علی نادری عارفی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتیمترِ رایج به 25 سانتیمتر و کشت در ردیف‌های بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خرداد و15 ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتیمترِ رایج به 25 سانتیمتر و کشت در ردیف‌های بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خرداد و15 خرداد) و کرتهای فرعی به رقمهای تیپ بسته پنبه شامل خورشید، کاشمر، ساجدی، حکمت و شاهد خرداد اختصاص یافت. نتایج نشان داد که اثر مکان بر صفات رویشی و زایشی کاملا معنی‌دار شد. کشت در ردیف‌های بسیار باریک در آرادان منجر به افزایش عملکرد گردید، اما در ورامین، نه تنها عملکرد افزایش نیافت، بلکه به علت رشد رویشی بی‌رویه و کاهش تعداد غوزه، عملکرد به شدت کاهش یافت. کاهش فاصله ردیف منجر به افزایش تعداد شاخهرویا، زایا و ارتفاع بوته گردید. در ورامین ارتفاع بوته همه رقمها بیش از 119 سانتیمتر شد. بالاترین عملکرد در این منطقه از کشت معمول رقم شاهد خرداد به دست آمد (3886 کیلوگرم در هکتار) که بیانگر برتری روش معمول نسبت به کاشت در ردیف‌های بسیار باریک است. در آرادان، بیشترین عملکرد از رقم خورشید به میزان 5/5702 کیلوگرم در هکتار در ردیف‌های باریک حاصل شد و پس از آن رقمهای کاشمر، ساجدی و حکمت قرار داشتند. این نتایج نشان میدهد که کشت رقمهای تیپ بسته، در ردیف‌های باریک سازگاری بیشتری با شرایط آرادان (استان سمنان) نسبت به ورامین دارد.
عارفه علی پور قاسم آباد سفلی؛ علی نخزری مقدم؛ مهدی ملاشاهی؛ ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری
چکیده
تلفیق کودهای آلی و شیمیایی یکی از روشهای مهم رسیدن به کشاورزی پایدار محسوب میشود. بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی به‌همراه کودهای شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی دانه آفتابگردان، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در بهار سال 1398 در دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار اجرا شد. عامل رقم ...
بیشتر
تلفیق کودهای آلی و شیمیایی یکی از روشهای مهم رسیدن به کشاورزی پایدار محسوب میشود. بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی به‌همراه کودهای شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی دانه آفتابگردان، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در بهار سال 1398 در دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار اجرا شد. عامل رقم در دو سطح شامل هایسان 25 و اسکار و ترکیب کود در 6 سطح شامل عدم مصرف کود، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ یک‌ونیم کیلوگرم اسیدهیومیک در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار + نیم کیلوگرم وایتا فری در هکتار و مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ یک‌ونیم کیلوگرم اسیدهیومیک در هکتار + نیم کیلوگرم وایتا فری در هکتار بود. نتایج نشان داد که تأثیر رقم و کود بر بیشتر صفات مورد اندازهگیری معنی‌دار شد. رقم اسکار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن بیشتری نسبت به رقم هایسان 25 تولید کرد. عملکرد دانه، عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع گیاه در تیمار کودی مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیش از تیمارهای کودی دیگر بود اما اختلاف معنی‌دار با تیمار کودی مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ اسیدهیومیک + وایتا فری نداشت. بر اساس نتایج بهدست آمده، برای رسیدن به حداکثر عملکرد دانه و روغن آفتابگردان و جلوگیری از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی، کاربرد همزمان کود شیمیایی نیتروژن، اسید هیومیک و ویتا فری توصیه میشود.
علی منصوری؛ حشمت امیدی؛ امیر بستانی
چکیده
به منظور بررسی امکان کاهش طول دوره رشد و افزایش عملکرد دانه ژنوتیپهای مختلف کینوا، در سال 1398، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عامل اصلی شامل سه ژنوتیپ مختلف کینوا (تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما) و عوامل فرعی شامل سه روش کاشت (کاشت نشا، کاشت بذر ...
