نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت-فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

2 استادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

چکیده

هدف از این مطالعه، استفاده از مدلی ساده در بررسی اثر عوامل اقلیمی، مدیریت زراعی و ویژگی‌های رشدی گیاه در شبیه‌سازی رشد و عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران بود تا ابزاری کارگشا برای مطالعة عوامل مؤثر بر عملکرد به‌کار گرفته شود. مدل برای شرایط اقلیمی تهران آزمون شد. سویا از منابع مهم تولید روغن و پروتئین گیاهی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه، تولید و تجمع مادة خشک در بخش‌های رویشی و دانة سویا از تغییرات پارامتر‌هایی نظیر دمای پایه، شاخص سطح برگ حداکثر مشاهده‌شده و کسری از مادة خشک قابل‌انتقال به دانه در شروع پرشدن دانه بررسی شد. کاهش و افزایش دمای پایه به‌ترتیب سبب کاهش و افزایش طول دوره‌های فنولوژیکی، تولید مادة خشک و مواد تخصیص‌‌یافته به اندام‌های هوایی و دانه‌ها شد. کاهش و افزایش انتقال مجدد مادة خشک به دانه‌ها سبب کاهش و افزایش شاخص برداشت شد. برای ارزیابی مدل از برخی آماره‌های مبتنی بر اختلاف مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری‌شده استفاده شد. دامنة عملکرد دانة شبیه‌سازی‌شده بین 1890-2220 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/1982 کیلوگرم در هکتار و دامنة عملکرد دانة مشاهده‌شده بین 1632–2254 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/2014 کیلوگرم در هکتار بود. جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)[1] برابر 48/178 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که معادل 9 درصد هر دو میانگین عملکرد شبیه‌سازی‌شده بود. تمامی نقاط در محدودة 80 درصد از خط 1:1 قرارگرفت که نشان می‌دهد مدل برای پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران از دقت مناسبی برخوردار بوده است.



 [1]. Root mean square error

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Parameterization and evaluation of simple model for simulation of growth and yield of soybean in Tehran climatic condition

نویسنده [English]

  • Shiva Akbari 1

1

2

چکیده [English]

