نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشیار، گروه زراعت، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبویه(Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‏صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال زراعی 94-1393 انجام گرفت. تیمارها عبارت بود از 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (2 لیتر نیتروکسین در هکتار + 2 لیتر بیوسوپرفسفات در هکتار)، 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، 20 تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن کود دامی و 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 80، 70 و 80 کیلوگرم در هکتار). نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس (54/0 درصد)، عملکرد اسانس (50/9 کیلوگرم در هکتار) و درصد ژرانیول (95/7 درصد) و لینالول (519/0 درصد) در اسانس در تیمار مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و بیشترین درصد ژرانیال (24/33 درصد)، نرال (38/24 درصد) و نریل‌استات (56/2 درصد) در اسانس در تیمار مصرف تلفیقی 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و کود زیستی حاصل شد. همچنین، بیشترین درصد ژرانیل‌استات در اسانس (94/30 درصد) در تیمار کود شیمیایی (شاهد) به‏دست آمد. در مجموع، بیشترین درصد و عملکرد اسانس و کیفیت اسانس با کاربرد 10 تن ورمی‌کمپوست حاصل شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of manure, vermicompost, nitroxin and bio-superphosphat application on quantity and quality of essential oil of dragonhead

نویسندگان [English]

  • Mohammad Taghi Darzi
  • Mohammadreza Haj Seyed Hadi

Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Roudehen Branch

چکیده [English]