بیشتر
به منظور بررسی امکان کاهش طول دوره رشد و افزایش عملکرد دانه ژنوتیپهای مختلف کینوا، در سال 1398، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عامل اصلی شامل سه ژنوتیپ مختلف کینوا (تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما) و عوامل فرعی شامل سه روش کاشت (کاشت نشا، کاشت بذر پرایم شده با محلول ppm 1000 بوریک اسید و کاشت مستقیم بذر) و محلول پاشی بور در دو سطح (شاهد و محلول پاشی با محلول ppm 1000 بوریک اسید) بود. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بر تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع بوته (38/123 سانتیمتر) و عملکرد دانه (28/2860 کیلوگرم در هکتار) در رقم جیزا 1 به دست آمد. همچنین کمترین طول دوره رشد و گلدهی مربوط به رقم تیتیکاکا و بیشتر طول دوره مربوط به رقم ساجاما بود. روش کاشت نیز بر صفات رشد و عملکرد کینوا اثر معنیداری داشت و نشاکاری نسبت به سایر روش‌ها موثرتر بود. این روش موجب افزایش 15/48 درصدی ارتفاع بوته، افزایش 69/176 درصدی عملکرد دانه و کاهش طول دوره گلدهی (35/34 درصد) و رسیدگی (97/37 درصد) شد. روش پرایمینگ نیز در مقایسه با تیمار شاهد توانست صفات مورد مطالعه را بهبود بخشد. البته میزان اثر گذاری آن به اندازه نشاکاری نبود. اثر محلولپاشی بور نیز بر عملکرد دانه معنی دار بوده و موجب افزایش 7/16 درصدی این صفت شد.
شهرام نظری؛ مریم حسینی؛ سجاد رحیمی مقدم؛ محمد محمدی
چکیده
بهمنظور تعیین تفاوتهای فنولوژی برخی ارقام اصلاحشده برنج برای کاربرد در مدلهای شبیهسازی گیاه زراعی، آزمایشی در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1399 بهصورت بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار آزمایش شامل شش رقم برنج (رش، آنام، گوهر، SA1، SA6 و M7) بود. نتایج نشان داد که بالاترین سرعت نمو در مرحله ...
بیشتر
بهمنظور تعیین تفاوتهای فنولوژی برخی ارقام اصلاحشده برنج برای کاربرد در مدلهای شبیهسازی گیاه زراعی، آزمایشی در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1399 بهصورت بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار آزمایش شامل شش رقم برنج (رش، آنام، گوهر، SA1، SA6 و M7) بود. نتایج نشان داد که بالاترین سرعت نمو در مرحله رشد رویشی و مرحله پرشدن دانه در رقم آنام مشاهده شد. کمترین و بیشترین زمان لازم جهت شروع سبزشدن با سه و شش روز بهترتیب در ارقام آنام و گوهر بود. بیشترین مدت زمان لازم جهت دستیابی به حداکثر گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیکی با 71 و 103 روز در رقم گوهر بهدست آمد. بالاترین طول دوره گلدهی با 19 و 20 روز بهترتیب در ارقام دیررس رش و گوهر بهدست آمد. بیشترین درجه روز رشد از شروع پرشدن دانه تا رسیدگی فیزیولوژیکی با 401 درجه روز رشد مربوط به رقم M7 مشاهده شد. بیشترین زمان دمایی تجمعی پیش از گلدهی با 1208 درجه روز رشد بهترتیب متعلق به رقم گوهر بود. بالاترین شاخص برداشت با 91/50 درصد در رقم گوهر بهدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین وزن تک‌دانه تحت شرایط ایدهآل با 030/0 گرم در ارقام گوهر و M7 مشاهده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که بالاترین ارتفاع بوته مربوط به رقم M7 با 150 سانتیمتر بود. نتایج نشان داد بالاترین نیتروژن کل جذب‌شده در بوته در زمان رسیدگی مربوط به رقم آنام مشاهده شد. بهطورکلی نتایج نشان داد که ضرایب ژنتیکی محاسبه‌شده در مدلهای مختلف در بین ارقام متفاوت است و ضرایب در دامنهای که در مدل برای گروههای مختلف رسیدگی تعریف شده است، تغییر میکنند. همچنین برای محاسبه دقیق ضرایب ژنتیکی پیشنهاد میشود این آزمایش در تعداد سال بیشتر و اکوسیستمهای مختلف تحت کشت برنج نیز تکرار شود.
