مریم فروغ؛ سعید نواب پور؛ اسماعیل ابراهیمی؛ علی اکبر عبادی؛ داود کیانی
چکیده
در این مطالعه بهمنظور بررسی پاسخ به تنش شوری، گیاهچههای برنج دو رقم هاشمی و لاین پیشرفته موتانت آن در آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تحت شرایط تنش شوری 100 میلیمولار نمک کلریدسدیم قرار داده شدند. نمونه‌برداری از ریشه در زمانهای سه و شش روز پس از تنش شوری برای بررسیهای بیوشیمیایی انجام گرفت. ...
بیشتر
در این مطالعه بهمنظور بررسی پاسخ به تنش شوری، گیاهچههای برنج دو رقم هاشمی و لاین پیشرفته موتانت آن در آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تحت شرایط تنش شوری 100 میلیمولار نمک کلریدسدیم قرار داده شدند. نمونه‌برداری از ریشه در زمانهای سه و شش روز پس از تنش شوری برای بررسیهای بیوشیمیایی انجام گرفت. آزمایش به‌صورت کرتهای خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به‌صورت کشت هیدروپونیک اجرا گردید. در شرایط تنش شوری محتوای یون سدیم در ریشه هر دو ژنوتیپ به‌شدت افزایش یافت، اما این افزایش در ریشه ژنوتیپ موتانت نسبت به والد غیرموتانت به‌طور معنیداری کم‌تر بود. تنش اکسیداتیو حاصل از تنش شوری با اندازهگیری میزان پراکسید هیدروژن مشخص کرد که رقم والد تحت تنش اکسیداتیو بیش‌تری بوده است و این نتیجه با میزان بیشتر مالون‌دی‌آلدهید مورد تأیید قرار گرفت. ارزیابی فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیداسیونی سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز و گلوتاتیون‌ردوکتاز نشان از افزایش معنیدار این آنزیمها در ریشه ژنوتیپ موتانت داشت. به‌طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که در ژنوتیپ برنج موتانت، جهش (با پرتودهی گاما) با افزایش فعالیت آنزیمهای اکسیداسیونی و سنتز برخی اسمولیتها در بافت ریشه، باعث افزایش تحمل به شوری در مرحله گیاهچه‌ای نسبت به والد غیرموتانت شد.
فاطمه سلمانی؛ افشین سلطانی؛ ابراهیم زینلی؛ حسین شاهکو محلی
چکیده
کشت نشایی به‌عنوان روشی برای افزایش عملکرد و کاهش نیاز آبیاری مطرح است. بهمنظور شبیهسازی کشت نشایی ابتدا پارامترهای مربوط به رشد گیاهچه پنبه در یک آزمایش گلخانهای به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1397 اندازهگیری شدند. سپس این پارامترها در مدل SSM-iCrop2 استفاده شده ...
بیشتر
کشت نشایی به‌عنوان روشی برای افزایش عملکرد و کاهش نیاز آبیاری مطرح است. بهمنظور شبیهسازی کشت نشایی ابتدا پارامترهای مربوط به رشد گیاهچه پنبه در یک آزمایش گلخانهای به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1397 اندازهگیری شدند. سپس این پارامترها در مدل SSM-iCrop2 استفاده شده و تأثیر کشت نشایی با چهار اندازه گیاهچه (براساس سطح برگ 17، 22، 27 و 37 سانتیمترمربع در بوته) در چهار تاریخ کاشت (15 خردادماه، 1 تیرماه، 15 تیرماه و 30 تیرماه) شبیهسازی و ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که در تاریخ کاشت زود، کشت نشایی موجب 43 تا 49 روز زودرسی محصول شده (خالی‌شدن زودتر زمین)، اما تأثیر معنیداری