مرتضی برمکی؛ دامون رجب زاده؛ خدیجه آقائی فرد
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سولفات منیزیم و سولفات منگنز بر عملکرد و برخی صفات کمی سیبزمینی رقم آگریا انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در شهرستان نیر اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول پاشی سولفات منگنز در دو سطح شاهد و پنج ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سولفات منیزیم و سولفات منگنز بر عملکرد و برخی صفات کمی سیبزمینی رقم آگریا انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در شهرستان نیر اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول پاشی سولفات منگنز در دو سطح شاهد و پنج در هزار و فاکتور دوم شامل محلول پاشی سولفات منیزیم در پنج سطح (شاهد، یک و نیم، سه، چهار و نیم و شش در هزار) در مراحل شروع غده دهی و 50 درصد غده دهی بودند.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سولفات منگنز بر صفت تعداد غده قابل‌استفاده در سطح پنج درصد و در بقیه صفات موردمطالعه به‌جز صفات تعداد ساقه و تعداد غده غیر اقتصادی در سطح یک درصد معنیدار بود. اثر سولفات منیزیم بر ارتفاع بوته در سطح پنج درصد و در بقیه صفات موردبررسی در سطح یک درصد تأثیر معنی دار داشت. اما، اثر متقابل تیمارهای آزمایش غیر معنیدار بود. بیشترین عملکرد غده به میزان 9/44 تن در هکتار با محلول پاشی با غلظت پنج در هزار سولفات منگنز به دست آمد. بیشترین تأثیر محلول پاشی سولفات منیزیم بر تعداد غده قابل استفاده به میزان 4/34 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. به طور میانگین، محلول پاشی سولفات منیزیم باعث افزایش 3/12 درصد عملکرد غده نسبت به تیمار شاهد گردید.
نتیجه گیری: با توجه به این‌که در اکثر صفات موردبررسی در این پژوهش، محلول پاشی پنج در هزار سولفات منگنز و چهار و نیم در هزار سولفات منیزیم نسبت به سایر تیمارها نتایج بهتری را نشان داد، میتوان این سطوح کودی را در این منطقه برای این رقم توصیه نمود.
فاطمه زمانی؛ رضا امیرنیا؛ اسماعیل رضائی چیانه؛ امیر رحیمی
چکیده
به‌منظور اثر کودهای زیستی بر عملکرد دانه و ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتور اول شامل سه توده رازیانه (ارومیه، همدان و آلمان) و فاکتور دوم چهار سطح کودی شامل کود ...
بیشتر
به‌منظور اثر کودهای زیستی بر عملکرد دانه و ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتور اول شامل سه توده رازیانه (ارومیه، همدان و آلمان) و فاکتور دوم چهار سطح کودی شامل کود زیستی دارای باکتری‌های تامین کننده نیتروژن، فسفر، پتاسیم، قارچ میکوریزا (گلوموس اینترارادایسز)، تلفیق کود زیستی باکتریایی + قارچ میکوریزا و عدم مصرف کود (شاهد) را شامل می‌شدند. نتایج نشان داد که کاربرد کودهای زیستی منجر به افزایش معنیدار عملکرد دانه، درصد کلونیزاسیون، عناصر غذایی، درصد اسانس، عملکرد اسانس و بهبود ترکیبات شیمیایی اسانس گردید و در این میان تیمارهای ترکیبی نسبت به تیمارهای مصرف جداگانه بیشترین تاثیر را در افزایش صفات مورد مطالعه داشتند. همچنین تاثیر توده بومی بر تمامی صفات کمی و کیفی مورد مطالعه به جز نیتروژن دانه معنیدار بود. عملکرد دانه، محتوی اسانس توده آلمان نسبت به دو توده همدان و ارومیه بالاتر بود. ترکیبات اصلی اسانس رازیانه، آنتول، فنچون، لیمونن و p-Allylanisole بود. بیشترین میزان آنتول در توده ارومیه در شرایطی کاربرد تلفیقی کود زیستی باکتریایی + قارچ میکوریزا به‌دست آمد. به طور کلی، نتایج نشان داد که استفاده از کودهای زیستی اثر معنیداری در بهبود صفات کمی و کیفی رازیانه داشت.
