کامل ساجد گلجه؛ سعید خماری؛ پریسا شیخ زاده مصدق؛ ناصر صباغ نیا؛ مهدی محب الدینی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی مواد نانو و اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در گیاه کلزا بهاره تحت شرایط محدودیت‌های مختلف آب انجام شد. برای این هدف آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر محلولپاشی مواد نانو و اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در گیاه کلزا بهاره تحت شرایط محدودیت‌های مختلف آب انجام شد. برای این هدف آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیل در دو سال زراعی 96- 1395 و 97- 1396 اجراشد. تیمارهای محدودیت آب شامل آبیاری کامل (تیمار شاهد) و قطع آبیاری در سه مرحله ساقه‌روی، گلدهی و دانه‌بندی و محلولپاشی مواد نانو به فرم نانودی‌اکسید سیلیکون (nSiO2) در سه سطح صفر (شاهد)، 60 و300 میلی‌گرم در لیتر و اسید سالیسیلیک (SA) در سه سطح صفر (شاهد)، 5/0 و 5/2 میلی‌مولار بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر سال بر صفات تعداد شاخه اصلی و فرعی در بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنی‌دار بود. محدودیت آب منجر به کاهش تمام صفات مورداندازه‌گیری شد، با این حال کاربرد محلولپاشی منجر به بهبود صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد. بالاترین عملکرد دانه به‌ترتیب در سال اول و دوم آزمایش برابر 2705 و 1327 کیلوگرم در هکتار بود که از کاربرد 300 میلی‌گرم بر لیتر نانودی‌اکسیدسیلیکون به‌همراه 5/0 و 5/2 میلی‌مولار اسیدسالیسیلیک در شرایط آبیاری نرمال به‌دست آمد و کمترین میزان متعلق به عدم محلولپاشی در شرایط قطع آبیاری در مراحل گلدهی و ساقه‌روی بود.
شهرام طاهری؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت؛ حسن مکاریان
چکیده
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، ...
بیشتر
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، تنش کم‌آبی ملایم (120 میلی‌متر تبخیر) و تنش کم‌آبی شدید (180 میلی‌متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ(گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمار شده با اسیدسالیسیلیک و بذور شاهد) بود. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ تنش آبی شدید موجب کاهش 29 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال شد که در این شرایط به ترتیب 33، 25، 29 و 40 درصد بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز افزوده شد و محتوای مالون دی آلدئید، پرولین و کارتنوئید افزایش معنی‌داری یافت ولی از میزان کلروفیل کاسته شد. براساس نتایج حاصل از آزمایش پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک، با افزایش هفت تا نه درصدی فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی آنزیمی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش کم‌آبی موجب بهبود عملکرد دانه در شرایط تنش گردید. برهمکنش آبیاری و رقم تاثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت.
عباس میرزاخانی؛ منصوره جلالی
چکیده
به‌منظور تعیین بهترین تیمار برای افزایش عمر گلدانی گل شاخه‌بریدۀ آنتوریوم رقم ’کلیماکس‘، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت پژوهشکدۀ گل و گیاهان زینتی محلات در سال 1392 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل امولسیون روغن ولک به‌عنوان واکس (10، 20 و 30 درصد)، اسانس آویشن (100، 150 و 200 پیپیام)، ...
بیشتر
به‌منظور تعیین بهترین تیمار برای افزایش عمر گلدانی گل شاخه‌بریدۀ آنتوریوم رقم ’کلیماکس‘، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت پژوهشکدۀ گل و گیاهان زینتی محلات در سال 1392 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل امولسیون روغن ولک به‌عنوان واکس (10، 20 و 30 درصد)، اسانس آویشن (100، 150 و 200 پیپیام)، اسید سالیسیلیک (200، 400 و 600 پیپیام) و ژل آلوئهورا به‌عنوان واکس (5/2، 5 و 5/7 درصد) بودند که به همۀ تیمارها 5 درصد ساکارز اضافه شد. سپس برخی شاخص‌های کیفی و کمی مؤثر در عمر گلجایی بررسی شد. تیمار واکس روغن ولک 10 درصد به‌طور معناداری سبب افزایش عمر گلجایی (33/27 روز) در مقایسه با تیمار شاهد (88/17 روز) شد. در بین تیمارها، ژل آلوئهورا 5/2 درصد به‌طور معناداری میزان محلول جذب‌شدۀ بیشتری را در مقایسه با تیمار شاهد داشت. تیمار آویشن 150 پیپیام بیشترین درصد نشت یونی (55/69 درصد) و تیمار ژل آلوئهورا 5/7 درصد کمترین نشت یونی (71/10 درصد) را داشتند. به‌نظر میرسد در آنتوریوم کاهش آب به‌وسیلۀ تعرق از طریق اسپادیکس مهم‌ترین عامل کاهش عمر پس از برداشت این گل باشد. بنابراین، تیمارهایی همچون پوشش واکس که بر تعادل آبی این گل تأثیرگذارند، به‌طور مؤثری از طریق افزایش رطوبت بافت و کاهش درصد نشت یونی سبب افزایش عمر گلجایی این گل شدند.