بر مقادیر عملکرد (از 164 تا 354 گرم در مترمربع) و میزان نیاز آب خالص آبیاری (213 تا 613 میلیمتر) نداشت. در تاریخ کاشت معمول (1 تیرماه) کشت نشایی باعث 27 تا 38 روز زودرسی محصول شد، درحالیکه کشت بذری در این تاریخ کاشت تا اول آذرماه قابل‌برداشت نبوده و باعث اختلال در کشت محصول بعدی شد. در این تاریخ کاشت نیز همانند کشت زود، کشت نشایی تأثیر معنیداری بر مقدار عملکرد (از 444 تا 452 گرم بر مترمربع) و نیاز آبی (299 تا 308 متر) نداشت. در تاریخ کاشت دیر نیز کشت بذری تا اول آذرماه قابل برداشت نبود، ولی کشت نشایی با چهار اندازه گیاهچه بین یک تا پنج روز موجب زودرسی نسبت به کشت بذری شد. در این تاریخ کاشت، کشت نشایی تأثیر معنیداری بر مقدار عملکرد (361 تا 441 گرم در مترمربع) داشت ولی میزان نیاز آبیاری خالص (271 تا 300 میلیمتر) تحت تأثیر کشت نشایی قرار نگرفت. نتیجه‌گیری شد که کشت نشایی موجب کاهش نیاز آبیاری نمیشود، در تاریخ کاشت زود باعث افزایش عملکرد نمیشود، ولی تاریخ کاشتهای 1 و 15 تیرماه که کشت بذری قبل از اول آذرماه قابل‌برداشت نیست، کشت پنبه را ممکن می‌سازد. در تاریخ کاشت 30 تیرماه کشت بذری و نشایی هر دو موجب اختلال در کشت محصول بعدی می‌شوند و قابل‌استفاده نیستند. در هیچ‌یک از تاریخ‌های کاشت، کشت نشایی به‌دلیل هزینه زیاد آن، به لحاظ اقتصادی قابل‌توصیه نیست.
مسلم حیدری؛ سید محسن موسوی نیک؛ نوشین میر
چکیده
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و هم‌چنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت ...
بیشتر
کاربرد بیرویه کودهای شیمیایی موجب آلودگی خاک و منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی امکان کاهش آلودگی آب‌های سطحی به نیترات و هم‌چنین تأثیر نیتروژن بر ویژگیهای کمی و کیفی لوبیا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در سال زراعی 94-93 به‌صورت گلدانی به‌اجرا در آمد. عامل اول شامل چهار نوع کود نیتروژندار، X1 (زئولیت- EN)، X2 (زئولیت- AcAcEN)، X3 (زئولیت-HED)، X4 (کود اوره) و X0(نمونه شاهد- عدم استفاده از کود) و عامل دوم دو گونه لوبیا شامل لوبیا قرمز (Phaseolus vulgarize L.) رقم درخشان و لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.) از ژنوتیپ 29005 بودند. کاربرد نانو کودهای زئولیت عاملدار شده باعث کاهش آبشویی نیترات از واحدهای آزمایشی (گلدانها) شدند. در این میان، کود زئولیتی X3 توانست در مقایسه با کود اوره، آبشویی نیترات را 48 درصد کاهش دهد. مقدار نیتروژن خاک در گلدان حاوی کود X3، 115/0 قسمت در میلیون بود و در مقایسه با تیمار کود اوره 30 درصد حفظ و نگهداری این عنصر را درخاک بهبود بخشید. کود زئولیت X3 توانست باعث بهبود ویژگیهای رشد در گیاه لوبیا شود. بر این اساس کود X3، موجب افزایش شاخصهای کلروفیل، پروتئین و عملکرد دانه به‌ترتیب به‌میزان 44، 64 و 56 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد. به‌طورکلی کاربرد نانوزئولیتهای عاملدار شده نقش مفیدی در کاهش آبشویی نیترات و بهبود خصوصیتهای کمی و کیفی گیاه لوبیا دارد.