مه لقا کیخا؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ زیبا سوری نظامی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و کود نانوذره کبالت بر شاخصهای زراعی و کیفی لوبیا چشم‌بلبلی این پژوهش در سال زراعی 96-97 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح، شامل عدم کاربرد نانوذره کبالت، نانوذره با منشأ گیاهی، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و کود نانوذره کبالت بر شاخصهای زراعی و کیفی لوبیا چشم‌بلبلی این پژوهش در سال زراعی 96-97 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح، شامل عدم کاربرد نانوذره کبالت، نانوذره با منشأ گیاهی، نانوذره با منشأ شیمیایی و ترکیب نانوذره گیاهی و شیمیایی، بهعنوان فاکتور اول و زمان محلولپاشی در دو سطح چهار و شش‌برگی) بهعنوان فاکتور دوم بودند. تراکم کاشت لوبیا چشم‌بلبلی 20 بوته در مترمربع بود و آبیاری دو بار در هفته انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که زمان محلولپاشی و کاربرد کود نانوذره با منشأ شیمیایی و گیاهی، اثر معنیداری بر تمامی صفات موردبررسی داشتند. براساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین میزان کلروفیل a (25/13 میکروگرم در گرم برگ)، کلروفیل b (50/7 میکروگرم در گرم برگ)، کاروتنویید (63/3 میکروگرم در گرم برگ)، همچنین ارتفاع بوته (84/34 درصد)، تعداد نیام در بوته (26/28 درصد)، عملکرد بیولوژیک (64/45 درصد)، عملکرد اقتصادی (10/59) نسبت به تیمار شاهد، آهن (26/0 پیپیام) و پروتئین برگ (46/14 پیپیام)، از مرحله شش‌برگی و از کاربرد توام کود نانوذره کبالت با منشأ شیمیایی و گیاهی بهدست آمد. از نظر تمام صفات مورد اندازهگیری، بهنظر میرسد کاربرد همزمان نانوذره کبالت بهصورت شیمیایی و گیاهی، از طریق بهبود سیستم فتوسنتزی، افزایش دوام برگ و میزان فتوسنتز، منجر به افزایش عملکرد بیولوژیک و اقتصادی خواهد شد.
حمید جباری؛ حمیدرضا فنایی؛ فرناز شریعتی؛ حمید صادقی گرمارودی؛ محمد عباسعلی؛ امیر حسین امیدی
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی تنوع ژنتیکی 122 ژنوتیپ گلرنگ موجود در مؤسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی (IPK) و مرکز بین‌المللی اصلاح گندم و ذرت (CIMMYT) و مقایسه خصوصیات زراعی آنها با پنج رقم زراعی گلرنگ کشور طی سال زراعی 97-1396 بهصورت آگمنت بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزیابی تنوع ژنتیکی 122 ژنوتیپ گلرنگ موجود در مؤسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی (IPK) و مرکز بین‌المللی اصلاح گندم و ذرت (CIMMYT) و مقایسه خصوصیات زراعی آنها با پنج رقم زراعی گلرنگ کشور طی سال زراعی 97-1396 بهصورت آگمنت بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بالا در ژرم‌پلاسم موردمطالعه بود. در بین ژنوتیپهای موردمطالعه 36 ژنوتیپ بیخار، 81 ژنوتیپ خاردار و 10 ژنوتیپ با خار کم وجود داشت. تجزیه به مؤلفههای اصلی منجر به شناسایی سه مؤلفه اصلی شد که در مجموع 5/56 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. مؤلفه اول با توجیه 5/29 درصد تغییرات کل بهعنوان مؤلفه اجزای عملکرد و عامل دوم با توجیه 9/15 درصد از واریانس کل بهعنوان مؤلفه فنولوژی و معماری گیاه نامگذاری شد. گروه‌بندی از طریق تجزیه مؤلفههای اصلی ژنوتیپ‌ها را به چهار گروه تقسیم نمود. گروه اول از مقادیر بالای عملکرد دانه برخوردار بودند و ژنوتیپ شماره 70 با بیشترین عملکرد دانه (5667 کیلوگرم در هکتار) در این گروه قرار گرفت. مقادیری عددی اجزای عملکرد نظیر وزن هزاردانه، تعداد طبق و تعداد دانه در بوته در گروه سوم بالاتر از سایر گروهها بود. در مجموع ژنوتیپ آلمانی شماره 70 با عملکرد دانه زیاد به‌همراه ژنوتیپ شماره 45 با گلدهی زودهنگام میتوانند در برنامههای به‌نژادی گلرنگ مورداستفاده قرار گیرند.
