محمدتقی درزی؛ محمدرضا حاج سیدهادی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبویه(Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال زراعی 94-1393 انجام گرفت. تیمارها عبارت بود از 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبویه(Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال زراعی 94-1393 انجام گرفت. تیمارها عبارت بود از 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (2 لیتر نیتروکسین در هکتار + 2 لیتر بیوسوپرفسفات در هکتار)، 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، 20 تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن کود دامی و 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 80، 70 و 80 کیلوگرم در هکتار). نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس (54/0 درصد)، عملکرد اسانس (50/9 کیلوگرم در هکتار) و درصد ژرانیول (95/7 درصد) و لینالول (519/0 درصد) در اسانس در تیمار مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و بیشترین درصد ژرانیال (24/33 درصد)، نرال (38/24 درصد) و نریل‌استات (56/2 درصد) در اسانس در تیمار مصرف تلفیقی 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و کود زیستی حاصل شد. همچنین، بیشترین درصد ژرانیل‌استات در اسانس (94/30 درصد) در تیمار کود شیمیایی (شاهد) به‌دست آمد. در مجموع، بیشترین درصد و عملکرد اسانس و کیفیت اسانس با کاربرد 10 تن ورمی‌کمپوست حاصل شد.
حسین قانع؛ حسین امیر شکاری؛ امیر محمد ناجی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ و تاریخ کشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات فیزیولوژیکیدو توده زیرة سبز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال زراعی 94-1393 انجام‌گرفت. در این آزمایش، عامل پرایمینگ در دو سطح (بدون پرایم و کلرید پتاسیم 4 درصد)، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ و تاریخ کشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات فیزیولوژیکیدو توده زیرة سبز، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال زراعی 94-1393 انجام‌گرفت. در این آزمایش، عامل پرایمینگ در دو سطح (بدون پرایم و کلرید پتاسیم 4 درصد)، تاریخ کشت در سه سطح (25 بهمن، 10 اسفند و 25 اسفند) و تودههای زیرة سبز در دو سطح (سبزوار و نیشابور) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل سه عامل تاریخ کشت، پرایمینگ و توده زیرة سبز بر تعداد چتر در بوته در سطح 1 درصد و تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد زیستی در سطح 5 درصد معنادار شد. نتایج بیانگر آن بود که تأخیر در تاریخ کشت از 10 اسفند به 25 اسفند در شرایط بدون پرایم در تودة سبزوار به کاهش معنادار عملکرد دانه و عملکرد زیستی میانجامد. همچنین، استفاده از پرایمینگ در تودة سبزوار درصد و عملکرد اسانس را افزایش می‌دهد. درصد ترکیبات تشکیلدهندة اسانس با تأخیر در تاریخ کاشت کاهش معناداری نشان داد. به‌طور کلی، کشت تودة سبزوار در تاریخ 25 بهمن مطلوبترین عملکرد کمّی و کیفی را داشت.
امیر حجارپور؛ افشین سلطانی؛ ابراهیم زینلی؛ حبیب الله کشیری؛ امیر آینه بند؛ محمد ناظری
چکیده
در این تحقیق با جمع‌آوری اطلاعات مدیریتی حدود 700 مزرعة گندم در استان گلستان طی سالهای زراعی 93-1392 و 94-1393 و استفاده از آنالیز خط مرزی، علاوه‌بر برآورد عملکردهای پتانسیل، حد بهینة عوامل مدیریتی بررسی‌شده برای دستیابی به این عملکردهای پتانسیل در شرایط آبی و دیم شناسایی شد. بر این اساس، اطلاعات جمع‌آوری‌شده در مورد عوامل مدیریتی ...
بیشتر
در این تحقیق با جمع‌آوری اطلاعات مدیریتی حدود 700 مزرعة گندم در استان گلستان طی سالهای زراعی 93-1392 و 94-1393 و استفاده از آنالیز خط مرزی، علاوه‌بر برآورد عملکردهای پتانسیل، حد بهینة عوامل مدیریتی بررسی‌شده برای دستیابی به این عملکردهای پتانسیل در شرایط آبی و دیم شناسایی شد. بر این اساس، اطلاعات جمع‌آوری‌شده در مورد عوامل مدیریتی در سه بخش آبی، دیم پرمحصول و دیم کم‌محصول تجزیه‌وتحلیل شد. با رسم پراکنش دادههای عملکرد در مقابل متغیرهای مختلف مدیریتی، بالاترین عملکردها در سطوح مختلف هر نهاده یا مدیریت خاص انتخاب شد. با توجه به نتایج، عملکرد پتانسیل گندم در استان گلستان در شرایط آبی، دیم پرمحصول و دیم کم‌محصول به‌ترتیب 6816، 5791 و 3932 کیلوگرم در هکتار تخمین زده شد که فاصله‌ای 42، 31 و 50 درصدی با عملکردهای واقعی این مناطق دارد. بر اساس نتایج این تحقیق، تاریخ کاشت بهینه با توجه به شرایط هر منطقه، میزان بذر مصرفی بهینه در رسیدن به تراکم‌های مطلوب، میزان بهینة مصرف کود نیتروژن و تعداد دفعات تقسیط آن، میزان مصرف بهینة کودهای فسفر و پتاسیم، همچنین تعداد دفعات آبیاری در شرایط آبی استان تعیین شد. کشاورزان در هر منطقه با رعایت این حدود بهینه می‌توانند میزان تولید در واحد سطح مزارع خود را افزایش دهند و باعث کاهش خلأ عملکرد در استان بشوند.
