مریم منصوری؛ غلام عباس اکبری؛ الیاس سلطانی؛ فاطمه بناءکاشانی
چکیده
هدف: بررسی گیاه امیدبخش گیاه دان سیاه با هدف تأمین روغن در شهرستان پاکدشت.روش پژوهش: این پژوهش بهصورت کرتهای دوبار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی درسه تکرار در سال 1400 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان در پاکدشت اجرا شد. در این مطالعه دور آبیاری در سه سطح (هفت روز یک‌بار، 10 روز یک‌بار و 13 روز یک‌بار) به‌عنوان عامل اصلی و عامل ...
بیشتر
هدف: بررسی گیاه امیدبخش گیاه دان سیاه با هدف تأمین روغن در شهرستان پاکدشت.روش پژوهش: این پژوهش بهصورت کرتهای دوبار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی درسه تکرار در سال 1400 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان در پاکدشت اجرا شد. در این مطالعه دور آبیاری در سه سطح (هفت روز یک‌بار، 10 روز یک‌بار و 13 روز یک‌بار) به‌عنوان عامل اصلی و عامل فرعی تاریخ کاشت در دو سطح (15 خردادماه و یکم تیرماه) و عامل فرعی- فرعی کوددهی با کودهای زیستی در چهار سطح شاهد (بدون کود زیستی)، کود زیستی شیفت، کود زیستی کریس و تلفیق کودهای زیستی شیفت و کریس منظور شد.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که گیاهان کشت‌شده در تاریخ یکم تیرماه در تمامی صفات موردبررسی (شامل اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک) و در هر سه سطح آبیاری آزمایش‌شده، نسبت به گیاهان کشت‌شده در تاریخ 15 خردادماه برتر بودند. عملکرد دانه نیز رفتاری همراستا با تعداد و وزن دانه از خود نشان داده است، یعنی با افزایش سطوح تنش خشکی، عملکرد دانه به‌طور معنی‌داری در هر دو تاریخ کاشت موردبررسی کاهش یافته است. با این وجود، نسبت کاهش عملکرد دانه تحت تأثیر تنش خشکی، در گیاهان کشت‌شده در تاریخ یکم تیرماه به‌طور معنی‌داری کمتر از گیاهان کشت‌شده در تاریخ 15 خردادماه بود.نتیجه‌گیری: در مجموع کشت گیاه دان‌سیاه در تاریخ یکم تیرماه به‌عنوان گیاهی امیدبخش که هم از نظر زراعی عملکرد قابل‌قبولی داشته و هم محصول تولیدی از روغن بالایی برخوردار است، به‌همراه کاربرد کود زیستی کریس در شرایط آب‌وهوایی مشابه قابل‌توصیه است.
عباس خنامانی؛ عنایت الله توحیدی نژاد؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ جلال قنبری
چکیده
این آزمایش مزرعه‌ای بهصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ بهترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل ...
بیشتر
این آزمایش مزرعه‌ای بهصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ بهترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل فرعی و سیستم‌های مختلف کشت مخلوط شنبلیله و سیاهدانه (100: 0، 75: 25، 50: 50 و 25: 75، 0: 100) به‌عنوان عامل فرعی فرعی موردبررسی قرار گرفتند. زیست‌توده، عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن، کارایی زراعی کود و نسبت برابری زمین (LER) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که بیشترین زیست‌توده و کارایی مصرف نیتروژن گیاهان موردبررسی از کوددهی 100 درصد و تلقیح با باکتری در تککشتی حاصل شد. همچنین، LER کل با کوددهی (بین 51-28 درصد) و تلقیح (23 درصد) به‌طور معنی‌داری بهبود یافت و در الگوهای کشت 75:25 و 50:50 بهترتیب با مقادیر 732/1 و 688/1 مزیت بالاتری نشان داد. در مقابل، کاهش کوددهی به میزان 50 درصد در شرایط تلقیح باکتریایی، کارایی زراعی کود را به‌ویژه در تککشتی شنبلیله افزایش داد. کوددهی، کارایی مصرف نیتروژن کل را افزایش داد و تلقیح در نسبت‌های بالای شنبلیله منجر به حصول بیشترین کارایی شد. نسبت کشت 75:25 شنبلیله: سیاهدانه در شرایط کاربرد 150 کیلوگرم اوره و تلقیح با باکتری با LER حدود 2 بهترین ترکیب تیماری جهت حصول حداکثر بهره‌وری کلی بود. در موارد محدودیت در کاربرد کود نیز 50 درصد کوددهی و تلقیح با باکتری در همین نسبت کشت میتواند قابل توصیه باشد. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که کاربرد تلفیقی باکتری و کوددهی میتواند کارایی کلی کشت مخلوط را افزایش دهد.
نوشین درخشان؛ حسین علایی؛ روح اله صابری ریسه؛ ابراهیم صداقتی؛ اصغر رحیمی
چکیده
شوری میتواند مانع جذب یونهای معدنی خاک به‌علت اثر منفی یون سدیم و به‌هم‌خوردن تعادل یونی شود، اما استفاده از ترکیبات زیستی تریکودرما میتواند سبب بهبود رشد در شرایط تنش شوری شود. بهمنظور بررسی اثر چهار استرین تریکودرما مقاوم به شوری بر شاخصهای رویشی و جذب عناصر معدنی گیاهچه‌های بادمجان در شرایط تنش آزمایشی بهصورت ...
