علی آشوری؛ منوچهر قلی پور؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت
چکیده
هدف: بهمنظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کم‌آبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام ...
بیشتر
هدف: بهمنظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز تحت رژیم کم‌آبیاری انجام شد.روش پژوهش: آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار نوع آب آبیاری در دو سطح (معمولی و مغناطیسی) و مکان (راهنجان، گرمن) با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریای متفاوت بهعنوان فاکتور اصلی و تیمار سوپرجاذب در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در تمام تیمارها، آبیاری براساس 100 درصد نیاز آبی گیاه اعمال شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد مکان، نوع آبیاری و غلظتهای مختلف سوپرجاذب تأثیر مثبت و معنیداری روی خصوصیات رشدی زیره سبز داشتند. در منطقه راهنجان بهدلیل شرایط اقلیمی و میانگین دمای سالانه بالاتر و تیمار 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و کاربرد آب مغناطیسی، بیشترین مقدار ارتفاع بوته، درصد و عملکرد اسانس و پروتئین، کربوهیدراتهای محلول مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج، اغلب صفات در منطقه راهنجان دارای مقادیر بیش‌تری نسبت به منطقه گرمن بود و کشت گیاه در منطقه راهنجان اقتصادی می‌باشد.
طیبه رستمی؛ حمید عباسدخت؛ حسن مکاریان؛ منوچهر قلی پور؛ خلیل کریم زاده اصل
چکیده
هدف: این مطالعه بهمنظور بررسی مایکوریزا و کود فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa willd) و ذرت (Zea mays L.) در شرایط کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام شد.روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود در شهرستانهای شاهرود و میامی انجام ...
بیشتر
هدف: این مطالعه بهمنظور بررسی مایکوریزا و کود فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa willd) و ذرت (Zea mays L.) در شرایط کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام شد.روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود در شهرستانهای شاهرود و میامی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبتهای کشت خالص کینوا، 75 درصد کینوا+ 25 درصد ذرت، 50 درصد کینوا+ 50 درصد ذرت، 25 درصد کینوا+ 75 درصد ذرت و خالص ذرت بهعنوان فاکتور اول و تیمار فسفر در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و مایکوریزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف) بهعنوان فاکتور دوم و سوم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد خصوصیات رشدی و عملکرد کینوآ و ذرت تحت تأثیر فاکتورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: براساس نتایج حاصل از آزمایش اکثر صفات مورد مطالعه تحت تأثیر تیمارها، قرار گرفت. بیشترین ارتفاع گیاه ذرت (8/202 سانتیمتر) و کینوآ (3/81 سانتیمتر) و عملکرد دانه ذرت (5/2542 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد مایکوریزا و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. بیشترین شاخص سطح برگ کینوآ (86/2) و ذرت (57/6) و بیشترین مقدار کلروفیل کینوآ و ذرت بهترتیب (88/2 و 39/12 میلیگرم بر میلیلیتر) در منطقه شاهرود با استفاده از مایکوریزا و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار با آرایش کشت 50 درصد مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج، سیستم کشت مخلوط با استفاده از کود فسفر و مایکوریزا روی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی کینوا و ذرت تأثیر معنیداری داشت.
مژده سادات خیاط مقدم؛ احمد غلامی؛ امیرحسین شیرانی راد؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمید عباس دخت
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سیلیکاتپتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپهای بهاره کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی مدت 96-1395 و 97-1396 درمزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل آبیاری در دو سطح آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلولپاشی سیلیکاتپتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپهای بهاره کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی مدت 96-1395 و 97-1396 درمزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل آبیاری در دو سطح آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله خورجیندهی به بعد و عامل محلولپاشی در دو سطح (محلولپاشی با چهار گرم در لیتر سیلیکاتپتاسیم و عدم محلولپاشی) بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ژنوتیپهای بهاره کلزا شامل DALGAN، RGS003، RGS×OKAPI، RGS×SLM و OG×AL در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد صفات موردمطالعه تحت تأثیر تیمارهای کاربردی قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه (5620 کیلوگرم در هکتار) که 4/9 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. کلروفیل کل (71/1 میلیگرم در گرم وزن تر) در سطح آبیاری کامل به‌همراه محلولپاشی در ژنوتیپ OG×AL به‌دست آمد. تنش خشکی آخر فصل موجب افزایش مقاومت روزنه‌ای، پرولین برگ، کربوهیدارت محلول برگ و کاهش مقدار کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ شد. در شرایط تنش خشکی ژنوتیپهای DALGAN و RGS×SLM از عملکرد بالاتری برخوردار بودند، که حاکی از نمودِ بهتر آن‌ها در شرایط تنش است. سرانجام، مطالعه ما اثر مفید سیلیکات پتاسیم را در بهبود تحمل به تنش خشکی آخر فصل در گیاهان کلزا را نشان داد.
سحر کرامتی؛ احمد غلامی؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ حمید عباس دخت
چکیده
بهمنظور بررسی محلولپاشی عصاره مخمر بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی لوبیا چشمبلبلی(Vigna sinensis L.) در شرایط تنش خشکی،آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود (واقع در بسطام)، تحت تیمارهای تنش خشکی و محلولپاشی عصاره مخمر به اجرا درآمد. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی محلولپاشی عصاره مخمر بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی لوبیا چشمبلبلی(Vigna sinensis L.) در شرایط تنش خشکی،آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود (واقع در بسطام)، تحت تیمارهای تنش خشکی و محلولپاشی عصاره مخمر به اجرا درآمد. تنش خشکی بهصورت قطع آبیاری در دو مرحله 50 درصد گلدهی و 50 درصد غلافبندی و تیمار بدون قطع آبیاری بهعنوان تیمار شاهد بود. محلولپاشی عصاره مخمر با غلظتهای صفر، دو، چهار و شش گرم بر لیتر انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که با مصرف مخمر با غلظتهای دو، چهار و شش گرم بر لیتر، میزان محتوای نسبی آب برگ 82/5 درصدی افزایش یافت. محتوای پرولین (74/30 درصد)، فلاونوئید برگ (83 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (82/ 5 درصد)، نیتروژن (82/3 درصد)، فسفر(22/22 درصد) و پتاسیم دانه (43 درصد) ازجمله صفاتی بودند که با کاربرد عصاره مخمر نسبت به تیمار شاهد افزایش یافتند. استفاده از غلظت شش گرم بر لیتر عصاره مخمر موجب افزایش عملکرد دانه (02/1 تن در هکتار)، آنتوسیانین برگ (072/0 میلیگرم بر گرم وزن‌تر)، پرولین شد. نتایج نشان داد که غلظت شش گرم بر لیتر عصاره مخمر می‌تواند در کاهش شدت تنش خشکی مفید باشد. عصاره مخمر می‌تواند بهعنوان یک راه‌کار اکولوژیکی، باعث افزایش پاسخ دفاعی در برابر تنش خشکی شود.
علی احسانی پور؛ حمید عباس دخت؛ منوچهر قلی پور؛ علیرضا ابدالی مشهدی
چکیده
به منظور بررسی بهره‌وری آب، درصد بریکس، قطر میانگره، وزن خشک ریشه و ارتفاع ساقه نیشکر و میزان کلروفیل در برگ لگوم‌ها در کشت مخلوط نیشکر با گیاهان لگوم، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در دو مکان در استان خوزستان بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 14 تیمار و چهار تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل: خالص نیشکر، خالص سویا، خالص لوبیا چشم ...
بیشتر
به منظور بررسی بهره‌وری آب، درصد بریکس، قطر میانگره، وزن خشک ریشه و ارتفاع ساقه نیشکر و میزان کلروفیل در برگ لگوم‌ها در کشت مخلوط نیشکر با گیاهان لگوم، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در دو مکان در استان خوزستان بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 14 تیمار و چهار تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل: خالص نیشکر، خالص سویا، خالص لوبیا چشم بلبلی، خالص سویا + تلقیح با رایزوبیوم، خالص لوبیا چشم بلبلی + تلقیح با رایزوبیوم، خالص نیشکر + تلقیح با قارچ میکوریزا، مخلوط نیشکر و لوبیا، مخلوط نیشکر و سویا، مخلوط نیشکر و لوبیا چشم بلبلی + تلقیح با رایزوبیوم، مخلوط نیشکر و سویا + تلقیح با رایزوبیوم، مخلوط نیشکر + تلقیح با میکوریزا و لوبیا چشم بلبلی، مخلوط نیشکر + تلقیح با میکوریزا و سویا، مخلوط نیشکر + تلقیح با میکوریزا و سویا + تلقیح با رایزوبیوم و مخلوط نیشکر + تلقیح با میکوریزا و لوبیا چشم بلبلی + تلقیح با رایزوبیوم بودند. نتایج نشان دادند بیشترین مقدار بهره‌وری آب، ارتفاع ساقه، قطر میانگره در وسط ساقه و پایین ساقه، وزن خشک ریشه و درصد بریکس عصاره‌ی ساقه در نیشکر مربوط به تیمار کشت مخلوط نیشکر (تلقیح شده با قارچ) به‌همراه لوبیا (تلقیح شده با باکتری) بود که به ترتیب 31/61 درصد، 16/14 درصد، 32/42 درصد، 28/35 درصد، 8/89 درصد، 8/31 درصد بیشتر از خالص نیشکر بود. میکوریزا با نیشکر هم‌زیستی مثبت داشت و زمانی که میکوریزا و لوبیا همزمان در یک تیمار حضور داشتند اثر هم افزایی آن‌ها روی صفات مورد ارزیابی مثبت بود.
شهرام طاهری؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت؛ حسن مکاریان
چکیده
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، ...
بیشتر
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، تنش کم‌آبی ملایم (120 میلی‌متر تبخیر) و تنش کم‌آبی شدید (180 میلی‌متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ(گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمار شده با اسید‌سالیسیلیک و بذور شاهد) بود. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ تنش آبی شدید موجب کاهش 29 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال شد که در این شرایط به ترتیب 33، 25، 29 و 40 درصد بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز افزوده شد و محتوای مالون دی آلدئید، پرولین و کارتنوئید افزایش معنیداری یافت ولی از میزان کلروفیل کاسته شد. براساس نتایج حاصل از آزمایش پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک، با افزایش هفت تا نه درصدی فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی آنزیمی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش کم‌آبی موجب بهبود عملکرد دانه در شرایط تنش گردید. برهمکنش آبیاری و رقم تاثیر معنیداری بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت.
حجت صالح زاده؛ منوچهر قلی پور؛ حمید عباسدخت؛ مهدی برادران
چکیده
نیتروژن با افزایش عملکرد برگ، محتوای کلر و نیکوتین برگ و در مقابل، با کاهش محتوای پتاسیم برگ، تأثیر متضادی بر کمیت و کیفیت برگ توتون بهجای میگذارد. بهمنظور بهینهسازی غلظت (پیدا کردن غلظت تعادلی) نیتروژن در برگ، ساقه و ریشه توتون در جهت افزایش همزمان کمیت و کیفیت برگ توتون (محتوای پتاسیم بالا و نیکوتین متعادل و کلر کم) با استفاده ...
بیشتر
نیتروژن با افزایش عملکرد برگ، محتوای کلر و نیکوتین برگ و در مقابل، با کاهش محتوای پتاسیم برگ، تأثیر متضادی بر کمیت و کیفیت برگ توتون بهجای میگذارد. بهمنظور بهینهسازی غلظت (پیدا کردن غلظت تعادلی) نیتروژن در برگ، ساقه و ریشه توتون در جهت افزایش همزمان کمیت و کیفیت برگ توتون (محتوای پتاسیم بالا و نیکوتین متعادل و کلر کم) با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی دو آزمایش مزرعهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات توتون تیرتاش و ارومیه بهاجرا در آمد. تیمارها شامل دو منبع کود نیتروژن (اوره و نیترات آمونیوم) و چهار زمان مصرف (مصرف کل، دو سوم ، یک دوم و یک سوم نیتروژن قبل از نشاءکاری و مابقی در مرحله رشد سریع بوته) بود. در پنج مرحله شامل30، 50، 70، 85 و 100 روز بعد از نشاءکاری غلظت نیتروژن در برگ، ساقه و ریشه (ورودی مدل) بهطور جداگانه اندازهگیری شد. پس از برداشت، عملکرد برگ فرآوری شده و محتوای پتاسیم، نیکوتین و کلر (خروجی مدل) سنجیده شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنیداری در منابع کودی وجود ندارد. بهترین الگو، مصرف دو سوم کود اوره و یک سوم کود نیترات آمونیوم قبل از نشاءکاری بود. مدل شبکه عصبی با یک لایه پنهان و ساختار 4-15-15 مناسب بود. متوسط مقادیر بهینه غلظت نیتروژن در برگ، ساقه و ریشه به ترتیب 06/3، 42/2 و 51/1 درصد به‌دست آمد که در این غلظتها، افزایش همزمان پتانسیل عملکرد کمی و کیفی برگ وجود دارد که باید مورد توجه متخصصین بهزراعی قرار گیرد.