مجید ملکی؛ سپیده کلاته جاری؛ علی محمدی ترکاشوند
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر جلبک دریایی (سارگاسوم Saragassum vulgare و اسپیرولینا Spirulina platensis) بر رشد، ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه بنفشه زینتی (Viola×wittrockiana) انجام شد.روش پژوهش: اثر تیمار تنش خشکی در سه سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (بدون تنش)، 75 درصد ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و 50 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) و عصاره جلبک با چهار سطح ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر جلبک دریایی (سارگاسوم Saragassum vulgare و اسپیرولینا Spirulina platensis) بر رشد، ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه بنفشه زینتی (Viola×wittrockiana) انجام شد.روش پژوهش: اثر تیمار تنش خشکی در سه سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (بدون تنش)، 75 درصد ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و 50 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) و عصاره جلبک با چهار سطح (شاهد، 1 درصد مایع جلبک اسپیرولینا، 2 درصد مایع جلبک اسپیرولینا، 1 درصد مایع جلبک سارگاسوم و 2 درصد مایع جلبک سارگاسوم) به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شد.یافته‌ها: تنش 50 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش معنیدار صفات مورفولوژیک تعداد گل، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و طول عمر گل و میزان رنگیزههای فتوسنتزی گیاه گردید. با کاربرد جلبک سارگاسوم 2 درصد در شرایط 75 درصد ظرفیت زراعی (تنش خشکی ملایم) بیشترین مقدار فنل و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی که صفات همبستهای میباشند، مشاهده گردید. تنش خشکی موجب افزایش فعالیت آنزیمهای کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و مالون‌دیآلدهید، کربوهیدرات محلول و پرولین گردید که جلبک با غلظت 2 درصد مایع جلبک سارگاسوم اثر افزایشی بر ترکیبات مزبور داشتند. از میان جلبکها، سارگاسوم با غلظت 2 درصد مایع جلبک، نسبت به جلبک اسپیرولینا اثر مثبت بیش‌تری بر تمامی صفات موردمطالعه داشت.نتیجه‌گیری: گیاه بنفشه زینتی نسبت به تنش خشکی نسبتاً غیرمقاوم عمل نمود و جلبک با افزایش رشد و تولید ترکیبات متابولیکی گیاه، موجب تعدیل اثرات منفی تنش خشکی شد.
حامد عادلی؛ سپیده کلاته جاری؛ مرجان دیانت
چکیده
هدف: شوری، یکی از مهم‌ترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد. استفاده از ترکیبات محرک رشد به‌منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. از این رو تحقیق حاضر به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک‌اسید و سلنات‌سدیم بر رشد، خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سرخارگل (Echinacea angustifolia) در سال 1401 در گلخانه ...
بیشتر
هدف: شوری، یکی از مهم‌ترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد. استفاده از ترکیبات محرک رشد به‌منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. از این رو تحقیق حاضر به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک‌اسید و سلنات‌سدیم بر رشد، خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سرخارگل (Echinacea angustifolia) در سال 1401 در گلخانه تجاری گیاهان زینتی در استان البرز در شرایط تنش شوری انجام شد.روش پژوهش: فاکتورهای موردمطالعه در پژوهش، شامل شوری در سه سطح (صفر، 100 و 200 میلیمولار کلریدسدیم) و محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید و سلنیمسلنات‌سلنیم در پنج سطح (شاهد، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر سلنات‌سدیم و 5/0 و 1 میلیمولار سالیسیلیک‌اسید) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که 200 میلیمولار تنش شوری سبب کاهش معنیدار وزن تراندام هوایی (32 درصد)، وزن خشک ریشه (27 درصد)، کلروفیل کل (22 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (16 درصد) و پتاسیم برگ (28 درصد) گردید، اما سبب افزایش نشت یونی (11 درصد)، فعالیت آنزیم کاتالاز (82 درصد)، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (37/1 برابر) و سدیم برگ (19/2 برابر) شد. محلول‌پاشی با محرکهای زیستی به‌ویژه 1 میلیمولار سالیسیلیک‌اسید سبب افزایش وزن تر ریشه (07/13 درصد)، وزن خشک ریشه (74/13 درصد) و وزن تر اندام هوایی (59/15 درصد)، کلروفیل a، b و کل (به‌ترتیب 13/13، 29/14 و 08/12 درصد)، ، محتوای نسبی آب برگ (95/6 درصد)، عملکرد اسانس (59/27 درصد) شد. تیمار اثر متقابل شوری 100 میلیمولار و سالیسیلیک‌اسید یک میلیمولار دارای بیشترین محتوای فنل، فلاونوئید و درصد اسانس بودند و بیشترین وزن اندام هوایی گیاه و عملکرد اسانس در تیمار بدون تنش با سالیسیلیک‌اسید یک میلیمولار به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: در مجموع استفاده از محرکهای زیستی و به‌ویژه سالیسیلیک‌اسید 1 میلیمولار در شرایط تنش شوری در سرخارگل مورد پیشنهاد خواهد بود.