بیشتر
شوری میتواند مانع جذب یونهای معدنی خاک به‌علت اثر منفی یون سدیم و به‌هم‌خوردن تعادل یونی شود، اما استفاده از ترکیبات زیستی تریکودرما میتواند سبب بهبود رشد در شرایط تنش شوری شود. بهمنظور بررسی اثر چهار استرین تریکودرما مقاوم به شوری بر شاخصهای رویشی و جذب عناصر معدنی گیاهچه‌های بادمجان در شرایط تنش آزمایشی بهصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان در سال زراعی 1396-1395 انجام گرفت. عامل اول شوری در چهار سطح شاهد و غلظت‌های هشت، 12 و 16 دسی‌زیمنس بر متر و عامل دوم در پنج سطح تریکودرما Trichoderma aureoviride (T148-2, T189-4)،T. virens (T145, T133-1) و شاهد بود. نتایج نشان داد که تحت تأثیر تنش شوری کاهش چشم‌گیری در شاخصهای رویشی مشاهده شد. در بالاترین سطح شوری به‌طور میانگین وزن خشک ریشه و اندام هوایی بهترتیب 50 و72 درصد و برای قطر ساقه و ارتفاع گیاهچه کاهش 20 درصدی نسبت به شاهد مشاهده شد. ولی مایهزنی با تریکودرما این شاخص‌ها را بهبود بخشید که موجب افزایش 6/1 برابری وزن خشک ریشه (T142-8)، 7/2 برابر وزن خشک اندام هوایی (T133-1) و 3/1 برابر ارتفاع گیاهچه (T189-4) نسبت به شاهد شدند. بیشترین افزایش قطر در استرین T142-8 به میزان 38 درصد مشاهده شد. استفاده از تریکودرما منجر به تغییرات معنیدار در محتوای قند، سدیم، پتاسیم و کلسیم نیز شد. نتایج نشان داد که استرین‌های تریکودرما می‌توانند عامل زیستی مناسبی جهت افزایش تحمل در سطوح بالای تنش شوری و بهبود شاخصهای رویشی گیاهچه‌های بادمجان باشند.
محمد طیب بایزیدی اقدم؛ جلال جلیلیان؛ حمید محمدی
چکیده
یکی از مهمترین اهداف کشت گیاهان دارویی، بهبود محتوای اسانس آنها می‌باشد که تحت تأثیر عواملی محیطی از جمله شرایط تنش کمآبیاری و تغذیهای قرار خواهد گرفت. بدین منظور، مطالعهای سه‌ساله بهصورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سالهای زراعی 96-1393 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح ...
بیشتر
یکی از مهمترین اهداف کشت گیاهان دارویی، بهبود محتوای اسانس آنها می‌باشد که تحت تأثیر عواملی محیطی از جمله شرایط تنش کمآبیاری و تغذیهای قرار خواهد گرفت. بدین منظور، مطالعهای سه‌ساله بهصورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سالهای زراعی 96-1393 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبیاری در سه سطح (آبیاری نرمال، آبیاری تکمیلی و شرایط دیم) و فاکتور فرعی در شش سطح در برگیرنده تیمارهای کودی شامل کود زیستی (ازتوبارور یک+ فسفات بارور دو) همراه و بدون ورمی‌کمپوست، کود شیمیایی کامل و کود نانو کامل همراه و بدون ورمی‌کمپوست بود. نمونهبرداری و آنالیز صفات در سال زراعی 96-1395 (سال سوم کاشت) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای آبیاری تکمیلی و دیم بهترتیب ضمن کاهش غلظت عناصر نیتروژن (94/14 و 72/7 درصد)، فسفر (20/31 و 71/37 درصد)، پتاسیم (58/11 و 14/9 درصد)، مس (27/14 و 96/28 درصد)، و وزن خشک کل آویشن (22/33 و 14/56 درصد) سبب افزایش غلظت عناصر آهن (08/8 و 05/66 درصد)، روی (82/16 و 16/7 درصد) و عملکرد اسانس (32/25 و 11/37 درصد) نسبت به شرایط آبیاری نرمال شد. کاربرد تلفیقی کود نانو با ورمی‌کمپوست در شرایط آبیاری نرمال و کاربرد کود نانو در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم منجر به بهبود عملکرد اسانس (بهترتیب 70/2، 39/3 و 78/3 درصد) شد. به‌طور کلی بهبود عملکرد اسانس در شرایط نامساعد محیطی بههنگام کاربرد کود نانو، نشاندهنده کارایی این کود در تأمین عناصر غذایی و دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار است.