محمد صفری؛ مسعود ارغوانی؛ عزیزاله خیری
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه وتیورگرس (Chrysopogon zizanioides L. Roberty) به تنش کم‌آبی و کاربرد سالیسیلیک اسید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. پس از شش ماه از کاشت نشای گیاهان در گلدان، سه سطح آب در دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سالیسیلیک اسید (0، 1 و 2 میلی‌مولار) به‌صورت آزمایش فاکتوریل ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه وتیورگرس (Chrysopogon zizanioides L. Roberty) به تنش کم‌آبی و کاربرد سالیسیلیک اسید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. پس از شش ماه از کاشت نشای گیاهان در گلدان، سه سطح آب در دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سالیسیلیک اسید (0، 1 و 2 میلی‌مولار) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرحی کاملآً تصادفی در سه تکرار به مدت شش هفته اعمال شد. سالیسیلیک اسید به‌صورت هفتگی روی گیاهان محلول‌پاشی شد. به‌طور کلی، تنش کم‌آبی سبب کاهش وزن خشک ریشه و شاخساره و میزان کلروفیل برگ‌ها شد. طول ریشه، میزان فنل کل، میزان پرولین و نشت یونی برگ‌ها با کاهش میزان آب در دسترس افزایش یافت. کاربرد سالیسیلیک اسید در تمامی صفات آثار منفی تنش کم‌آبی را بهبود بخشید. این اثر در تیمار 40 درصد آب در دسترس چشمگیرتر بود. در صفات وزن خشک ریشه و میزان فنل کل برگ‌ها، در تمام سطوح آب در دسترس تفاوت معناداری بین تیمارهای 1 و 2 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید مشاهده نشد، ولی در سایر صفات کاربرد 2 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید نتیجة بهتری دربرداشت، به‌طوری که گیاهان در این تیمار وزن خشک شاخساره، پرولین و کلروفیل بیشتر و نشت یونی کمتری نسبت به تیمار 1 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید داشتند. بررسی غلظت‌های بالاتر این تنظیم‌کنندة رشد در افزایش تحمل به کم‌آبی گیاه وتیورگرس پیشنهاد می‌شود.
ملیحه اکرمی ابرقویی؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ غلامرضا ربیعی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر برخی محرک‌های زیستی بر عملکرد و صفات کیفی میوة زردآلو رقم ’شکرپاره‘، پژوهشی در بهار 1394 در منطقة ابرکوه از توابع استان یزد، اجرا شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با اعمال هفت تیمار تغذیه‌ای شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب)، اسید هیومیک یک و دو در هزار، آمینول‌فورتة سه و شش در هزار و هیومی‌فورتة ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر برخی محرک‌های زیستی بر عملکرد و صفات کیفی میوة زردآلو رقم ’شکرپاره‘، پژوهشی در بهار 1394 در منطقة ابرکوه از توابع استان یزد، اجرا شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با اعمال هفت تیمار تغذیه‌ای شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب)، اسید هیومیک یک و دو در هزار، آمینول‌فورتة سه و شش در هزار و هیومی‌فورتة نیم و یک در هزار در چهار تکرار که هر تکرار شامل یک درخت هشت ساله انجام گرفت. محرک‌های زیستی به‌صورت محلول‌پاشی در دو نوبت، دو هفته بعد از مرحله تمام گل و یک ماه پس از آن اعمال شد. نتایج نشان داد که اثر محرک‌های استفاده‌شده بر بیشتر صفات مورد اندازه‌گیری، به‌جز میزان اسید تیترپذیر (بر حسب اسیدمالیک)، سفتی بافت و شاخص رسیدگی معنادار است. تیمار هیومیک اسید تمام خصوصیات فیزیکی اندازه‌گیری‌شده، کل مواد جامد محلول و ویتامین ث را کاهش داد. بیشترین میزان صفات فیزیکی و شیمیایی در تیمار آمینول‌فورته سه در هزار مشاهده شد و افزایش غلظت آن از سه در هزار به شش در هزار بر صفات مورد بررسی اثر منفی داشت. تیمار هیومی‌فورته نیز باعث افزایش میزان کارتنوئید و ویتامین ث میوه شد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد در بین تیمارها، محرک زیستی آمینول‌فورته بهترین تیمار باشد و به‌منظور افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوة زردآلو، محلول‌پاشی به‌خصوص با آمینول‌فورته سه در هزار در زمان مناسب، مفید باشد.
