نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زینب فتحی منش ¹
• عبدالحسین رضایی نژاد ²
• صادق موسوی فرد ³
• غلامحسن ویسکرمی ⁴

¹ کارشناسی‌ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

² دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

³ استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

⁴ کارشناس‌ارشد، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی سازگاری و ارزیابی قابلیت زینتی برخی گونه‌های آلیوم (Allium spp) بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی خرم‌آباد پژوهشی در مزرعة دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان طی 94-1393 انجام گرفت. آزمایش بر اساس طرحی کاملاً تصادفی با 21 تیمار (گونه-مکان) در سه تکرار انجام شد. طی رشد، سازگاری و ویژگی‌های فنولوژیکی و مورفولوژیکی اندازه‌گیری و ثبت شد. تجزیة واریانس ویژگی‌های مورد مطالعه نشان داد که اختلاف آماری معنا‌داری (01/0p≤) در تمامی ویژگی‌ها وجود دارد که نشان‌دهندة تنوع ژنتیکی در گونه‌های مورد مطالعه است. برای تعیین قابلیت زینتی گونه‌های مورد مطالعه از تجزیة خوشه‌ای و تجزیه به مؤلفه‌های اصـلی استفاده و ویژگی‌های مهم از نظر زینتی مانند ارتفاع ساقة گل‏دهنده، قطر گل‌آذین، دوام گل روی بوته و رنگ گل بررسی شد. بر مبنای دو مؤلفة اول و دوم که 54 درصد از تغییرات موجود بین داده‎ها را توجیه می‌کند، بای‎پلات مربوط رسم گردید. در فضای بای‌پلات و کلاستر ترسیم‌شده ژنوتیپ‌ها در گروه‌های مشخصی قرارگرفت که مرتبط با ارزش زینتی ژنوتیپ‌ها بود. بر اساس نتایج، گونه Allium iranicum جمع‎آوری‌شده از منطقة دیزین البرز با قطر گل‌آذین بزرگ (28/63 میلی‌متر)، رنگ گل زیبا (بنفش) و سبزبودن در زمستان و گونة Allium oschaninii جمع‎آوری‌شده از منطقة چناران خراسان با عمر بالای گل روی بوته (54 روز)، شکلی زیبا، ارتفاع زیاد ساقة گل‏دهنده (95 سانتی‌متر) گونه‌های دارای قابلیت زینتی و رشد مناسب شناسایی شدد.

کلیدواژه‌ها

• پیازهای زینتی
• تنوع ژنتیکی
• دوام گل
• ویژگی‎های فنولوژیکی
• ویژگی‌های مورفولوژیکی

20.1001.1.83372008.1396.19.3.10.0

عنوان مقاله [English]

Evaluation of ornamental potential of some Iranian Allium species under climatic conditions of khorramabad

نویسندگان [English]

• Zeinab Fathi Manesh ¹
• Abdolhossein Rezaie Nejad ²
• Sadegh Mosavi Fard ³
• Gholamhasan Veikarami ⁴

چکیده [English]

In order to evaluate the adaptation and ornamental potential of Allium spp endemic to Iran, an experiment was conducted in Agricultural Research Station of Lorestan University under Khorramabad climatic conditions during 2014-2015. A completely randomized design was used for the experiment with 21 treatments (species-location) with three replications. Phonological and morphological characteristic at growth stage was recorded. Analysis of variance showed significant (p<0.01) differences among species on all traits indicating genetic diversity of the studied species. Cluster analysis and principle component analysis were used to assess the ornamental potential of the studied species and the most important ornamental characteristics i.e. scape length, the diameter of the inflorescence, flower longevity and flower color were evaluated. Biplot were depicted on the basis of both the first and second component that showed 54% of variations. In the biplot and cluster analyses, the species were placed into distinct groups associated with their potential ornamental value. According to the results, Allium iranicum collected from the Alborz-Dizin with large inflorescence (63.28 mm), beautiful flower color (purple) and being green in winter, and Allium oschaninii species collected from Khorasan-Chenaran with great flower longevity (54 d), beautiful form and large scape length (95 cm) were identified as good potent ornamental species.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flower longevity
• Genetic diversity
• morphological characteristics
• ornamental onions
• phenological characteristics