طاهره رضاپور کویشاهی؛ سعید سیف زاده؛ معرفت مصطفوی راد؛ علیرضا ولدآبادی؛ اسماعیل حدیدی ماسوله
چکیده
این آزمایش بهمنظور بررسی عملکرد دانه بادامزمینی در کشت مخلوط با ذرت تحت کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی در طی سالهای زراعی 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات رشت اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح کود فسفره (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپرفسفات ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور بررسی عملکرد دانه بادامزمینی در کشت مخلوط با ذرت تحت کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی در طی سالهای زراعی 1396 و 1397 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات رشت اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح کود فسفره (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپرفسفات تریپل، 50 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل+ 200 گرم فسفات بارور2 و 100 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل+ 200 گرم فسفات بارور2) و پنج الگوی کشت شامل کشت خالص ذرت، کشت خالص بادامزمینی و کشت مخلوط یک ردیف ذرت+ یک ردیف بادامزمینی (1:1)، دو ردیف ذرت+ یک ردیف بادامزمینی (1:2)، یک ردیف ذرت+ دو ردیف بادامزمینی (2:1) بود. براساس نتایج این آزمایش، اثر متقابل کود فسفره و سیستم کشت مخلوط بر تمام صفات اندازهگیریشده معنیدار بود. حداکثر عملکرد دانه ذرت و بادامزمینی در سیستم تککشتی با کاربرد 100 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و 200 گرم فسفات بارور2 مشاهده شد. استفاده ترکیبی از فسفر شیمیایی و زیستی منجر به افزایش عملکرد دانه ذرت و بادامزمینی در سیستم تککشتی شد. بالاترین نسبت برابری زمین (LER) معادل 8/1 در تیمار شاهد و کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت ردیف 1:1 مشاهد شد. سیستم کشت مخلوط اجزای عملکرد بادامزمینی از قبیل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، طول و عرض غلاف را بهبود بخشید. براساس نتایج این آزمایش، سیستم کشت مخلوط ذرت- بادامزمینی از نظر تولید گیاهان زراعی در واحد سطح مزیت داشت. به‌علاوه، غلظت نیتروژن و فسفر در دانه بادامزمینی در واکنش به کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی تحت شرایط کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی افزایش پیدا کرد. کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی با نسبت ردیف 1:1 و کاربرد 100 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و 200 گرم فسفات بارور2 بر تیمارهای دیگر برتری نشان داد. بدین ترتیب، کود زیستی فسفات بارور2 میتواند برای افزایش سودمندی و تولید محصول در کشت مخلوط ذرت و بادامزمینی تحت شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.
اسما اصلانی؛ مهرو مجتبایی زمانی
چکیده
بهمنظور بررسی امکان کاهش اثر منفی تنش گرمای انتهای فصل با استفاده از باکتری‌های حل‌کننده فسفات، این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در مزرعه‌ای واقع در منطقه هفتکل وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی رامهرمز بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت در دو سطح (اول آذرماه و 12 دی‌ماه) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی امکان کاهش اثر منفی تنش گرمای انتهای فصل با استفاده از باکتری‌های حل‌کننده فسفات، این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در مزرعه‌ای واقع در منطقه هفتکل وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی رامهرمز بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت در دو سطح (اول آذرماه و 12 دی‌ماه) و عامل فرعی بهصورت فاکتوریل شامل پنج رقم گندم نان (چمران2، مهرگان، سیروان، شوش و برات) و دو سطح کاربرد باکتری‌های حل‌کننده فسفات (عدم تلقیح و تلقیح بذر) بود. نتایج نشان داد که با تأخیر در کاشت و وقوع تنش گرما در دوره پرشدن دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و دوره مؤثر پرشدن دانه کاهش و سرعت پرشدن دانه افزایش یافت و شدت واکنش بسته به رقم متفاوت بود. رقم مهرگان در هر دو تاریخ کاشت از عملکرد بالایی برخوردار بود و در تاریخ کاشت تأخیری با بیشترین افزایش در سرعت پرشدن دانه و کمترین کاهش تعداد دانه در سنبله، بیشترین عملکرد دانه و شاخص برداشت را به خود اختصاص داد. با تلقیح بذر با باکتری در هر دو تاریخ کاشت، به‌طور متوسط، تعداد دانه در سنبله 6/4 درصد، عملکرد دانه 6/7 درصد و عملکرد بیولوژیک 7 درصد افزایش یافت، اما اثر متقابل تاریخ کاشت در رقم در باکتری بر عملکرد و صفات مرتبط با آن معنیدار نبود و ازاین‌رو، تأثیر باکتری‌های حل‌کننده فسفات بر تخفیف اثر تنش گرما اثبات نشد و تأثیر مثبت باکتری در هر دو تاریخ کاشت یکسان بود. در مجموع در این پژوهش، توانایی بالاتر در افزایش سرعت پرشدن دانه و حفظ بیشتر تعداد دانه در سنبله، دو صفت با اهمیت برای دستیابی به عملکرد دانه بالاتر در شرایط تنش گرمای انتهای فصل شناخته شد.
محمد کاوه؛ محمدعلی اسماعیلی؛ همت اله پیردشتی؛ محمدرضا اردکانی
چکیده
در این مطالعه، اثر کاربرد هم‌زمان بایوچار، باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم و نیتروژن در دو شیوه آبیاری غرقابی و تناوبی بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج (Oryza sativa L.) رقم طارم هاشمی بررسی شد. این آزمایش بهصورت کرتهای دوبارخردشده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو سال زراعی ...