محمد خادمی؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ محمد علی اسماعیلی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و پیش‌تیمار در پنج سطح شامل هیدروپرایمینگ (به‌مدت 48 ساعت)، کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم (پتانسیل اُسمزی 25/1- بار به‌مدت 24 ساعت)، اسید آسکوربات (10 میلیگرم در یک لیتر آب به‌مدت 24 ساعت) و شاهد (بدون پیش‌تیمار) بود. بالاترین درصد سبزشدن با 90 درصد تحت پیش‌تیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد، که با پیش‌تیمار کلریدپتاسیم و آب تفاوت معنیداری نداشت. سرعت سبزشدن پیش‌تیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و آب بهترتیب 50، 36 و 29 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. نتایج نشان داد پیش‌تیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم، اسید آسکوربات و آب بهترتیب 55، 50، 33 و 38 درصد ارتفاع بوته و 48، 29، 12 و 25 درصد وزن خشک بوته را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در ارقام شیرودی و طارم هاشمی مدت زمان لازم جهت شروع پنجه‌زنی بهترتیب 40/27 و 53/24 روز، ظهور خوشه 4/90 و 87/53 روز، گلدهی 53/100 و 87/70 روز و رسیدگی نیز 26/132 و 61/94 روز بود. کمترین زمان لازم جهت ظهور خوشه و گلدهی در پیش‌تیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد که هرچند با سایر پیش‌تیمارها تفاوت معنیداری نداشت، اما نسبت به تیمار شاهد بهترتیب 17/11 و 5/7 روز کاهش نشان داد.
منصور فاضلی رستم پور؛ سید غلامرضا موسوی؛ حسن رومنجانی؛ شهرام مهری؛ ابوذر ابوذری
چکیده
باتوجه به اقلیم گرم و خشک استان خراسان جنوبی، انتخاب نوع محصول و تاریخ کاشت مناسب اهمیت فراوانی دارد. در این شرایط ارزن مرواریدی هیبرید نوتریفید (Pennisetum americanum var. nutrifeed) میتواند بهعنوان یک علوفه ارزش‌مند در تناوب با سایر گیاهان قرار گیرد. این آزمایش در سال زراعی 1397-1396 بهصورت کرتهای دو بار خردشده نواری در زمان در مزرعه تحقیقاتی ...
بیشتر
باتوجه به اقلیم گرم و خشک استان خراسان جنوبی، انتخاب نوع محصول و تاریخ کاشت مناسب اهمیت فراوانی دارد. در این شرایط ارزن مرواریدی هیبرید نوتریفید (Pennisetum americanum var. nutrifeed) میتواند بهعنوان یک علوفه ارزش‌مند در تناوب با سایر گیاهان قرار گیرد. این آزمایش در سال زراعی 1397-1396 بهصورت کرتهای دو بار خردشده نواری در زمان در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. تیمارها شامل چهار تاریخ کاشت (20 فروردین‌ماه، 9 اردیبهشتماه، 29 اردیبهشتماه و 18 خردادماه)، سه رژیم آبیاری (تأمین 100، 75 و 50 درصد آب موردنیاز گیاه براساس تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه) و دو چین در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بود. بیشترین کارایی مصرف آب در شرایط تأمین 50 درصد نیاز آبی ارزن و تاریخ کاشت 20 فروردین و چین اول و دوم مشاهده شد. با تأخیر در کاشت ارزن از 20 فروردین‌ماه به 18 خردادماه عملکرد ماده خشک ارزن 4/24 درصد در شرایط تأمین 100 درصد نیاز آبی کاهش یافت. این کاهش در شرایط تأمین 75 و 50 درصد نیاز آبی بهترتیب 2/24 و 9/46 بود. بنابراین با تأمین 75 درصد آب موردنیاز ارزن مرواریدی و کاشت در تاریخ 20 فروردین‌ماه می‌توان با ذخیره 25 درصدی میزان آب مصرفی عملکرد ماده خشک قابلقبولی تولید نمود.