زهرا رضایی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ عبدالرحمان محمد خانی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات مورفولوژیکی و تولید اسانس رازیانه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. عامل اصلی سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل سه سطح شاهد (50 میلی‌متر)، تنش ملایم (100 میلی‌متر) و تنش شدید (150 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات مورفولوژیکی و تولید اسانس رازیانه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. عامل اصلی سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل سه سطح شاهد (50 میلی‌متر)، تنش ملایم (100 میلی‌متر) و تنش شدید (150 میلی‌متر) تبخیر از تشت تبخیر کلاس A و عامل فرعی نسبت‌های مختلف کود دامی و پلیمر سوپرجاذب در شش سطح در نظر گرفته شد (D1: عدم مصرف کود دامی و پلیمر سوپرجاذب، D2: کود دامی 25 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 75 درصد، D3: کود دامی 50 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 50 درصد، D4: کود دامی 75 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 25 درصد، D5: کود دامی 100 درصد (40 تن در هکتار) و D6: پلیمر سوپرجاذب 100 درصد (200 کیلوگرم در هکتار)). نتایج نشان داد که بیشترین تعداد چتر، عملکرد دانه (66/146 گرم بر مترمربع)، شاخص برداشت و عملکرد اسانس (99/2 گرم بر مترمربع) رازیانه از تیمار بدون تنش و مصرف D6، بیشترین تعداد شاخة فرعی، گلچه و وزن خشک بوته (62/165گرم بر مترمربع) از تیمار بدون تنش و مصرف D4 و بیشترین وزن هزاردانه و وزن تر بوته به‌ترتیب از تیمار بدون تنش و D3 و D2به‌دست آمد. بیشترین درصد اسانس (09/3) از تیمار تنش شدید و D5حاصل شد. بیشترین ارتفاع گیاه و تعداد انشعاب اصلی به ترتیب از تیمارهای D6و D4و در شرایط بدون تنش حاصل شد. از آنجا که پلیمر سوپرجاذب ضمن کاهش آثار تنش خشکی، باعث افزایش عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد اسانس رازیانه شده است، تیمار بدون تنش همراه با مصرف پلیمر سوپرجاذب 100 درصد را می‌توان در شرایط مشابه آزمایش برای کسب حداکثر عملکرد دانه و اسانس پیشنهاد کرد.
خدابخش گودرزوند چگینی؛ رضا فتوت؛ محمد رضا بی همتا؛ منصور امیدی؛ علی اکبر شاه نجات بوشهری
چکیده
به‌منظور مطالعة تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر اجزای عملکرد، ویژگیهای مورفولوژیکی و ویژگیهای فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های متحمل، نیمه‌متحمل و حساس نخود زراعی، آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل عدم‌تنش کم‌آبی، تنش متوسط و تنش شدید و عامل دوم شامل 11 ژنوتیپ بود. نتایج ...
بیشتر
به‌منظور مطالعة تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر اجزای عملکرد، ویژگیهای مورفولوژیکی و ویژگیهای فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های متحمل، نیمه‌متحمل و حساس نخود زراعی، آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل عدم‌تنش کم‌آبی، تنش متوسط و تنش شدید و عامل دوم شامل 11 ژنوتیپ بود. نتایج تجزیة واریانس حاکی از معنادار شدن عامل ژنوتیپ در تمامی صفات به‌جز محتوای نسبی آب برگ بود. اثر متقابل ژنوتیپ × آبیاری به‌جز وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، قطر ریشه، طول ساقه و تعداد شاخة اصلی در سایر صفات معنادار شد. بیشترین درصد تغییر صفت مربوط به وزن خشک ساقه، وزن تر ساقه و عملکرد زیست‌توده در محیط تنش شدید بود. کمترین درصد تغییر صفت مربوط به نرخ آب ازدست‌رفته بود. ژنوتیپ متحمل فارس شاهپور 3659 با دمای تاج‌پوش پایین بیشترین عملکرد زیست‌توده، وزن تر ریشه، وزن ساقة تر و طول ساقه در محیط عدم‌تنش را داشت. ژنوتیپ حساس فارس شاهپور 3723 با دمای تاج‌پوش بالا عملکرد زیست‌توده، وزن تر ریشه، وزن ساقة تر و وزن خشک ساقة پایینی داشت که کاهش قطر ریشه، تعداد شاخة اصلی و محتوای نسبی آب برگ پایینی را نیز در شرایط تنش شدید نشان داد. بنابراین، این دو ژنوتیپ محکی در آزمایش‌ها بعدی در شناسایی ارقام و ژنوتیپ‌های متحمل و حساس استفاده می‌شود.