مینا امانی؛ سعیده علیزاده سالطه؛ محسن سبزی نوجه ده؛ مهدی یونسی حمزه خانلو
چکیده
هدف: بهره گیری از رابطه همزیستی گیاه با قارچ‌های تریکودرما یکی از راه‌کارهای کاهش تنش کمآبی در گیاهان به شمار می‌رود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر قارچ تریکودرما بر ویژگی های آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط تنش کم آبی انجام شد.
روش پژوهش: این آزمایش در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی ...
بیشتر
هدف: بهره گیری از رابطه همزیستی گیاه با قارچ‌های تریکودرما یکی از راه‌کارهای کاهش تنش کمآبی در گیاهان به شمار می‌رود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر قارچ تریکودرما بر ویژگی های آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط تنش کم آبی انجام شد.
روش پژوهش: این آزمایش در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر و مطالعات آزمایشگاهی نیز در آزمایشگاه های پایه و عمومی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر (دانشگاه تبریز) در سال 1399 به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل سطوح مختلف تنش کمبود آّب شامل تنش شدید (25 درصد ظرفیت مزرعه‌ای)، تنش متوسط (50 درصد ظرفیت مزرعه ای)، تنش ملایم (75 درصد ظرفیت مزرعه ای) و بدون تنش (شاهد) هر یک از گلدان‌ها و یک گونه تجاری قارچ Trichoderma harzianum Na-lac با غلظتهای 109 و 106 اسپور در هر میلی لیتر مایه تلقیح بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که با اعمال تنش کمآبی میزان مالون‌دیآلدهید، آنزیم کاتالاز و پراکسیداز، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و فلاونوئید کل افزایش یافت. غلظت 106 اسپور در هر میلی لیتر تأثیر بهتری بر بهبود شاخص‌های مذکور داشت.
نتیجه گیری: استفاده از قارچ تریکودرما در مقایسه با شاهد (بدون تلقیح با قارچ) میتواند ابزار مناسبی برای بهبود صفات فیزیولوژیکی و فعالیت های آنتی‌اکسیدانی در شرایط تنش کم آبی باشد.
علی یزدان پناه گوهری؛ مرضیه قنبری جهرمی؛ وحید زرین نیا
چکیده
میکوریزا یکی از رایج‌ترین میکروارگانیزم‌های همزیست با گیاهان محسوب می‌شود. به‌منظور ارزیابی سازگاری توده‌های مختلف بذری گیاه کاسنی و تلقیح با قارچ میکوریزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل دو توده بذری (اردبیل و فارس) و تیمار همزیستی با گونههای قارچ میکوریزا (Glomus mosseae، Glomus intraradices و عدم کاربرد) ...
بیشتر
میکوریزا یکی از رایج‌ترین میکروارگانیزم‌های همزیست با گیاهان محسوب می‌شود. به‌منظور ارزیابی سازگاری توده‌های مختلف بذری گیاه کاسنی و تلقیح با قارچ میکوریزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل دو توده بذری (اردبیل و فارس) و تیمار همزیستی با گونههای قارچ میکوریزا (Glomus mosseae، Glomus intraradices و عدم کاربرد) در سه تکرار در گلخانه در سال 1398 اجرا شد. میزان ترکیبات فیتوشیمیایی (فنول، فلاونوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کلروفیل a، b و کل)، وزن تر و خشک ریشه و طول آن، جذب عناصر معدنی در گیاه کاسنی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که توده بذری و کاربرد قارچ‌های میکوریزا تأثیر معنی‌داری بر صفات رویشی، مقدار تولید کلروفیل، فنول و فلاونوئید کل و فعالیت آنتیآکسیدانی گیاه داشت. بالاترین مقدار تولید فنل کل (77/3 میلی‌گرم بر گرم وزن تر)، فلاونوئید کل (21/1 میلی‌گرم بر گرم وزن تر)، فعالیت آنتیآکسیدانی (23/5 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) و پارامترهای رشد رویشی در تیمار توده اردبیل و تحت کاربرد قارچ G. intraradices و کمترین مقدار آنها در توده فارس در شرایط عدم کاربرد قارچ مشاهده شد. نوع توده بذری باعت تغییر در میزان رشد و ترکیبات فیتوشیمیایی گیاه می‌شود. با کاربرد قارچ‌های میکوریزا پارامترهای رشدی بهبود یافتند. تأثیر کاربرد قارچ G. intraradices، کارآمدتر از همزیستی ناشی از قارچ G. mosseae تشخیص داده شد. براساس نتایج پژوهش حاضر و با توجه به سازگاری میکوریزا با محیط زیست، استفاده از قارچ‌های مذکور به‌منظور افزایش عملکرد انواع گیاهان و به‌ویژه گیاهان دارویی قابل توصیه است.
