معصومه مکوندی؛ عبدالمهدی بخشنده؛ علی مشتطی؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ آیدین خدایی جوقان
چکیده
هدف: اثر مصرف تلفیقی کود نیتروژنه با کمپوست بقایای نیشکر و باکتری محرک رشد بر صفات کیفی و عملکرد گندم در شرایط تنش گرمای آخر فصل اهواز بررسی شد.روش پژوهش: آزمایشی بهصورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت یکم آذرماه، 20 آذرماه و 10 دیماه در کرتهای اصلی؛ ...
بیشتر
هدف: اثر مصرف تلفیقی کود نیتروژنه با کمپوست بقایای نیشکر و باکتری محرک رشد بر صفات کیفی و عملکرد گندم در شرایط تنش گرمای آخر فصل اهواز بررسی شد.روش پژوهش: آزمایشی بهصورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت یکم آذرماه، 20 آذرماه و 10 دیماه در کرتهای اصلی؛ شش سطح مصرف تلفیقی نیتروژن با کمپوست شامل شاهد، 100 درصد نیتروژن، 75 درصد نیتروژن+ 25 درصد کمپوست، 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست، 25 درصد نیتروژن+ 75 درصد کمپوست و 100 درصد کمپوست در کرتهای فرعی و دو سطح کاربرد و عدم کاربرد باکتری در کرتهای فرعی فرعی بود.یافته ها: مقایسه میانگین نشان داد که مصرف تلفیقی 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست با کاربرد باکتری باعث افزایش صفات طول دوره و سرعت پر شدن دانه، درصد پروتئین دانه و گلوتن مرطوب شد. همچنین بیشترین عملکرد دانه (5864 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت اول و مصرف تلفیقی 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست و کمترین مقدار آن (1115کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت سوم و تیمار شاهد حاصل شد.نتیجهگیری: مصرف تلفیقی کود نیتروژن و کمپوست با باکتری محرک رشد توانست اثر منفی ناشی از تنش گرمای انتهای فصل بر صفات گیاهی اندازهگیریشده را کاهش دهد.
قربان خدابین؛ مژده سادات خیاط مقدم؛ شهریار کاظمی؛ مهسا رفعتی آلاشتی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر سیستمهای مختلف خاکورزی در شرایط کمآبیاری بههمراه کاربرد کود اوره و ورمیکمپوست بر عملکرد کمّی و کیفی کلزا و برآورد مقدار آبشویی نیترات از خاک شنی، آزمایشی بهصورت کرتهای دوبار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در دو سال زراعی 1398-1396 در مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع واقع در استان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر سیستمهای مختلف خاکورزی در شرایط کمآبیاری بههمراه کاربرد کود اوره و ورمیکمپوست بر عملکرد کمّی و کیفی کلزا و برآورد مقدار آبشویی نیترات از خاک شنی، آزمایشی بهصورت کرتهای دوبار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در دو سال زراعی 1398-1396 در مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع واقع در استان البرز انجام گرفت. از لحاظ عملکرد دانه و روغن بین سیستم شخم حداقل و شخم معمول تفاوت معنیداری وجود نداشت، از طرف دیگر در سیستم بدون شخم عملکرد روغن بهمیزان 22 درصد نسبت به شخم حداقل و 5/21 درصد نسبت به شخم معمول کاهش یافت. کاربرد تلفیقی کود ورمیکمپوست و اوره در شرایط آبیاری مطلوب، منجر به افزایش عملکرد روغن (24 درصد نسبت به شاهد) گیاه کلزا شد. در هر سه نظام شخمی بیشترین میزان آبشویی نیتروژن در شرایط کاربرد کود اوره بهدست آمد، بهطوریکه در مقایسه با کاربرد ورمیکمپوست و تیمار تلفیقی کود بهترتیب 67 و 50 درصد در سیستم بدون شخم، 50 و 36 درصد در شخم حداقل و 49 و 34 درصد در سیستم بدون شخم بیشتر بود. تنش کمآبی باعث کاهش 6/7 درصدی لینولئیکاسید شد. بیشترین میزان اولئیکاسید (9/63 درصد) و لینولئیکاسید (7/20 درصد) بهترتیب در تیمار خاکورزی حداقل× کود تلفیقی و خاکورزی حداکثر× کود اوره مشاهده شد. از نتایج بهدستآمده میتوان نتیجه گرفت شخم حداقل و جایگزینی کود اوره با ورمیکمپوست با کاهش هدررفت نیتروژن و همچنین تعدیل شرایط تنش ناشی از خشکی منجر به افزایش در عملکرد دانه و روغن کلزا میشود.
