به زراعی کشاورزی - فهرست مقالات

بررسی پاسخ‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کاهو در تلقیح با قارچ Piriformospora indica تحت تنش شوری

سجاد فتاحی؛ مهدی صیدی؛ محمد جواد زارع

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 243-255

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60409

چکیده

به‌منظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاهان کاهو تلقیح شده\نشده با قارچ Piriformospora indica تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل تلقیح یا عدم تلقیح بذور با قارچ و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری آب آبیاری (آب معمولی با هدایت الکتریکی هشت دهم ... بیشتر به‌منظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاهان کاهو تلقیح شده\نشده با قارچ Piriformospora indica تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل تلقیح یا عدم تلقیح بذور با قارچ و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری آب آبیاری (آب معمولی با هدایت الکتریکی هشت دهم دسی‌زیمنس بر متر به‌‌عنوان شاهد و آب شور با هدایت الکتریکی چهار و هشت دسی‌زیمنس بر متر) بود. تنش شوری به طور معنی‌داری اکثر صفات رشدی را کاهش داد و P. indica موجب تخفیف اثرات مضر شوری گردید. افزایش وزن تر شاخساره و سطح برگ برای گیاهان تلقیح شده با P. indica به‏دست آمد. این گیاهان خسارت برگی کمتری در شرایط تنش نشان دادند. تلقیح با قارچ به‏طور معنی‌داری حجم و طول ریشه را در مقایسه با گیاهان شاهد افزایش داد. گیاهان تلقیح شده دارای بیشترین غلظت پرولین، رنگدانه‌های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم کاتالاز در برگ نسبت به گیاهان شاهد بودند. کمترین نشت یونی در گیاهان تلقیح شده با P. indica در هدایت الکتریکی 4 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده شد. این نتایج بیانگر سودمندی قارچ P. indica در تولید گیاه کاهو تحت تنش شوری تا سطح چهار دسی‌زیمنس بر متر میباشد. اما، در شوری هشت دسی‌زیمنس بر متر تلقیح با این قارچ، نتایج مطلوبی در پی نداشت.

اثر محلول‌پاشی نانوکلات آهن بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد گل ژنوتیپ های بابونه تحت تنش خشکی

حمیده آزاد قوجه بیگلو؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد؛ قاسم پرمون

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 257-271

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60410

چکیده

به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی نانوکلات آهن بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شش ژنوتیپ بابونه تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1393 انجام گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل، تنش خشکی (در دو سطح شاهد یا 90 درصد ظرفیت زراعی و 70 درصد ... بیشتر به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی نانوکلات آهن بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شش ژنوتیپ بابونه تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1393 انجام گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل، تنش خشکی (در دو سطح شاهد یا 90 درصد ظرفیت زراعی و 70 درصد ظرفیت زراعی)، نانو کلات آهن (در دو سطح شاهد و دو میلیگرم بر لیتر) و ژنوتیپ (اصفهان، شیراز، مشهد، اراک، کرمان و صفاشهر) بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی با توجه به ژنوتیپ اثرات متفاوتی بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی داشت. به‌طوری‌که، فعالیت آنزیمی در برخی ژنوتیپها افزایش و در برخی ژنوتیپها کاهش یافت. تنش موجب افزایش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، در ژنوتیپهای اراک، کرمان و صفاشهر، افزایش فعالیت پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در ژنوتیپهای اصفهان، مشهد، اراک و کرمان و افزایش فعالیت پلیفنل اکسیداز و گایاکول پراکسیداز در ژنوتیپهای شیراز و صفاشهر شد. بالاترین عملکرد گل نیز در ژنوتیپ اصفهان مشاهده گردید. به‌طورکلی، میتوان گفت تنش موجب اثرات مخرب بر گیاه داشت و مصرف نانو کلات موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شد و استفاده از ژنوتیپهای اصفهان و مشهد برای شرایط تنش مناسب بود.

اثر شاخص رسیدگی بر کیفیت میوه و روغن سه رقم زیتون منطقه رودبار

محمود قاسم‌نژاد؛ حسین میغانی؛ سمیه افتخاری

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 273-286

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60412

چکیده

به منظور بررسی اثر شاخص رسیدگی میوه بر خصوصیات کیفی روغن سه رقم زیتون ’زرد‘، ’روغنی-محلی‘ و ’آربیکین‘ شهرستان رودبار استان گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. میوه‌های هر رقم در شاخص‌های رسیدگی 5/3، چهار و پنج برداشت و پس از استخراج روغن، خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی ... بیشتر به منظور بررسی اثر شاخص رسیدگی میوه بر خصوصیات کیفی روغن سه رقم زیتون ’زرد‘، ’روغنی-محلی‘ و ’آربیکین‘ شهرستان رودبار استان گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. میوه‌های هر رقم در شاخص‌های رسیدگی 5/3، چهار و پنج برداشت و پس از استخراج روغن، خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان ماده خشک، ارزش پراکسید، اسیدیته آزاد، ضریب خاموشی در دو طول موج 232 و 270 نانومتر با افزایش شاخص رسیدگی میوه به‌طور معناداری افزایش یافت. درحالی‌که میزان فنل و فلاونوئید کل، رنگیزه‌های کلروفیل و کاروتنوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی روغن با افزایش رسیدگی میوه به‌طور معناداری کاهش یافت. همچنین، بین ارقام مختلف زیتون از لحاظ تمامی صفات مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود داشت. در زیتون رقم ’روغنی-محلی‘ میزان فنل کل در شاخص‌های رسیدگی 5/3، چهار و پنج به ترتیب با میانگین 27/941، 74/657 و 32/310 میلی‌گرم در کیلوگرم روغن بیش‌تر از سایر ارقام بود. اما، ارزش پراکسید به‏عنوان یک صفت نامطلوب در روغن زیتون نیز در رقم ’روغنی-محلی‘ بالاتر بود. میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در شاخص رسیدگی 5/3 و چهار بین ارقام زیتون متفاوت بود، ولی در شاخص رسیدگی پنج تفاوت معناداری مشاهده نشد. در مجموع، نتایج نشان داد که افزایش شاخص رسیدگی میوه با کاهش ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و حساسیت روغن زیتون به فرآیند اکسیداسیون همراه است. بنابراین، روغن به‌دست آمده از میوه‌های با شاخص رسیدگی 5/3 پایداری و ماندگاری بیش‌تری دارند.