مصطفی کشاورز مهر؛ حسین مقدم؛ مصطفی اویسی؛ جواد بذرافشان
چکیده
این پژوهش بهمنظور پارامتریابی و ارزیابی مدل APSIM-Wheat برای گندم زمستانه و استفاده از مدل جهت ارزیابی اثرات تغییرات اقلیم بر عملکرد گندم انجام شد. از مدل برای شبیهسازی شاخص سطح برگ، ماده خشک و عملکرد گندم زمستانه رقم روشن در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه کرج و خمین تحت چهار سطح آبیاری و سه سطح کود نیتروژن استفاده شد. آزمایش‌ها در هر دو منطقه ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور پارامتریابی و ارزیابی مدل APSIM-Wheat برای گندم زمستانه و استفاده از مدل جهت ارزیابی اثرات تغییرات اقلیم بر عملکرد گندم انجام شد. از مدل برای شبیهسازی شاخص سطح برگ، ماده خشک و عملکرد گندم زمستانه رقم روشن در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه کرج و خمین تحت چهار سطح آبیاری و سه سطح کود نیتروژن استفاده شد. آزمایش‌ها در هر دو منطقه به‌صورت کرت خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عامل آبیاری به‌عنوان کرت اصلی و عامل نیتروژن به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. پارامتریابی مدل براساس داده‌های مشاهداتی حاصل از تیمار آبیاری کامل و نیتروژن 200 کیلوگرم در هکتار در هر دو منطقه انجام شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل نشان داد که مقادیر شبیه‌سازی‌شده تخمین نزدیکی از مقادیر مشاهده شده بودند، به‌طوری‌که RMSE در هر دو منطقه به‌ترتیب برای ماده خشک و عملکرد کم‌تر از 702 و 455 کیلوگرم در هکتار و هم‌چنین برای شاخص سطح برگ کم‌تر از 56/0 بودند. RMSE نرمال‌شده در مجموع حالت‌های کم‌تر از 8/17 درصد و شاخص توافق ویلموت بالاتر از 82/0 بودند. ارزیابی مدل، کارایی بالا و امکان استفاده از آن در سایر مطالعات را نشان داد. نتایج حاصل از تحلیل تغییرات اقلیمی نشان داد که افزایش دما از صفر تا پنج درجه سانتی‌گراد موجب حداکثر 75 درصد کاهش و افزایش غلظت دیاکسیدکربن موجب حداکثر 24 درصد افزایش عملکرد دانه شده و در صورت افزایش بیش از سه درجه سانتی‌گراد دما در تمامی غلظتهای ممکن دیاکسیدکربن، عملکرد دانه کاهش خواهد یافت.
مهدی مهر اندیش؛ محمد گلوی؛ محمود رمرودی؛ محمد آرمین
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر نظام‌های مختلف تغذیه (شیمیایی، آلی، شیمیایی+ آلی و شاهد) بر ویژگیهای کمی و کیفی چغندرقند در شیوه‌های مختلف کشت (کشت مستقیم، کشت نشایی و گلدانی)، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو سال، 1397-1395 در مزرعهای در کیلومتر 75 شمال‌غرب شهرستان سبزوار انجام شد. نتایج آزمایش ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر نظام‌های مختلف تغذیه (شیمیایی، آلی، شیمیایی+ آلی و شاهد) بر ویژگیهای کمی و کیفی چغندرقند در شیوه‌های مختلف کشت (کشت مستقیم، کشت نشایی و گلدانی)، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو سال، 1397-1395 در مزرعهای در کیلومتر 75 شمال‌غرب شهرستان سبزوار انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که در سال اول بالاترین عملکرد ریشه از تیمار تلفیقی کود شیمیایی و آلی و در شیوه کاشت گلدانی (84/84 تن در هکتار) و در سال دوم نیز از تیمار کود تلفیقی، ولی در شیوه کشت نشایی (96/82 تن در هکتار) به‌دست آمد. بالاترین درصد قند ناخالص در هر دو سال در تیمار شاهد و در شیوه کاشت مستقیم به‌دست آمد. بیش‌ترین عملکرد قند خالص هم در سال اول (29/13 تن در هکتار) و هم در سال دوم (54/14 تن در هکتار) را کشت نشایی تولید کرد. کشت‌های نشایی و گلدانی، ناخالصیهای ریشه بیش‌تری در مقایسه با کشت مستقیم داشتند. در بین روشهای تغذیهای، بالاترین ناخالصیهای ریشه در مصرف تلفیقی کود به‌دست آمد. کشت مستقیم و عدم مصرف کود نیز بالاترین شاخص قلیائیت را تولید کرد. در مجموع، نتایج نشان داد با وجود افزایش ناخالصیهای ریشه در کشت نشایی یا گلدانی و مصرف تلفیقی کود، این تیمارها بالاترین عملکرد قند را تولید کردند. بر این اساس کشت نشایی و کوددهی تلفیقی را می‌توان جهت تولید بالاترین عملکرد ریشه و قند توصیه کرد.