To study the effects of organic and bio-fertilizers on quantity and quality of essential oil of dragonhead (Dracocephalum moldavica L.), an experiment was conducted as randomized complete blocks design with eight treatments and three replications at agricultural research field of the Company of Ran in Firouzkuh of Iran during the growing season of 2014-2015. The treatments were 20 t/ha manure, 10 t/ha vermicompost, biofertilizer (2 lit/ha nitroxin + 2 lit/ha bio-superphosphat), 10 t/ha manure + 5 t/ha vermicompost, 20 t/ha manure + biofertilizer, 10 t/ha vermicompost + biofertilizer, 10 t/ha manure + 5 t/ha vermicompost + biofertilizer and chemical fertilizer (NPK: 80, 70 and 80 kg/ha). The results have shown that the highest essential oil percent, essential oil yield, geraniol percent and linalool percent were obtained in essential oil at the treatment of application of 10 t/ha vermicompost and the maximum geranial percent, neral percent and neryl acetate percent were observed in essential oil at the treatment of integrated application of 10 t/ha vermicompost and biofertilizer. Also, the highest geranyl acetate percent was obtained in essential oil at the treatment of chemical fertilizer application (control). Generally, the highest percent and yield of essential oil and essential oil quality were obtained using 10 t/ha vermicompost application.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Active substance
  • Biofertilizers
  • firouzkuh
  • organic fertilizers
  • Sustainable agriculture
احمدیان ا، قنبری ا و گلوی م (1388) اثر متقابل تنش خشکی و کود دامی بر اجزای عملکرد، میزان اسانس و ترکیبات شیمیایی آن در زیرة سبز (Cuminum cyminum L.). مجلة علوم گیاهان زراعی ایران. 40(1): 173-180.
اکبری‌نیا ا، قلاوند ا، سفیدکن ف، رضایی م‌ب و شریفی‌عاشورآبادی ا (1382) بررسی تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی بر عملکرد و میزان ترکیبات اسانس دانة گیاه دارویی زنیان. مجلة پژوهش و سازندگی. 61: 32-41.
امیدبیگی ر (1376) رهیافت‌های تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد دوم، انتشارات طراحان نشر، تهران. 424 ص.
خالص‌رو ش، قلاوند ا، سفیدکن ف و اصغرزاده ا (1390) تأثیر نهاده‌های زیستی و آلی بر کمیت و کیفیت اسانس و میزان جذب برخی عناصر در گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.). مجلة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 27(4): 560-551.
درزی م‌ت، قلاوند ا، سفیدکن ف و رجالی ف (1387) تأثیر کاربرد میکوریزا، ورمی‌کمپوست و کود فسفات زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه. مجلة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 24(4): 413-396.
درزی م‌ت، حاج سیدهادی م‌ر و رجالی ف (1392) تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و کود بیولوژیک فسفره بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.). مجلة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 29(3): 594-583.
رضوانی‌مقدم پ، امین‌غفوری ا، بخشایی س و جعفری ل (1392) بررسی اثر کودهای بیولوژیک و آلی بر برخی صفات کمّی و مقدار اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.). نشریة بوم‌شناسی کشاورزی. 5(2): 112-105.
سفیدکن ف (1380) ارزیابی کمّی و کیفی اسانس رازیانه در مراحل مختلف رشد (Foeniculum vulgare Mill). مجلة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 7: 85-104.
صالحی ا، قلاوند ا، سفیدکن ف و اصغرزاده ا (1390) تأثیر کاربرد زئولیت، مایة تلقیح میکروبی و ورمی‌کمپوست بر غلظت عناصر N، P، K، میزان اسانس و عملکرد اسانس در کشت ارگانیک گیاه دارویی بابونة آلمانی(Matricaria chamomilla L.) . مجلة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 27(2): 201-188.
مرادی ر، رضوانی‌مقدم پ، نصیری‌محلاتی م و لکزیان ا (1388) بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و میزان اسانس گیاه رازیانه(Foeniculum vulgare Mill.). مجلة پژوهش‌های زراعی ایران. 7(2): 635-625.
مرادی ر، نصیری‌محلاتی م، رضوانی‌مقدم پ، لکزیان ا و نژادعلی ع (1390) تأثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه رازیانه(Foeniculum vulgare Mill.). نشریة علوم باغبانی (علوم و صنایع کشاورزی). 25(1): 33-25.
مکی‌زاده تفتی م، چایی‌چی م‌ر، نصراله‌زاده ص و خاوازی ک (1390) ارزیابی اثر کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن بر رشد، عملکرد و ترکیب اسانس گیاه شوید (Anethum graveolens L.). نشریة دانش کشاورزی و تولید پایدار. 21(4): 62-51.
مکی‌زاده تفتی م، نصراله‌زاده ص، زهتاب سلماسی س، چایی‌چی م‌ر و خاوازی ک (1391) اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.). نشریة دانش کشاورزی و تولید پایدار. 22(1): 12-1.
Abdel-Baky HH and El-Baroty GS (2008) Chemical and biological evaluation of the essential oil of Egyptian moldavian balm (Dracocephalum moldavica L.). International Journal of Integrative Biology. 3(2): 202-208.
Adams RP (2001) Identification of essential oil components by gas chromatography / mass spectrometry. 4th ed.; Allured Publishing Corporation: Carol Stream, IL, USA, 804 p.
Anwar M, Patra DD, Chand S, Alpesh K, Naqvi, AA and Khanuja SPS (2005) Effect of organic manures and inorganic fertilizer on growth, herb and oil yield, nutrient accumulation, and oil quality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 36(13-14): 1737-1746.
Arancon NQ, Edwards CA, Lee S and Byrne R (2006) Effects of humic acids from vermicomposts on plant growth. European Journal of Soil Biology. 42: s65-s69.
Ateia EM, Osman YAH and Meawad AEAH (2009) Effect of organic fertilization on yield and active constituents of Thymus vulgaris L. under North Sinai conditions. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 5(4): 555-565.
Darzi MT, Haj Seyed Hadi MR and Rejali F (2012) Effects of the application of vermicompost and nitrogen fixing bacteria on quantity and quality of the essential oil in dill (Anethum graveolens L.).Journal of Medicinal Plants Reseach. 6(21): 3793-3799.
Darzi MT and Haj Seyed Hadi MR (2014) Response of concentration and composition of essential oil of coriander(Coriandrum sativum L.) to Cattle manure and Nitrogen fixing bacteria. Ethno-Pharmaceutical Products. 1(2): 35-42.
Geetha A, Rao PV, Reddy DV and Mohammad S (2009) Effect of organic and inorganic fertilizers on macro and micro nutrient uptake, oil content, quality and herbage yield in sweet basil (Ocimum basilicum). Research on Crops. 10(3): 740-742.   
Haj Seyed Hadi MR, Darzi MT, Ghandehari Z and Riazi GH (2011) Effects of vermicompost and amino acids on the flower yield and essential oil production from Matricaria chamomile L. Journal of  Medicinal Plants Research. 5(23): 5611-5617.
Harshavardhan PG, Vasundhara M, Shetty GR, Nataraja A, Sreeramu BS, Gowda MC and Sreenivasappa KN (2007) Influence of spacing and integrated nutrient management on yield and quality of essential oil in lemon balm (Melissa officinalis L.). Biomed. 2(3): 288-292.   
Kapoor R, Giri B and Mukerji KG (2004) Improved growth and essential oil yield and quality in Foeniculum vulgare Mill on mycorrhizal inoculation supplemented with P-fertilizer. Bioresource Technology. 93: 307-311.
Mahfouz SA and Sharaf Eldin MA (2007) Effect of mineral vs. biofertilizer on growth, yield, and essential oil content of fennel (Foeniculum vulgare Mill). International Agrophysics. 21(4): 361-366.
Osman YAH (2009) Comparative study of some agricultural treatments effects on plant growth, yield and chemical constituents of some fennel varieties under Sinai conditions. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 5(4): 541-554.
Padmapriya S and Chezhiyan N (2009) Effect of shade, organic, inorganic and biofertilizers on morphology, yield and quality of turmeric. Indian Journal of Horticulture. 66(3): 333-339.
Sharafzadeh S, Ordookhani K and Naseri S (2012) Influence of different strains of azotobacter on essential oil components of garden thyme. Technical Journal of Engineering and Applied Sciences. 2(9): 301-304.
Sharma AK (2002) Biofertilizers for sustainable agriculture. Agrobios Publication. India, 407 p.
Zaller JG (2007) Vermicompost as a substitute for peat in potting media: Effects on germination, biomass allocation, yields and fruit quality of three tomato varieties. Scientia Horticulturae. 112: 191-199.