اثر تنش کم آبی بر رشد، عملکرد، کیفیت میوه و کارآیی مصرف آب برخی توده‌های خربزه بومی ایران

نگار حیدریان؛ طاهر برزگر؛ زهرا قهرمانی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 287-302

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60413

چکیده

به‏منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر رشد، عملکرد و کیفیت میوه برخی از توده‌های خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل هشت توده خربزه (قلم‌قاش، روشی، زرکه، خاتونی، قبادلو، ریش‌بابا، گرکه، ... بیشتر به‏منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی بر رشد، عملکرد و کیفیت میوه برخی از توده‌های خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت‌‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل هشت توده خربزه (قلم‌قاش، روشی، زرکه، خاتونی، قبادلو، ریش‌بابا، گرکه، کالیار) و سه سطح آبیاری (40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بود. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی به‌طور معنی‌داری رشد و عملکرد میوه را کاهش داد. کمترین مقدار عملکرد (kg/ha 1/18223)، وزن متوسط میوه ( gr94/1057)، تعداد میوه در بوته (75/1)، سطح برگ ( cm257/12) و بیشترین درصد وزن خشک برگ (21 درصد) در تنش کم‌آبیاری 40 درصد حاصل شد. بین توده‌ها نیز از نظر رشد و عملکرد و کیفیت میوه تفاوت معنی‌داری مشاهده شد. در همه توده‌ها با افزایش تنش کم‌آبی رشد و عملکرد کاهش یافت، ولی درصد وزن خشک برگ، مواد جامد محلول و کارایی مصرف آب افزایش یافت. بیشترین سطح برگ ( cm279/410)، عملکرد (kg/ha 33/49881) و وزن متوسط میوه (gr 9/2270) در توده قلم‌قاش در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه مشاهده شد. حداکثر کارآیی مصرف آبی در توده‌های خاتونی و قلم‌قاش در شرایط کم‌آبیاری 40 درصد نیاز آبی گیاه به‏دست آمد. با توجه به نتایج، توده زرکه و ریش‌بابا به‏ترتیب با بیشترین (17/65 درصد) و کمترین (16/41 درصد) کاهش عملکرد در آبیاری 40 درصد نسبت به آبیاری معمولی به‏ترتیب حساس‌ترین و متحمل‌ترین توده از لحاظ این صفت به تنش کم‌آبی بودند.

مطالعه کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل‌خوشه‌ای در اهواز

عادل عموری؛ حبیب اله روشنفکر؛ پیمان حسیبی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 303-317

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60414

چکیده

به‏منظور بررسی عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی علوفه در کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل‌خوشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف کاشت 100:0، 70:30، 60:40، 50:50، 40:60، 30:70 و0:100 به ترتیب ... بیشتر به‏منظور بررسی عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی علوفه در کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل‌خوشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف کاشت 100:0، 70:30، 60:40، 50:50، 40:60، 30:70 و0:100 به ترتیب ماشک ـ یولاف بودند. کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام گرفت. صفات مورد بررسی شامل عملکرد علوفه تر، خشک و پروتئین خام، درصد پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر و کربوهیدراتهای محلول، ارتفاع بوته یولاف و ماشک و تعداد ساقه یولاف و ماشک بودند. بیشترین عملکرد علوفه تر (26/105 تن در هکتار)، خشک (47/29 تن در هکتار) و پروتئین خام (27/2 تن در هکتار) از نسبت 60 درصد یولاف و 40 درصد ماشک به‏دست آمد. بیشترین درصد پروتئین خام (49/17 درصد)، بیشترین درصد خاکستر (37/7 درصد) و کمترین درصد فیبر خام (94/30 درصد) از کشت خالص ماشک حاصل شد. بیشترین درصد کربوهیدراتهای محلول (66/12 درصد) از نسبت 30 درصد یولاف و 70 درصد ماشک تولید شد. بالاترین نسبت برابری زمین برای عملکرد علوفه تر (26/1) و خشک (60/1) و نیز پروتئین (50/1) به‏ترتیب در تیمار 50 درصد یولاف + 50 درصد ماشک و 60 درصد یولاف + 40 درصد ماشک به‏دست آمد. با توجه به نتایج به‏دست آمده در این آزمایش به‏نظر میرسد کشت مخلوط بذر یولاف و ماشک به‏صورت ردیفی از لحاظ عملکرد کمی و کیفی، میتواند شیوهای مناسب و قابل توصیه نسبت به کشت خالص دو گیاه مذکور باشد.