آتنا تنوری؛ عظیم قاسم نژاد؛ مهدی علیزاده
چکیده
کنگر فرنگی از جمله گیاهان دارویی است که تولید مواد ثانویۀ آن از طریق کشت بافت به‌سرعت در حال گسترش است. تحقیق حاضر با هدف مطالعۀ چگونگی رشد کالوس و توانایی زنده‌مانی آن در شرایط درون‌شیشه‌ای تحت تیمار اسید سالیسیلیک (SA) و متیل‌جاسمونات (MJ) انجام گرفت. به این منظور، کالوس‌های کنگر فرنگی در محیط کشت جامد MS با اسید سالیسیلیک و متیل‌جاسمونات ...
بیشتر
کنگر فرنگی از جمله گیاهان دارویی است که تولید مواد ثانویۀ آن از طریق کشت بافت به‌سرعت در حال گسترش است. تحقیق حاضر با هدف مطالعۀ چگونگی رشد کالوس و توانایی زنده‌مانی آن در شرایط درون‌شیشه‌ای تحت تیمار اسید سالیسیلیک (SA) و متیل‌جاسمونات (MJ) انجام گرفت. به این منظور، کالوس‌های کنگر فرنگی در محیط کشت جامد MS با اسید سالیسیلیک و متیل‌جاسمونات با غلظتهای صفر، 25، 50، 100 و 200 میکرومولار به‌صورت جداگانه تیمار شدند. نتایج نشان داد که اسید سالیسیلیک سبب کاهش وزن تر و افزایش وزن خشک کالوس شد. همچنین با اعمال تیمار متیل‌جاسمونات تفاوت معناداری در مقدار وزن تر مشاهده نشد ولی با افزایش غلظت از مقدار وزن خشک کالوسها کاسته شد. تغییرات رنگدانه‌های درونی کالوس نشان داد که در هر دو تیمار اسید سالیسیلیک و متیل‌جاسمونات با افزایش غلظت ترکیبات از صفر تا 200 میکرومولار به‌ترتیب از مقدار کلروفیل کاسته و به مقدار کاروتنوئید افزوده شد. با اینکه اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات به‌عنوان محرک سبب افزایش تولید متابولیت ثانویة کالوس میشوند، سطح قابل دسترس آنها در محیط، قدرت زنده‌مانی کالوس را تحت تأثیر قرار میدهد و با افزایش این ترکیبات، رشد سلولی کاهش مییابد.
فاطمه سالارپورغربا؛ حسن فرحبخش
چکیده
امروزه، کاربرد اسید سالیسیلیک در افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی افزایش یافته است. از این‌رو، جهت بررسی تأثیر اسید سالیسیلیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه رازیانه (Foeniculum Vulgare Mill.)تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به‌صورت کرت‌های خرد ده در قالب طرح مربع لاتین با سه تکرار به مرحلة اجرا ...
بیشتر
امروزه، کاربرد اسید سالیسیلیک در افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی افزایش یافته است. از این‌رو، جهت بررسی تأثیر اسید سالیسیلیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه رازیانه (Foeniculum Vulgare Mill.)تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به‌صورت کرت‌های خرد ده در قالب طرح مربع لاتین با سه تکرار به مرحلة اجرا درآمد. تنش خشکی در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) فاکتور اصلی و غلظت اسید سالیسیلیک در سه سطح (صفر، 5/0 و یک میلی مولار) فاکتور فرعی درنظر گرفته شد. محلولپاشی اسید سالیسیلیک در مرحلة چهاربرگی و قبل از اعمال تنش خشکی انجام شد. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث کاهش معنادار ارتفاع، تعداد و طول میانگره در ساقة اصلی، عملکرد دانه و پروتئین برگ (به‌ترتیب 2/14، 4/2، 5/31، 51 و 5/23 درصد) و افزایش معنادار پراکسایش لیپید، پراکسید هیدروژن و ترکیبات فنلی برگ (6/66، 5/10 و 1/14 درصد) نسبت به شاهد شد. با افزایش غلظت اسید سالیسیلیک به‌جز کاهش در پراکسایش لیپید و پراکسایش هیدروژن (8/31 و 7/13درصد)، افزایش معناداری در سایر صفات نسبت به تیمار شاهد دیده شد. اثر متقابل خشکی در اسید سالیسیلیک نیز بر طول میانگره در ساقة اصلی، پراکسایش لیپید و پروتئین معنادار بود. در نتیجه، اسید سالیسیلیک در غلظت 1 میلی‌مولار در رفع آسیب‌های ناشی از تنش خشکی نقش مؤثری دارد.
