راحله قلعه قافی؛ حسین حاجی ابایی؛ فتحیه نبهانی؛ سالویا محمدپور؛ زهرا اردنجی کلاته سیاهدشت
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مایهکوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانهای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسهی مایهکوبی مرسوم خاک با مایهکوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایهکوبی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مایهکوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانهای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسهی مایهکوبی مرسوم خاک با مایهکوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایهکوبی شده با قارچ میکوریزا و ریزوباکتریهای محرک رشد گیاه از طریق بذرمال در سه سطح تیمار با محلول غذایی هوگلند (شاهد، 80 و 100 درصد حجمی محلول هوگلند) بود. در هر دو آزمایش، 70 روز پس از تلقیح بذر، یک گرم از ریشههای ذرت و خاک چسبیده به آن نمونه برداری شده و استخراج DNA موجود در ریزوسفر ذرت انجام شد. در آزمایش اول اختلاف معنیداری بین مایهکوبی مرسوم خاک با مایهکوبی بذرمال از نظر وزن خشک ساقه و ریشه، درصد کلونیزاسیون طولی ریشه، فراوانی آربوسکول، فراوانی وزیکول و غلظت عناصر مشاهده نشد. در آزمایش دوم و در شرایط کوددهی کامل، مایهکوبی توسط قارچ، باعث افزایش معنیدار غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی (به ترتیب 1/18، 5/3، 56 و 0/46 میلیگرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد (به ترتیب 6/12، 1/3، 6/39 و 4/24 میلیگرم بر کیلوگرم) و روش مایهکوبی بذرمال باکتری باعث افزایش معنیدار منیزیوم، روی و منگنز (به ترتیب 0/2، 6/42 و 145 میلیگرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد شد (به ترتیب 0/1، 4/24 و 60 میلیگرم بر کیلوگرم).
نادر خادم مقدم ایگده لو؛ احمد گلچین؛ خدیجه فرهادی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن (067/0، 2/0 و mg/l 6/0) و سه سطح کبالت (006/0، 06/0 و mg/l 3/0) بودند. سطوح فاکتورهای مورد آزمایش از طریق افزودن مقادیر مختلف نمکهای نیترات آمونیوم، مولیبدات آمونیوم و کلرید کبالت به محلول غذایی پایه، تهیه گردیدند. نتایج صفات موفولوژیکی نشان دادند که در تیمار N100Mo0.6Co0.06 بیشترین وزن خشک غلاف بهدست آمد که حداکثر اخلافی برابر با 9/47 درصد با سایر تیمارها داشت. بیشترین وزن خشک بوته نیز از تیمار N150Mo0.6Co0.006 بهدست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه در تیمارهای N150Mo0.6 و N150Co0.3 بهدست آمد. همینطور بیشترین تعداد غلاف نیز در تیمارهای N150Mo0.6، N100Co0.3 و Mo0.6Co0.3 بهدست آمد. بررسی صفات فیزیولوژیکی هم نشان دادند که بیشترین غلظت نیتروژن، مولیبدن و کبالت بهترتیب از تیمارهای N200Mo0.6Co0.3، N150Mo0.6Co0.3 و N150Mo0.067Co0.006 حاصل شد. در کل میتوان اظهار داشت که کاربرد تیمار N100Mo0.6Co0.06 میتواند بر وزن خشک غلاف که اندامی بارده و اقتصادی است تأثیر مثبتی گذاشته و عملکرد لوبیا چیتی (رقم تلاش) را ارتقاء دهد.
مجید مسلمی؛ حمیدرضا مبصر؛ نعمت اله صداقت؛ ایمان عشقی
چکیده
بهینهسازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در ...
بیشتر
بهینهسازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در سه سطح (46، 69، 92 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) به عنوان عامل اصلی و عامل فرعی شامل چهار سطح تنش یا عدم مصرف نیتروژن (T1= تنش در مرحله خوشهدهی کامل، T2= تنش در مرحله ظهور خوشه آغازین، T3= تنش در مرحله پنجهدهی و T4= تنش در مرحله نشاکاری) بود. نتایج نشان داد که تعداد دانه پر در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در سال 1388 بیشتر از سال 1389 بود. عملکرد دانه در سال اول (25/450 گرم در مترمربع) بیشتر از سال دوم (1/395 گرم در مترمربع) بدست آمد. حداکثر شاخص برداشت در سال 1388 و با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل بدست آمد. بنابراین مصرف 69 کیلوگرم نیتروژن بصورت تنشی در هکتار با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل را میتوان جهت تولید بالاترین عملکرد دانه پیشنهاد نمود.
علیرضا همدمی؛ هاشم هادی؛ امیر رحیمی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر دورههای مختلف کنترل و تداخل علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علفهای هرز از سبز شدن تا سومین برگحقیقی، تا ششمین برگحقیقی، تا اولین شاخهگلزا، تا سومین شاخه گلزا، تا گلدهی، تا دانهبندی و سری دوم شامل تداخل علفهای هرز تا سومین برگ حقیقی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر دورههای مختلف کنترل و تداخل علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علفهای هرز از سبز شدن تا سومین برگحقیقی، تا ششمین برگحقیقی، تا اولین شاخهگلزا، تا سومین شاخه گلزا، تا گلدهی، تا دانهبندی و سری دوم شامل تداخل علفهای هرز تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخهگل-زا، تا سومین شاخه گلزا، تا گلدهی و تداخل تا دانه بستن در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا گردید. نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کمترین وزن خشک علفهای هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علفهای هرز، کاهش معنیداری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد بهطوریکه شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول دانه در هکتار بهترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبز شدن و پایان دوره بحرانی کنترل علفهای هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور بهترتیب 349 و 282 درجه-روزهای رشد از سبز شدن گیاه تعیین گردید. بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گلها بود.