بیشتر
در این مطالعه، اثر کاربرد هم‌زمان بایوچار، باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم و نیتروژن در دو شیوه آبیاری غرقابی و تناوبی بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج (Oryza sativa L.) رقم طارم هاشمی بررسی شد. این آزمایش بهصورت کرتهای دوبارخردشده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو سال زراعی 1396 و 1397 انجام گرفت. تیمارهای موردمطالعه شامل شیوه آبیاری در دو سطح آبیاری غرقاب و آبیاری تناوبی به‌عنوان عامل اصلی و عامل فرعی تیمار کودی در نه سطح، 100، 75 و 50 درصد نیتروژن به‌همراه شاهد (بدون بایوچار)، 20 و 10 تن بایوچار در هکتار و نیز جدایه خالص باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم در دو سطح بدون مایهزنی با نشا و با مایهزنی با نشا به‌عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. با توجه به معنی‌داری اثر عوامل موردبررسی بر صفات مورد اندازهگیری، براساس یافته‌ها، کاربرد 20 تن بایوچار به‌همراه با 75 و 100 درصد نیتروژن توصیه‌شده بیشترین تأثیر را بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در هر دو شیوه آبیاری تناوبی و غرقابی نشان داد. در مقایسه، میزان اثربخشی بایوچار در آبیاری تناوبی چشم‌گیرتر بود. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که کاربرد 20 تن بایوچار به‌همراه با 75 و 100 درصد نیتروژن توصیه‌شده توانسته کاهش عملکرد ناشی از کاهش مصرف آب در آبیاری تناوبی را نسبت به آبیاری غرقاب تا اندازه زیادی جبران کند.
عبدالرضا اخگر؛ پریسا ستوده
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد بر شاخصهای عملکرد، درصد روغن و پروتئین و همچنین غلظت عناصر در دانه کنجد (.indicum L Sesamum) یک آزمایش گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال 1393 به‌اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل ورمی‌کمپوست در ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد بر شاخصهای عملکرد، درصد روغن و پروتئین و همچنین غلظت عناصر در دانه کنجد (.indicum L Sesamum) یک آزمایش گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال 1393 به‌اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل ورمی‌کمپوست در چهار سطح (صفر (V0)، یک (V1)، دو (V2) و چهار (V3) درصد) و باکتری‌های محرک رشد در پنج سطح (بدون باکتری (B0)، تلقیح با یک باکتری از گروه سودوموناسهای فلورسنت دارای توان حل فسفاتهای معدنی (B1)، تلقیح با جدایهای از باکتری‌های آزوسپیریلوم (B2) و ازتوباکتر (B3) با توان تثبیت نیتروژن، و تلقیح مخلوط سه باکتری (B4)) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد، هر یک به‌تنهایی باعث افزایش معنیدار درصد روغن (بهترتیب تا 7/80 و 4/15 درصد)، غلظت پتاسیم، آهن و منگنز دانه کنجد شدند. همچنین کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد توانست به‌طور معنی‌داری تعداد و وزن دانه، تعداد و وزن کپسول، میزان پروتئین دانه، غلظت نیتروژن، فسفر و مس دانه را افزایش دهد. در مجموع کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد، از طریق رابطه همافزایی باعث افزایش عملکرد دانه کنجد و محتوای عناصر معدنی آن شدند.
شهرام امیدواری؛ نادر سلامتی؛ صمد عبدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد در کشت گندم، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393-1392 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی خرم‌آباد اجرا گردید. عامل اصلی شامل آبیاری در دو سطح 75 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشت کلاس A و عامل فرعی، ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد در کشت گندم، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393-1392 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی خرم‌آباد اجرا گردید. عامل اصلی شامل آبیاری در دو سطح 75 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشت کلاس A و عامل فرعی، کود زیستی در چهار سطح شامل ازتوباکتر، مایکوریزا، ازتوباکتر+ مایکوریزا و شاهد (بدون استفاده از کود زیستی) بودند. نتایج نشان داد اثر آبیاری و کود و همچنین اثر متقابل کود و آبیاری بر صفات اندازه گیری شده معنی دار است. تیمار 75 میلی‌متر تبخیر از تشت کلاس A در تمام صفات برتری معنی داری نسبت به تیمار 150 میلی‌متر تبخیر از تشت کلاس A داشت. در تیمار 75 میلی‌متر تبخیر صفت طول سنبله 7 درصد ، وزن سنبله 7/7 درصد، تعداد دانه در سنبله 7/6 درصد، وزن هزار دانه 3/7 درصد، عملکرد دانه 1/7 درصد، عملکرد بیولوژیک 4/7 درصد نسبت به تیمار 150 میلی‌متر تبخیر افزایش نشان داد. کود ازتوباکتر +مایکوریزا در بین تیمارهای کودی تیمار برتر بود. به طوری که در این تیمار نسبت به تیمار شاهد صفت طول سنبله 6/28 درصد، وزن سنبله 3/48 درصد، تعداد دانه در سنبله 9/56 درصد، وزن هزار دانه8/39 درصد، عملکرد دانه 4/54 درصد، عملکرد بیولوژیک 3/51 درصد و کارایی مصرف آب 7/55 درصد افزایش نشان داد.