نازپری شهلی بر رود گزی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ زیبا سوری نظامی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح (بدون استفاده از مولیبدن، نانوذره با منشأ گیاهی، نانوذره با منشأ شیمیایی، ترکیب نانوذره گیاهی و شیمیایی) بهعنوان فاکتور اول و زمان محلولپاشی در دو سطح (چهاربرگی و شش‌برگی) بهعنوان فاکتور دوم بودند. تراکم کاشت ماش 33 بوته در مترمربع بود و آبیاری دو بار در هفته انجام شد. بیشترین ارتفاع بوته (5/47 سانتیمتر)، عملکرد بیولوژیک (5287 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اقتصادی (634 کیلوگرم در هکتار)، تعداد نیام در بوته (8)، بیشترین کاروتنوئید، کلروفیل a و کلروفیل b، از مرحله شش‌برگی و از کاربرد نانوذره مولیبدن بهصورت مخلوط بهدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن نشان داد که بیشترین پروتئین بذر (40 درصد) از تیمار نانوذره گیاهی و مرحله چهاربرگی بهدست آمد. محلولپاشی عناصر ریزمغذی بهعنوان یک راه‌کار مدیریتی کارآمد میتواند در تولید محصولات کشاورزی مناسب باشد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که کاربرد توأم نانوذره مولیبدن شیمیایی و گیاهی در مرحله شش‌برگی باعث افزایش صفات کمی ماش گردید.
مهدی غیاثی اسکویی؛ مجید آقاعلیخانی؛ فاطمه سفیدکن؛ علی مختصی بیدگلی؛ مهدی عیاری نوش آبادی
چکیده
به منظور بررسی اثر مقدار کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، کارایی نیتروژن و صفات مرتبط با آن در گیاه خار مقدس، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار مقدار کود نیتروژنی صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر مقدار کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، کارایی نیتروژن و صفات مرتبط با آن در گیاه خار مقدس، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار مقدار کود نیتروژنی صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره و پنج تراکم 5، 10، 15، 20 و 25 بوته در مترمربع بودند. اثر اصلی نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، کارایی نیتروژن، ارتفاع، شاخص سبزینگی، نسبت ریشه به ساقه و درصد نیتروژن دانه معنی‌دار بود. با افزایش نیتروژن مصرفی مقدار متوسط عملکرد دانه، شاخص سبزینگی، ارتفاع گیاه و درصد نیتروژن دانه تا حدی افزایش یافت، این در حالی بود که با افزایش نیتروژن، صفات کارایی زراعی، بازیافت، استفاده نیتروژن و نسبت وزن ریشه به ساقه کاهش معنیداری پیدا کردند. تراکمهای بالا موجب کاهش مقدار عملکرد دانه و شاخص سبزینگی شدند، درحالیکه از طریق افزایش نسبت وزن ریشه به ساقه و ارتفاع گیاه، کارایی نیتروژن را بهبود بخشیدند. اطلاعات جدید این مقاله درباره کارایی نیتروژن خارمقدس در مدیریت نیتروژن قابل استفاده خواهد بود.