پریسا شیخ زاده مصدق؛ غلام بهزاد؛ ناصر زارع؛ میترا رستمی
چکیده
بهمنظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخصهای فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلولپاشی غلظتهای نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلیگرم در لیتر) در ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخصهای فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلولپاشی غلظتهای نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلیگرم در لیتر) در مرحله 8-6 برگی بود. نتایج نشان داد محلولپاشی بوتههای کلزا با غلظتهای مختلف نانوسلنیوم موجب افزایش معنیدار محتوای نسبی آب برگ، رنگیزههای فتوسنتری، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، بقای زمستانه بوتهها و عملکرد دانهی کلزا گردید. بیشترین محتوای نسبی آب برگ، فلورسانس بیشینه (Fm)، حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm)، فلورسانس متغیر (Fv)، محتوای اسید آمینه پرولین و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز در بوتههای محلولپاشی شده با 50 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم بهدست آمد. نانوسلنیوم از طریق افزایش میزان Fv/Fm، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و میزان اسیدآمینه پرولین، موجب افزایش درصد زندهمانی بوتههای کلزا به میزان 18/7 تا 94/8 درصد شد. محلولپاشی بوتههای کلزا با غلظتهای 25 و 50 میلیگرم در لیتر نانوسلنیوم سبب افزایش عملکرد دانه بهترتیب به میزان 10/28 و 19/34 درصد شد. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد نانوسلنیوم با غلظت 50 میلیگرم در لیتر تأثیر مثبت و معنیداری بر صفات بیوشیمیایی و شاخصهای فتوسنتزی کلزا داشت که این موضوع سبب شد تا تحمل به سرما در بوتههای کلزا افزایش یابد.
رویا موسوی؛ ویدا چالوی؛ کامران قاسمی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات ...
بیشتر
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات مورد بررسی داشتند. بالاترین وزن میوه، تعداد میوه و عملکرد در ورمیکمپوست 20 درصد مشاهده شد. بیشترین طول میوه (62/1 سانتیمتر) در ورمیکمپوست 10 درصد و تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین قطر میوه در ورمیکمپوست 30 درصد حاصل گردید. همچنین در پارامترهای بیوشیمیایی کاربرد ورمیکمپوست 10 درصد بیشترین مواد جامد محلول و شاخص طعم را به دنبال داشت. بیشترین مقدار آنتوسیانین در تیمارهای ورمیکمپوست 20 و 30 درصد به ترتیب به میزان 551 و 563 (میلی گرم بر لیتر آب میوه) حاصل گردید. کاربرد نیتروکسین به همراه ورمیکمپوست 30 درصد بیشترین ویتامین ث را به همراه داشت. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد ورمیکمپوست در سطوح 20 تا 30 درصد بهترین اثر را بر صفات کمی و کیفی تمشک سیاه داشته و نیتروکسین نیز میتواند اثر منفی مقادیر بالای ورمیکمپوست را کاهش داده و موجب افزایش اثر ورمیکمپوست بر گیاه تمشک شود.
بابک سپهری؛ حمید رضا توحیدی مقدم؛ فرشاد قوشچی؛ میثم اویسی؛ پورنگ کسرایی
چکیده
گیاه دارویی پروانش با نام علمی (Catharanthus roseus) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا می باشد که علاوه بر داشتن برگها و گلهای زیبا و کاربرد زینتی، در برگها و ریشه های خود دارای آلکالوئیدهای بسیار مهمی می باشد که در شیمی درمانی انواع سرطانها (خون، غدد لنفاوی، سینه و پروستات) و درمان افت فشار خون کاربرد دارد. این آزمایش به منظور بررسی اثر ...
بیشتر
گیاه دارویی پروانش با نام علمی (Catharanthus roseus) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا می باشد که علاوه بر داشتن برگها و گلهای زیبا و کاربرد زینتی، در برگها و ریشه های خود دارای آلکالوئیدهای بسیار مهمی می باشد که در شیمی درمانی انواع سرطانها (خون، غدد لنفاوی، سینه و پروستات) و درمان افت فشار خون کاربرد دارد. این آزمایش به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد و محلول پاشی نانوذرات روی و منیزیم در شرایط تنش خشکی بر میزان آلکالوئید کل، آنتوسیانین، کلروفیل کل، وزن تر و خشک سرشاخههای حاوی آلکالوئید، و تعداد شاخه های جانبی گیاه دارویی پروانش (Catharanthus roseus (L.) G.DON) در شرایط گلخانهای، به صورت فاکتوریل و در قالب طرحهای کاملاٌ تصادفی، طی سالهای 1399 و 1400 در تهران صورت گرفت. نتایج نشان داد که در بررسی اثرات تنش خشکی و محلول پاشی نانوذرات روی و منیزیم بر کلیهی صفات مورد بررسی (آلکالوئید کل، آنتوسیانین، کلروفیل کل، وزن تر و خشک سرشاخههای حاوی آلکالوئید، و تعداد شاخه های جانبی) اختلاف آماری معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. همچنینن در بررسی اثرات تنظیم کنندههای رشد نیز به غیر از آلکالوئید کل، بر روی سایر صفات مورد بررسی، اثرات آماری معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. در بررسی اثرات متقابل تنش خشکی و تنظیم کنندههای رشد بر وزن تر سرشاخههای حاوی آلکالوئید تأثیر معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. اما در سایر موارد اثر آماری معنیداری بر صفات مورد نظر مشاهده نشد.