امید صادقی پور
چکیده
به‌منظور بررسی نقش متیل جاسمونات در تحمل به تنش شوری در لوبیاچشم‌بلبلی آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرحی کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در شهرستان ری انجام شد. تیمارها شامل سه سطح خیساندن بذرها در محلول متیل جاسمونات (صفر، 25 و 50 میکرو مولار) به‌مدت 20 ساعت و سه سطح شوری آب آبیاری (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. ...
بیشتر
به‌منظور بررسی نقش متیل جاسمونات در تحمل به تنش شوری در لوبیاچشم‌بلبلی آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرحی کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در شهرستان ری انجام شد. تیمارها شامل سه سطح خیساندن بذرها در محلول متیل جاسمونات (صفر، 25 و 50 میکرو مولار) به‌مدت 20 ساعت و سه سطح شوری آب آبیاری (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. نتایج نشان داد با افزایش سطح شوری، پراکسایش چربی‌ها، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، اسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون ردکتاز) و غلظت کلر در برگ افزایش می‌یابد، در حالی که غلظت نیتروژن، کلسیم و منیزیم، همچنین نسبت پتاسیم به سدیم کاهش یافت. این تغییرات در نهایت، به کاهش عملکرد دانه انجامید. از سوی دیگر، تیمار بذر با متیل جاسمونات در شرایط عدم تنش تأثیر معناداری بر صفات اندازه‌گیری‌شده نداشت، ولی کاربرد آن (به‌ویژه غلظت 50 میکرومولار) تحت تنش شوری، موجب فعالیت بیشتر آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، کاهش پراکسایش چربی‌ها، کاهش غلظت کلر در برگ، افزایش غلظت نیتروژن، کلسیم و منیزیم، همچنین نسبت پتاسیم به سدیم شد. در نتیجه موجب بهبود عملکرد شد. براساس نتایج این پژوهش، متیل جاسمونات در القای تحمل به شوری از طریق افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و تغییر در ترکیب عناصر غذایی در لوبیاچشم‌بلبلی نقش مهمی ایفا می‌کند.
فریبا رضایی آدریانی؛ آیت اله رضایی؛ اورنگ خادمی؛ یاور شرفی
چکیده
شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکنندة رشد گیاهان است که با استفاده از مواد تعدیل‌دهندة تنش می‌توان از آثار نامطلوب آن کاست. در این پژوهش پاسخ دانهال‌های خرمندی به تنش شوری کلرید سدیم و اثر دو ترکیب پوتریسین و کیتوزان بر کاهش آثار ناشی از شوری بررسی شد. آزمایش در دانشگاه شاهد، در سال 95-1394، به‌صورت فاکتوریل، شامل سه سطح کلرید سدیم ...
بیشتر
شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکنندة رشد گیاهان است که با استفاده از مواد تعدیل‌دهندة تنش می‌توان از آثار نامطلوب آن کاست. در این پژوهش پاسخ دانهال‌های خرمندی به تنش شوری کلرید سدیم و اثر دو ترکیب پوتریسین و کیتوزان بر کاهش آثار ناشی از شوری بررسی شد. آزمایش در دانشگاه شاهد، در سال 95-1394، به‌صورت فاکتوریل، شامل سه سطح کلرید سدیم (0، 30 و 60 میلی‌مولار) و پنج تیمار ضدتنش (شاهد، پوتریسین در دو غلظت 1 و 2 میلی‌مولار و کیتوزان در دو غلظت 25/0 و 5/0 درصد) بر پایة طرحی کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که گیاه خرمندی در مراحل اولیة رشد، حساس به تنش شوری بود و کاهش معناداری در وزن تر ساقه، وزن تر ریشه، طول ساقه، طول ریشه و مقدار کلروفیل برگ در دانهال‌های تیمارشده با تنش شوری کلرید سدیم در مقایسه با شوری صفر مشاهده شد. در حالی که مقدار سدیم، درصد سوختگی برگ، درصد نشت یونی و مقدار مالون دی‌آلدهید در دانهال‌های تنش شوری کلرید سدیم افزایش یافت. تیمار پوتریسین، به‌خصوص در غلظت 2 میلی‌مولار به‌طور معناداری آثار ناشی از تنش شوری کلرید سدیم را در دانهال‌های خرمندی کاهش داد و موجب بهبود رشد رویشی ریشه و ساقه شد، در حالی که تیمار کیتوزان اثر معناداری در کاهش آثار مضر ناشی از تنش شوری در این آزمایش نشان نداد. بنابراین، دانهال خرمندی حساس به شوری و از جمله تیمارهای مؤثر در افزایش تحمل آن به تنش شوری استفاده از پوتریسین است.