تاثیر جدایه های برتر سودوموناس فلورسنت به‏ عنوان کود بیولوژیک بر رشد و تغذیه گیاه ذرت

پیمان عباس زاده دهجی؛ دیناالسادات رضایی؛ عبدالرضا اخگر؛ علی اشرف سلطانی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 319-333

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60415

چکیده

بهمنظور بررسی تأثیر جدایههای باکتریایی بر پارامترهای رویشی و جذب عناصر غذایی در دو رقم ذرت سینگل کراس 704 و تریوی کراس 645، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان در سال 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار جدایه باکتری سودوموناس فلورسنت (P7، P15، P24، P29و شاهد (تلقیح‏نشده)) ... بیشتر بهمنظور بررسی تأثیر جدایههای باکتریایی بر پارامترهای رویشی و جذب عناصر غذایی در دو رقم ذرت سینگل کراس 704 و تریوی کراس 645، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان در سال 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار جدایه باکتری سودوموناس فلورسنت (P7، P15، P24، P29و شاهد (تلقیح‏نشده)) بود. نتایج نشان داد که استفاده از جدایههای 29p، 15p، 7p، 15p، 29p و 24p در مقایسه با شاهد (تلقیح نشده)، به ترتیب موجب افزایش وزن خشک اندام هوایی (9/42 درصد)، طول اندام هوایی (7/23 درصد)، سطح برگ (6/43 درصد)، کلروفیل (9/15 درصد)، وزن خشک ریشه (8/49 درصد) و حجم ریشه (53 درصد) در رقم سینگل کراس 704 شدند. کاربرد اکثر جدایههای مورد آزمایش جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم را در رقم سینگل کراس 704 نسبت به شاهد به‏طور معنیداری افزایش دادند. جدایههای مورد آزمایش جذب عناصر آهن، روی، مس و منگنز ساقه و ریشه رقم تریوی کراس 645 را نسبت به شاهد به‏طور معنی‌داری افزایش دادند. بیشترین جذب روی ساقه و ریشه در رقم تریوی کراس 645 در تیمار با جدایه 29p مشاهده شد که جذب روی در ساقه و ریشه را به ترتیب 8/41 و 2/66 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در سینگل کراس ۷۰۴ تمامی جدایهها تأثیر معنی‌داری بر جذب روی ریشه داشتند و در ساقه بیشترین افزایش جذب روی مربوط به 29 pبا 2/60 درصد افزایش نسبت به شاهد بود. در مجموع، یافتههای این پژوهش نشان داد که تلقیح ذرت با جدایههای منتخب نقش مهمی در افزایش رشد ذرت و میزان جذب عناصر غذایی توسط این گیاه داشت.

اثر سدیم نیتروپروساید بر تحمل به خشکی چچم چندساله در مرحله جوانه‌زنی و رشد اولیه دانهال

رضا محمدی؛ مسعود ارغوانی؛ سید نجم الدین مرتضوی؛ میترا اعلائی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 335-346

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60416

چکیده

این پژوهش به‏منظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی چمن چچم چندساله (Lolium perenne L.) در مرحله جوانه‌زنی و رشد اولیه دانهال به تنش خشکی و کاربرد سدیم نیتروپروساید (رها کننده نیتریک اکساید) در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. بذور چمن به مدت شش ساعت در محلولهای صفر (آب مقطر)، 200، 400، و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید ... بیشتر این پژوهش به‏منظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی چمن چچم چندساله (Lolium perenne L.) در مرحله جوانه‌زنی و رشد اولیه دانهال به تنش خشکی و کاربرد سدیم نیتروپروساید (رها کننده نیتریک اکساید) در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. بذور چمن به مدت شش ساعت در محلولهای صفر (آب مقطر)، 200، 400، و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید خیسانده شدند و جهت اعمال تنش خشکی، جوانه‌زنی و رشد اولیه دانهال در پتانسیل‌های اسمزی صفر (آب مقطر)، 1-، 4- و 8- بار با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکول 6000 انجام شد. به طور کلی با کاهش پتانسیل آب محیط، درصد جوانهزنی بذرها، طول شاخساره و ریشه و میزان کلروفیل و کاروتنوئید برگها کاهش و نشت یونی افزایش یافت. کاربرد 400 و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید در تمامی صفات اثرات منفی تنش خشکی را بهبود بخشید. البته، در مورد صفت نشت یونی در تمام سطوح پتانسیل آب، تیمار 600 مایکرومولار تفاوت معنیداری با تیمار شاهد نداشت، ولی تیمار 400 مایکرو مولار نشت یونی را کاهش داد. میزان پرولین برگ‏ها با کاهش پتانسیل آب افزایش یافت و گیاهان تیمار شده با سدیم نیتروپروساید پرولین بیشتری نسبت به گیاهان تیمار نشده داشتند. در مجموع در بین غلظتهای سدیم نیتروپروساید مورد مطالعه، بهترین نتیجه در گیاهان تیمار شده با 400 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید به‏دست آمد.

کمّی سازی نمو برگ در ارقام مختلف گندم: II-تولید و زوال برگ در بوته در شرایط مزرعه

جعفر پوررضا؛ افشین سلطانی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 347-359