زهرا عجریب زاده؛ سلیم فرزانه؛ محمود شمیلی؛ حمید رضا بلوچی؛ عزیز کرملاچعب؛ رئوف سید شریفی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر چهار نوع چسباننده در سطحهای مختلف: کربوکسیمتیلسلولز (40 ، 60 و 80 گرم در لیتر)، صمغ عربی (50 ، 100 و 150 گرم در لیتر)، کتیرا (30 ، 60 و 90 گرم در لیتر) و نشاسته (45، 60 و 75 گرم در لیتر) به عنوان آزمایش اول و 4 نوع مواد تغذیهای با سطحهای مختلف: هیومیکاسید (6 ، 9 و 12 گرم در لیتر)، فیلترکیک (5 ،10 و 15 گرم در کیلوگرم)، سوپرجاذب (10 ، 30 ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر چهار نوع چسباننده در سطحهای مختلف: کربوکسیمتیلسلولز (40 ، 60 و 80 گرم در لیتر)، صمغ عربی (50 ، 100 و 150 گرم در لیتر)، کتیرا (30 ، 60 و 90 گرم در لیتر) و نشاسته (45، 60 و 75 گرم در لیتر) به عنوان آزمایش اول و 4 نوع مواد تغذیهای با سطحهای مختلف: هیومیکاسید (6 ، 9 و 12 گرم در لیتر)، فیلترکیک (5 ،10 و 15 گرم در کیلوگرم)، سوپرجاذب (10 ، 30 و 45 گرم در کیلوگرم) و کود میکروکمبی (10 ، 20 و 30 گرم در کیلوگرم) به عنوان آزمایش دوم به همراه شاهد به صورت طرح کاملاً تصادفی و با 3 تکرار در سال 1398 در ایستگاه تحقیقاتی نیشکر خوزستان- ایران به اجرا در آمد. نتایج نشان داد اثر چهار نوع چسب بر شاخصهای گیاه نیشکر همچون سرعت سبز شدن، طول ساقه، وزن خشک ساقه و درصد رطوبت گیاه معنیداری بود و بیشترین اثر مثبت در چسب نشاسته (60 گرم در لیتر) مشاهده گردید. همچنین چهار مواد تغذیهای بر برخی از شاخصها همچون سرعت سبز شدن، طول ساقه، وزن خشک ساقه و درصد رطوبت گیاه اثر معنیداری داشت. بیشترین اثر مثبت برای صفات گرفته شده در هیومیکاسید (12 گرم در لیتر) مشاهده گردید. با توجه به اثر مثبت بیشتر چسب نشاسته، میتوان در بررسیهای بعدی از این چسب به عنوان چسبانندهای، همراه با سایر مواد تغذیهای و مواد پرکننده برای پلت کردن جوانههای جانبی ساقه نیشکر جهت تولید بذر مصنوعی تکجوانهی نیشکر استفاده کرد.
علی هادی المعموری؛ محسن ابراهیمی؛ خلیل زینلی نژاد
چکیده
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامههای بهنژادی میباشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، ...
بیشتر
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامههای بهنژادی میباشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، با استفاده 12 صفات مرتبط با کیفیت دانه و آرد مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج تجزیه به مولفههای اصلی نشان داد که پنج مولفه اول دارای ریشه مشخصه بالاتر از یک بودند، که در مجموع 05/89 درصد از تنوع بین صفات را تببین نمودند. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه کلاستر ژنوتیپ های مورد مطالعه را به چهار گروه تقسیم کرد. بر اساس نتایج بهدست آمده ارقام موجود در گروه اول که همگی ایرانی بودند از نظر صفات گلوتن دانه ، گلوتن آرد و پروتئین آرد دارای بالاترین مقادیر بودند . گروه دوم که شامل ژنوتیپ های کشور عراق بود از نظر صفات رطوبت دانه و ایندکس دارای بالاترین مقادیر و از نظر صفات پروتئین آرد، فالینگ نامبر و هکتولیتر دارای کمترین مقدار بودند.
نتیجهگیری: ارقام گندم بهاره مورد مطالعه تنوع ژنتیکی بالایی را از نظر صفات بررسی نشان دادند. به طوریکه با استفاده از نتایج به دست آمده می توان والدین مناسبی بر اساس صفت مورد نظر، برای تلاقی های بین ارقام در برنامه های اصلاحی آینده انتخاب کرد.
زینب علی پور؛ خدایار همتی؛ خلیل زینلی نژاد؛ محمد خیرخواه
چکیده
هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت شده در استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی
روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استانهای خراسانرضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 مورد مطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونههای گیاهی جمعآوری شده ...
بیشتر
هدف: مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی کاکوتی یکساله و چندساله خودرو و کشت شده در استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی
روش پژوهش: در این مطالعه کاکوتی یکساله (Ziziohora tinuior) و چندساله (Ziziphora clinopodioides) هرکدام در شش منطقه در استانهای خراسانرضوی، شمالی و جنوبی در سال 1400 مورد مطالعه قرار گرفت. از هر منطقه نمونههای گیاهی جمعآوری شده و به صورت گلدانی کشت شدند. طرح آزمایش بصورت ترتیبی در چهار تکرار بود. در مرحله گلدهی نمونه گیری انجام و صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی اندازهگیری شدند. علاوهبراین با مراجعه مجدد به مکانهای جمعآوری بوته-ها، تمامی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی برای بوتههای خودرو اندازهگیری شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس موجود در کاکوتی یکساله و چندساله به ترتیب متعلق به قاین (75/0 درصد) و قوچان ( 29/2 درصد) بود. همچنین درصد پولگون موجود در اسانس گیاه کاکوتی یکساله در بردسکن بیشتر از سایر شهرستانهای مورد مطالعه بود (58/77 درصد). بیشترین درصد آلفاپینن و سابینن اسانس کاکوتی یکساله به ترتیب میزان 42/0 درصد و 31/1 درصد متعلق به بجنورد بود در حالی که درصد آلفاپینن و سابینن کاکوتی چندساله در قوچان (89/0 درصد) و بجنورد (23/1 درصد) بیشتر از سایر شهرستانها بود.
نتیجهگیری: میزان فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتیاکسیدان در کاکوتی یکساله در شرایط طبیعی و در شهرستان سرایان بیشتر از سایر تیمارها بود. کاکوتی یکساله و چندساله متعلق به بجنورد دارای عملکرد تر و خشک بیشتری نسبت به سایر اکوتیپها بودند در حالی که کاکوتی متعلق به منطقه سرایان از نظر خصوصیات فیتوشیمیایی نسبت به سایر نمونهها برتری داشتند.