زینب فتحی منش؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ صادق موسوی فرد؛ غلامحسن ویسکرمی
چکیده
به‌منظور بررسی سازگاری و ارزیابی قابلیت زینتی برخی گونه‌های آلیوم (Allium spp) بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی خرم‌آباد پژوهشی در مزرعة دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان طی 94-1393 انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرحی کاملاً تصادفی با 21 تیمار (گونه-مکان) در سه تکرار انجام شد. طی رشد، سازگاری و ویژگیهای فنولوژیکی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری و ثبت ...
بیشتر
به‌منظور بررسی سازگاری و ارزیابی قابلیت زینتی برخی گونه‌های آلیوم (Allium spp) بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی خرم‌آباد پژوهشی در مزرعة دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان طی 94-1393 انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرحی کاملاً تصادفی با 21 تیمار (گونه-مکان) در سه تکرار انجام شد. طی رشد، سازگاری و ویژگیهای فنولوژیکی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری و ثبت شد. تجزیة واریانس ویژگیهای مورد مطالعه نشان داد که اختلاف آماری معناداری (01/0p≤) در تمامی ویژگی‌ها وجود دارد که نشان‌دهندة تنوع ژنتیکی در گونه‌های مورد مطالعه است. برای تعیین قابلیت زینتی گونه‌های مورد مطالعه از تجزیة خوشه‌ای و تجزیه به مؤلفه‌های اصـلی استفاده و ویژگیهای مهم از نظر زینتی مانند ارتفاع ساقة گلدهنده، قطر گل‌آذین، دوام گل روی بوته و رنگ گل بررسی شد. بر مبنای دو مؤلفة اول و دوم که 54 درصد از تغییرات موجود بین دادهها را توجیه می‌کند، بای‌پلات مربوط رسم گردید. در فضای بای‌پلات و کلاستر ترسیم‌شده ژنوتیپ‌ها در گروه‌های مشخصی قرارگرفت که مرتبط با ارزش زینتی ژنوتیپ‌ها بود. بر اساس نتایج، گونه Allium iranicum جمع‌آوری‌شده از منطقة دیزین البرز با قطر گل‌آذین بزرگ (28/63 میلی‌متر)، رنگ گل زیبا (بنفش) و سبزبودن در زمستان و گونة Allium oschaninii جمع‌آوری‌شده از منطقة چناران خراسان با عمر بالای گل روی بوته (54 روز)، شکلی زیبا، ارتفاع زیاد ساقة گلدهنده (95 سانتی‌متر) گونه‌های دارای قابلیت زینتی و رشد مناسب شناسایی شدد.
داریوش رمضان
چکیده
در بررسی تأثیر پیوند در شرایط کم‌آبیاری، بر ویژگیهای کیفی میوه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة پژوهشی مؤسسة آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی در کرج در سال 1393 اجرا شد. خربزه‌های پیوندشده روی پایه‌های هیبریدی کدو همراه با خربزه‌های ...
بیشتر
در بررسی تأثیر پیوند در شرایط کم‌آبیاری، بر ویژگیهای کیفی میوه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة پژوهشی مؤسسة آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی در کرج در سال 1393 اجرا شد. خربزه‌های پیوندشده روی پایه‌های هیبریدی کدو همراه با خربزه‌های خودپیوندی (سوسکی زرد روی سوسکی زرد) و غیرپیوندی (شاهد) در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد (شاهد)، بر اساس تخلیة رطوبتی خاک ارزیابی شد. مقایسة میانگین‌ها نشان داد که بیشترین (54/25 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) و کمترین (98/16 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) مقدار ساکارز گوشت میوه به‌ترتیب مربوط به گیاهان غیرپیوندی در سطح آبیاری 80 درصد و ترکیب پیوندی خربزة سوسکی زرد روی سوسکی زرد در سطح آبیاری 60 درصد بود. همچنین، حداکثر (02/13 درصد) و حداقل (48/8 درصد) مقدار مواد جامد محلول میوه به‌ترتیب به میوه‌های گیاه غیرپیوندی در سطح آبیاری 80 درصد و گیاه غیرپیوندی تحت سطح آبیاری 60 درصد اختصاص داشت. بیشترین (58/7) و کمترین (29/5) امتیاز داوران (تست پانل) مربوط به صفت شیرینی گوشت میوه، به‌ترتیب به سطح کم‌آبیاری 80 درصد و 60 درصد اختصاص داشت. همچنین، تفاوت معناداری بین سطوح 80 درصد کم‌آبیاری و 100 درصد آبیاری از نظر مقدار فنل کل گوشت میوه مشاهده نشد. نتایج نشان داد که میوه‌های برداشت‌شده از ترکیب پیوندی سوسکی زرد روی شینتوزا در مقایسه با گیاهان شاهد در شرایط کم‌آبیاری کیفیت مناسب‌تری داشت.