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60418

چکیده

به‏منظور بررسی تولید و زوال برگ در بوته گندم، دو آزمایش مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز، با عرض جغرافیایی 31 درجه و 16 دقیقة شمالی و طول جغرافیایی 49 درجه و 36 دقیقة شرقی و ارتفاع 151 متری از سطح دریا، در دو سال زراعی 86-1385 تا 87-1386 اجرا شد. نتایج نشان داد در مرحله ... بیشتر به‏منظور بررسی تولید و زوال برگ در بوته گندم، دو آزمایش مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز، با عرض جغرافیایی 31 درجه و 16 دقیقة شمالی و طول جغرافیایی 49 درجه و 36 دقیقة شرقی و ارتفاع 151 متری از سطح دریا، در دو سال زراعی 86-1385 تا 87-1386 اجرا شد. نتایج نشان داد در مرحله اول تولید برگ، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی، 32/1 برگ به برگهای بوته اضافه شد. اما، بعد از تشکیل پنج برگ در ساقه اصلی (x0) و شروع پنجهزنی در گیاه، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی تقریباً پنج برگ به برگهای بوته در مرحله دوم افزوده شد. بررسی زوال و پیری برگها نشان داد که مشابه وضعیت تولید دو مرحلهای برگ در بوته، پیری برگها نیز در دو مرحله اتفاق افتاد در مرحله اول، کسر برگهای پیر در بوته به ازای هر یک درصد افزایش در کسر برگهای پیر روی ساقه اصلی 71/0 درصد افزایش نشان داد. این افزایش تا زمانی ادامه یافت که کسر برگهای پیر در ساقه اصلی به 28/0 رسید، به عبارت دیگر زمانی که 28 درصد برگهای ساقه اصلی پیر شدند. بعد از این در مرحله دوم، هر یک واحد افزایش در کسر برگهای پیر روی ساقه اصلی باعث 16/1 واحد افزایش در میزان برگهای پیر در بوته شد. اطلاع از ویژگی‏های سطح برگ میتواند در اصلاح نباتات، مدیریت گیاهان زراعی و مدلهای شبیهسازی رشد و نمو گیاهان زراعی مفید باشد.

تأثیر برخی تیمارهای پیش از کاشت بذری بر عملکرد و خصوصیات کیفی دانه تاج‌خروس زراعی

سمیرا مالکی خضرلو؛ مهدی تاجبخش

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 361-370

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60419

چکیده

به‌منظور ارزیابی اثر برخی پیش‌تیمارهای بذری بر عملکرد و خصوصیات کیفی دانه تاج خروس زراعی آزمایشی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام گرفت. تیمارها شامل پیش‌تیمار بذری کود کبوتری (یک در 10)، ونیاز تغلیظ شده 39/68 درصد (سه در 1000)، کود نانو کلات سوپر میکرو کامل (سه در 1000)، آب ... بیشتر به‌منظور ارزیابی اثر برخی پیش‌تیمارهای بذری بر عملکرد و خصوصیات کیفی دانه تاج خروس زراعی آزمایشی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام گرفت. تیمارها شامل پیش‌تیمار بذری کود کبوتری (یک در 10)، ونیاز تغلیظ شده 39/68 درصد (سه در 1000)، کود نانو کلات سوپر میکرو کامل (سه در 1000)، آب مغناطیس، همیوپاتی x12 و شاهد بودند. بذرها به مدت هشت ساعت در تیمارهای ذکر شده غوطه‏ور شدند، سپس به مدت 24 ساعت در دمای 25 درجه سانتی‏گراد به رطوبت اولیه رسانده شدند و جهت کشت به مزرعه منتقل شدند. نتایج نشان داد اعمال پیش‌تیمار آب مغناطیسی عملکرد بذر، عملکرد بیوماس، فسفر، درصد روغن، عملکرد روغن، اسیدهای چرب پالمتیک و استئاریک را به‌ترتیب 31/22، 71/17، 5/25، 6/20، 6/36، 7/12، 2/22 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. همچنین، در صفات اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک بیشترین میزان در کاربرد پیش‌تیمار نانو کلات به‌دست آمد. اعمال تیمارهای پیش از کاشت به‌دلیل افزایش درصد جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و استقرار بهتر آن در مزرعه، شرایط بسیار مطلوب‌تر از آنچه در بستر بذر پس از کاشت حادث می‌شود را ایجاد می‌کنند. در تحقیق حاضر اعمال تیمارهای پیش از کاشت آب مغناطیس و نانو کلات از نظر حصول عملکرد و خصوصیات کیفی اثرگذاری بیشتری نسبت به سایر پیش‌تیمارها داشتند.

تأثیر همزیستی گونه‏ های قارچ میکوریزا و شبه میکوریزا بر بهره وری آّب ذرت تحت سطوح مختلف آبیاری و فسفر در شرایط مختلف اقلیمی در استان مازندران

شهریار کاظمی؛ اسفندیار فرهمندفر؛ همت اله پیردشتی؛ مجتبی محمودی؛ ولی اله بابایی زاد

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 371-386

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60420

چکیده

بهمنظور بررسی برهمکنش قارچهای شبهمیکوریزا Piriformosporaindica و میکوریزا Glomusmosseae بر بهبود عملکرد دانه و بهرهوری آب در ذرت در سطوح مختلف آبیاری و فسفر، پژوهشی مزرعهای در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه قراخیل (قائمشهر) و بایعکلا (نکا) بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. ... بیشتر بهمنظور بررسی برهمکنش قارچهای شبهمیکوریزا Piriformosporaindica و میکوریزا Glomusmosseae بر بهبود عملکرد دانه و بهرهوری آب در ذرت در سطوح مختلف آبیاری و فسفر، پژوهشی مزرعهای در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه قراخیل (قائمشهر) و بایعکلا (نکا) بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمار آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) در کرتهای اصلی و چهار سطح تلقیح (بدون تلقیح، تلقیح بذر با قارچ گلوموس موسه، تلقیح بذر با قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا و تلقیح همزمان دو قارچ) بههمراه سه سطح کود فسفره (عدم مصرف، 50 و 100 درصد مورد نیاز گیاه) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. مطابق نتایج، تلقیح همزمان قارچها موجب افزایش معنیدار میزان عملکرد دانه در هر دو منطقه (بهترتیب 6/8 و 3/6 درصد برای ایستگاههای قراخیل و بایعکلا) گردید. در هر دو منطقه، همزیستی قارچهای میکوریزا و شبهمیکوریزا به‏ویژه تلقیح همزمان موجب بهبود قابلتوجه بهرهوری مصرف آب شد. همچنین، بیشترین تأثیر مثبت این همزیستی بر کارآیی مصرف آب در هر دو منطقه در شرایط آبیاری 50 درصد (بهترتیب 33/4 و 15/4 کیلوگرم بر مترمکعب) مشاهده شد. در مجموع، نتایج بیانگر همافزایی مطلوب این قارچها در بهبود بهرهوری آب ذرت بهویژه در شرایط کمآبیاری است.