زهرا رضایی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ عبدالرحمان محمد خانی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات مورفولوژیکی و تولید اسانس رازیانه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. عامل اصلی سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل سه سطح شاهد (50 میلی‌متر)، تنش ملایم (100 میلی‌متر) و تنش شدید (150 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات مورفولوژیکی و تولید اسانس رازیانه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. عامل اصلی سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل سه سطح شاهد (50 میلی‌متر)، تنش ملایم (100 میلی‌متر) و تنش شدید (150 میلی‌متر) تبخیر از تشت تبخیر کلاس A و عامل فرعی نسبت‌های مختلف کود دامی و پلیمر سوپرجاذب در شش سطح در نظر گرفته شد (D1: عدم مصرف کود دامی و پلیمر سوپرجاذب، D2: کود دامی 25 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 75 درصد، D3: کود دامی 50 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 50 درصد، D4: کود دامی 75 درصد+ پلیمر سوپرجاذب 25 درصد، D5: کود دامی 100 درصد (40 تن در هکتار) و D6: پلیمر سوپرجاذب 100 درصد (200 کیلوگرم در هکتار)). نتایج نشان داد که بیشترین تعداد چتر، عملکرد دانه (66/146 گرم بر مترمربع)، شاخص برداشت و عملکرد اسانس (99/2 گرم بر مترمربع) رازیانه از تیمار بدون تنش و مصرف D6، بیشترین تعداد شاخة فرعی، گلچه و وزن خشک بوته (62/165گرم بر مترمربع) از تیمار بدون تنش و مصرف D4 و بیشترین وزن هزاردانه و وزن تر بوته بهترتیب از تیمار بدون تنش و D3 و D2بهدست آمد. بیشترین درصد اسانس (09/3) از تیمار تنش شدید و D5حاصل شد. بیشترین ارتفاع گیاه و تعداد انشعاب اصلی به ترتیب از تیمارهای D6و D4و در شرایط بدون تنش حاصل شد. از آنجا که پلیمر سوپرجاذب ضمن کاهش آثار تنش خشکی، باعث افزایش عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد اسانس رازیانه شده است، تیمار بدون تنش همراه با مصرف پلیمر سوپرجاذب 100 درصد را می‌توان در شرایط مشابه آزمایش برای کسب حداکثر عملکرد دانه و اسانس پیشنهاد کرد.
عادل عموری؛ حبیب اله روشنفکر؛ پیمان حسیبی
چکیده
بهمنظور بررسی عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی علوفه در کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل‌خوشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف کاشت 100:0، 70:30، 60:40، 50:50، 40:60، 30:70 و0:100 به ترتیب ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی علوفه در کشت مخلوط روی ردیف یولاف و ماشک گل‌خوشه‌ای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف کاشت 100:0، 70:30، 60:40، 50:50، 40:60، 30:70 و0:100 به ترتیب ماشک ـ یولاف بودند. کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام گرفت. صفات مورد بررسی شامل عملکرد علوفه تر، خشک و پروتئین خام، درصد پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر و کربوهیدراتهای محلول، ارتفاع بوته یولاف و ماشک و تعداد ساقه یولاف و ماشک بودند. بیشترین عملکرد علوفه تر (26/105 تن در هکتار)، خشک (47/29 تن در هکتار) و پروتئین خام (27/2 تن در هکتار) از نسبت 60 درصد یولاف و 40 درصد ماشک بهدست آمد. بیشترین درصد پروتئین خام (49/17 درصد)، بیشترین درصد خاکستر (37/7 درصد) و کمترین درصد فیبر خام (94/30 درصد) از کشت خالص ماشک حاصل شد. بیشترین درصد کربوهیدراتهای محلول (66/12 درصد) از نسبت 30 درصد یولاف و 70 درصد ماشک تولید شد. بالاترین نسبت برابری زمین برای عملکرد علوفه تر (26/1) و خشک (60/1) و نیز پروتئین (50/1) بهترتیب در تیمار 50 درصد یولاف + 50 درصد ماشک و 60 درصد یولاف + 40 درصد ماشک بهدست آمد. با توجه به نتایج بهدست آمده در این آزمایش بهنظر میرسد کشت مخلوط بذر یولاف و ماشک بهصورت ردیفی از لحاظ عملکرد کمی و کیفی، میتواند شیوهای مناسب و قابل توصیه نسبت به کشت خالص دو گیاه مذکور باشد.
