نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران. رایانامه: t.rostami129@shahroodut.ac.ir
2 نویسنده مسئول، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران. رایانامه: habbasdokht@shahroodut.ac.ir
3 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران. رایانامه: h.makarian@shahroodut.ac.ir
4 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران. رایانامه: m.gholipoor @shahroodut.ac.ir
5 گروه تحقیقات گیاهان دارویی و فراورده های جانبی، مؤسسه جنگل ها و مراتع، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. رایانامه: karimzadeh@rifr.ac.ir
چکیده
هدف: این مطالعه بهمنظور بررسی مایکوریزا و کود فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa willd) و ذرت (Zea mays L.) در شرایط کشت مخلوط به روش جایگزینی انجام شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود در شهرستانهای شاهرود و میامی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبتهای کشت خالص کینوا، 75 درصد کینوا+ 25 درصد ذرت، 50 درصد کینوا+ 50 درصد ذرت، 25 درصد کینوا+ 75 درصد ذرت و خالص ذرت بهعنوان فاکتور اول و تیمار فسفر در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و مایکوریزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف) بهعنوان فاکتور دوم و سوم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد خصوصیات رشدی و عملکرد کینوآ و ذرت تحت تأثیر فاکتورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: براساس نتایج حاصل از آزمایش اکثر صفات مورد مطالعه تحت تأثیر تیمارها، قرار گرفت. بیشترین ارتفاع گیاه ذرت (8/202 سانتیمتر) و کینوآ (3/81 سانتیمتر) و عملکرد دانه ذرت (5/2542 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد مایکوریزا و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. بیشترین شاخص سطح برگ کینوآ (86/2) و ذرت (57/6) و بیشترین مقدار کلروفیل کینوآ و ذرت بهترتیب (88/2 و 39/12 میلیگرم بر میلیلیتر) در منطقه شاهرود با استفاده از مایکوریزا و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار با آرایش کشت 50 درصد مشاهده شد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج، سیستم کشت مخلوط با استفاده از کود فسفر و مایکوریزا روی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی کینوا و ذرت تأثیر معنیداری داشت.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
The Effect of Mycorrhiza and Phosphorus Application on Growth and Physiological Characteristics of Maize and Quinoa in Intercropping by Substitution Method
نویسندگان [English]
- tayebe rostami 1
- hamid abbasdokht 2
- hassan makarian 3
- Manoochehr Gholipoor 4
- khalil karimzadehasl 5
1 Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran. E-mail: t.rostami129@shahroodut.ac.ir
2 Corresponding Author, Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran. E-mail: habbasdokht@shahroodut.ac.ir
3 Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran. E-mail: h.makarian@shahroodut.ac.ir
4 Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran. E-mail: m.gholipoor@shahroodut.ac.ir
5 Department of Medicinal Plants and Byproducts, Research Institute of Research, Education and Extension of Forests and Rangelands, Tehran, Iran. E-mail: karimzadeh@rifr.ac.ir
چکیده [English]
Objective: This study aimed at assessing the effects of mycorrhiza and phosphorus fertilizer on morphophysiological traits and yield of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) and maize (Zea mays L.) in an intercropping system by using of replacement method.
Methods: A complete randomized block design (CRBD), with three replications was implemented at two research farms affiliated with Shahrood University of Technology, located in Shahrood and Miami cities. The intercropping systems consisted of five cropping ratios: pure quinoa and maize cultivation, 75% quinoa + 25% maize, 50% quinoa + 50% maize, 25% quinoa + 75% maize. The first factor and phosphorus at three levels (zero, 50 and 100 kgha-1) and mycorrhiza at two levels (use and unuse) were considered as the second and third factors.
Results: The results demonstrated that most of studied traits were significantly influenced by the intercropping systems, mycorrhiza application, and phosphorus concentrations. The highest plant height in maize (202.8 cm) and quinoa (81.3 cm) was obtained by use of mycorrhiza and phosphorus fertilizer 50 kgha-1. Similarly, the highest leaf area index in quinoa (86.2) and maize (6.57) amount of chlorophyll in quinoa and maize respectively (2.88 and 12.39 mg/ml) were obtained in Shahrood region by using mycorrhiza and 50 kgha-1 phosphorus fertilizer in cropping ratio 50 %.
Conclusion: According to the results, the effects of different intercropping ratio, use of mycorrhiza, and phosphorus fertilizers had a significant impact on the morphophysiological characteristics of quinoa and maize.
کلیدواژهها [English]
- Fertilization
- Growth
- Nutrient uptake
- Symbiosis
- Yield