سید جواد طالب زاده؛ هاشم هادی؛ رضا امیرنیا؛ مهدی تاجبخش شیشوان؛ محمد رضایی مرادعلی
چکیده
به‌منظور ارزیابی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی به دانة ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش خشکی آخر فصل، یازده لاین امیدبخش گندم زمستانه به‌همراه ارقام’اروم‘،’زارع‘،’میهن‘،’پیشگام‘و’زرین‘ در دو سطح آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحلة گلدهی) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی به دانة ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش خشکی آخر فصل، یازده لاین امیدبخش گندم زمستانه به‌همراه ارقام’اروم‘،’زارع‘،’میهن‘،’پیشگام‘و’زرین‘ در دو سطح آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری از مرحلة گلدهی) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 ارزیابی شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. نتایج نشان داد تنش کم‌آبی به‌صورت معناداری بر میزان انتقال مجدد، سهم انتقال مجدد و محدودیت منبع افزود و از مقدار وزن سنبله، وزن پدانکل، محدودیت مخزن با حذف سایر برگ‌ها، محدودیت مخزن با حذف برگ پرچم، عملکرد دانه و شاخص برداشت کاست، به‌طوری که تنش کم‌آبی میزان انتقال مجدد را 45/45 درصد افزایش داد و سهم کل عملکرد دانه از انتقال مجدد از 30/18 درصد در شرایط بهینه به 33/43 درصد در شرایط تنش افزایش داد. در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی در شرایط بهینة رطوبتی دو ژنوتیپ زرین و میهن و در شرایط تنش انتهایی ژنوتیپ میهن بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در این مطالعه، در شرایط تنش کم‌آبی عملکرد دانه با میزان انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد همبستگی مثبت و معنادار نشان داد. می‌توان نتیجه گرفت ارقام و ژنوتیپ‌هایی که در هر دو شرایط از میزان انتقال مجدد و سهم انتقال مجدد کافی در عملکرد برخوردارند، ارقام مناسبی برای کشت در شرایط بهینه، همچنین در مناطقی است که با تنش کم‌آبی انتهایی روبه‌رویند.
رئوف سید شریفی؛ رضا سید شریفی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر میکوریزا و محلول‌پاشی با نانواکسید آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گلرنگ رقم’پدیده‘ در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی در سال زراعی 1394 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد میکوریزا ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر میکوریزا و محلول‌پاشی با نانواکسید آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گلرنگ رقم’پدیده‘ در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی در سال زراعی 1394 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد میکوریزا اربوسکولار در دو سطح (مصرف و عدم‌مصرف میکوریزا)، محلول‌پاشی نانواکسید در چهار سطح (عدم‌استفاده از نانواکسید، کاربرد نانواکسید آهن، نانواکسید روی و کاربرد توأم نانواکسید آهن و روی) و سه سطح آبیاری (آبیاری کامل بهعنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مراحل تکمهدهی و گلدهی به‌ترتیب محدودیت شدید و ملایم آبی) بود. نتایج نشان داد که محدودیت آبی محتوای پرولین، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلیفنول اکسیداز را افزایش داد. کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی نانواکسید آهن و روی این صفات را تحت شرایط محدودیت آبی همانند آبیاری نرمال بهبود بخشید. مقایسة میانگین‌ها نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (52/2278 کیلوگرم در هکتار) در ترکیب تیماری آبیاری کامل، کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی توأم نانواکسید آهن و روی و کمترین آن (25/834 کیلوگرم در هکتار) در آبیاری تا مرحلة تکمهدهی، عدم‌کاربرد میکوریزا و عدم‌محلول‌پاشی به‌دست آمد. کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی عملکرد دانه را 9/35 درصد در مقایسه با عدم‌کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی تحت شرایط محدودیت شدید آبی افزایش داد. به‌نظر می‌رسد کاربرد توأم میکوریزا و نانواکسید آهن و روی برای سودمندی تولید گلرنگ تحت شرایط محدودیت آبی قابل‌استفاده است.