عادل عبدایمانی؛ غلام علی اکبری؛ الیاس سلطانی؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
مطالعهی حاضر در سال زراعی 1401- 1400 و بهصورت کرتهای خرد شده و در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در منطقهی پاکدشت استان تهران اجرا شد. در این مطالعه کنترل سطح نور در 4سطح (شامل عدم سایهدهی (نور کامل)، سایهدهی از16مرداد تا زمان برداشت (نور- سایه)، سایهدهی تا 15 مرداد (سایه- نور) سایهدهی کل دوره رشد (سایهدهی کامل)) ...
بیشتر
مطالعهی حاضر در سال زراعی 1401- 1400 و بهصورت کرتهای خرد شده و در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در منطقهی پاکدشت استان تهران اجرا شد. در این مطالعه کنترل سطح نور در 4سطح (شامل عدم سایهدهی (نور کامل)، سایهدهی از16مرداد تا زمان برداشت (نور- سایه)، سایهدهی تا 15 مرداد (سایه- نور) سایهدهی کل دوره رشد (سایهدهی کامل)) به عنوان فاکتور اصلی و تاریخکاشت در 3 سطح (شامل 31 فروردین، 20 اردیبهشت و 10 خرداد) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اعمال سایهدهی کامل در درجه اول و پس از آن اعمال سایه - نور به همراه کاشت زنجبیل در تاریخ 31 فروردین، بیشترین تاثیر را بر افزایش معنیدار تمام صفات مورد بررسی شامل اجزای عملکرد، عملکرد و درصد اسانس ریزوم در زنجبیل داشت. دو تیمار ذکر شده (سایهدهی کامل و سایه- نور)، موجب افزایش حدود 29 درصدی تعداد ریزوم در بوته زنجبیل در مقایسه با تیمار نور کامل و تیمار نور- سایه شدند. از طرفی بیشترین درصد اسانس زنجبیل (76/1 درصد)، در گیاهان کاشته شده در تاریخ 31 فروردین حاصل شد که این مقدار تفاوت معنیداری با درصد اسانس گیاهان کاشته شده در تاریخ 20 اردیبهشت (66/1) نداشت اما در مقایسه با درصد اسانس گیاهان کاشته شده در تاریخ 10 خرداد حدود 25 درصد بیشتر بود. بنابراین نتایج در مجموع نشان داد که اعمال تیمار سیهدهی در تاریخ کاشت 31 تیر، بهعنوان روشی امیدبخش جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی ریزوم زنجبیل در شرایط آب و هوایی مشابه قابل توصیه است.
مهدی طاهری اصغری؛ سید رضا میرعلیزاده فرد
چکیده
به منظور بررسی اثر محلولپاشی اسید هیومیک و کاربرد قارچ مایکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 1401-1400 و 1400-1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محلولپاشی اسید هیومیک و کاربرد قارچ مایکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 1401-1400 و 1400-1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسید هیومیک (شاهد، 150 و 300 میلیگرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد اثر متقابل کاربرد اسید هیومیک و مایکوریزا بر درصد و عملکرد اسانس، عملکرد و وزن خشک برگ معنی دار بود. بیشترین عملکرد اسانس از تیمار 150 میلیگرم اسید هیومیک و کاربرد مایکوریزا G.mosseae بدست آمد که با تیمار شاهد 154 درصد تفاوت و افزایش را نشان داد. همچنین بیشترین مقدار پاراسیمسن و گاماتریپین که از مهمترین ترکیبات اسانس در آویشن هستند، از تیمار 300 میلیگرم اسید هیومیک بدست آمد که نسبت به شاهد به ترتیب 23 و 11 درصد افزایش را نشان دادند. بیشترین مقدار پاراسیمسن و گاماتریپین از تیمار کاربرد مایکوریزا G.mosseae بدست آمد که نسبت به شاهد به ترتیب 21 و 26 درصد افزایش را نشان دادند. با نتایج بدست آمده میتوان گفت که با مهیا کردن شرایط رشد مناسب برای گیاه دارویی آویشن با استفاده از اسید هیومیک و قارچهای مایکوریزا، میتوان بر عملکرد آنها اثر گذاری کرده و از کاربرد کودهای شیمیایی کاست.
محمدهادی تردستی؛ مهدی مدن دوست
چکیده
هدف: به منظور بررسی امکان سنجی گیاه پالایی بستر کاشت آلوده به نیترات کادمیوم با علف های هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در بهار سال 1401-1400 انجام گردید.
روش پژوهش: عوامل آزمایش شامل علف های هرز (خرفه، سلمه تره و تاج خروس وحشی) و آلودگی بستر کاشت با نیترات کادمیوم در سطوح شامل صفر (شاهد) و غلظتهای 25، 50 و 75 میلیگرم ...
بیشتر
هدف: به منظور بررسی امکان سنجی گیاه پالایی بستر کاشت آلوده به نیترات کادمیوم با علف های هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در بهار سال 1401-1400 انجام گردید.
روش پژوهش: عوامل آزمایش شامل علف های هرز (خرفه، سلمه تره و تاج خروس وحشی) و آلودگی بستر کاشت با نیترات کادمیوم در سطوح شامل صفر (شاهد) و غلظتهای 25، 50 و 75 میلیگرم بر کیلوگرم خاک بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیترات کادمیوم، میزان غلظت کادمیوم اندام هوایی و ریشه و فاکتور غلظت زیستی روند افزایشی نشان داد. میزان کادمیوم ریشه در علف هرز خرفه بیشتر بود، اما غلظت کادمیوم اندام هوایی در سلمه تره و تاج خروس وحشی نسبت به خرفه افزایش معنی داری نشان داد. بنابراین در گیاه خرفه احتمالا انتقال کادمیوم از ریشه به اندام هوایی نسبت به گیاه سلمه تره و تاج خروس وحشی کمتر بوده است. با افزایش غلظت نیترات کادمیوم نشت یونی روند افزایشی و محتوای نسبی آب برگ و محتوای کلروفیل روند کاهش نشان داد. از سوی دیگر آنزیم کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز برگ با افزایش مصرف نیترات کادمیوم روند افزایشی نشان داد. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در علف های هرز تاج خروس وحشی مشاهده شد.