حسین افشاری؛ راحله زاهدی؛ طاهره پروانه؛ مسعود زاده باقری
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک تحت تنش سرمایی در دو رقم زردآلوی شاهرود 41 و جعفری ، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان شاهرود به اجرا درآمد. این آزمایش دارای چهار فاکتور، شامل رقم در دو سطح، محلولپاشی با اسید سالیسیلیک در سه سطح ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک تحت تنش سرمایی در دو رقم زردآلوی شاهرود 41 و جعفری ، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان شاهرود به اجرا درآمد. این آزمایش دارای چهار فاکتور، شامل رقم در دو سطح، محلولپاشی با اسید سالیسیلیک در سه سطح (0625/0، 125/0 و 25/0 میلی‌مولار)، دما در چهار سطح (4، صفر، 2- و4- درجۀ سانتیگراد) و مرحلۀ رشدی در سه سطح (رکود، تورم جوانه و باز شدن گل)، و صفات اندازهگیریشده شامل مقدار پرولین، قندهای محلول و نشت یونی بود. بیشترین مقدار قندهای محلول مربوط به رقم ’جعفری ‘ در غلظت 25/0 میلیمول اسید سالیسیلیک در دمای 4- درجۀ سانتیگراد در مرحلۀ تورم و بیشترین مقدار پرولین در همین رقم در دمای 4- درجۀ سانتیگراد و غلظت اسید 25/0 میلیمول بر لیتر در مرحلۀ تورم بود. مقدار نشت یونی در دماهای مختلف و مراحل مختلف فنولوژیکی رشد دارای اختلاف معنادار در سطح احتمال 5 درصد شد. رقم ’جعفری ‘با نشت یونی کمتر در دمای 4 - درجۀ سانتیگراد و مقدار پرولین بیشتر نسبت به رقم ’شاهرود 41‘مقاومت بیشتر در برابر سرمازدگی داشت.
ماجده ملکیان؛ خدایار همتی؛ عظیم قاسم نژاد؛ محمد برزعلی
چکیده
بابونۀ آلمانی (Matricaria chamomilla) از مهم‌ترین و پرمصرفترین گیاهان دارویی اسانسدار در صنایع مختلف محسوب میشود. در این تحقیق اثر محلولپاشی اسید سالیسیلیک، در غلظتهای 0، 2-10، 4-10 و 6-10 مولار بر برخی صفات گل، اسانس و اجزای اسانس سه اکوتیپ بابونۀ آلمانی (ایتالیا، تهران و زابل) بررسی شد. بنابر نتایج به‌دست‌آمده، حداکثر درصد ...
بیشتر
بابونۀ آلمانی (Matricaria chamomilla) از مهم‌ترین و پرمصرفترین گیاهان دارویی اسانسدار در صنایع مختلف محسوب میشود. در این تحقیق اثر محلولپاشی اسید سالیسیلیک، در غلظتهای 0، 2-10، 4-10 و 6-10 مولار بر برخی صفات گل، اسانس و اجزای اسانس سه اکوتیپ بابونۀ آلمانی (ایتالیا، تهران و زابل) بررسی شد. بنابر نتایج به‌دست‌آمده، حداکثر درصد اسانس (50/1 درصد) در اکوتیپ زابل تحت تأثیر غلظت 4-10 مولار اسید سالیسیلیک و حداکثر عملکرد اسانس (085/0گرم در گلدان)، در اکوتیپ ایتالیا در غلظت 2-10 مولار اسید سالیسیلیک حاصل شد. در بین ترکیبات شناسایی‌شده اسانس بابونۀ آلمانی، کامازولن، -E-βفارنسن و آلفا بیسابولول اکسید A تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت. حداکثر درصد کامازولن (789/3 درصد) در تأثیر متقابل اکوتیپ ایتالیا و غلظت 2-10 مولار اسید سالیسیلیک و بیشترین درصد فارنسن (264/2 درصد) نیز در اکوتیپ ایتالیا و در تیمار 2-10 مولار اسید سالیسیلیک مشاهده شد. کاربرد اسید سالیسیلیک در غلظتهای 4-10 و 6-10 مولار سبب افزایش آلفا بیسابولول اکسید A به‌مقدار به‌ترتیب 907/70 و482/73 درصد بدون تفاوت معنادار در مقایسه با تیمار شاهد شد، اما این ترکیب اسانس تحت تأثیر اکوتیپ قرار نگرفت. به‌طور کلی برخلاف اجزای عملکرد اسانس تنها مقدار اسانس و ترکیبات تشکیل‌دهندۀ آن تحت تأثیر تیمار اسید سالیسیلیک قرار گرفت و واکنش اکوتیپها در صفات بررسی‌شده متفاوت بود.