تأثیر اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد و کیفیت میوه خربزه "زرد جلالی" تحت تنش کم‌آبی

زینب عزیزی؛ طاهر برزگر؛ زهرا قهرمانی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 387-400

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60422

چکیده

به‏منظور مطالعه اثر اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد، کیفیت میوه و کارایی مصرف آب خربزه توده "زرد جلالی" تحت تأثیر تنش کمآبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان، بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلولپاشی اسید هیومیک (صفر، 25، 50 و 75 میلیگرم ... بیشتر به‏منظور مطالعه اثر اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد، کیفیت میوه و کارایی مصرف آب خربزه توده "زرد جلالی" تحت تأثیر تنش کمآبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان، بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلولپاشی اسید هیومیک (صفر، 25، 50 و 75 میلیگرم در لیتر و اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 5/1 میلیمولار) و تیمار آبیاری در سه سطح (40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بود. نتایج نشان داد که تیمار آبیاری تأثیر معنیداری بر عملکرد و کیفیت میوه داشت. کمترین وزن میوه (956/1 کیلوگرم)، تعداد میوه (5/1)، عملکرد بوته (91/2 کیلوگرم)، سفتی بافت میوه (67/4 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع)، محتوای کلروفیل (11/0 میلیگرم در صد گرم وزن تر) و بیشترین درصد گوشت میوه (75 درصد) و کارایی مصرف آب (43/16 کیلوگرم بر متر مکعب) در شرایط تنش کمآبی 40 درصد حاصل شد. همچنین، بیشترین تعداد میوه و عملکرد بوته در تیمار 75 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک حاصل شد و حداکثر درصد گوشت میوه (13/62 %) در اسید سالیسیلیک 5/1 میلیمولار بود. در مجموع، بیشترین عملکرد بوته (79/7 کیلوگرم) و مواد جامد محلول (31/11 %) در شرایط آبیاری100 درصد نیاز آبی گیاه به‏ترتیب با محلولپاشی 1 میلیمولار اسید سالیسیلیک و 25 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک حاصل شد. با توجه به نتایج، کاربرد اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک عملکرد و کیفیت میوه را در شرایط تنش تعدیل بخشیدند.

اثر رژیم‌های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه در شرایط گلخانه

سونا مظفری؛ سارا خراسانی نژاد؛ حسین گرگینی شبانکاره

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 401-416

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60423

چکیده

به‌‌منظور بررسی اثر رژیم‌های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه (Portulaca oleracea L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده تولیدگیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 94 به‌اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح رژیم‌های آبیاری (شامل ... بیشتر به‌‌منظور بررسی اثر رژیم‌های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه (Portulaca oleracea L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده تولیدگیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 94 به‌اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح رژیم‌های آبیاری (شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت ‌زراعی) و چهار سطح محلول‌دهی اسیدهیومیک (شامل 600، 400، 200 و صفر میلیگرم در لیتر) بودند. صفات مورد ‌ارزیابی عبارت از پرولین، محتوای ‌نسبی آب برگ، فنل، فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان، قند‌های محلول و کارتنوئید بودند. نتایج نشان داد افزایش میزان آبیاری سبب افزایش معنی‌دار فنل، فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان، پرولین و قند‌های محلول گردید. اثر تنش خشکی در بیشترین سطح، منجر به افزایش 09/1 درصدی پرولین و به‌ترتیب کاهش 183/0 و 53/6 درصدی کارتنوئید و محتوای‌نسبی آب برگ نسبت‌به شاهد گردید. اسید ‌هیومیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به‌جز کارتنوئید اثر معنی‌دار داشت و این اثر در 400 میلی‌گرم در لیتر به‌حداکثر خود رسید. اثر متقابل رژیم آبیاری و کاربرد اسید‌هیومیک به‌جز فنل برای سایر صفات مورد‌بررسی معنی‌دار بود. محلول‌پاشی 400 میلی‌گرم در لیتر اسید‌هیومیک به‌ترتیب در شرایط رژیم آبیاری 25 و 50 درصد ظرفیت زراعی موجب افزایش 34/12 درصدی آنتی‌اکسیدان و 9/36 درصدی قندهای محلول گردید. به‌طورکلی نتایج این آزمایش، کاربرد 400 میلی‌گرم در لیتر اسید‌هیومیک را در شرایط رژیم آبیاری با 25 درصد ظرفیت‌ زراعی به‌عنوان بهترین تیمار از لحاظ صرفه‌اقتصادی معرفی می‌کند، زیرا با مصرف کمتر آب و اسیدهیومیک، می‌توان به همان میزان عملکرد متابولیت‌های ثانویه که سطوح بالاتر کاربرد این تیمار‌ها دارند، دست یافت.