نتیجه گیری: در مجموع با معیارهای ذکر شده، می توان گیاه خرفه را بیش انباشت گر و سلمه تره و تاج خروس وحشی را میان انباشت گر برای فلز کادمیوم تلقی کرد.
حامد نریمانی؛ رئوف سید شریفی؛ فاطمه آقائی
چکیده
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، ...
بیشتر
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، اعمال شوری 40، 80 و 120 میلیمولار با نمک کلرید سدیم)، و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در هشت سطح (محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، محلولپاشی 50 میلیگرم در لیتر نانوسیلیکون، محلولپاشی یک گرم در لیتر نانواکسید روی، محلولپاشی یک میلیمولار پوترسین، محلولپاشی توام نانوسیلیکون و نانواکسید روی، محلولپاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلولپاشی نانواکسید روی و پوترسین، محلولپاشی سیلیکون و نانواکسیدروی با پوترسین) بودند.
یافتهها: نتایج نشان داد بیشترین طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه در محلولپاشی نانو ذرات و پوترسین بهدست آمدند. این ترکیب تیماری در شرایط عدم اعمال شوری وزن و حجم ریشه (بهترتیب 48/1 و 53/03 درصد)، شاخص کلروفیل (45/75 درصد) و سرعت پر شدن دانه (20 درصد) را افزایش داد. یک افزایش بهترتیب 45/34، 62/72، 40/5، 36/21 و 37/34 درصدی در ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه و عملکرد دانه در شرایط عدم اعمال شوری و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین نسبت به عدم محلولپاشی تحت شوری 120 میلیمولار وجود داشت.
نتیجهگیری: بهنظر میرسد محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در شرایط شوری میتواند عملکرد گندم را بهواسطه بهبود خصوصیات ریشه و مولفههای پرشدن دانه افزایش دهد.
محمدرضا منصوری واجاری؛ ابراهیم زینلی؛ افشین سلطانی؛ بنیامین ترابی؛ علیرضا نه بندانی
چکیده
هدف: مطالعه حاضر بهمنظور برآورد خلأ عملکرد باقلا در مناطق اصلی تولید این گیاه در استان گلستان شامل شهرستانهای گرگان، علیآباد کتول و آققلا و شناسایی عوامل ایجاد آن و تعیین سهم هر یک از آنها انجام شد.
روش پژوهش: بر این اساس، اطلاعات مربوط به مدیریت تولید 445 مزرعه باقلا در منطقه گرگان، علیآباد کتول و آققلا در سالهای 1399-1398 ...
بیشتر
هدف: مطالعه حاضر بهمنظور برآورد خلأ عملکرد باقلا در مناطق اصلی تولید این گیاه در استان گلستان شامل شهرستانهای گرگان، علیآباد کتول و آققلا و شناسایی عوامل ایجاد آن و تعیین سهم هر یک از آنها انجام شد.
روش پژوهش: بر این اساس، اطلاعات مربوط به مدیریت تولید 445 مزرعه باقلا در منطقه گرگان، علیآباد کتول و آققلا در سالهای 1399-1398 و 1399-1400 جمعآوری و خلأ عملکرد با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) برآورد شد.
یافتهها: میانگین، بیشینه و خلأ عملکرد دانه باقلا بهترتیب 2742، 4000 و 1258کیلوگرم در هکتار بود. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، مهمترین دلایل خلأ عملکرد و سهم هر یک از آنها در ایجاد خلأ عملکرد عبارت بودند از: تاریخ کاشت 21 درصد، آفات 15 درصد، مقدار نیتروژن خالص (N) 14 درصد، تعداد دفعات دیسک 14 درصد، میزان بذر مصرفی 12 درصد، بیماریها 12 درصد، آبگرفتگی 5 درصد، علفهای هرز 3 درصد، عدم استفاده از ردیفکار 2 درصد و عمق نامناسب کاشت 1 درصد.
نتیجهگیری: بهطور کلی، با بهینهسازی مدیریت تولید باقلا و رفع عوامل خلأ عملکرد ذکر شده، میتوان عملکرد باقلا را دراستان گلستان و مناطق گرگان، علیآباد کتول و آققلا را به میزان 46 درصد (برابر با 1258 کیلوگرم در هکتار) نسبت به مقدار فعلی افزایش داد.
طاهره جهانتیغ؛ عبدالشکور رئیسی؛ حسین پیری
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی بر برخی ویژگیهای گوار در سال زراعی 98-1397 در شهرستان ایرانشهر انجام شد.
روش پژوهش: پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل: 1- نیتروکسین (1 لیتر در هکتار)، 2- میکوریزا (200 کیلوگرم در هکتار)، 3- ازتوباکتر (1 لیتر کود در 100 کیلوگرم بذر)، 4- ریزوبیوم (1 لیتر کود ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی بر برخی ویژگیهای گوار در سال زراعی 98-1397 در شهرستان ایرانشهر انجام شد.
روش پژوهش: پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل: 1- نیتروکسین (1 لیتر در هکتار)، 2- میکوریزا (200 کیلوگرم در هکتار)، 3- ازتوباکتر (1 لیتر کود در 100 کیلوگرم بذر)، 4- ریزوبیوم (1 لیتر کود در هکتار)، 5- فسفات بارور 2 (100 گرم در هکتار)، 6- فسفات بارور 3 (100 گرم در هکتار)، 7- بیوسولفور (6 کیلوگرم در هکتار) و 8- شاهد بود.
یافتهها: نتایج نشان داد که اثر نوع کود بر اکثر ویژگیهای مورد بررسی به جز بر درصد موسیلاژ در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک ( ton.ha-1 66/14)، تعداد شاخه جانبی (78/11)، شاخص برداشت (79/31)، ارتفاع بوته (cm 53/166)، تعداد نیام در بوته (47/52)، عملکرد دانه ( kg.ha-13/4438)، درصد نیتروژن دانه (475/5)، درصد پروتئین دانه (71/32)، درصد خاکستر (173/0)، درصد موسیلاژ (860/25) و فاکتور تورم ( ml83/1) تحت تاثیر کود زیستی نیتروکسین حاصل شد. بیشترین تعداد دانه در نیام (17/5) و وزن هزار دانه ( gr67/35) تحت تاثیر کود زیستی بیوسولفور حاصل شد.
نتیجهگیری: در بین تیمارهای مورد بررسی، کود زیستی نیتروکسین و سپس بیوسولفور تأثیر نسبتاً بیشتری بر اکثر ویژگیهای کمی و کیفی گیاه گوار داشتند.
پروین رامک؛ وحید کریمیان؛ وحید کریمیان؛ محمد جعفری؛ پیام پزشکپور؛ حسن مهدور؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی
چکیده
هدف: باتوجه به اهمیت گیاه دارویی-صنعتی موسیر این پژوهش با هدف بررسی روشهای مختلف کاشت و برداشت بر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه استان لرستان انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تضادفی طی سه سال (1399-1396) در شهرستان الیگودرز صورت گرفت. روشهای کاشت دستی و ماشینی و فواصل کاشت 10 و 15 سانتیمتری بررسی شد. همچنین عملکرد ...
بیشتر
هدف: باتوجه به اهمیت گیاه دارویی-صنعتی موسیر این پژوهش با هدف بررسی روشهای مختلف کاشت و برداشت بر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه استان لرستان انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تضادفی طی سه سال (1399-1396) در شهرستان الیگودرز صورت گرفت. روشهای کاشت دستی و ماشینی و فواصل کاشت 10 و 15 سانتیمتری بررسی شد. همچنین عملکرد اقتصادی روشهای مختلف ارزیابی گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد، صفت عرض برگ در تیمارهای مورد بررسی اختلاف معنی باهم نداشت اما ارتفاع گیاه اختلاف معنیداری در سطح یک درصد باهم دارند. مقایسه میانگین نشان داد عملکرد ماده تر و خشک در تیمارهای مختلف اختلاف معنیداری باهم دارند. بیشترین عملکرد ماده تر (847گرم در متر مربع) در سال دوم و روش ماشینی و کمترین (636 گرم در متر مربع) در سال سوم) و روش دستی به دست آمد. عملکرد ماده خشک در فاصله کاشت 10 سانتیمتری (633/185 گرم در متر مربع) و در فاصله 15 سانتیمتری (611/178 گرم در متر مربع) و عملکرد ماده خشک در روش کاشت ماشینی (91/199 گرم در متر مربع) و روش کاشت دستی (33/164 گرم در متر مربع) به دست آمد. نتایج ارزیابی اقتصادی نشان داد متوسط هزینهها در روش کشت ماشینی 19 درصد کمتر از روش دستی است
نتیجه گیری: نتایج کلی نشان از افزایش درآمد و کاهش هزینههای کاشت و برداشت موسیر در روش ماشینی بود. همچنین کاشت و برداشت ماشینی موسیر در مقایسه با کاشت و برداشت دستی این گیاه، از سرعت بسیار بالایی برخوردار بود.
جهانفر دانشیان؛ فرناز شریعتی؛ نادیا صفوی فرد
چکیده
هدف: انتخاب ارقام سویا که در شرایط کمآبی از عملکرد دانه بالاتری برخوردار باشند، میزان خسارت به تولیدکنندگان سویا را کاهش میدهد.
روش پژوهش: پاسخ ژنوتیپهای سویا به تنش کمآبی از نظر ویژگیهای زراعی و عملکرد دانه در کرج طی دو سال بررسی شد. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد ...
بیشتر
هدف: انتخاب ارقام سویا که در شرایط کمآبی از عملکرد دانه بالاتری برخوردار باشند، میزان خسارت به تولیدکنندگان سویا را کاهش میدهد.
روش پژوهش: پاسخ ژنوتیپهای سویا به تنش کمآبی از نظر ویژگیهای زراعی و عملکرد دانه در کرج طی دو سال بررسی شد. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد که آبیاری در سه سطح (مطلوب، تنش متوسط و شدید) بهترتیب براساس 50، 100 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A بهعنوان عامل اصلی و 10 ژنوتیپ سویا بهعنوان عامل فرعی بودند.
یافته ها: نتایج نشان داد که تنش متوسط و شدید سبب کاهش تعداد گره و فاصله میانگره در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. در آبیاری مطلوب، رقم زودرس صبا با بالاترین تعداد دانه در واحد سطح، بیشترین عملکرد دانه (2585 کیلوگرم در هکتار) را داشت. ژنوتیپهای زودرس در آبیاری مطلوب بالاترین عملکرد دانه را داشتند و با افزایش شدت تنش از عملکرد دانه آنها بهطور قابلتوجهی کاسته شد. عملکرد دانه رقم صبا در تنش متوسط و شدید بهترتیب 32 و 59 درصد در مقایسه با آبیاری مطلوب کاهش یافت. در شرایط تنش، ژنوتیپهای دیررس عملکرد دانه بیشتری داشتند و تنش کمآبی سبب کاهش جزئی عملکرد دانه آنها شد. در تنش متوسط و شدید لاین دیررسA3935× Williamsبالاترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه را داشت.
نتیجه گیری: در آبیاری مطلوب، رقم صبا و در شرایط تنش (متوسط و شدید) لاینA3935×Williams در کرج و اقلیمهای مشابه (معتدل سرد) قابلتوصیه است.
الهام مدیری؛ داود براری تاری؛ ابراهیم امیری؛ یوسف نیکنژاد؛ هرمز فلاحآملی
چکیده
هدف: بهمنظور شبیهسازی عملکرد، سطح برگ و مقدار نیتروژن گیاه برنج با استفاده از مدلORYZA2000 در مقادیر مختلف کود نیتروژنه و شیوههای متفاوت تقسیط کود، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی واقع در استان مازندران (بابل) طی سالهای 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد.
روش پژوهش: عامل اول شامل چهار سطح کود ...
بیشتر
هدف: بهمنظور شبیهسازی عملکرد، سطح برگ و مقدار نیتروژن گیاه برنج با استفاده از مدلORYZA2000 در مقادیر مختلف کود نیتروژنه و شیوههای متفاوت تقسیط کود، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی واقع در استان مازندران (بابل) طی سالهای 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد.
روش پژوهش: عامل اول شامل چهار سطح کود نیتروژنه (50، 90، 130 و 170 کیلوگرم در هکتار، از منبع اوره) و عامل دوم شیوههای متفاوت تقسیط کود (T1: ۷۰ درصد پایه+ ۳۰درصد پنجهزنی ، T2: 33/33 درصد پایه + 33/33 درصد پنجهزنی + 33/33 درصد ظهور خوشه آغازین، T3: ۲۵درصد پایه+ ۵۰ درصد پنجهزنی+ ۲۵ درصد ظهور خوشه آغازین، T4 : ۲۵ درصد پایه+ ۲۵ درصد پنجهزنی+ ۵۰ درصد ظهور خوشه آغازین) بودند.
یافتهها: نتایج نشان داد که مدل، عملکرد دانه، زیستتوده، نیتروژن دانه و نیتروژن کل (مجموع دانه، ساقه و برگ) را بهترتیب باریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده چهار، چهار، نه و شش درصد در مرحله کالیبراسیون و پنج، چهار، چهار و هشت درصد در مرحله اعتبارسنجی بهخوبی شبیهسازی نمود. میانگین مربعات خطا برای شاخص سطح برگ به میزان 5/0 و 4/0 بهترتیب در کالیبراسیون و اعتبارسنجی مدل مشاهده شد.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج بهدستآمده مدل ORYZA2000 میتواند بهعنوان یک مدل شبیهسازی مطلوب برای انتخاب مناسبترین استراتژی جهت بهبود عملکرد برنج در مدیریت مختلف کود نیتروژن در مناطق برنجخیز شمال کشور استفاده شود.
زهرا محمدزاده؛ رئوف سید شریفی؛ سلیم فرزانه
چکیده
هدف: مطالعه اثرات آزوسپریلیوم و نانوذرات (روی و سیلیکون) بر عملکرد دانه و برخی صفات تریتیکاله آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد.
روش پژوهش: فاکتورهای آزمایشی شوری (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، شوری 60 و 120 میلیمولار با نمک کلرید ...
بیشتر
هدف: مطالعه اثرات آزوسپریلیوم و نانوذرات (روی و سیلیکون) بر عملکرد دانه و برخی صفات تریتیکاله آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد.
روش پژوهش: فاکتورهای آزمایشی شوری (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، شوری 60 و 120 میلیمولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد آزوسپریلیوم (عدم تلقیح بهعنوان شاهد و تلقیح بذر با باکتری آزوسپریلیوم) و محلولپاشی با نانو ذرات (محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، محلولپاشی 8/0 گرم در لیتر نانواکسید روی، محلولپاشی 50 میلیگرم در لیتر نانوسیلیکون، محلولپاشی توام 4/0 میلیگرم در لیتر نانواکسید روی و 25 میلیگرم در لیتر نانوسیلیکون) شامل میشدند.
یافتهها: کاربرد آزوسپریلیوم و نانو ذرات در شوری 120 میلیمولار، محتوای پرولین (46/37 درصد)، پراکسید هیدروژن (66/41 درصد)، مالوندیآلدهید (57/37 درصد) و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و پلیفنلاکسیداز (بهترتیب 86/53 و 47 درصد) را نسبت به عدم اعمال شوری و عدم کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات افزایش داد. کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات محتوای قندهای محلول (68/18 درصد) و آنزیم کاتالاز (28درصد) نسبت به عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلولپاشی افزایش داد. عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلولپاشی نانوذرات در شوری 120 میلیمولار، انتقال ماده خشک از اندام هوایی (25/54 درصد) و سهم انتقال ماده خشک از اندام هوایی در عملکرد دانه (14/126 درصد) را نسبت به شرایط کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات در عدم اعمال شوری افزایش داد.
نتیجهگیری: به نظر میرسد کاربرد آزوسپریلیوم و محلول پاشی نانوذرات میتواند به واسطه بهبود صفات بیوشیمیایی در شرایط شوری، عملکرد تریتیکاله را افزایش دهد.
فرزاد مندنی؛ امین یاری؛ علیرضا باقری؛ حمیدرضا چقازردی
چکیده
هدف: کشت مخلوط یکی از مهمترین روش های مدیریت زراعی برای رسیدن به اهداف کشاورزی پایدار است. بنابراین این مطالعه به منظور ارزیابی کشت مخلوط گلرنگ با عدس در شرایط دیم انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و پنج تیمار در دانشگاه رازی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص گلرنگ، کشت با ...
بیشتر
هدف: کشت مخلوط یکی از مهمترین روش های مدیریت زراعی برای رسیدن به اهداف کشاورزی پایدار است. بنابراین این مطالعه به منظور ارزیابی کشت مخلوط گلرنگ با عدس در شرایط دیم انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و پنج تیمار در دانشگاه رازی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص گلرنگ، کشت با نسبت 25:75 گلرنگ و عدس، کشت با نسبت 50:50 گلرنگ و عدس، کشت با نسبت 75:25 گلرنگ و عدس و کشت خالص عدس بودند. گلرنگ گیاه اصلی و عدس به عنوان گیاه جایگزین در نظر گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد شاخص سطح برگ و به دنبال آن میزان جذب تشعشع در کشت مخلوط نسبت به تک کشتی به ترتیب 2/6 و 0/48 درصد افزایش یافت. روند تغییرات سرعت رشد محصول گلرنگ در کانوپی مخلوط نسبت به کشت خالص تغییر نداشت، اما برای سرعت رشد نسبی افزایش 7/7 درصدی نشان داد. میزان ماده خشک کل و کارایی مصرف تشعشع در کانوپی مخلوط نسبت به تک کشتی تغییر چندانی نداشت. عملکرد دانه گلرنگ در کشت خالص (2472 کیلوگرم در هکتار) بالاتر بود که البته با تیمارهای 25:75 (2294 کیلوگرم در هکتار) و 50:50 (2107 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنیدار نداشت.