علی ماهرخ؛ فرید گل زردی؛ فرهاد عزیزی؛ سید محمد علی مفیدیان؛ محمد زمانیان؛ وحید رهجو؛ مسعود ترابی؛ الیاس سلطانی
چکیده
بهمنظور شناسایی عامل‌های محدود‌کننده تولید ذرت دانه‌ای در کشور، مطالعه‌ای با هدف جزئی‌سازی عامل‌های مدیریتی تأثیرگذار و تأثیرپذیر در امر تولید ذرت دانه‌ای کشور انجام شد. در این بررسی داده‌های به‌دست‌آمده از 95 مورد گزارش نهایی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و یا مقاله‌های مستخرج از آن‌ها طی ده سال اخیر با استفاده ...
بیشتر
بهمنظور شناسایی عامل‌های محدود‌کننده تولید ذرت دانه‌ای در کشور، مطالعه‌ای با هدف جزئی‌سازی عامل‌های مدیریتی تأثیرگذار و تأثیرپذیر در امر تولید ذرت دانه‌ای کشور انجام شد. در این بررسی داده‌های به‌دست‌آمده از 95 مورد گزارش نهایی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و یا مقاله‌های مستخرج از آن‌ها طی ده سال اخیر با استفاده از روش فراتحلیل (متاآنالیز) تجزیه و تحلیل شدند. براساس نتایج حاصل از این مطالعه، تراکم 93/2 درصد، آرایش کاشت 81/6 درصد، تناوب زراعی 12/11 درصد، کشاورزی حفاظتی 28/2 درصد، تنش خشکی 28/25 درصد، رقم 99/4 درصد، تاریخ کاشت 46/4 درصد و کود نیتروژن 84/25 درصد از تغییرات عملکرد دانه ذرت را توجیه کردند. بر این اساس، تراکم 100 هزار بوته در هکتار، آرایش کاشت دو ردیف زیگزاگ، الگوی کشت گیاهان خانواده لگومینوز– ذرت، کشت در داخل بقایا، شرایط آبیاری نرمال و بدون تنش خشکی (به شرط فراهمی آب آبیاری)، ارقام با گروه رسیدگی 700 (به شرط کفایت فصل رشد)، تاریخ کاشت در اقلیمهای معتدل و معتدل گرم، اردیبهشتماه و در اقلیمهای گرم، کشت تابستانه مردادماه و در نهایت مصرف حداکثر 100 تا 300 کیلوگرم کود اوره جهت کاهش خلأ عملکرد ذرت دانه‌ای توصیه می‌شوند.
نازپری شهلی بر رود گزی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ زیبا سوری نظامی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح (بدون استفاده از مولیبدن، نانوذره با منشأ گیاهی، نانوذره با منشأ شیمیایی، ترکیب نانوذره گیاهی و شیمیایی) به‌عنوان فاکتور اول و زمان محلولپاشی در دو سطح (چهاربرگی و شش‌برگی) به‌عنوان فاکتور دوم بودند. تراکم کاشت ماش 33 بوته در مترمربع بود و آبیاری دو بار در هفته انجام شد. بیش‌ترین ارتفاع بوته (5/47 سانتیمتر)، عملکرد بیولوژیک (5287 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اقتصادی (634 کیلوگرم در هکتار)، تعداد نیام در بوته (8)، بیش‌ترین کاروتنوئید، کلروفیل a و کلروفیل b، از مرحله شش‌برگی و از کاربرد نانوذره مولیبدن به‌صورت مخلوط به‌دست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن نشان داد که بیش‌ترین پروتئین بذر (40 درصد) از تیمار نانوذره گیاهی و مرحله چهاربرگی به‌دست آمد. محلولپاشی عناصر ریزمغذی به‌عنوان یک راه‌کار مدیریتی کارآمد میتواند در تولید محصولات کشاورزی مناسب باشد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که کاربرد توأم نانوذره مولیبدن شیمیایی و گیاهی در مرحله شش‌برگی باعث افزایش صفات کمی ماش گردید.
محسن سیلسپور
چکیده
در آزمایشی مزرعهای، اثرات کاربرد نیتروژن و بوربر کمی و کیفی پنبه رقم ورامین در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران مطالعه گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. نیتروژن با چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی و بور با سه سطح ...