اسماعیل قربانپور؛ فرشید قادری فر؛ جاوید قرخلو
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر رقابتی گاوپنبه بر پنبه، آزمایشی در بهار سال زراعی1390، بهصورت کرتهای خردشده، در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل فاصلۀ بین ردیف کاشت پنبه، در سه سطح (20، 40 و 80 سانتیمتر) بهعنوان کرت اصلی، و تراکم علف هرز گاوپنبه، در پنج ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر رقابتی گاوپنبه بر پنبه، آزمایشی در بهار سال زراعی1390، بهصورت کرتهای خردشده، در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل فاصلۀ بین ردیف کاشت پنبه، در سه سطح (20، 40 و 80 سانتیمتر) بهعنوان کرت اصلی، و تراکم علف هرز گاوپنبه، در پنج سطح (صفر(شاهد)، 1، 3، 5 و 12 بوته در متر مربع) بهعنوان کرت فرعی بود. در این پژوهش، بیشترین ارتفاع بوتۀ پنبه (4/129 سانتیمتر) در فاصلۀ ردیف کاشت 80 سانتیمتر و در وضعیت بدون علف هرز بهدست آمد. بیشترین وزن خشک (8/863 گرم در متر مربع) و حداکثر شاخص سطح برگ (04/9) پنبه نیز در فاصلۀ ردیف کاشت 20 سانتیمتر پنبه و در وضعیت بدون علف هرز مشاهده شد. براساس نتایج، عملکرد نهایی وش در فواصل ردیف کاشت مختلف پنبه و در وضعیت بدون علف هرز غیرمعنا‌دار بود. بیشترین عملکرد پنبه به‌مقدار73/4986 کیلوگرم در هکتار، در پنبۀ کشت‌شده با فاصلۀ ردیف 40 سانتی‌متری و در وضعیت بدون علف هرز بهدست آمد. به‌طور کلی، کاهش فاصلۀ ردیف کاشت پنبه به‌واسطۀ افزایش تراکم بوته در واحد سطح، سبب افزایش توان رقابتی پنبه در رقابت بر سر منابع مشترک با علف هرز شد و در نتیجه، عملکرد پایدارتری در رقابت با تراکمهای مختلف گاوپنبه به‌دنبال داشت.
علی نادری عارفی؛ محمد عابدینی اسفهلانی
چکیده
به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و زمان مناسب قطع آبیاری پنبة رقم ورامین در شرایط آب‌و‌هوایی شهرستان گرمسار، در سال‌های 1390 و 1391 آزمایشی در قالب کرتهای خردشده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی عبارت بود از 3 زمان قطع آبیاری شامل قطع آبیاری در تاریخهای 20 و 30 شهریور و 10 مهر ماه و 3 تاریخ کاشت ...
بیشتر
به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و زمان مناسب قطع آبیاری پنبة رقم ورامین در شرایط آب‌و‌هوایی شهرستان گرمسار، در سال‌های 1390 و 1391 آزمایشی در قالب کرتهای خردشده با طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی عبارت بود از 3 زمان قطع آبیاری شامل قطع آبیاری در تاریخهای 20 و 30 شهریور و 10 مهر ماه و 3 تاریخ کاشت (20/2/91، 5/3/91 و 20/3/91) نیز بهعنوان عامل فرعی در کرتهای فرعی اعمال شد. در طول فصل رشد از مراحل فنولوژیکی شامل جوانهزنی، شروع گلدهی، شروع غوزهدهی، باز‌شدن غوزه، رسیدگی و صفات تعداد غوزه در بوته، وزن هر غوزه، ارتفاع بوته و مقاومت یا حساسیت به بیماریها و آفات یادداشتبرداری شد. براساس نتایج حاصل، تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد وش و صفاتی مانند تعداد بوته در مترمربع، تعداد غوزه در بوته و ارتفاع بوته معنی‌دار بود، اما این تیمار وزن غوزه را تحت تأثیر قرار نداد. تاریخ کاشت اول و قطع آبیاری در 20 شهریور با عملکردی معادل 7729 کیلوگرم وش در هکتار برتری محسوسی نسبت به سایر تاریخهای کشت داشت. تأثیر عامل سال احتمالاً به دلیل تغییرات اندک عوامل جوی، بر همة صفات بررسی‌شده معنی‌دار نبود. عملکرد با تعداد غوزه در بوته بیشترین همبستگی را داشت. کاشت در اولین تاریخ، یعنی 20 اردیبهشت و قطع آبیاری در 20 شهریور میتواند علاوه بر افزایش عملکرد، باعث صرفهجویی در 2 نوبت آبیاری شود که در صورت تکرار نتایج توصیه‌شدنی برای کشاورزان خواهد بود.