محمودرضا سعیدی؛ یعقوب راعی؛ روح اله امینی؛ بهمن پاسبان اسلام؛ عسل روحی سارالان
چکیده
این پژوهش با هدف مطالعه اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی، عملکرد و درصد اسیدهای چرب گیاه گلرنگ در کشت مخلوط با باقلا به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در دو سال زراعی 1393-1394 و 1394-1395 انجام شد. تیمارهای کشت خالص گلرنگ، خالص باقلا و مخلوط گلرنگ و باقلا با نسبت ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مطالعه اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی، عملکرد و درصد اسیدهای چرب گیاه گلرنگ در کشت مخلوط با باقلا به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز در دو سال زراعی 1393-1394 و 1394-1395 انجام شد. تیمارهای کشت خالص گلرنگ، خالص باقلا و مخلوط گلرنگ و باقلا با نسبت 1:1 و 2:1 به عنوان عامل اول و مصرف کود در چهار سطح عدم کاربرد کود، کاربرد 100 درصد کود شیمیایی (اوره+ سوپرفسفات تریپل)، مصرف تلفیقی 30 و60 درصد کود شیمیایی بعلاوه کودهای زیستی (ازتوبارور 1 و فسفات بارور 2) به عنوان عامل دوم بودند. نتایج نشان داد که بیشترین شاخص کلروفیل برگ، ارتفاع و تعداد شاخه فرعی در بوته به سیستم کشت مخلوط 1:1 و مصرف تلفیقی 60 درصد کود شیمیایی بعلاوه کودهای زیستی تعلق داشت. همچنین کاربرد تلفیقی کود زیستی بعلاوه 60 درصد کود شیمیایی، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب لینولئیک و لینولنیک را افزایش داد. بیشترین میزان نسبت برابری زمین در سیستم کشت مخلوط 1:1 به همراه مصرف تلفیقی کود زیستی بعلاوه 60 درصد کود شیمیایی حاصل شد. افت عملکرد واقعی کل در هر دو سال زراعی در همه کشت‌های مخلوط بزرگتر از صفر بدست آمد که نشان می‌دهد سیستم کشت مخلوط نسبت به خالص نتیجه مثبتی بر عملکرد دانه داشت. در مجموع برای تولید گلرنگ با کمیت و کیفیت بهتر، کاربرد تلفیقی کودهای زیستی با شیمیایی در شرایط کشت مخلوط با باقلا، مناسب به نظر می رسد.
رقیه بامشاد؛ محمود رمرودی؛ محمدرضا اصغری پور
چکیده
ببهمنظور بررسی کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی ازتو بارور 1 و فسفات بارور 2 بر عملکرد دانه، درصد روغن و ویژگی‌های بیوشیمیایی سیاهدانه در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح ...
بیشتر
ببهمنظور بررسی کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی ازتو بارور 1 و فسفات بارور 2 بر عملکرد دانه، درصد روغن و ویژگی‌های بیوشیمیایی سیاهدانه در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 96-1395 انجام شد. عامل اصلی قطع آبیاری در چهار سطح شامل: آبیاری متداول، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پرشدن دانه و قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پر شدن دانه و عامل فرعی انواع کود در چهار سطح شامل: شاهد (عدم مصرف کود)، ازتو بارور ۱، فسفات بارور۲ و سوپر فسفات تریپل بودند. نتایج نشان دهنده برهمکنش معنی دار قطع آبیاری و کود بر عملکرد دانه، درصد روغن، کربوهیدرات‌ها، پرولین، پروتئین کل، جذب نیتروژن، فسفر و پتاسیم بود. بیشترین عملکرد دانه، درصد روغن، پروتئین کل، نیتروژن، پتاسیم و فسفر از تیمار آبیاری متداول توأم با کاربرد کود زیستی ازتو بارور 1 و بیشترین میزان پرولین از تیمار قطع آبیاری در مرحله شروع پرشدن تا انتهای پرشدن دانه با کاربرد کود سوپرفسفات تریپل حاصل شدند. تیمار قطع آبیاری در مرحله شروع پر شدن تا انتهای پرشدن دانه توام با کاربرد کود فسفات بارور 2 بیشترین کربوهیدرات را به خود اختصاص داد. به طور کلی، نتایج نشاندهنده تأثیر مثبت کودهای زیستی در بهبود شرایط تغذیهای گیاهان در شرایط قطع آبیاری می‌باشد.