شیوا اکبری؛ الیاس سلطانی
چکیده
هدف از این مطالعه، استفاده از مدلی ساده در بررسی اثر عوامل اقلیمی، مدیریت زراعی و ویژگیهای رشدی گیاه در شبیه‌سازی رشد و عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران بود تا ابزاری کارگشا برای مطالعة عوامل مؤثر بر عملکرد به‌کار گرفته شود. مدل برای شرایط اقلیمی تهران آزمون شد. سویا از منابع مهم تولید روغن و پروتئین گیاهی به‌شمار می‌رود. در این ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، استفاده از مدلی ساده در بررسی اثر عوامل اقلیمی، مدیریت زراعی و ویژگیهای رشدی گیاه در شبیه‌سازی رشد و عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران بود تا ابزاری کارگشا برای مطالعة عوامل مؤثر بر عملکرد به‌کار گرفته شود. مدل برای شرایط اقلیمی تهران آزمون شد. سویا از منابع مهم تولید روغن و پروتئین گیاهی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه، تولید و تجمع مادة خشک در بخش‌های رویشی و دانة سویا از تغییرات پارامتر‌هایی نظیر دمای پایه، شاخص سطح برگ حداکثر مشاهده‌شده و کسری از مادة خشک قابل‌انتقال به دانه در شروع پرشدن دانه بررسی شد. کاهش و افزایش دمای پایه به‌ترتیب سبب کاهش و افزایش طول دوره‌های فنولوژیکی، تولید مادة خشک و مواد تخصیص‌‌یافته به اندام‌های هوایی و دانه‌ها شد. کاهش و افزایش انتقال مجدد مادة خشک به دانه‌ها سبب کاهش و افزایش شاخص برداشت شد. برای ارزیابی مدل از برخی آماره‌های مبتنی بر اختلاف مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری‌شده استفاده شد. دامنة عملکرد دانة شبیه‌سازی‌شده بین 1890-2220 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/1982 کیلوگرم در هکتار و دامنة عملکرد دانة مشاهده‌شده بین 1632–2254 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/2014 کیلوگرم در هکتار بود. جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)[1] برابر 48/178 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که معادل 9 درصد هر دو میانگین عملکرد شبیه‌سازی‌شده بود. تمامی نقاط در محدودة 80 درصد از خط 1:1 قرارگرفت که نشان می‌دهد مدل برای پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران از دقت مناسبی برخوردار بوده است.
[1]. Root mean square error
غلامحسن موحد؛ نیما احمدی؛ احمد معینی
چکیده
به‌منظور ارزیابی واکنش دو اکوتیپ گل‌محمدی (Rosa damascena Mill) به اتیلن خارجی، تحقیقی در قالب فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در آزمایشگاه پس از برداشت گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام گرفت. برای این منظور چهار وضعیت گل یعنی غنچة منفرد و روی شاخه، گل باز منفرد و روی شاخه به‌مدت 24 ساعت تحت تیمار با اتیلن خارجی به ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی واکنش دو اکوتیپ گل‌محمدی (Rosa damascena Mill) به اتیلن خارجی، تحقیقی در قالب فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در آزمایشگاه پس از برداشت گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام گرفت. برای این منظور چهار وضعیت گل یعنی غنچة منفرد و روی شاخه، گل باز منفرد و روی شاخه به‌مدت 24 ساعت تحت تیمار با اتیلن خارجی به غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میکرولیتر قرارگرفت و فعالیت‌های آنزیمی، بیوشیمیایی و خصوصیات موفولوژیکی اکوتیپ‌های کاشان و آذران بررسی شد. کمترین عمر گل در غلظت 3 و 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن و بیشترین ریزش نیز مربوط به اکوتیپ آذران در غلظت 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن پس از چهار روز مشاهده شد. کمترین میزان آنتوسیانین، پرولین و فعالیت آنزیم‌کاتالاز (77/48 در دلتای جذب 240 بر میلی‌گرم پروتئین) در هر دو اکوتیپ مورد مطالعه در غلظت 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن مشاهده شد. بیشترین مقدار مالون‌د‌ی‌آلدئید (MDA) (63/3 میکرومول) در تیمار با اتیلن (4 میکرولیتر بر لیتر) در اکوتیپ آذران مشاهده شد. کمترین میزان فلاونوئید (19/2 میکرومول) مربوط به آذران بود. همچنین، کاهش پروتئین کل نیز در کاشان (32/0 میلی‌گرم در یک گرم وزن تر گلبرگ) نسبت به آذران (20/0 میلی‌گرم در یک گرم وزن تر گلبرگ) کمتر بوده است. بر اساس نتایج به‌دست آمده، اکوتیپ کاشان نسبت به آذران اکوتیپی متحمل‌تر به تنش اتیلن محسوب می‌شود که لازم است به استفاده از آن در برنامه‌های اصلاحی ورد توجه شود.