The goal of this study was to investigate climatic factors, crop management and plant growth traits, using a simple model to simulate growth and yield of soybean in Tehran climatic condition in order to be use as an efficient tool to study effective factors on yield. The model was evaluated under Tehran condition. Soybean is one of the important resources of herbal oil and protein. At the current study, production and partitioning of dry matter in vegetative parts and grains of soybean were investigated by changing the parameters of base temperature, the maximum leaf area index and the fraction of crop total dry matter at the beginning of grain growth. Decreasing and increasing of base temperature caused to decrease and increase the phenological stages, changing the production of dry matter and the allocation of dry matter to vegetative organs and grains. Decreasing and increasing of the fraction of remobilized dry matter to grains lead to enhance and reduce harvest index, respectively. To model evaluation, some statistics on differences between observed and simulated values were used. The simulated yield ranges were within 1890-2220 kg.ha-1 with mean values of 1982.5 kg.ha-1 and the observed yield ranges were 1632-2254 kg.ha-1 with mean values of 2014.5 kg.ha-1. The RMSE was 178.48 kg.ha-1 that was equal to 9% of average of observed and predicted values. All data points were included at the 80% of 1:1 line and it indicated that the model had suitable accuracy to predict soybean yield in Tehran climatic condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Base temperature
  • dry matter
  • leaf area index
  • modeling
  • Phenology
باقری و و ترابی ب (1394) مدلی ساده برای شبیه‌سازی رشد، نمو و عملکرد گیاه باقلا دراستان گلستان. نشریة تولید گیاهان زراعی. 8(2): 152-133.
ترابی ب وسلطانی ا(1391) کمّی ‌کردن واکنش سبز شدن نخود نسبت به دما. تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 2(6): 119-109.
حاتمی ح،آینه‌بندا،عزیزی م،سلطانی او دادخواه ع‌ر (1389) تأثیر کود پتاسیم بر رشد وعملکردارقام سویادر خراسان شمالی. اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی. 2(2): 90-75.
رسام ق‌ع و سلطانی ا(1393) ساخت و ارزیابی مدلی ساده برای شبیه‌سازی رشد و عملکردسویا. نشریةپژوهش‌های تولید گیاهی. 21(2): 103-87.
سلطانی ا (1388) مدلسازی ریاضی درگیاهان زراعی. انتشارات جهاددانشگاهی مشهد، 175 ص.
سلطانی او فرجی ا (1390) رابطةآب وخاک گیاه. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. چاپ دوم. 246 ص.
فراهانی‌پاد پ،پاک‌نژاد ف، فاضلی ف، نبی‌ایلکایی م وداوودی ‌فرد م (1391)اثر تاریخ کاشت بر مادة خشک واجزای عملکرد چهار رقم سویا رشد نامحدود. زراعت و اصلاح نباتات. 8(1): 203-201.
مصنعی ﻫ،عجمنوروزی ح،رنگریز ز و زارع‌زاده ز(1394) اثرالگوی کاشت بر مراحل فنولوی،عملکردواجزای عملکرد دلاین امیدبخش سویا در گرگان. فصلنامة فیزیولوژی گیاهان زراعی. 7(25): 58-43.
مقدم‌خمسه ع،دانشیان ج،امینی‌دهقی م،جباری ح و مدرس‌ ثانوی س‌ ع‌ م(1390) اثر تراکم بوته و تنش کم‌آبی بر خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد سویا (Glycine max (L.) Merrill). مجلةدانش زراعت. 4(6): 40-27.
Allen RG, Periera LS, Raes D and Smith M (1998) Crop evapotranspiration guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper. 56. FAO, Rome.
Boote KG, Jones JW and Pickering NB (1996) Potential uses and limitation of crop models. Agronomy Journal. 88(5): 704-716.
Chen YM,Ho SC, Lam SS, Ho SS and Woo JL (2003). Soy is of lavones have a favorable effect on bone loss in Chinese postmenopausal women with lower bone mass: a double-blind, randomized, controlled trial. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 88(10): 4740-4747.
Gipson LR and Mullen RE (1990) Influence of day and night temperature on soybean seed yield. Crop Science. 39: 98-104.
Goudriaan J and Van Laar HH (1994) Modeling potential crop growth processes. kluwer academic publishers Dordrecht, Dordrecht, 238p.
Heidari H, Jahansooz MR, Hosseini SMH and Chaichi MR (2012) Alternate Furrow Irrigation Effect on Radiation Use Efficiency and Forage Quality of Foxtail Millet (Setaria italica). Annals of Biological Research. 3(6):2565-2574.
Muchow RC, Robertson MJ and Pengelly BC (1993) Radiation-use efficiency of soybean, mungbean and cowpea under different environmental conditions. Field Crops Research. 32: 1-16.
Nehbandani A, Soltani A, Zeinali E, Raeisi S and Najafi A (2013)Allometric relationships between leaf area and vegetative characteristics in soybean. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 6(16): 1127-1136.
Sinclair TR (1986) Water and nitrogen limitations in soybean grain production: I. Model development. Field Crops Research. 15: 125-141.
Sinclair TR and Horie T (1989) Leaf nitrogen, photosynthesis, and crop radiation use efficiency: A review. Crop Science. 29: 90-98.
Sinclair TR and Muchow RC (1999) Radiation use efficiency. Advances in Agronomy. 35: 215-265.
Soltani A, Gholipoor M and Ghassemi-Golezani K (2007) Analysis of temperature and atmospheric CO2 effects on radiation use efficiency in chickpea (Cicer arietium L.). Plant Science. 2(1): 89-95.
Soltani A, Roberston MJ, Mohammad-Nejad Y and Rahemi-Karizaki A (2006) Modeling chickpea growth and development: leaf production and senescence. Field Crops Research. 99(1): 1-33.
Soltani A and Sinclair TR (2011) A simple model for chickpea development, growth and yield. Field Crops Research. 124: 252-260.
Speath SC and Sinclair TR (1985) Linear increase in soybean harvest index during seed-filling. Agronomy Journal. 77: 207-211.