الهه مرادی مرجانه؛ محمد گلوی؛ محمود رمرودی؛ محمود سلوکی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و چین‌های مختلف بر برخی ویژگی‌های گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. سه نوبت چین؛ چین اول پاییزه (اواخر پاییز)، چین اول بهاره (اواخر بهار) و چین دوم پاییزه (شش ماه بعد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و چین‌های مختلف بر برخی ویژگی‌های گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. سه نوبت چین؛ چین اول پاییزه (اواخر پاییز)، چین اول بهاره (اواخر بهار) و چین دوم پاییزه (شش ماه بعد از چین اول پاییزه) عامل اصلی و کودهای بیولوژیک ازتوبارور، فسفاته بارور-2، پتا بارور، کود کامل شیمیایی NPK 20:20:20 و شاهد، عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که چین اول بهاره بیشترین تأثیر را بر درصد اسانس و عنصر فسفر و چین دوم پاییزه بیشترین اثر را بر درصد آب نسبی برگ و میزان عناصر پتاسیم و سدیم داشت. تحتتأثیر انواع کودها مقادیر پروتئین، کربوهیدرات محلول، عملکرد مادة خشک، درصد و عملکرد اسانس، درصد و عملکرد روغن، آب نسبی برگ، کلروفیل، کاروتنوئیدها و عنصر نیتروژن در مقایسه با شاهد به‌طور معناداری افزایش یافتند. بیشترین میزان عنصر فسفر (7352 میلی‌گرم بر کیلوگرم) از کاربرد کود بیولوژیک فسفاته بارور-2 و بیشترین میزان عنصر پتاسیم و کمترین میزان عنصر سدیم بهترتیب (5542 و 4760 میلی‌گرم بر کیلوگرم) از مصرف کود بیولوژیک پتابارور حاصل شدند. تحتتأثیر برهمکنش چین اول بهاره و کود بیولوژیک ازتوبارور، مقادیر پروتئین، عملکرد مادة خشک و روغن، درصد روغن، محتوی کلروفیل a، b و کل بهترتیب 36/28 میلی‌گرم بر لیتر، (3294 و 90/53 کیلوگرم در هکتار)، 63/1، 66/6، 94/1 و 4/81 میلی‌گرم بر گرم به‌طور معناداری افزایش یافتند. برهمکنش چین اول بهاره و کود بیولوژیک پتابارور بیشترین میزان عملکرد اسانس (60/41 کیلوگرم در هکتار) و چین دوم پاییزه و کود بیولوژیک ازتوبارور، بالاترین مقدار نیتروژن (12955 پی‌پی‌ام) را در شاخساره تولید کردند. نتایج نشان داد که کاربرد کود بیولوژیک ازتوبارور در چین اول بهاره باعث بهبود و افزایش ویژگی‌های کمّی و فیزیولوژیک رزماری شد که احتمالاً چنین تأثیری به‌دلیل تسهیل جذب نیتروژن و شرایط محیطی بهینة فصل بهار برای رشد و نمو گیاه بوده است.
محسن باقری ده آبادی؛ حسین مقدم؛ محمد رضا چایچی؛ نسرین زیلوئی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفهای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج بهصورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرتهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفهای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج بهصورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرتهای اصلی و محلول‌پاشی آهن با غلظت‌های صفر، 4 و 8 در هزار و محلول‌پاشی روی با غلظت‌های صفر، 3 و 6 در هزار در کرتهای فرعی بود. نتایج تجزیة واریانس نشاندهنده تأثیر مثبت و معنادار کاربرد توأم میکوریزا و محلول‌پاشی آهن و روی بر عملکرد خشک، ارتفاع بوته، وزن ساقه، وزن برگ، پروتئین خام، کربوهیدراتهای محلول در آب و خاکستر در سطح 1 درصد و فیبرهای غیرمحلول در شویندة اسیدی در سطح 5 درصد بود. ولی، محلول‌پاشی آهن و روی تأثیر معناداری بر درصد هم‌زیستی ریشه نداشت. همچنین، هیچ کدام از عاملهای مورد بررسی بر تعداد برگ تأثیری نداشت. در این میان، تیمار کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی با غلظت 4 در هزار آهن و 3 در هزار روی بالاترین عملکرد را تولید کرد و در مقایسه با شاهد 40 درصد افزایش عملکرد داشت. با توجه به نتایج آزمایش، این تیمار برای رشد عملکرد و خصوصیات کیفی سورگوم علوفهای رقم’پگاه‘ در منطقه کرج توصیه می‌شود.
مهدی رمضانی؛ سید محمدرضا احتشامی؛ محسن شریفی؛ محمدرضا چائی چی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کاربرد کود زیستی و شیمیایی فسفر بر جذب عناصر معدنی ذرت علوفهای رقم 540 تحت رژیمهای مختلف رطوبتی، آزمایشی بهصورت لاین سورس (آبیاری بارانی تک‌شاخه) در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 اجرا شد. با اجرای سیستم لاین سورس، چهار سطح آبیاری (بدون تنش، تنش ملایم، تنش متوسط و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کاربرد کود زیستی و شیمیایی فسفر بر جذب عناصر معدنی ذرت علوفهای رقم 540 تحت رژیمهای مختلف رطوبتی، آزمایشی بهصورت لاین سورس (آبیاری بارانی تک‌شاخه) در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 اجرا شد. با اجرای سیستم لاین سورس، چهار سطح آبیاری (بدون تنش، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید) اعمال شد. عامل فسفر نیز در پنج سطح شامل 100 درصد کود شیمیایی سوپرفسفاتتریپل و بدون کود زیستی، 75 درصد کود شیمیایی توصیه‌شده همراه با کود زیستی، 50 درصد کود شیمیایی توصیه‌شده همراه با کود زیستی، 25 درصد کود شیمیایی توصیه‌شده همراه با کود زیستی، کود زیستی و بدون کود شیمیایی بود. نتایج آزمایش حاکی از معنادار بودن اثر تیمار کودی در اکثر صفات مورد مطالعه در سالهای اول و دوم بود. بیشترین عملکرد علوفة تر و خشک از اعمال تیمار بدون کود زیستی و 100 درصد کود فسفر بهدست آمد که این مقدار از نظر آماری تفاوت معناداری با تیمار کود زیستی و 75 درصد کود فسفر نداشت. تفاوت معناداری بین سطوح مختلف کود فسفر از نظر تأثیر بر میزان جذب فسفر مشاهده نشد. روند جذب عناصر معدنی با افزایش سطح تنش کاهش بیشتری را نشان داد. بیشترین مقدار جذب کود فسفر در شرایط بدون تنش در تیمار 75 درصد کود شیمیایی به‌علاوه کود زیستی مشاهده شد، درحالی که در شرایط تنش، بیشترین مقدار جذب فسفر متعلق به تیمار 50 درصد کود شیمیایی به‌همراه کود زیستی بود.
اسما بستامی؛ مجید مجیدیان؛ غلام رضا محسن آبادی؛ داود بخشی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی بهصورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی بهصورت مزرعه‌ای در سال زراعی 1392 در خرم‌آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه‌عاملی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح)، عامل کود فسفات زیستی در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی در سه سطح شامل 10، 20 و 30 تن در هکتار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با هجده تیمار و در سه تکرار انجام گرفت. همچنین یک کرت به‌عنوان شاهد کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم به‌مقدار 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسۀ آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی صورت گرفت. براساس نتایج، تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی تأثیر معناداری در سطح احتمال 1 درصد بر ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد اسانس و عملکرد اسانس گشنیز داشت. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که در بین سه عامل، تلقیح میکوریزایی بیشترین تأثیر را بر همۀ صفات داشت. بیشترین عملکرد دانه (7/1780 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (7/3931 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (4/0 درصد) در اثر تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی حاصل شد که بهترتیب 80، 51 و 135 درصد بیشتر از شاهد شیمیایی شد. اثر متقابل و معنادار تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی بر عملکرد دانه مشاهده شد.
جلال جلیلیان
چکیده
بهمنظور تعیین اثر شیب زمین بر عملکرد و برخی صفات زراعی گندم در سطوح مختلف تیمارهای کودی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده با طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در پیرانشهر، در سال 1390-91 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: شیب زمین در چهار سطح (شیب صفر، 3، 6 و 10 درصد) به‌عنوان کرتهای اصلی و ترکیبی از سطوح مختلف تیمارهای ...
بیشتر
بهمنظور تعیین اثر شیب زمین بر عملکرد و برخی صفات زراعی گندم در سطوح مختلف تیمارهای کودی، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده با طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در پیرانشهر، در سال 1390-91 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: شیب زمین در چهار سطح (شیب صفر، 3، 6 و 10 درصد) به‌عنوان کرتهای اصلی و ترکیبی از سطوح مختلف تیمارهای کودی در پنج سطح (بدون کود، کاربرد کودهای زیستی (نیتروکسین)، دامی، شیمیایی (نیتروژن و فسفر) و تلفیقی (زیستی + دامی + شیمیایی)) به‌عنوان کرتهای فرعی درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (67/7 تن در هکتار) در شیب صفر و کمترین آن (68/3 تن در هکتار) در شیب 10 درصد بهدست آمد. در واقع، با افزایش درصد شیب زمین مقادیر مربوط به اجزای عملکرد گندم کاهش یافت که نتیجۀ این روند نزولی سبب کاهش 52 و 38 درصدی عملکرد دانه و بیوماس کل در گیاهان قرارگرفته در شیب 10 درصد نسبت به گیاهان شاهد شد. همچنین کاربرد تیمار کودی تلفیقی بیشترین تأثیر مثبت را بر صفات مورفولوژیک و اجزای عملکرد مورد بررسی گذاشت، بهطوریکه عملکرد دانه و بیوماس کل بهترتیب 58/12 و 58/13 درصد نسبت به گیاهان شاهد (بدون دریافت کود) افزایش یافت.
وحیده خالق نژاد؛ فرهاد جباری
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر تلقیح بذر با باکتری‌های ریزوبیوم و ریزوباکتری‌های تحریککنندة رشد گیاه (PGPR) بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.) رقم ‘آرمان’، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح فاریاب (آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر تلقیح بذر با باکتری‌های ریزوبیوم و ریزوباکتری‌های تحریککنندة رشد گیاه (PGPR) بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.) رقم ‘آرمان’، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1391 اجرا شد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح فاریاب (آبیاری مطلوب از سبز شدن تا رسیدن محصول) و دیم (عدم آبیاری در کل دورة رشد) در کرتهای اصلی؛ و سطوح کودی در هفت سطح (شاهد، مصرف 50 کیلوگرم کود اوره در موقع کاشت، تلقیح بذر با Mesorhizobiumciceri نژاد SWRI-3، تلقیح بذر با Mesorhizobiumciceri نژاد SWRI-17، تلقیح بذر با PGPR، تلقیح مشترک با نژاد ریزوبیومی (SWRI-3+SWRI-17) و تلقیح مشترک با PGPR+SWRI-3+SWRI-17) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که شرایط دیم، موجب کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه و زیستی و شاخص برداشت شد. در این تحقیق، استفاده از کودهای زیستی در هر دو شرایط فاریاب و دیم، به‌دلیل تأثیر مثبت بر صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، وزن غلاف در بوته و عملکرد زیستی، عملکرد دانة بیشتری را در مقایسه با تیمار شاهد کودی و مصرف کود نیتروژنة اوره تولید کرد. در ضمن، تلقیح مشترک بذر با تمام کودهای زیستی (PGPR+SWRI-3+SWRI-17) نسبت به تلقیح جداگانه موجب افزایش 18-36 درصدی عملکرد دانه در شرایط فاریاب و 34-50 درصدی در شرایط دیم شد
فاطمه صادقی؛ علی تدین
چکیده
نظر به تأثیر مهم عنصر نیتروژن بر خصوصیات زراعی دانۀ روغنی بزرک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال ١٣٩١ انجام گرفت. پنج تیمار مختلف کودی شامل اوره، آزومین، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و شاهد (بدون نیتروژن) به‌عنوان فاکتور اول، و سه اکوتیپ ...