سمانه جهان پناه؛ محمود قاسم نژاد؛ یونس ابراهیمی
چکیده
گرده‌افشانی ناقص گل‌های کیوی ممکن است مهم‌ترین دلیل پایین‌بودن کیفیت و بازارپسندی آن باشد. در این پژوهش، تأثیر گرده‌افشانی تکمیلی با سوسپانسیون گرده و دانة گردة خشک بر ویژگیهایی مانند اندازة میوه، وزن میوه، تعداد بذر، درصد مادة خشک، سفتی بافت، مواد جامد محلول، ویتامین ث، مقدار عناصر معدنی میوة کیوی رقم ʼهایواردʽ ارزیابی ...
بیشتر
گرده‌افشانی ناقص گل‌های کیوی ممکن است مهم‌ترین دلیل پایین‌بودن کیفیت و بازارپسندی آن باشد. در این پژوهش، تأثیر گرده‌افشانی تکمیلی با سوسپانسیون گرده و دانة گردة خشک بر ویژگیهایی مانند اندازة میوه، وزن میوه، تعداد بذر، درصد مادة خشک، سفتی بافت، مواد جامد محلول، ویتامین ث، مقدار عناصر معدنی میوة کیوی رقم ʼهایواردʽ ارزیابی شد. نتایج نشان داد گرده‌افشانی با دانة گردة خشک، و در مرحلة 60 درصد بازشدن کامل گل‌ها، درصد میوه‌های بازارپسند را در مقایسه با تیمارهای دیگر افزایش داده است. چنین میوه‌هایی تعداد بذر بیشتری داشتند (به‌ترتیب 11 و 5 درصد). در نتیجه به‌طور معناداری، اندازه، وزن، طول و قطر میوة بالاتری در مقایسه با شاهد و سوسپانسیون گرده نشان دادند. مقدار ویتامین ث میوه تحت تأثیر گرده‌افشانی قرارنگرفت، ولی درصد مادة خشک میوه‌هایی بالاتر بود که در مرحلة 60 درصد بازشدن کامل گرده‌افشانی شد. گرده‌افشانی با دانة گردة خشک در مقایسه با سوسپانسیون گرده مقدار کلسیم میوه را افزایش داد، که به دنبال آن باعث بهبود نسبت‌های نیتروژن به کلسیم، پتاسیم به کلسیم، مجموع پتاسیم و منیزیم به کلسیم و مجموع نیتروژن و پتاسیم به کلسیم شده است. در مجموع، به‌نظر می‌رسد گرده‌افشانی تکمیلی، به‌ویژه با دانة گردة خشک در مرحلة 60 درصد بازشدن کامل گل‌های کیوی رقم ʼهایواردʽ توانست باعث بهبود گرده‌افشانی و لقاح تخمک‌ها شود. چنین میوه‌هایی تعداد بذر بیشتری داشتند، در نتیجه، از سینک قوی‌تری برای تجمع آسیمیلات‌ها و مواد معدنی به‌ویژه کلسیم برخوردار شدند. در مجموع، افزایش سود حاصل از گرده‌افشانی تکمیلی با دانة گردة خشک برابر با 000,800,48 ریال در هر هکتار محاسبه شد.
محسن باقری ده آبادی؛ حسین مقدم؛ محمد رضا چایچی؛ نسرین زیلوئی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفه‌ای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج به‌صورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرت‌های ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفه‌ای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج به‌صورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرت‌های اصلی و محلول‌پاشی آهن با غلظت‌های صفر، 4 و 8 در هزار و محلول‌پاشی روی با غلظت‌های صفر، 3 و 6 در هزار در کرت‌های فرعی بود. نتایج تجزیة واریانس نشان‌دهنده تأثیر مثبت و معنادار کاربرد توأم میکوریزا و محلول‌پاشی آهن و روی بر عملکرد خشک، ارتفاع بوته، وزن ساقه، وزن برگ، پروتئین خام، کربوهیدراتهای محلول در آب و خاکستر در سطح 1 درصد و فیبرهای غیرمحلول در شویندة اسیدی در سطح 5 درصد بود. ولی، محلول‌پاشی آهن و روی تأثیر معناداری بر درصد هم‌زیستی ریشه نداشت. همچنین، هیچ کدام از عاملهای مورد بررسی بر تعداد برگ تأثیری نداشت. در این میان، تیمار کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی با غلظت 4 در هزار آهن و 3 در هزار روی بالاترین عملکرد را تولید کرد و در مقایسه با شاهد 40 درصد افزایش عملکرد داشت. با توجه به نتایج آزمایش، این تیمار برای رشد عملکرد و خصوصیات کیفی سورگوم علوفه‌ای رقم’پگاه‘ در منطقه کرج توصیه می‌شود.