مطالعه ویژگی‏های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی چمن آفریقایی تحت تأثیر کاربرد سدیم نیتروپروساید در شرایط تنش کم آبی

سهیلا طاهری؛ مسعود ارغوانی؛ سید نجم الدین مرتضوی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 417-430

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60424

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی چمن آفریقایی(Cynodon dactylon (L.) Pers) به تنش کم‌آبی و کاربرد سدیم نیتروپروساید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. سه سطح آب قابل دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سدیم نیتروپروساید (صفر، 250 و 500 میکرومولار) به‏صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اعمال ... بیشتر

اثر محلول پاشی پوترسین بر رشد، عملکرد و کیفیت میوه فلفل شیرین تحت تنش کم‌آبی

بهنام علیزاده؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ جعفر نیکبخت

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 431-444

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60425

چکیده

به‏منظور بررسی اثر محلول پاشی پوترسین و تنش کمآبیاری بر صفات رشدی، کیفیت و عملکرد فلفل شیرین(Capsicuum annum cv. Dimaz) آزمایشی به‏صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) ... بیشتر به‏منظور بررسی اثر محلول پاشی پوترسین و تنش کمآبیاری بر صفات رشدی، کیفیت و عملکرد فلفل شیرین(Capsicuum annum cv. Dimaz) آزمایشی به‏صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و تیمار دوم شامل محلول پاشی پوترسین در چهار سطح (صفر (شاهد)، 5/0، 1 و5/1 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که تنش کمآبی باعث کاهش رشد رویشی و تعداد میوه، عملکرد و ویتامین ث میوه گردید. بیشترین میزان رشد رویشی، تعداد میوه، عملکرد و ویتامین ث میوه در آبیاری 100 درصد مواد جامد محلول میوه در تیمار 75 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. کاربرد پوترسین رشد، عملکرد و کیفیت میوه را بهبود بخشید. بیشترین ارتفاع بوته (67 سانتی متر)، سطح برگ (28/5887 سانتی متر مربع)، کلروفیل کل برگ (2/2 میلی گرم در گرم بافت برگ)، وزن خشک بوته (41/29 درصد)، ویتامین ث (67/42 میلی گرم در 100 گرم بافت میوه) ، کلروفیل میوه (18/0 میلی گرم در گرم بافت میوه)، طول میوه (56/16 سانتی متر)، تعداد میوه (268)، عملکرد میوه در بوته (45/0کیلوگرم) و عملکرد در هکتار (98/9 تن) با محلولپاشی 5/1 میلیمولار پوترسین در شرایط آبیاری 100 درصد به‏دست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد 5/1 میلمولار پوترسین جهت بهبود رشد و عملکرد میوه فلفل شیرین در شرایط تنش کمآبی پیشنهاد میگردد.

تأثیر الگوهای کشت مخلوط بر برخی ویژگی‏های کمی و کیفی علوفه گلرنگ و گاودانه در سیستم‌های کشت پرنهاده و کم‌نهاده

آذین نجف آبادی؛ جلال جلیلیان؛ محمدرضا زردشتی

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 445-460

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60427

چکیده

به‏منظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف‌های هرز با استفاده ... بیشتر به‏منظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه، این آزمایش به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور اول شامل دو سیستم کاشت پرنهاده (شامل کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و مبارزه شیمیایی با آفات و علف‌های هرز با استفاده از متاسیستوکس و گالانت) و کم‌نهاده (شامل کاربرد کودهای گاوی و بیولوژیک و عدم کاربرد هر نوع ماده شیمیایی) و فاکتور دوم شامل الگوهای کشت مخلوط گلرنگ و گاودانه با نسبت ردیف‌های 2:2، 2:3، 2:4، 2:5 و کشت خالص دو گونه بود. نتایج نشان داد که وزن‌تر و خشک علوفه هر دو گیاه در کشت خالص نسبت به تمام الگوهای کشت مخلوط برتری داشت. الگوی کشت 2:4 در سیستم پرنهاده سبب افزایش درصد پروتئین خام و کاهش میزان فیبر خام در علوفه گلرنگ شد. سیستم کشت پرنهاده بیشترین ماده خشک قابل هضم و کربوهیدراتهای محلول را در گلرنگ (86/76 و 85/11 درصد) و گاودانه (38/61 و 31/16 درصد) دارا بود. به‏طور‏کلی، با توجه به اینکه در علوفه گاودانه بیشترین میزان پروتئین خام و کربوهیدرات‌های محلول و همچنین بالاترین نسبت برابری زمین در الگوی کشت 2:5 و در سیستم کشت کم‌نهاده به میزان 87/1 به‌دست آمد؛ بنابراین الگوی کشت دو ردیف گلرنگ همراه با پنج ردیف گاودانه به‏عنوان برترین الگو و سیستم کشت در ارتباط با صفات ذکر شده، توصیه می‌شود.

اثر محلول پاشی نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد اکوتیپ های مختلف زیره سبز تحت تنش خشکی