محسن سیلسپور؛ احمد گلچین؛ محمود رضا روزبان
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات شوری بر رشد و غلظت عناصر غذایی پرمصرف در دو رقم زیتون، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری در بستر کشت بدون خاک انجام شد. در این آزمایش، نهالهای یکساله ارقام زیتون زرد و میشن، به مدت 5 ماه تحت 5 سطح شوری صفر، 4، 8، 12 و 16دسیزیمنس بر متر ناشی از کلرور سدیم قرار گرفتند. تیمار شوری 16 دسیزیمنس بر متر، وزن خشک ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثرات شوری بر رشد و غلظت عناصر غذایی پرمصرف در دو رقم زیتون، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری در بستر کشت بدون خاک انجام شد. در این آزمایش، نهالهای یکساله ارقام زیتون زرد و میشن، به مدت 5 ماه تحت 5 سطح شوری صفر، 4، 8، 12 و 16دسیزیمنس بر متر ناشی از کلرور سدیم قرار گرفتند. تیمار شوری 16 دسیزیمنس بر متر، وزن خشک کل ارقام میشن و زرد را به ترتیب 63 و 85 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. کاهش 25 درصدی عملکرد نسبی وزن خشک کل در رقم میشن و زرد به ترتیب در شوریهای 7 و 6/3 دسیزیمنس بر متر اتفاق افتاد. شوری باعث کاهش معنیداری در غلظت عناصر پر مصرف و افزایش معنیدار غلظت سدیم و کلر در ریشه و برگ هر دو رقم شد. شوری 16 دسیزیمنس بر متر، غلظت سدیم در برگ و ریشه را به ترتیب 1660و 679 درصد، و غلظت کلر در برگ و ریشه را به ترتیب 1069 و 506 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در کلیه سطوح شوری، غلظت سدیم و کلر در برگهای رقم زرد به طور معنیداری بیشتر از رقم میشن بود. این نتایج نشان میدهد که رقم میشن به واسطه استفاده از سازوکار تدافعی ایجاد محدودیت در جذب و انتقال سدیم به بخشهای هوایی و نیز حفظ سطح مناسبی از پتاسیم در برگ، از تحمل به شوری بالاتری در مقایسه با رقم زرد برخوردار است و میتوان از آن به عنوان یک رقم متحمل یاد کرد.
معصومه قهرمانی؛ علی عبادی؛ قاسم پرمون؛ سودابه جهانبخش
چکیده
به‌منظور بررسی تغییرات برخی شاخصهای مهم سلولی چند ژنوتیپ سورگوم در شرایط کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در گلخانة دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کم‌آبی در چهار سطح 85، 65، 45 و 25 درصد ظرفیت زراعی و سه ژنوتیپ سورگوم علوفه‌ای (KFS2، KFS6 و KFS17) بود. کم‌آبی موجب کاهش پتانسیل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تغییرات برخی شاخصهای مهم سلولی چند ژنوتیپ سورگوم در شرایط کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در گلخانة دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کم‌آبی در چهار سطح 85، 65، 45 و 25 درصد ظرفیت زراعی و سه ژنوتیپ سورگوم علوفه‌ای (KFS2، KFS6 و KFS17) بود. کم‌آبی موجب کاهش پتانسیل اسمزی، پایداری غشا و محتوای آب نسبی سلول‌ها در سطح 1 درصد و همچنین کاهش عناصر پتاسیم، کلسیم و فسفر، و افزایش سدیم و در نهایت کاهش مقدار مادة خشک شد. اثر متقابل تنش در ژنوتیپ تنها بر مقدار پرولین، قندهای محلول، پایداری غشا، محتوای آب نسبی و مادة خشک معنادار بود. ژنوتیپ KFS2 بیشترین مقدار پرولین، قندهای محلول و عناصر غذایی و در نهایت بیشترین پتانسیل اسمزی، محتوای آب نسبی، پایداری غشا و مقدار مادة خشک در شدیدترین سطح تنش (25 درصد ظرفیت زراعی) را به خود اختصاص داد. در بین صفات اندازه‌گیری‌شده، پرولین و مقدار کلسیم بیشترین سهم را در پیش‌بینی پتانسیل اسمزی و پایداری غشا داشتند. این عوامل تأثیر مهمی در عملکرد مادة خشک نیز دارند. بهطور کلی، هر ژنوتیپ از سازوکار متفاوتی برای مقابله با تنش استفاده میکند، ولی ژنوتیپی که بتواند از روشهای سریعتر و کمهزینه‌تر استفاده کند، تحمل بیشتری در برابر تنش دارد و عملکرد مادة خشک بیشتری تولید میکند.
سارا وزیری کته شوری؛ ماشااله دانشور؛ اکبر سهرابی؛ فرهاد نظریان فیروز آبادی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود فسفر، آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی، آزمایشی، طی سال زراعی 90ـ1389، در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان انجام شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کود فسفر در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار، به‌صورت خاک کاربرد) ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود فسفر، آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی، آزمایشی، طی سال زراعی 90ـ1389، در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه لرستان انجام شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کود فسفر در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار، به‌صورت خاک کاربرد) به‌عنوان کرت اصلی، آهن و روی هر یک در سه سطح (صفر، غلظت 3 در هزار و غلظت 6 در هزار، به‌صورت محلول‌پاشی) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تأثیرات اصلی سطوح فسفر، آهن و روی بر عملکرد دانه، تعداد غلاف در واحد سطح و وزن صد دانه معنیدار بود. اثر متقابل فسفر×آهن بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن صد دانه و تعداد غلاف در واحد سطح معنیدار شد و اثر متقابل فسفر×روی بر عملکرد دانه معنیدار بود. اثر متقابل فسفر×آهن×روی برای عملکرد دانه، وزن صد دانه و عملکرد بیولوژیک معنیدار شد. حداکثر عملکرد نخود به مقدار 1228 کیلوگرم در هکتار از تیمار اثر متقابل 200 کیلوگرم فسفر و غلظت 6 در هزار آهن و روی حاصل شد. بنابراین، به نظر میرسد تلفیق 200 کیلوگرم فسفر در هکتار با غلظت 6 در هزار آهن و روی در مناطق با آب و هوا و خاک مشابه محل اجرای طرح برای نخود زراعی (رقم ILC482) مناسب است.
سعیده ملکی فراهانی؛ داریوش مظاهری؛ محمدرضا چائی چی
چکیده
به منظور بررسی اثر نظام‌های کم‌آبیاری و کودی بر برخی خصوصیات شیمیایی گیاه و خاک در کشت جو، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد‌شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار، طی سال‌های زراعی 87ـ1385، انجام شد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح آبیاری 1. بدون تنش (آبیاری نرمال گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک)، 2. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا شروع ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر نظام‌های کم‌آبیاری و کودی بر برخی خصوصیات شیمیایی گیاه و خاک در کشت جو، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد‌شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار، طی سال‌های زراعی 87ـ1385، انجام شد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح آبیاری 1. بدون تنش (آبیاری نرمال گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک)، 2. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا شروع پر‌شدن دانه و 3. قطع آبیاری از آغاز گلدهی تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک و کرت‌های فرعی شامل شش سطح کودی: بدون کود، استفاده از کود بارور 2 و نیتروکسین، استفاده از کود ورمی کمپوست، 50 درصد کود شیمیایی+50 درصد کود ورمی کمپوست،50 درصد کود شیمیایی+کود بارور 2 و نیتروکسین و استفادة کامل از کود شیمیایی بود. نتایج نشان داد که مصرف تلفیقی کود شیمیایی و ارگانیک (زیستی و ورمی کمپوست) مقدار فسفر خاک را بیشتر از سایر کودها افزایش داد. همچنین، کاربرد تلفیقی کودها، غلظت نیتروژن گیاه را نسبت به سایر تیمارهای کودی افزایش داد. تیمارهای حاوی ورمی کمپوست در تمام سطوح تنش، دارای کربن آلی، نیتروژن و فسفر خاک بیشتری نسبت به سایر تیمارها بودند. همان‌طور که این تیمار در شرایط تنش خشکی باعث افزایش غلظت نیتروژن در گیاه شد، کودهای زیستی در شرایط آبیاری نرمال مقدار فسفر خاک و گیاه را نسبت به سایر کودها افزایش دادند.
مونا سروری؛ سید محمدرضا احتشامی؛ محمد ربیعی؛ کاظم خاوازی
چکیده
برای بررسی اثر سویه‌های Azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزای زمستانه (Brassica napus L.) ، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی فصل زراعی 89-1388 در مؤسسة تحقیقات برنج رشت انجام شد. تیمارهای استفاده‌شده، انواع سویه‌های ازتوباکتر شامل استفاده از کودهای شیمیایی و بدون تلقیح بذر (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با سویه ...
بیشتر
برای بررسی اثر سویه‌های Azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزای زمستانه (Brassica napus L.) ، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی فصل زراعی 89-1388 در مؤسسة تحقیقات برنج رشت انجام شد. تیمارهای استفاده‌شده، انواع سویه‌های ازتوباکتر شامل استفاده از کودهای شیمیایی و بدون تلقیح بذر (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با سویه 6، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 19، 21، 23، 25، 28، 35 و 38 ازتوباکتر بودند. نتایج نشان داد که ازتوباکتر بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنیداری داشت. سویة 14 ازتوباکتر بیشترین میزان فسفر، پتاسیم، منیزیم و عملکرد روغن را به خود اختصاص داد. سویة 12 با میانگین 43/3532 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را سبب شد که از لحاظ آماری با سویه‌های 9 و 14 در یک سطح قرار گرفت. ازتوباکتر سویة 12 نیز بیشترین اجزای عملکرد دانه و میزان نیتروژن، کلسیم و درصد روغن را ایجاد کرد. تولید هورمون‌های محرک رشد، تثبیت نیتروژن، قابل حل‌کردن مواد معدنی از جمله فسفر، تولید سیدروفور و انواع آنتی‌بیوتیک از مکانیسم‌های اثر ازتوباکتر به شمار می‌روند که به نظر میرسد با استفاده از حداقل یکی از این مکانیسم‌ها، باعث افزایش عملکرد گیاه شده است. بهطور کلی سویه‌های 9، 12 و 14 ازتوباکتر نسبت به سایر سویه‌ها اثر مثبت بیشتری بر صفات مورد بررسی اعمال کردند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از ازتوباکتر کروکوکوم باعث افزایش عملکرد و صفات کیفی کلزا می‌شود و میتوان از آن به‌عنوان مکمل کودهای شیمیایی استفاده کرد.
