نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه سلمانی ¹
• افشین سلطانی ²
• ابراهیم زینلی ³
• حسین شاهکو محلی ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

² استاد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

³ دانشیار، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

⁴ دانش‌آموخته دکتری، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

چکیده

کشت نشایی به‌عنوان روشی برای افزایش عملکرد و کاهش نیاز آبیاری مطرح است. به‌منظور شبیه‌سازی کشت نشایی ابتدا پارامترهای مربوط به رشد گیاهچه پنبه در یک آزمایش گلخانه­ای به‎صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1397 اندازه‌گیری شدند. سپس این پارامترها در مدل SSM-iCrop2 استفاده شده و تأثیر کشت نشایی با چهار اندازه گیاهچه (براساس سطح برگ 17، 22، 27 و 37 سانتی‌مترمربع در بوته) در چهار تاریخ کاشت (15 خردادماه، 1 تیرماه، 15 تیرماه و 30 تیرماه) شبیه­سازی و ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که در تاریخ کاشت زود، کشت نشایی موجب 43 تا 49 روز زودرسی محصول شده (خالی‌شدن زودتر زمین)، اما تأثیر معنی‌داری بر مقادیر عملکرد (از 164 تا 354 گرم در مترمربع) و میزان نیاز آب خالص آبیاری (213 تا 613 میلی‌متر) نداشت. در تاریخ کاشت معمول (1 تیرماه) کشت نشایی باعث 27 تا 38 روز زودرسی محصول شد، در­حالی­که کشت بذری در این تاریخ کاشت تا اول آذرماه قابل‌برداشت نبوده و باعث اختلال در کشت محصول بعدی شد. در این تاریخ کاشت نیز همانند کشت زود، کشت نشایی تأثیر معنی‌داری بر مقدار عملکرد (از 444 تا 452 گرم بر مترمربع) و نیاز آبی (299 تا 308 متر) نداشت. در تاریخ کاشت دیر نیز کشت بذری تا اول آذرماه قابل برداشت نبود، ولی کشت نشایی با چهار اندازه گیاهچه بین یک تا پنج روز موجب زودرسی نسبت به کشت بذری شد. در این تاریخ کاشت، کشت نشایی تأثیر معنی­داری بر مقدار عملکرد (361 تا 441 گرم در مترمربع) داشت ولی میزان نیاز آبیاری خالص (271 تا 300 میلی‌متر) تحت تأثیر کشت نشایی قرار نگرفت. نتیجه‌گیری شد که کشت نشایی موجب کاهش نیاز آبیاری نمی­شود، در تاریخ کاشت زود باعث افزایش عملکرد نمی‌شود، ولی تاریخ کاشت­های 1 و 15 تیرماه که کشت بذری قبل از اول آذرماه قابل‌برداشت نیست، کشت پنبه را ممکن می‌سازد. در تاریخ کاشت 30 تیرماه کشت بذری و نشایی هر دو موجب اختلال در کشت محصول بعدی می‌شوند و قابل‌استفاده نیستند. در هیچ‌یک از تاریخ‌های کاشت، کشت نشایی به‌دلیل هزینه زیاد آن، به لحاظ اقتصادی قابل‌توصیه نیست.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی اقتصادی
• اندازه‌ گیاهچه
• تاریخ کاشت
• شبیه‌سازی
• صفات رشدی

20.1001.1.83372008.1400.23.1.2.6

عنوان مقاله [English]

Modeling the effect of transplanting on yield and water use of cotton under Gorgan condition

نویسندگان [English]

• Fatemeh salmani ¹
• afshin soltani ²
• Ebrahim Zeinali ³
• Hossein Shahkoomahali ⁴

¹ M.Sc. Student, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

² Professor, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

³ Associate Professor, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.

⁴ Former Ph.D. Student, Department of Agronomy, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

چکیده [English]

In order to simulate transplantation, the parameters related to cotton seedling growth are firstly measured in a factorial experiment in a randomized complete block design at Gorgan University of agricultural sciences and natural resources within 2018. The parameters are then utilized in SSM-iCrop2 Model. In the simulation section, four seedling size based on the leaf area (namely 17, 22, 27, and 37 cm^-2 per plant) are evaluated in 4 planting dates (15 June, 1 July, 15 July, and 30 July). Results show that in early planting date, seedling transplantation rushes the process of crop maturation for 43 to 49 days. However, this has had no significant effect on yield values (from 453 to 461 g/m²) and net water requirement (312 to 316 mm). The usual sowing date causes the crop to mature between 27 and 38 days (earlier vacant land), whereas seed sowing at this planting date impairs the subsequent crop cultivation. At this planting date, as in early planting, transplanting has no strong effect on the yield (from 444 to 452 g/m²) and water requirement (299 to 308 mm). In a late planting date, seedling transplanting with four seedling sizes between 1 and 5 days results in premature seed germination, even though seed cultivation impairs subsequent planting. At this planting date, transplanting has a noticeable effect on the yield (361 to 441 g/m²), but the amount of pure irrigation (271 to 300 mm) remains unaffected by transplanting.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Economic evaluation
• Growth traits
• simulation
• size of seedling
• sowing date
• transplanting