مریم منصوری؛ غلامعباس اکبری؛ سید محمد مهدی مرتضویان

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 461-473

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60428

چکیده

بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی نانوذرات دیاکسیدتیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از اکوتیپهای زیرة سبز تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‏صورت کرتهای دوبارخردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهی پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت در سال زراعی94-1393به اجرا درآمد. ... بیشتر بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی نانوذرات دیاکسیدتیتانیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از اکوتیپهای زیرة سبز تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‏صورت کرتهای دوبارخردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهی پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت در سال زراعی94-1393به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش آبی در سه سطح (آبیاری کامل درحد ظرفیت زراعی مزرعه در تمام فصل رشد، تنش درحد 40 درصد ظرفیت زراعی درمرحلهی رشد رویشی و تنش درحد 40درصد ظرفیت زراعی در مرحلهی رشد زایشی گیاه)، محلولپاشی نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم در سه سطح (صفر، 015/0 درصد و 03/0 درصد) و اکوتیپهای منتخب زیرةسبز از نه منطقه بودند. بر اساس این نتایج بیشترین عملکرد دانه را اکوتیپ اردکان یزد در شرایط آبیاری کامل و محلولپاشی نانوذرات با غلظت 03/0 درصد با میانگین 05/194 گرم در مترمربع به‏دست آورد. در تنش مرحله زایشی بالاترین عملکرد دانه مربوط به اکوتیپ مانه خراسان شمالی در تیمار محلولپاشی 015/0 درصد با میانگین 45/89 گرم در مترمربع بود که نسبت به تیمار شاهد (عدم محلولپاشی) در همین شرایط 16درصد افزایش داشت. بین اکوتیپها نیز از نظر نوع واکنش به شرایط تنش خشکی اختلاف معنیداری در سطح یک درصد مشاهده گردید. بر اساس نتایج به‌دست آمده استفاده از محلولپاشی نانوذرات دیاکسیدتیتانیوم با غلظت03/0 درصد توانست از آثار منفی تنش خشکی بکاهد و از افت شدید عملکرد دانه جلوگیری کند.

اثر کودهای زیستی و اسید‌سالیسیلیک بر عملکرد و ویژگی‌های کیفی گیاه دارویی اکلیل‌کوهی تحت رژیم‌های کم‌آبی

حسین گرگینی شبانکاره؛ سارا خراسانی نژاد

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 475-491

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60421

چکیده

به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف اسیدسالیسیلیک و کودهای زیستی بر ویژگی‌های رشدی، عملکرد اسانس و غلظت عناصر گیاه دارویی اکلیل کوهی (Rosmarinus officinalis) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‌ تحقیقاتی دانشگاه علوم‌کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان به‌اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش در ... بیشتر به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف اسیدسالیسیلیک و کودهای زیستی بر ویژگی‌های رشدی، عملکرد اسانس و غلظت عناصر گیاه دارویی اکلیل کوهی (Rosmarinus officinalis) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه‌ تحقیقاتی دانشگاه علوم‌کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان به‌اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش در سه‌ اسیدسالیسیلیک (‌صفر، پنج و 10 میلی‌گرم‌درلیتر)، دو سطح کود زیستی (نیتروکسین و بیوفسفر) و چهار سطح رژیم آبیاری (40، 60، 80 و 100 درصد ظرفیت‌زراعی) لحاظ گردید. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری سبب کاهش معنی‌دار ارتفاع بوته، وزن‌ خشک گیاه، تعداد شاخه‌جانبی، عناصر نیتروژن، فسفر و عملکرد اسانس گردید. تیمار اسیدسالیسیلیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی‌داری داشت و بیشترین مقدار تمامی صفات به‌جز فسفر گیاه از کاربرد نیتروکسین بدست آمد. کاربرد 10 میلی‌گرم‌ در لیتر اسیدسالیسیلیک در شرایط رژیم آبیاری توانست اثرات منفی کم‌آبیاری را کاهش دهد و بیشترین میزان ارتفاع بوته، خشک گیاه، تعداد شاخه‌جانبی، نیتروژن و عملکرد اسانس از کاربرد نیتروکسین و آبیاری در 100 درصد ظرفیت‌زراعی حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس و مقدار فسفر گیاه از کاربرد کود زیستی نیتروکسین در تیمار آبیاری با 40 درصد ظرفیت‌زراعی و بیشترین میزان فسفر گیاه از کاربرد کود زیستی بیوفسفر در شرایط آبیاری کامل (100 درصد ظرفیت‌زراعی) حاصل شد. باتوجه‌به نتایج این پژوهش به‌نظر میرسد که استفاده از کودهای زیستی و اسیدسالیسیلیک در شرایط محدودیت رطوبت برای غلبه ‌بر اثرات منفی تنش کم‌آبیاری می‌تواند مفید واقع شود.

تعیین مناسب‌ترین الگو برای کشت دومنظوره علوفه و بذر یونجه براساس ارزش اقتصادی در منطقه زنجان

محمد رحمانی؛ محمد اسماعیلی آفتابدری

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 493-503

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60411

چکیده

با توجه به اهمیت اصلاح الگوی کشت یونجه از طریق ترویج ایده کشت دومنظوره تولید بذر و علوفه یونجه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‏بارخردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی دوسال 1392 و 1393در استان زنجان اجرا شد. چهار الگوی کشت یونجه همدانی شامل بذرپاشی، کشت ردیفی با فاصله‌های 25، 50 و 75 سانتیمتر در کرت‌های اصلی و سه سطح مصرف بذر 10، 20 و ... بیشتر با توجه به اهمیت اصلاح الگوی کشت یونجه از طریق ترویج ایده کشت دومنظوره تولید بذر و علوفه یونجه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‏بارخردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی دوسال 1392 و 1393در استان زنجان اجرا شد. چهار الگوی کشت یونجه همدانی شامل بذرپاشی، کشت ردیفی با فاصله‌های 25، 50 و 75 سانتیمتر در کرت‌های اصلی و سه سطح مصرف بذر 10، 20 و 30 کیلوگرم در هکتار در کرت‌های فرعی قرار گرفت. نتایج تجزیه مرکب نشان داد کشت با فاصله ردیف 25 و 50 سانتیمتر بیشترین علوفه خشک را تولید نمودند. مصرف بذر بین 20 تا 30 کیلوگرم تفاوت معنی‌داری در عملکرد علوفه خشک نداشتند و بیشترین علوفه خشک را تولید کردند. به لحاظ کیفی، درصد جوانه‌زنی بذر تحت تأثیر فاصله ردیف‌ کشت و تراکم بوته قرار نگرفت ولی بذرهای حاصل از کشت 10 کیلوگرم بذر در هکتار، وزن هزار بذر بالاتری داشتند. به لحاظ اقتصادی بیشترین ارزش اقتصادی تولید دومنظوره از فاصله کشت 25 و 50 سانتیمتر و میزان مصرف 10و 20 کیلوگرم بذر در هکتار به‏دست آمد. بر اساس این نتایج، ارزش اقتصادی حاصل ازکشت یونجه در ردیف‌های50 سانتیمتری با مصرف 10 کیلوگرم بذر در هکتاربا کشت در ردیف‌های نزدیک‌تر و مصرف بذر بیشتر تفاوت معنی‌داری نداشت و می‌توان پیشنهاد نمود مزارع یونجه بذری با این الگو کشت شوند.