انسیه قربانی؛ داود بخشی؛ اسماعیل فلاحی؛ بابک ربیعی
چکیده
تولید سیب فوجی در ایران با مشکلاتی از قبیل رنگ‌گیری خیلی ضعیف و بروز عارضة قهوه‌ای شدن درونی طی انبارداری همراه است. بنابراین، در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی سه ترکیب کلسیمی فولی‌کل (Folical)، کلسی‌کت (Calcicat) و کلرید کلسیم (CaCl2) طی فصل رشد شامل محلول‌پاشی طی کل فصل و محلول‌پاشی در اوایل، اواسط و اواخر فصل بر برخی خصوصیات کیفی شامل رنگ ...
بیشتر
تولید سیب فوجی در ایران با مشکلاتی از قبیل رنگ‌گیری خیلی ضعیف و بروز عارضة قهوه‌ای شدن درونی طی انبارداری همراه است. بنابراین، در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی سه ترکیب کلسیمی فولی‌کل (Folical)، کلسی‌کت (Calcicat) و کلرید کلسیم (CaCl2) طی فصل رشد شامل محلول‌پاشی طی کل فصل و محلول‌پاشی در اوایل، اواسط و اواخر فصل بر برخی خصوصیات کیفی شامل رنگ پوست، مقدار آنتوسیانین، غلظت اتیلن درونی، مقدار فنول کل و درصد بروز عارضة قهوه‌ای شدن درونی سیب ’فوجی‘ در زمان برداشت و طی انبارمانی بررسی شد. شاخص‌های رنگ L*، C*و °h (زاویة هیو) به‌طور معناداری تحت تأثیر محلول‌پاشی با کلسیم قرار گرفتند. محلول فولی‌کل سبب بهبود شاخصL* نسبت به شاهد شد. میوه‌های تیمارشده با محلول‌های کلسیمی نسبت به شاهد دارای شاخص °h بیشتر و شاخص C*کمتری بودند. محلول‌پاشی در اواخر فصل نسبت به سه زمان دیگر کمترین تأثیر را بر شدت آنتوسیانین داشت. مقدار فنول کل پوست و گوشت میوه‌ها واکنش متفاوتی نسبت به ترکیبات کلسیمی و زمان‌های محلول‌پاشی نشان دادند. روند مشخصی در تغییرات مقدار ترکیبات فنولی طی انبارمانی وجود نداشت، اما به‌طور کلی، در تمام تیمارها مقدار ترکیبات فنلی پوست و گوشت میوه‌ها کاهش یافت. کاربرد کلسیم سبب کاهش غلظت اتیلن درونی شد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، همة تیمارهای کلسیمی سبب کاهش معنادار عارضة قهوه‌ای شدن داخلی شدند. این عارضه در میوه‌های تیمارشده با فولی‌کل در اوایل فصل و کلسی‌کت مصرف‌شده در اواسط فصل مشاهده نشد.
نسترن همتی؛ عظیم قاسم نژاد؛ جواد فتاحی مقدم؛ پونه ابراهیمی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی همبستگی تغییرات بیوشیمیایی میوۀ درخت پیوندی با میوۀ پایه، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 93-1392 انجام گرفت. بدین منظور فعالیت آنتی‌اکسیدانی، مقدار فنول کل و فلاونوئید کل میوه‌های چهار پایۀ ’یوزو‘، ’شلمحله‘، ’نارنج‘ و ’سیتروملو‘ در مقایسه با میوه‌های درخت پیوندی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی همبستگی تغییرات بیوشیمیایی میوۀ درخت پیوندی با میوۀ پایه، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 93-1392 انجام گرفت. بدین منظور فعالیت آنتی‌اکسیدانی، مقدار فنول کل و فلاونوئید کل میوه‌های چهار پایۀ ’یوزو‘، ’شلمحله‘، ’نارنج‘ و ’سیتروملو‘ در مقایسه با میوه‌های درخت پیوندی پرتقال ,ایتالیایی، و ,سالوستیانا، روی پایه‌های یادشده در بخشهای مختلف میوه اعم از پوست و گوشت بررسی شد. این پژوهش در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. براساس نتایج، صفات اندازهگیری‌شده در سطح 1 درصد تحت تأثیر پایه، رقم و بافت میوه قرار داشت، بهطوری که بیشترین مقدار فنول کل (38/21 میلی‌گرم در گرم) در پوست رقم ,ایتالیایی، پیوندشده روی پایۀ شلمحله مشاهده شد. همچنین بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی (71/85 درصد) در پوست پایۀ ’سیتروملو‘ و بیشترین مقدار فلاونوئید کل (337/0 میلی‌گرم در گرم) در پوست رقم ,سالوستیانا، پیوندشده بر روی پایۀ ’یوزو‘بود. براساس نتایج، توانمندی تجمع فنول کل در میوۀ پایه در میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی میوۀ درخت پیوندی مؤثر است و همبستگی مثبت دارد. با اینکه بین ترکیبات آنتی‌اکسیدانی میوۀ درخت پیوندی با پایه تفاوت معناداری وجود داشت، هیچگونه رابطۀ مشخصی بین آنها مشاهده نشد. به‌نظر می‌رسد این تفاوت ناشی از ویژگی‌های ترکیبی و فیزیولوژیکی هر میوه (رقم پیوندی یا پایه) باشد.
سونیا جمالی آنجیلانی؛ جواد فتاحی مقدم؛ ولی ربیعی
چکیده
بخش زیادی از میوة مرکبات تولیدشده به‌ویژه در شمال ایران در انبارهای معمولی نگهداری می‌شود. این آزمایش در سال 1392 به‌منظور بررسی روشهایی برای حفظ کیفیت ظاهری و درونی میوه، در ایستگاه تحقیقات مرکبات کشور انجام گرفت. در این آزمایش، تیمارهایی شامل واکس بریتکس، واکس انباری، کیسة پلاستیک تک‌میوه و کیسة پلاستیک دومیوه، به‌تنهایی ...
بیشتر
بخش زیادی از میوة مرکبات تولیدشده به‌ویژه در شمال ایران در انبارهای معمولی نگهداری می‌شود. این آزمایش در سال 1392 به‌منظور بررسی روشهایی برای حفظ کیفیت ظاهری و درونی میوه، در ایستگاه تحقیقات مرکبات کشور انجام گرفت. در این آزمایش، تیمارهایی شامل واکس بریتکس، واکس انباری، کیسة پلاستیک تک‌میوه و کیسة پلاستیک دومیوه، به‌تنهایی و در تلفیق با متیلسالیسیلات (MeSA) و در نهایت شاهد استفاده شدند. میوه‌ها پس از تیمار به‌مدت 80 روز در انبار معمولی قرار داده شدند و با نمونهگیری به‌فاصلة هر 20 روز توان آنتی‌رادیکالی آنها ارزیابی شد. نسبت TSS/TA پس از 80 روز در میوه‌های بدون پوشش شاهد و بخاردهی‌شده با متیلسالیسیلات بیشترین مقدار بود. تکمیوههای بخاردهی‌شده درون کیسة پلاستیک پس از 40 روز بیشترین مقدار آنتوسیانین (99/3 میلی‌گرم/ گرم وزن تازه) و فنول کل پوست (23/0 میلی‌گرم/گرم وزن تازه) را داشتند. تکمیوههای بخاردهی‌شده که در کیسة پلاستیکی نگهداری شده بودند، بیشترین مقدار اسید آسکوربیک (49/28 میلی‌گرم/ گرم وزن تازه) را در مقایسه با دیگر تیمارها داشتند. بیشترین مقدار فنول گوشت پس از 60 روز در میوه‌های تحت تیمار واکس بریتکس مشاهده شد. به‌طور کلی، تیمارهای تلفیقی متیلسالیسیلات با پوششدهی، اثر معناداری در کاهش پوسیدگی و حفظ کیفیت درونی میوه طی نگهداری در انبار معمولی داشتند.