نتیجهگیری: در مجموع نتایج نشان داد که کشت مخلوط گلرنگ با عدس از نظر اقتصادی فاقد سودمندی مطلوب بود ولی با این حال الگویهای کشت مخلوط جایگزینی با نسبت 25:75 و 50:50 گلرنگ: عدس از لحاظ صفات مورد بررسی کارایی بالاتری داشتند.
محمد سادات حسینی؛ ناصر عسکری
چکیده
هدف: مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر نوع محیطهای کشت مختلف شامل MS، WPM و B5 و هورمون بنزیل آمینوپورین بر خصوصیات پرآوری و همچنین اثر غلظت های مختلف هورمون های ایندول بوتیریک اسید و ایندول استیک اسید بر ریشه زایی گیاه زوفا انجام شد. روش پژوهش: آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه کشت بافت دانشکده ...
بیشتر
هدف: مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر نوع محیطهای کشت مختلف شامل MS، WPM و B5 و هورمون بنزیل آمینوپورین بر خصوصیات پرآوری و همچنین اثر غلظت های مختلف هورمون های ایندول بوتیریک اسید و ایندول استیک اسید بر ریشه زایی گیاه زوفا انجام شد. روش پژوهش: آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه کشت بافت دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت انجام شد. به منظور تولید گیاهچه های استریل بذرهای جمع آوری شده از مناطق کوهستانی استان کرمان بر روی محیط کشت MS کاشته شد. ریزنمونه های تک گره بر روی محیط های کشت MS، WPM و B5 با ترکیب هورمونی بنزیل آمینوپورین با غلظت های 0، 1 و 2 میلیگرم بر لیتر قرار گرفتند. برای تولید ریشه شاخسارههای تولید شده بر روی محیط کشت MS با ترکیب هورمونی ایندول بوتریک اسید و ایندول استیک اسید با غلظتهای 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر قرار گرفتند. در نهایت معماری ریشههای تولید شده با استفاده از نرم افزار GiaRoots مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: طبق نتایج تحقیق بهترین ضریب پرآوری در محیط کشت MS به همراه غلظت 2 میلی گرم بر لیتر از هورمون بنزیل آمینوپورین بدست آمد. همچنین نتایج مربوط به آنالیز معماری ریشه نیز نشان داد بهترین تیمار ریشهزایی استفاده از هورمون ایندول بوتیریک اسید با غلظت 1 میلیگرم بر لیتر بود. نتیجهگیری: نتایج مربوط به سازگاری نشان داد که 85 درصد از گیاهان منتقل شده به گلخانه زنده ماندند.
اسماعیل بخشنده؛ همت اله پیردشتی؛ فضه قلیتبار فرامرزی؛ طیبه ژولیده رودپشتی؛ فایزه زعفریان
چکیده
هدف: این مطالعه بهمنظور ارزیابی تأثیر باکتریهای Rahnella aquatilis و Burkholderia cepacia بر عملکرد، اجزای عملکرد و جذب عناصر پتاسیم و روی در برنج انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 انجام شد. تیمارها شامل دو سطح کودی (100 و 75 درصد مصرف کود بر اساس نتایج آزمون خاک بهترتیب سطح ...
بیشتر
هدف: این مطالعه بهمنظور ارزیابی تأثیر باکتریهای Rahnella aquatilis و Burkholderia cepacia بر عملکرد، اجزای عملکرد و جذب عناصر پتاسیم و روی در برنج انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 انجام شد. تیمارها شامل دو سطح کودی (100 و 75 درصد مصرف کود بر اساس نتایج آزمون خاک بهترتیب سطح کودی مطلوب و کاهشیافته) و چهار تیمار تلقیح با باکتری (تلقیح جداگانهی هر یک از باکتریها R. aquatilis، B. cepacia و ترکیبی (R.aquatilis+B.cepacia) و شاهد (عدم تلقیح)) بودند.
یافتهها: طبق نتایج بین سطوح کودی مطلوب و کاهشیافته اختلاف آماری معنیدار بین صفات وجود نداشت. تلقیح جداگانهی هر یک از باکتریها R. aquatilis، B. cepacia و ترکیبی موجب افزایش صفات طول خوشه (از 88/5 تا 3/11 درصد)، تعداد پنجه کل در کپه (از 4/19 تا 1/29 درصد)، تعداد دانه پر در خوشه (از 8/22 تا 5/46 درصد)، عملکرد شلتوک (از 8/22 تا 3/44 درصد)، عملکرد بیولوژیکی (از 3/20 تا 6/33 درصد)، وزن هزار دانه (از 4/2 تا 8/8 درصد)، مقدار پتاسیم در دانه (از 0/6 تا 4/41 درصد)، مقدار پتاسیم در اندامهای هوایی (از 4/38 تا 4/65 درصد)، مقدار روی در دانه (از 2/6 تا 9/40 درصد) و مقدار روی در اندامهای هوایی (از 4/29 تا 6/54 درصد) نسبت به تیمار شاهد شد.
نتیجهگیری: کاربرد باکتریهای افزاینده رشد بهصورت ترکیبی (بهترین تیمار تلقیح) بدون کاهش معنیدار عملکرد موجب کاهش مصرف کودهای شیمیایی شد که نشاندهندۀ اهمیت استفاده از این باکتریها جهت رسیدن به اهداف کشاورزی پایدار است.