بیشتر
در آزمایشی مزرعهای، اثرات کاربرد نیتروژن و بوربر کمی و کیفی پنبه رقم ورامین در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران مطالعه گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. نیتروژن با چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی و بور با سه سطح (بدون برگ‌پاشی، یک بار برگ‌پاشی و دو بار برگ‌پاشی) به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. اثرات ساده نیتروژن و بور و اثر متقابل نیتروژن و بور بر صفات کمی پنبه شامل میانگین تعداد غوزه در بوته، میانگین وزن غوزه، عملکرد وش و الیاف، درصد کیل و صفات کیفی شامل طول و استحکام الیاف معنیدار بود. بالاترین عملکرد وش (5233 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد الیاف (2080 کیلوگرم در هکتار)، درصد کیل (40)، طول الیاف (3/31 میلیمتر)، استحکام الیاف (7/29 گرم بر تکس) از کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار همراه با دو بار برگ‌پاشی بور حاصل شد. بین خصوصیات کیفی الیاف با نیتروژن همبستگی وجود داشت که رابطه رگرسیون آن از معادله درجه دو پیروی میکرد. نتایج نشان داد که در خاکهایی که کم‌تر از 5/0 میلیگرم در کیلوگرم بور داشته باشند و ذخیره کربن آلی آن‌ها کم‌تر از 81/0 درصد باشد، مصرف نیتروژن و بور باعث افزایش معنیدار عملکرد وش و الیاف پنبه میشود و خصوصیات کیفی الیاف نیز ارتقا مییابد. بنابراین، در چنین خاکهایی مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن خالص همراه با دو بار برگ‌پاشی بور با غلظت پنج در هزار از منبع اسید بوریک در مرحله گلدهی و دو هفته پس از آن، توصیه میشود.
کامل ساجد گلجه؛ سعید خماری؛ پریسا شیخ زاده مصدق؛ ناصر صباغ نیا؛ مهدی محب الدینی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی مواد نانو و اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگیهای زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در گیاه کلزا بهاره تحت شرایط محدودیت‌های مختلف آب انجام شد. برای این هدف آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی مواد نانو و اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگیهای زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در گیاه کلزا بهاره تحت شرایط محدودیت‌های مختلف آب انجام شد. برای این هدف آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیل در دو سال زراعی 96- 1395 و 97- 1396 اجراشد. تیمارهای محدودیت آب شامل آبیاری کامل (تیمار شاهد) و قطع آبیاری در سه مرحله ساقه‌روی، گلدهی و دانه‌بندی و محلولپاشی مواد نانو به فرم نانودی‌اکسید سیلیکون (nSiO2) در سه سطح صفر (شاهد)، 60 و300 میلیگرم در لیتر و اسید سالیسیلیک (SA) در سه سطح صفر (شاهد)، 5/0 و 5/2 میلیمولار بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر سال بر صفات تعداد شاخه اصلی و فرعی در بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنیدار بود. محدودیت آب منجر به کاهش تمام صفات مورداندازه‌گیری شد، با این حال کاربرد محلولپاشی منجر به بهبود صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد. بالاترین عملکرد دانه به‌ترتیب در سال اول و دوم آزمایش برابر 2705 و 1327 کیلوگرم در هکتار بود که از کاربرد 300 میلیگرم بر لیتر نانودی‌اکسیدسیلیکون به‌همراه 5/0 و 5/2 میلیمولار اسیدسالیسیلیک در شرایط آبیاری نرمال به‌دست آمد و کم‌ترین میزان متعلق به عدم محلولپاشی در شرایط قطع آبیاری در مراحل گلدهی و ساقه‌روی بود.
سعید دوازده امامی؛ شکوفه انتشاری؛ مرضیه اله دادی؛ شهرام یاسمنی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگیهای گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال 1392 انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور 3 (شاهد)، 6، 9 و 18 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگیهای بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب کاهش عملکرد بیولوژیک و عملکرد بذر شد. تغییر اجزای اسانس بذر در اثر تنش شوری کم بود. مهم‌ترین ترکیب در اسانس تیمول بود که 1/56 تا 2/61 درصد اسانس را به‌خود اختصاص داد. بیش‌ترین غلظت پروتئین کل (ریشه 6/3 و اندام هوایی 2/8 میلیگرم در گرم ماده خشک) به تیمار شاهد اختصاص داشت و با افزایش سطوح شوری به‌صورت معنیداری کاهش یافت. افزایش شوری، میزان پرولین و قندهای احیاکننده را افزایش داد، به‌طوری‌که بیش‌ترین میزان پرولین ریشه 12 میلیگرم در گرم ماده تر و قندهای احیاکننده (ریشه 5/30 و اندام هوایی 62 میلیگرم در گرم ماده خشک) در شوری 18 دسی‌زیمنس بر متر حاصل شد. افزایش سطوح شوری میزان ترکیبات فنلی اندام هوایی را افزایش داد اما این افزایش معنیدار نبود. تیمار 18 دسی‌زیمنس بر متر کم‌ترین غلظت پتاسیم (ریشه 5 و اندام هوایی 22 میلیگرم در گرم ماده خشک) و بیش‌ترین غلظت سدیم (ریشه 54 و اندام هوایی 64 میلیگرم در گرم ماده خشک) را داشت. با توجه به نتایج حاصله، با افزایش شوری میزان اسمولیتهای مقاوم‌کننده در گیاه زنیان افزایش یافت.
مهدیه فلاح؛ هاشم هادی؛ رضا امیرنیا؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه
چکیده
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون ...
بیشتر
جهت بررسی تأثیر بقایای کود سبز و منابع مختلف کودی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن دانه گیاه کتان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه در دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کود سبز در دو سطح بدون کود سبز و شبدر قرمز، منابع مختلف کودی بیولوژیک در چهار سطح شاهد (عدم مصرف کود)، مایکوریزا، ورمیکمپوست و مایکوریزا+ ورمیکمپوست در شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بررسی شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که سال اثر معنیدار بر صفات کلروفیل a، درصد کلونیزاسیون، درصد نیتروژن و فسفر دانه، عملکرد بیولوژِیک و درصد روغن دانه داشت. تیمار قطع آبیاری سبب کاهش تمامی صفات به‌جز پرولین و کربوهیدرات محلول شد. کود سبز، مایکوریزا و ورمیکمپوست سبب افزایش معنیدار صفات موردمطالعه در هر دو سطح آبیاری شدند به‌جز نیتروژن دانه که کود سبز بر آن تأثیری نداشت. تیمار تلفیقی مایکوریزا+ ورمیکمپوست نسبت به کاربرد جداگانه هر یک از آن‌ها منجر به افزایش 98/68 درصد و 34/61 درصدی عملکرد بیولوژیک و 18/11 درصد و 5/4 درصدی روغن دانه نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب در تیمار آبیاری کامل و قطع آبیاری شد. در نهایت کاربرد مایکوریزا و ورمیکمپوست پس از کود سبز سبب بهبود شاخصهای کمی و کیفی کتان در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی شد.
محمد نیکبخت؛ محمود سلوکی؛ مهدی آران
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغذیه برگی عنصر نیتروژن از منابع نانوکود و کود شیمیایی اوره بر ویژگیهای کمی و کیفی هندوانه ابوجهل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی نانوکود نیتروژن (1 و دو در هزار)، کود اوره (1 و 2 درصد) و شاهد بود. نتایج ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغذیه برگی عنصر نیتروژن از منابع نانوکود و کود شیمیایی اوره بر ویژگیهای کمی و کیفی هندوانه ابوجهل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی نانوکود نیتروژن (1 و دو در هزار)، کود اوره (1 و 2 درصد) و شاهد بود. نتایج نشان داد که تغذیه برگی نیتروژن تأثیر معنیداری بر عملکرد و تعداد میوه در هر بوته و طول شاخه داشت، درصورتی‌که تأثیری بر میانگین وزن، طول و قطر میوه نداشت. بیش‌ترین میزان عملکرد در تیمار نانوکود نیتروژن با غلظت دو در هزار (08/961 گرم) و کود اوره 2 درصد (66/864 گرم) و بیش‌ترین تعداد میوه در هر بوته (12 عدد) در تیمار نانوکود نیتروژن با غلظت دو در هزار به‌دست آمد. بیش‌ترین میانگین وزن صد بذر و پروتئین بذر در اثر تغذیه برگی نانوکود نیتروژن با غلظت دو در هزار و کود اوره 2 درصد حاصل شد. میزان فنل بذر، کربوهیدرات محلول بذر و درصد روغن با اعمال تیمارهای نیتروژن نسبت به شاهد کاهش یافت. محلولپاشی نیتروژن موجب افزایش غلظت نیتروژن برگ شد، درحالیکه تأثیری بر غلظت عناصر فسفر، پتاسیم و روی برگ نداشت. با توجه به این‌که در اکثر صفات کمی و کیفی موردبررسی در این پژوهش کاربرد نانوکود نیتروژن با غلظت دو در هزار نسبت به سایر تیمارها نتایج بهتری را نشان داد، می‌توان این تیمار را بهمنظور کاهش هزینه‌های اقتصادی و آلودگی زیست محیطی توصیه نمود.
محمدرضا لک؛ عادل غدیری؛ ابوالفضل هدایتی پور
چکیده
بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با عامل Fusarium solani f. sp. phaseoliیکی از بیماری‌های مهم لوبیا در اراضی تحت کشت این محصول می‌باشد. بهمنظور بررسی راه‌کارهای به زراعی مؤثر در کنترل این بیماری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی در قطعه زمینی با سابقه آلودگی به قارچ عامل بیماری در ...
بیشتر
بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا با عامل Fusarium solani f. sp. phaseoliیکی از بیماری‌های مهم لوبیا در اراضی تحت کشت این محصول می‌باشد. بهمنظور بررسی راه‌کارهای به زراعی مؤثر در کنترل این بیماری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی در قطعه زمینی با سابقه آلودگی به قارچ عامل بیماری در پردیس تحقیقات و آموزش لوبیای کشور واقع در شهرستان خمین اجرا شد. نوع کشت در چهار سطح شامل کشت کرتی، کشت جوی و پشته بدون خاک‌دهی، کشت جوی و پشته با یک‌بار خاک‌دهی و کشت جوی و پشته با دو بار خاک‌دهی در کرتهای اصلی، ارقام لوبیا در دو سطح شامل لوبیا قرمز افق و یاقوت و تراکم بوته در سه سطح شامل 20، 30 و 40 بوته در مترمربع به‌صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم یاقوت دارای بیش‌ترین عملکرد دانه و حداقل شدت بیماری پوسیدگی ریشه بود. هم‌چنین افزایش تراکم بوته سبب افزایش معنیدار شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه شد. در بین روشهای مختلف کاشت، کم‌ترین شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در روش کاشت جوی و پشته همراه با یک‌بار خاک‌دهی مشاهده شد. بالاترین عملکرد دانه از کشت رقم یاقوت با تراکم 30 بوته در مترمربع، در کشت جوی و پشته با یک‌بار خاک‌دهی به‌دست آمد. لذا توصیه میشود در مناطقی با پتانسیل بالای این بیماری، تغییر در روش کاشت لوبیا از مسطح به جوی و پشتهای به همراه عملیات خاک‌دهی پای بوتهها، انجام شود.
نرگس خاتون جوکار؛ معظم حسن پور اصیل
چکیده
بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف جیبرلیک اسید و ورمیکمپوست بر رشد و گلدهی گل نرگس شیراز پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی که شامل 12 تیمار و هر تیمار دارای سه تکرار و برای هر تکرار چهار گلدان در شرایط گلخانه در نظر گرفته شد. فاکتور اول، ورمیکمپوست در چهار سطح صفر (شاهد)، 10، 15 و 20 درصد حجم خاک گلدان که شامل کوکوپیت ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف جیبرلیک اسید و ورمیکمپوست بر رشد و گلدهی گل نرگس شیراز پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی که شامل 12 تیمار و هر تیمار دارای سه تکرار و برای هر تکرار چهار گلدان در شرایط گلخانه در نظر گرفته شد. فاکتور اول، ورمیکمپوست در چهار سطح صفر (شاهد)، 10، 15 و 20 درصد حجم خاک گلدان که شامل کوکوپیت و پرلیت به‌نسبت مساوی بود و فاکتور دوم، جیبرلیک اسید در سه سطح صفر (شاهد)، 150 و 300 میلیگرم بر لیتر به‌صورت غوطهوری سوخها به‌مدت 48 ساعت اعمال گردید. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که تأثیر تیمار جیبرلیک اسید و ورمیکمپوست بر اکثر صفات موردبررسی مانند سطح برگ، عمر گلجایی، تعداد برگ، شاخص کلروفیل، مواد جامد محلول کل گلبرگ، فسفر برگ و پتاسیم برگ اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد با شاهد داشتند. هم‌چنین تأثیر ورمیکمپوست و جیبرلیک اسید موجب افزایش اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد بر میزان کاروتنوئید (28/0 میلیگرم بر گرم وزن ترگلبرگ)، نیتروژن برگ (07/2 درصد)، وزن تر ریشه (11 گرم) و وزن خشک ریشه (1/1 گرم) و قطر ساقه گل‌دهنده (11/8 میلیمتر) شد. هم‌چنین زمان ظهور ساقه گل‌دهنده در سطح احتمال پنج درصد معنیدار شد. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان میدهد که کاربرد ورمیکمپوست در سطح 20 درصد و جیبرلیک اسید با غلظت 300 میلیگرم بر لیتر میتواند سبب بهبود رشد و تسریع گلدهی با میانگین 10 روز و افزایش عمر گلجایی با میانگین چهار روز با اختلاف معنیداری نسبت به تیمار شاهد گردد.
داریوش آتشکار؛ عادل پیرایش؛ مریم دودانگه بالاخانی؛ امیر عباس تقی زاده
چکیده
بهمنظور مقایسه ژنوتیپ سیب میانرس DAT1 با ارقام سیب تابستانه گالا، گلاب کهنز، شفیع‌آبادی و گلاب اصفهان روی پایههای M111، MM106وM9 آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفیدر سه تکرار و در دو سال متوالی در ایستگاه تحقیقاتی کمالشهر انجام گرفت. نتایج نشان داد اثر رقم، پایه و اثر متقابل رقم و پایه در رشد رویشی و زایشی ...
بیشتر
بهمنظور مقایسه ژنوتیپ سیب میانرس DAT1 با ارقام سیب تابستانه گالا، گلاب کهنز، شفیع‌آبادی و گلاب اصفهان روی پایههای M111، MM106وM9 آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفیدر سه تکرار و در دو سال متوالی در ایستگاه تحقیقاتی کمالشهر انجام گرفت. نتایج نشان داد اثر رقم، پایه و اثر متقابل رقم و پایه در رشد رویشی و زایشی درختان در سطح یک درصد معنیدار بود. بیش‌ترین رشد رویشی مربوط به ارقام گلاب کهنز و گلاب اصفهان روی پایه MM111 به‌ترتیب با 92، 7/91 سانتیمتر و کم‌ترین رشد در ژنوتیپ DAT1روی پایه M9 با 7/53 سانتیمتر مشاهده شد. بیش‌ترین عملکرد در ارقام گلاب اصفهان، گلاب کهنز و ژنوتیپ DAT1 روی پایههای MM106 و MM111 به‌ترتیب با 50/22، 05/20 و 40/18 کیلوگرم بود. DAT1 با80/211 گرم درشتترین و ارقام گلاب اصفهان و گلاب کهنز به‌ترتیب با50/75 و 55/69 گرم کوچکترین میوه را تولید کردند. به لحاظ سفتی بافت گوشت میوه، سفت‌ترین بافت گوشت در رقم گالا روی پایه M9 با 8/5 کیلوگرم بر سانتیمترمربع و نرم‌ترین بافت گوشت میوه در ژنوتیپDAT1 روی پایه MM106 با 7/3 کیلوگرم بر سانتیمترمربع ثبت شد. بیش‌ترین TSS در رقم گالا روی هرسه پایه با 5/18 درصد و کم‌ترین آن در رقم گلاب اصفهان روی MM111 با 5/11 درصد بود. بیش‌ترین اسیدیته آب میوه در ژنوتیپ DAT1 روی پایه MM106 با 68/0 درصد و کم‌ترین اسیدیته آب میوه مربوط به رقم گلاب اصفهان روی MM106 با 22/0 درصد بود.