بیشتر
نظر به تأثیر مهم عنصر نیتروژن بر خصوصیات زراعی دانۀ روغنی بزرک، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال ١٣٩١ انجام گرفت. پنج تیمار مختلف کودی شامل اوره، آزومین، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و شاهد (بدون نیتروژن) به‌عنوان فاکتور اول، و سه اکوتیپ مختلف بزرک ایرانی، فرانسوی و کانادایی به‌عنوان فاکتور دوم در این آزمایش بررسی شد. نتایج نشان داد که اکوتیپ‌ها و تیمارهای مختلف کودی اثر معناداری بر ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد شاخۀ فرعی، تعداد کپسول، وزن خشک اندام هوایی در بوته و عملکرد دانه در متر مربع داشتند. بیشترین تعداد برگ، تعداد شاخۀ فرعی، تعداد کپسول در بوته و وزن اندام خشک اندام هوایی در بوته در اکوتیپ فرانسوی دیده شد، ولی در بقیۀ صفات، اکوتیپ ایرانی برتری داشت. صفات اندازهگیریشده در تیمار کود اوره عملکرد بیشتری را نسبت به بقیه نشان داد. واکنش گیاه بزرک به کود زیستی و آلی نیتروژن اگرچه نسبت به کود شیمیایی کمتر بود، نسبت به تیمار شاهد بدون کود به‌طور معناداری برتری داشت. ازاین‌رو با توجه به خطرهای کمتر آلودگی زیست‌محیطی کودهای زیستی و آلی نسبت به شیمیایی، کاربرد این کودها برای کشت این گیاه توصیه می‌شود.
آویشن طاهرخانچی؛ غلام علی اکبری؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تأثیرات کودهای زیستی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1390، در گلخانه دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رژیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش (40 درصد تخلیه رطوبت)، تنش متوسط (60 درصد تخلیه رطوبت) و تنش شدید (80 درصد تخلیه رطوبت) و چهار روش کاربرد مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم روی گیاه یا بذر بررسی شدند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط بدون تنش و محلول‌پاشی باکتری بر روی برگ بهعلاوة مایهزنی بذر بهدست آمد. حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز مربوط به تیمار تنش متوسط همراه با محلول پاشی برگ به‌علاوه مایهزنی بذر بود. همچنین، بیشترین میزان غلظت پرولین در تیمار تنش شدید بدون استعمال باکتری بهدست آمد که نسبت به کمترین حالت، سه برابر اختلاف نشان داد. نتایج این تحقیق به‌طور کلی نشان داد که هرچند کاربرد کود زیستی در شرایط تنش متوسط توانست از تأثیرات مخرب تنش و تا حدی از کاهش عملکرد جلوگیری کند، در تنش شدید فقط هزینة تولید را افزایش داد و نتوانست بر عملکرد اثر افزایشی چشم‌گیری داشته باشد.
سعیده ملکی فراهانی؛ داریوش مظاهری؛ محمدرضا چائی چی
چکیده
به منظور بررسی اثر نظام‌های کمآبیاری و کودی بر برخی خصوصیات شیمیایی گیاه و خاک در کشت جو، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، طی سالهای زراعی 87ـ1385، انجام شد. کرتهای اصلی شامل سه سطح آبیاری 1. بدون تنش (آبیاری نرمال گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک)، 2. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا شروع ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر نظام‌های کمآبیاری و کودی بر برخی خصوصیات شیمیایی گیاه و خاک در کشت جو، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، طی سالهای زراعی 87ـ1385، انجام شد. کرتهای اصلی شامل سه سطح آبیاری 1. بدون تنش (آبیاری نرمال گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک)، 2. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا شروع پرشدن دانه و 3. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک و کرتهای فرعی شامل شش سطح کودی: بدون کود، استفاده از کود بارور 2 و نیتروکسین، استفاده از کود ورمی کمپوست، 50 درصد کود شیمیایی+50 درصد کود ورمی کمپوست،50 درصد کود شیمیایی+کود بارور 2 و نیتروکسین و استفادة کامل از کود شیمیایی بود. نتایج نشان داد که مصرف تلفیقی کود شیمیایی و ارگانیک (زیستی و ورمی کمپوست) مقدار فسفر خاک را بیشتر از سایر کودها افزایش داد. همچنین، کاربرد تلفیقی کودها، غلظت نیتروژن گیاه را نسبت به سایر تیمارهای کودی افزایش داد. تیمارهای حاوی ورمی کمپوست در تمام سطوح تنش، دارای کربن آلی، نیتروژن و فسفر خاک بیشتری نسبت به سایر تیمارها بودند. همان‌طور که این تیمار در شرایط تنش خشکی باعث افزایش غلظت نیتروژن در گیاه شد، کودهای زیستی در شرایط آبیاری نرمال مقدار فسفر خاک و گیاه را نسبت به سایر کودها افزایش دادند.