محمدرضا اصغری پور؛ موسی خاتمی پور
چکیده
در این مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی ارزن دم‌روباهی و ماش و سطوح مختلف کود دامی بر عملکرد دانه، کنترل علف‌های هرز و غلظت عناصر غذایی در ارزن آزموده شد. طرح آزمایشی کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه مقدار کود دامی (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی و پنج نسبت کاشت مختلف به‌عنوان عامل فرعی (کشت خالص ...
بیشتر
در این مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی ارزن دم‌روباهی و ماش و سطوح مختلف کود دامی بر عملکرد دانه، کنترل علف‌های هرز و غلظت عناصر غذایی در ارزن آزموده شد. طرح آزمایشی کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه مقدار کود دامی (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی و پنج نسبت کاشت مختلف به‌عنوان عامل فرعی (کشت خالص ارزن و ماش، 100 درصد ارزن+15 درصد ماش، 100 درصد ارزن+30 درصد ماش و 100 درصد ارزن+45 درصد ماش) بود که در سه تکرار انجام شد. این آزمایش در سال 1389 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. سطوح مختلف کود دامی، نسبتهای کاشت و اثر متقابل بین آنها تأثیر معنیداری بر عملکرد دانه دو گیاه داشت. بالاترین عملکرد دانه در ماش از کشت خالص آن و در ارزن از تیمار 30 درصد ماش+100 درصد ارزن همراه با مصرف 30 تن در هکتار کود به‌دست آمد. بیشترین میزان جذب تشعشع فعال فتوسنتزی مربوط به تیمار 45 درصد ماش+100 درصد ارزن بود. نسبتهای مختلف مخلوط نسبت به خالص دو گیاه در کنترل علف‌های هرز برتری داشتند. بالاترین میزان نیتروژن و پتاسیم دانة ارزن بهترتیب از تیمارهای 45 درصد ماش + 100 درصد ارزن و 15 درصد ماش + 100 درصد ارزن همراه با مصرف 30 تن کود دامی در هکتار کود به‌دست آمد.
اعظم رضوی نسب؛ حسین شیرانی؛ احمد تاج آبادی پور؛ حسین دشتی
دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 31-42
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر شوری و ماده آلی بر ترکیب شیمیایی نهال پسته (رقم بادامی) و اثر این تیمارها بر مورفولوژی ریشه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 800، 1600 و 2400 میلیگرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح ماده آلی (صفر، دو و چهار درصد وزنی از منبع کود ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر شوری و ماده آلی بر ترکیب شیمیایی نهال پسته (رقم بادامی) و اثر این تیمارها بر مورفولوژی ریشه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل چهار سطح شوری (صفر، 800، 1600 و 2400 میلیگرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح ماده آلی (صفر، دو و چهار درصد وزنی از منبع کود گاوی) بود. با افزایش شوری، میزان نیتروژن اندام هوایی روندی کاهشی داشت و این کاهش در بالاترین سطح شوری معنیدار بود. همچنین، افزایش ماده آلی، سبب افزایش معنیدار غلظت نیتروژن اندام هوایی گردید و برهمکنش شوری و ماده آلی بر غلظت نیتروژن اندام هوایی اثر معنیداری نداشت. شوری بر غلظت پتاسیم اندام هوایی اثری معنیدار نداشت، ولی با افزایش شوری و رسیدن به سطح 1600 میلیگرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک، غلظت پتاسیم ریشه کاهش یافت، درصورتی که با افزایش ماده آلی مصرفی، غلظت پتاسیم اندام هوایی و ریشه افزایش یافت. افزایش شوری و ماده آلی، غلظت مس در اندام هوایی و ریشه را به طور معنی داری افزایش داد. در مورد تأثیر تیمارهای شوری و ماده آلی بر غلظت آهن در گیاه روند آن تقریباً شبیه اثرات تیمارها بر مس گیاه بود. در اثر افزایش شوری، طول و چگالی ریشه، بهطور معنیداری کاهش یافت. همچنین، با افزودن ماده آلی و اثرات مطلوب آن بر خصوصیات فیزیکی و حاصل خیزی خاک، طول و چگالی ریشه افزایش و مقاومت فروپذیری خاک بهطور معنیداری کاهش یافت.