شیراز. شیراز، ۴۳۷ ص.
فتحی ق و اسماعیل پور ب (1379) مواد و تنظیم‌‌کننده‌های رشد گیاهی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
Amor R L (1974) Ecology and control of blackberry (Rubus fruticosus L. agg.) II. Reproduction. Weed Research. 14(4): 231–238.
Andersen PT and Crocker TE (2001). Blackberry and Raspberry: http://edis.ifas. ufl.edu/pdffiles/HS/HS10400.pdf
Swanson JD, Carlson JE, FernándezFernández F, Finn CE, Graham J, Weber C and Sargent DJ (2012) Blackberries and Raspberries In: Badenes M.L. and Byrne D.H. (Eds.), Fruit Breeding, Handbook of Plant Breeding. Springer.
 
Barney DL and Miles C (2007) Commercial red raspberry production in the pacific northwest. PNW 598. A Pacific Northwest Extension publication.
Bishop G, Sakakibara H, Seo M and Yamaguchi S (2015) Biosynthesis of Hormones. In: B Buchanan W Gruissem and LJ Russell (Eds.), Biochemistry and Molecular Biology of Plants to genomics. Wiley blackwell pp.769-834.
Caldwell JD (1984) Blackberry propagation. Horticultural Science. 19: 193-195.
Clark J.R and Finn CE (2011) Blackberry breeding and genetics. Fruit, vegetable and cereal science and biotechnology. Global Science Books. 5(1): 27-43.
Clark JR and Finn CE (2008) Trends in blackberry breeding. Acta Horticulturae. 777: 41–48.
Clark JR and Moore J N (1999) 'Apache' thornless blackberry. Horticultural Science. 34: 1291-1293.
Colby AS (1936) Preliminary report on raspberry root systems. Proc. Amer. Horticultural Science. 34: 372-376.
Dana M and Goulart B (1989) Bramble Biology. In: Pritts M and Handley D (Eds.), Bramble Production Guide. pp 9-17. Natural Resource, Agriculture and Engineering Service. Ithaca, NY, USA. Evergreen trailing blackberry. Euphytica. 32: 351–360.
Ede FJ, Auge M and Green TGA (1997) Optimizing root cutting success in Paulownia spp. Journal of Horticultural Science. 72(2): 179–185.
Eliasson L (1971) Growth regulators in Populus tremula 3.Variation of auxin and inhibitor level in roots in relation to root sucker formation. Physiologia Plantarum. 25(1): 118–121.
Funt RC, Bartels S, Bartholomew H, Ellis M, Nameth ST, Overmyer RL, Schneider H, warogowski JT and Williams RN (1999) Brambles: Production, Management and Marketing. Bulletin 782. The Ohio State University Extension, Columbus, Ohio.
Hall H.K and Sobey T (2013) Climatic requirements. In: RC Funt and Harvey KH (Eds.), Raspberries. CABI. Pp 55-73.
Hartmann, HT and Kester DE (1990). Plant Propagation: Principles and Practices. 5th Ed, Prentice all, Englewood Cliffs, NJ. 199-219.
Hudson JP (1954). Propagation of plants by root cuttings. 1.Regeneration of raspberry by root cuttings. Horticultural Science. 29: 103–112.
Jennings, DL (1988) Raspberries and blackberries: Their breeding, diseases and growth. Academic Press, London. 160 p.
Karaklajic-Stajic Z, Stanic I and Ruzic DI (2006). Propagation of raspberry cv Willamette by root cuttings with one adventitious bud .Voarstvo. 40(2): 143–150.
McPheeters KD and Skirvin RM (1983) Histogenic layer manipulation in chimeral ‘Thornless’. Horticultural Science. 25: 78.
McPheeters KD and Skirvin RM (2000) ‘Everthornless’ blackberry. Horticultural Science. 35: 778.
Micheal BJ (1986) New root formation in plants and Cuttings. Long Ashton Research Station University of Bristol UK.
Moore JN, Pavlis GC, Brown GR and Lundergan CA (1978) Establishing blackberry plantings with root cuttings. Arkansas Agricultural Experiment Station. 27(2): 4.
Ooishi A, Machida H, Hosoi T and Komatsu H (1978) Root formation and respiration of the cuttings under different temperatures. Journal of the Japanese Society of Horticultural Science. 47:243-247.
Osterc G, Trobec M, Usenik V, Solar AS and Tampar F (2004) Changes in polyphenols in leafy cuttings during the root initiation phase regarding various cutting types at Castanea. Phyton-Annales. Rei Botanicae. 44: 109-19.
Ryugo K (1988) physiology and function of root In: Fruit culture: its science and art (Eds.), CABI. pp 61-68.
Sagers L (2005) Small fruit. USU Extension Publications.
Schier GA (1973) Origin and Development of Aspen Root Suckers. Canadian Journal of Forest Research, 3(1): 45-53.
Schier GA and Campbell RB (1976) Differences among Populus species in ability to form adventitious shoots and roots. Canadian Journal of Forest Research. 6(3): 253–261.
Strik BC, Clark JR, Finn CE and Bañados MP (2007) Worldwide blackberry production. Journal of Horticultural Technology. 17: 205-213.
Thompson E, Clark JR and Rom C (2003) Propagation of Thornless Blackberries Utilizing Adventitious Shoots from Root Cuttings, Department of Horticulture, University of Arkansas, Fayetteville, Ark.
Weber CL (2013) Propagation. In: RC Funt and Harvey KH (Eds), Raspberries. CABI. Pp. 83-90.
Wilkinson RE (1966) adventitious shoot on saltedar roots. Bot gaz. 127: 103-4.