رئوف سید شریفی؛ رضا سید شریفی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن استارتر، کاربرد متانول و کودهای زیستی بر گرهزایی، طول دوره پرشدن و عملکرد عدس Lens culinaris L. تحت شرایط دیم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعهای در اردبیل در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عاملهای مورد بررسی شامل نیتروژن استارتر در سه سطح (بدون ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن استارتر، کاربرد متانول و کودهای زیستی بر گرهزایی، طول دوره پرشدن و عملکرد عدس Lens culinaris L. تحت شرایط دیم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعهای در اردبیل در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عاملهای مورد بررسی شامل نیتروژن استارتر در سه سطح (بدون نیتروژن، کاربرد 25 و50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره)، کودهای زیستی در چهار سطح (عدم استفاده، کاربرد ریزوبیوم لگومینوزاروم، کاربرد میکوریز، کاربرد توأم ریزوبیوم لگومینوزاروم با میکوریز) و کاربرد متانول در سه سطح (محلولپاشی با آب، کاربرد متانول 15 و 30 درصد حجمی) بودند. مقایسه میانگینها نشان داد بیشترین تعداد و وزن گره در بوته (بهترتیب72/12 عدد و 59/11 میلیگرم در بوته)، سرعت پرشدن دانه (45/1 میلیگرم در روز)، طول دوره و دوره مؤثر پرشدن دانه (بهترتیب 17/35 و 91/29 روز)، تعداد نیام در بوته (43/34) و عملکرد دانه (1530 کیلوگرم در هکتار) در کاربرد توأم ریزوبیوم لگومینوزاروم با میکوریز، محلولپاشی30 درصد حجمی متانول و50 کیلوگرم نیتروژن استارتر در هکتار بهدست آمد. تعداد گره، سرعت پرشدن دانه، دوره مؤثر پرشدن دانه و عملکرد دانه بهترتیب از افزایش 210، 64/25، 76/45 و 103 درصدی در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی، نیتروژن و عدم محلولپاشی با متانول برخوردار بود. براساس نتایج این بررسی کاربرد توأم کودهای زیستی (میکوریز و ریزوبیوم) و محلولپاشی30 درصد حجمی متانول با 50 کیلوگرم نیتروژن استارتر در هکتار، میتواند در بهبود عملکرد عدس تحت شرایط دیم پیشنهاد شود.
احمد گلچین؛ فائزه فرهمند مفرد؛ نادر خادم مقدم ایگده لو
چکیده
نعناع فلفلی یکی از مهمترین گیاهان دارویی و معطر دنیاست که مقدار اسانس آن از نقطهای به نقطه دیگر در اثر کوددهی، سایهاندازی، آبیاری و دوره نوردهی تغییر میکند. بهمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سایهاندازی و نیتروژن بر رشد و عمکلرد اسانس این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده ...
بیشتر
نعناع فلفلی یکی از مهمترین گیاهان دارویی و معطر دنیاست که مقدار اسانس آن از نقطهای به نقطه دیگر در اثر کوددهی، سایهاندازی، آبیاری و دوره نوردهی تغییر میکند. بهمنظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سایهاندازی و نیتروژن بر رشد و عمکلرد اسانس این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور سایهاندازی در چهار سطح (S0: بدون سایهاندازی، S25: 25 درصد ، S50: 50 درصد و S75: 75 درصد سایهاندازی) و فاکتور نیتروژن نیز در چهار سطح (N1: بدون نیتروژن، N2:60، N3:120 و N4: mg/kg 180 نیتروژن) فاکتورهای آزمایش را تشکیل میدادند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد برگ در بوته (936)، سطح برگ (mm2 1688)، شاخص کلروفیل (32/51)، میزان اسانس (455/2 درصد وزنی-وزنی) و عملکرد اسانس (g/box 37/0) در تیمار S25N3 دیده شدند. بیشترین وزن خشک بخش هوایی در تیمار S50N4 بهدست آمد که تیمار S25N3 با اختلاف 36/8 درصد در رتبه دوم قرار گرفت. بیشترین وزن خشک برگ در تیمار S25N3 بهمیزان g/box 55/11 مشاهده گردید. تیمارهای اعمال شده بر ارتفاع گیاه و تعداد شاخه فرعی تأثیر معنیدار نداشتند. لذا جهت نیل به حداکثر درصد و عملکرد اسانس و همچنین تعداد برگ در بوته و سطح برگ بهمنظور بازارپسندی جهت مصارف خوراکی نعناع فلفلی، استفاده از 25 درصد سایهاندازی بههمراه کاربرد mg/kg120 نیتروژن توصیه میشود.
لیلا علیزاد؛ معرفت مصطفوی راد؛ کیوان آقائی
چکیده
این آزمایش بهمنظور ارزیابی اثر منابع نیتروژن و باکتریهای محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد توده بومی سیر تالش در سال زراعی 1396- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل منابع کود نیتروژن، 15 تن ورمیکمپوست، 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تغذیه تلفیقی ورمیکمپوست (هفت و ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور ارزیابی اثر منابع نیتروژن و باکتریهای محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد توده بومی سیر تالش در سال زراعی 1396- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل منابع کود نیتروژن، 15 تن ورمیکمپوست، 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تغذیه تلفیقی ورمیکمپوست (هفت و نیم تن) با نیتروژن (50 کیلوگرم خالص در هکتار) بهعنوان تیمار اصلی و باکتریها شامل عدم تلقیح باکتری (بهعنوان شاهد)، آزوسپریلیوم برازیلینس، آزوسپیریلیوم لیپوفروم، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس فلورسنس، آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس، آزوسپریلیوم + آزوتوباکتر، سودوموناس + آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس + آزوتوباکتر بهعنوان تیمار فرعی بود. بالاترین عملکرد سوخ خشک در شرایط استفاده از 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع کود شیمیایی اوره و کاربرد توام باکتریهای سودوموناس و آزوسپیریلیوم بهدست آمد. بین عملکرد سوخ و تمامی صفاتی نظیر عملکرد بیولوژیک، قطر سوخ، ارتفاع سوخ، تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، وزن خشک سوخ، وزن خشک ساقه، تعداد برگ و ارتفاع بوته سیر بهجز تعداد لایه پوست سوخ همبستگی مثبت و معنیداری وجود داشت. همچنین، همبستگی بین اجزای عملکرد نظیر تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، قطر و ارتفاع سوخ با صفات رویشی گیاه سیر مثبت و معنیدار بود. بهطور کلی، عملکرد و اجزای عملکرد سیر واکنشهای متفاوتی به منابع نیتروژن و باکتریهای محرک رشد گیاه نشان دادند. براساس نتایج این آزمایش، کابرد باکتری-های آزوسپیریلیوم + سودوموناس میتواند برای ارتقای عملکرد سوخ در کشاورزی متداول و تحت شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.
اکرم مهدوی خرمی؛ جعفر مسعود سینکی؛ مجید امینی دهقی؛ شهرام رضوان؛ علی دماوندی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کودهای شیمیایی، بیولوژیک و نانو بر عملکرد و کیفیت (میزان روغن و پروتئین) دانة کنجد در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شاهد در سال 95-1394 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل، آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در BBCH 75 و 65 (کدهایی برای فنولوژیک گیاه که ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کودهای شیمیایی، بیولوژیک و نانو بر عملکرد و کیفیت (میزان روغن و پروتئین) دانة کنجد در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه شاهد در سال 95-1394 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل، آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در BBCH 75 و 65 (کدهایی برای فنولوژیک گیاه که بهترتیب معادل 50 درصد گلدهی و دانهبندی است) در کرتهای اصلی و ترکیبهای مختلف نیتروژن (نیتروکسین، اوره و تلفیق 50 درصد اوره و نیتروکسین) و ترکیبهای مختلف پتاسیم (عدم مصرف، محلولپاشی نانو پتاسیم (2 در هزار)، مصرف آبی دیاکسید پتاسیم (2 لیتر در هکتار) و مصرف خاکی نانو پتاسیم (2 کیلوگرم در هکتار) در کرتهای فرعی قرار داشتند. بیشترین تعداد کپسول در بوته، در آبیاری تا 50 درصد دانهبندی و مصرف اوره به همراه محلولپاشی نانو کلات پتاسیم (26/19 عدد) بود. بالاترین عملکرد دانه و همچنین عملکرد و درصد پروتئین در آبیاری تا 50 درصد دانهبندی در شرایط عدم استفاده از کود پتاسیم و کاربرد نیتروکسین (به ترتیب 5/1340، 53/276 کیلوگرم در هکتار و 5/20 درصد) حاصل شد. بیشترین درصد و عملکرد روغن در آبیاری تا 50 درصد گلدهی، و محلولپاشی نانو کلات پتاسیم به همراه سیستم تلفیقی 50 درصد کود اوره به اضافة کود نیتروکسین بهترتیب با میانگین 96/47 درصد و 46/550 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. استفاده از کود بیولوژیک نیتروکسین و محلولپاشی نانو کلات پتاسیم در شرایط قطع آبیاری در 50 درصد دانهبندی، باعث افزایش عملکرد دانه (حدود 15 درصد نسبت به شاهد) و همچنین بهبود صفات کیفی دانه کنجد شد.
شبنم مرادی؛ بابک پاساری؛ رضا طالبی
چکیده
این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر میکوریزا و کودهای شیمیایی و ارگانیک بر رشد رویشی گیاه توتون (رقم بارلی21) بهصورت طرح یکبار خرد شده یا اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزارع توتونکاری شهرستان مریوان، در سال زراعی 1394-1395 به اجرا در آمد. در این آزمایش کرت اصلی تلقیح با قارچ میکوریزا در دو سطح: شاهد (یا ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر میکوریزا و کودهای شیمیایی و ارگانیک بر رشد رویشی گیاه توتون (رقم بارلی21) بهصورت طرح یکبار خرد شده یا اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزارع توتونکاری شهرستان مریوان، در سال زراعی 1394-1395 به اجرا در آمد. در این آزمایش کرت اصلی تلقیح با قارچ میکوریزا در دو سطح: شاهد (یا عدم کاربرد میکوریزا) و تلقیح با قارچ میکوریزا گلوموس اینترارادیسس(Glumus intaradices) و عامل فرعی شامل کودهای شیمیایی و ارگانیک در 5 سطح شامل: شاهد (آب مقطر)، اسید فالویک، عصاره جلبک دریایی(Ascophyllum nodosum)، اوره، اسید فالویک+ جلبک دریایی+ اوره انتخاب شد. نتایج نشان داد که هیچ یک از صفات مورد مطالعه تحت تأثیر میکوریزا اختلاف معناداری نشان ندادند. همچنین نتایج محلولپاشی با کودهای شیمیایی و ارگانیک نشان داد که عمده صفات مورد بررسی تحت تأثیر این تیمارها اختلاف معناداری نشان دادند. مقایسة میانگین وزن برگهای پابرگ نشان داد که بیشترین وزن تر برگ در هکتار و وزن خشک برگ در هکتار تحت تأثیر محلولپاشی با عصارة جلبک دریایی حاصل شد. همچنین بیشترین مقدار طول برگ تحت تأثیر اسید فالویک و اوره بهدست آمد. مقایسة میانگین وزن برگهای کمر برگ نیز نشان داد که بیشترین وزن تر در هکتار تحت تأثیر عصارة جلبک دریایی و اسید فالویک و بیشترین وزن خشک برگ در هکتار بهوسیلة اسیدفالویک و آب مقطر (شاهد) حاصل شد. در برگهای لچه برگ گیاه نیز بیشترین وزن تر برگ در هکتار و قیمت برگ بهوسیلة اسید فالویک حاصل شد. در این آزمایش، بیشترین درآمد از محلولپاشی با اسید فالویک و بدنبال آن در تیمار عصاره جلبک دریایی و ترکیب اسید فالویک+ جلبک دریایی+ اوره حاصل شد.
علیرضا پیرزاد؛ منوچهر علیزاده؛ عبدالله حسن زاده قورت تپه؛ رضا درویش زاده
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانهزنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر تابش سطوح گاما پیش از جوانهزنی بذر و مقادیر نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونۀ آلمانی (Chamomilla recutitasynonym Matricaria chamomilla)، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تابش گاما حاصل از کبالت 60 روی بذرهای بابونۀ آلمانی (صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 گری) و مقادیر نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بهصورت اوره و پس از چهاربرگه شدن گیاه) بود. بیشترین وزن خشک برگ در بوته (5/12 گرم) و در واحد سطح (4194 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک ساقه در بوته (49 گرم) و عملکرد بیولوژیک (19995 کیلوگرم در هکتار) از تابش 8 گری و بهترتیب مقادیر 100، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. بیشترین عملکرد کاپیتول در برداشت دوم (104 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، عملکرد گل در برداشت سوم (122 کیلوگرم در هکتار) از تابش 20 گری و عملکرد گل در برداشت اول (419 کیلوگرم در هکتار) و مجموع سه برداشت (533 کیلوگرم در هکتار) و در نتیجه بیشترین شاخص برداشت گل خشک (57/3 درصد) از بذرهای بدون دریافت تابش و مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بهدست آمد. درصد اسانس تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت، ولی علیرغم اثر متقابل بین گاما و نیتروژن بر عملکرد اسانس، مقایسة میانگینها اختلاف معناداری بین ترکیبات تیماری نشان نداد. عملکرد گل در برداشت اول، بیشترین تأثیر را بر شاخص برداشت داشت.