مطالعه‌ی مزرعه‌ای و میکروسکوپی خود و دگرناسازگاری دو اکوتیپ‌ ارزشمند گل‌محمدی

غلامحسن موحد؛ نیما احمدی؛ احمد معینی؛ امین نصیری

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 505-516

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60426

چکیده

به‌منظور بررسی خود و دگرناسازگاری دو اکوتیپ کاشان و آذران گل‌محمدی (Rosa damascena Mill..) آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال‌های زراعی 92-1391 انجام گرفت. در این آزمایش پس از آزمون دانه گرده دوبار گرده‌افشانی مصنوعی با فاصله 24 ساعت انجام شد. بدین شکل که گرده‌ی ... بیشتر به‌منظور بررسی خود و دگرناسازگاری دو اکوتیپ کاشان و آذران گل‌محمدی (Rosa damascena Mill..) آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال‌های زراعی 92-1391 انجام گرفت. در این آزمایش پس از آزمون دانه گرده دوبار گرده‌افشانی مصنوعی با فاصله 24 ساعت انجام شد. بدین شکل که گرده‌ی هر اکوتیپ برای گرده‌افشانی خود و اکوتیپ دیگر و گونه گل نسترن (R. canina) نیز به‌عنوان گرده‌دهنده استفاده شد. تعیین خود و دگرناسازگاری به دو روش گرده‌افشانی کنترل شده و مطالعات میکروسکوپی انجام شد. نتایج گرده‌افشانی که حاصل بررسی درصد نمو، وزن، طول و عرض هیپ و میزان تشکیل بذر در هر هیپ بود نشان داد که دگرگرده‌افشانی اکوتیپ‌ها با گونه گل نسترن سازگار اما سایر تلاقی‌ها ناسازگار بودند و همچنین تیمار دوبار گرده‌افشانی نتایج بهتری را نشان دادند. مطالعه میکروسکوپی نیز با نتایج مزرعه‌ای مطابقت داشت و رشد لوله‌ی گرده در خامه نشان داد که تنها لوله‌ی گرده گونه گل نسترن توانست به انتهای خامه برسد. همچنین، از بین بهترین تیمارهای جوانه‌زنی غلظت 50 پی‌پی‌ام اسید بوریک بعد از 24 ساعت و در تیمارهای رشد لوله گرده غلظت 200 پی‌پی‌ام اسید بوریک انتخاب شدند. طبق نتایج به‏دست آمده، انتخاب منبع گرده‌دهنده مناسب و تکرار دوره‌های گرده‌افشانی از عوامل موثر در ایجاد هیبرید در گل‌محمدی می‌باشند؛ که تیمار دگرگرده‌افشانی کنترل شده با گرده گل نسترن با دوبار گرده‌افشانی، مناسب‌ترین نتیجه‌ را در فاکتورهای اندازه‌گیری شده نشان دارد.

تأثیر نانو کودفسفات اصلاح شده با یک ترکیب آلی جدید بر خصوصیات کیفی دو نوع لوبیا

مسلم حیدری؛ نوشین میر؛ سید محسن موسوی نیک

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 517-530

https://doi.org/10.22059/jci.2017.60395

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر نانوزئولیت‏های عامل‌دارشده با دو ترکیب‏ آلی در آزادسازی فسفر و اثر آن بر خصوصیات رشدی گیاه لوبیا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان همدان در سال 1393 به اجرا درآمد. تیمارهای کودی شامل P0(زئولیت بدون گروه عاملی (نمونه شاهد))، P1(زئولیت + لیگاند AcAcEN)، P2(زئولیت + با ... بیشتر

برهمکنش کیتوزان و زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت تنش کم آبی

قدرتعلی طلایی؛ یونس شرقی؛ حسین زاهدی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ سید علی علوی اصل

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1396، صفحه 531-542

https://doi.org/10.22059/jci.2016.56662

چکیده

جهت کنترل خسارتهای تنش کمآبی بر گیاه زراعی گلرنگ به وسیلهی زئولیت و کیتوزان آزمایشی در مزرعهی تحقیقاتی دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 92 بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش کمآبی{بدون تنش (آبیاری پس از 50 درصد)، تنش متوسط (آبیاری پس از 65 درصد) و تنش ... بیشتر

دوره 26 (1403)

دوره 25 (1402)

دوره 24 (1401)

دوره 23 (1400)

دوره 22 (1399)

دوره 21 (1398)

دوره 20 (1397)

دوره 19 (1396)

دوره 18 (1395)

دوره 17 (1394)

دوره 16 (1393)

دوره 15 (1392)

دوره 14 (1391)

دوره 13 (1390)

دوره 12 (1389)

دوره 11 (1388)

دوره و شماره: دوره 19، شماره 2، شهریور 1396، صفحه 243-542

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده