عالیه شفیعی؛ مهدی حدادی نژاد؛ سعید عشقی؛ کامران قاسمی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سیلیکات‌پتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توت‌فرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش به‌صورتبه‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکات‌پتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سیلیکات‌پتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توت‌فرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش به‌صورتبه‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکات‌پتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 و 100 میلیگرم در لیتر) به شکل محلولپاشی و دما در دو سطح (25 و 41 درجه سانتی‌گراد) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد استفاده از سیلیکات‌پتاسیم منجر به کاهش خسارت تابش دریافتی در برگهای توت‌فرنگی شد. به‌طوری‌که در شرایط تنش گرمایی و با وجود دریافت 1133 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه تابش فعال فتوسنتزی، مقدار تابش جذب‌شده تا سه برابر نسبت به شاهد کاهش یافت. برخلاف روند افزایشی تعرق در تیمار شاهد، تیمار بوته با سیلیکات‌پتاسیم در حضور مایکوریزا، مانع از افزایش تعرق و هدایت روزنهای و هدررفت آب، برای خنک‌کردن برگ در طول تنش گرمایی شد. به‌طوری‌که تلقیح ریشه با قارچ مایکوریزا منجر به شبکه هیفی گسترده ریشه شد و کارایی مصرف آب را تا 72 درصد بهبود داد. در نتیجه شرایط برای افزایش فتوسنتز خالص مهیا شد. هرچند تنش موجب افزایش فلورسانس پایه و کاهش بیشینه عملکرد کوانتومی سیستم نوریII شد. اما استفاده هم‌زمان از مایکوریزا و سیلیکات‌پتاسیم توانست این شاخص را تا رسیدن به سطح خوب (76/0) بهبود دهد. درنهایت، مشخص شد که تنش دمای بالا بسیاری از فاکتورهای فتوسنتزی بوته توت‌فرنگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و کاربرد سیلیکات‌پتاسیم هم‌زمان با قارچ مایکوریزا برخلاف کاربرد جداگانه آن‌ها، تا حد زیادی از آسیب گرما به بخش‌های مختلف بوته جلوگیری می‌نماید.
سید غلامرضا موسوی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کاربرد میکوریزا و هیومیک اسید بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 اجرا گردید. آبیاری در سه سطح (تامین 40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان عامل اصلی، میکوریزا ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کاربرد میکوریزا و هیومیک اسید بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 اجرا گردید. آبیاری در سه سطح (تامین 40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان عامل اصلی، میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) و اسید هیومیک در دو سطح (صفر و 10 لیتر در هکتار) به عنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از میکوریزا در شرایط تامین 100 و 70 درصد نیاز آبی گیاه به طور معنیداری شاخص کلروفیل، هدایت روزنهای، تعداد غوزه در متر مربع و عملکردهای پنبه را افزایش داد، اما بیشترین افزایش این صفات در شرایط تامین 70 درصد نیاز آبی مشاهده گردید. همچنین بیشترین کارآیی مصرف آب در تیمار تامین 70 درصد نیاز آبی و کاربرد میکوریزا بدست آمد. کاربرد میکوریزا به طور موثرتری نسبت به کاربرد اسید هیومیک باعث بهبود صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه شد. نتایج نشان داد که با در نظر گرفتن کارآیی مصرف آب و عملکرد اقتصادی پنبه، تیمار تامین 70 درصد نیاز آبی پنبه و کاربرد میکوریزا برای زراعت این گیاه در بیرجند قابل توصیه می‌باشد.
سید غلامرضا موسوی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی متانول و اسید هیومیک بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد و راندمان مصرف آب در گیاه دارویی کاسنی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 1394 انجام گرفت. آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر محلولپاشی متانول و اسید هیومیک بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد و راندمان مصرف آب در گیاه دارویی کاسنی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 1394 انجام گرفت. آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر) به عنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی با متانول در دو سطح (صفر و 21 درصد حجمی) و کاربرد اسید هیومیک با دو سطح (صفر و 10 لیتر در هکتار) به عنوان فاکتورهای فرعی بودند. صفات مورد مطالعه شامل عدد کلروفیل‌متر، هدایت روزنهای، محتوای نسبی آب برگ، عملکردهای خشک ریشه، ساقه و برگ، عملکرد خشک کل، نسبت ریشه به ساقه و برگ، راندمان مصرف آب ریشه، ساقه و برگ و کل بودند. نتایج نشان داد که تنش کمآبی موجب کاهش تمامی صفات فیزیولوژیک و عملکردی (به‌جز نسبت ریشه به ساقه و برگ) و افزایش کارایی مصرف آب شد. محلولپاشی متانول تمامی صفات (به‌جز عملکرد و راندمان مصرف آب ریشه) را افزایش داد اما موجب کاهش نسبت ریشه به اندام‌های هوایی شد. مصرف هیومیک اسید موجب افزایش تمامی صفات (به‌جز نسبت ریشه به اندام‌های هوایی) شد. به طور کلی بر اساس نتایج این پژوهش و با در نظر گرفتن کارایی مصرف آب به نظر می‌رسد تیمار آبیاری پس از 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک و محلولپاشی متانول وکاربرد هیومیک اسید می‌تواند برای دستیابی به عملکرد قابل قبول گیاه کاسنی در منطقه بیرجند مناسب باشد.
شیلان اصلانی؛ طاهر برزگر؛ جعفر نیکبخت
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف اسید هیومیک بر شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد گوجهفرنگی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلولپاشی اسید هیومیک در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف اسید هیومیک بر شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد گوجهفرنگی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلولپاشی اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که تنش کمآبیاری بهطور معنیداری هدایت روزنهای، شاخص پایداری غشا، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و عملکرد بوته را کاهش داد و باعث افزایش مقدار پرولین و فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. کاربرد اسید هیومیک فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوای نسبی آب برگ، مقدار پرولین، کلروفیل و شاخص پایداری غشا را تحت آبیاری نرمال و کمآبیاری افزایش داد و باعث کاهش هدایت روزنهای گردید. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز (207/1 واحد بر گرم وزن برگ تازه در دقیقه) و پرولین (5/11 میلیگرم در گرم بافت تازه) با کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک در تیمار کمآبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین میزان محتوای نسبی آب برگ (6/78 درصد) و شاخص پایداری غشا (01/70 درصد) به‌ترتیب با کاربرد 300 و 200 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. حداکثر عملکرد بوته تحت آبیاری 100 درصد با کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد 200 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک جهت بهبود شاخصهای فیزیولوژیکی و عملکرد میوه گوجهفرنگی پیشنهاد میشود.
منصوره حاتمیان؛ مصطفی عرب؛ محمودرضا روزبان
چکیده
نور از مهم‌ترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر بسیاری از جنبههای رشد و نمو گیاهان محسوب میشود. برگهای قرارگرفته در سایه و آفتاب بهطور معمول تفاوتهایی در بسیاری ویژگیها از جمله رفتار روزنهای نشان میدهند. در این پژوهش، تأثیر شدتهای مختلف نور بر رفتار روزنهای دو رقم رز تحت شرایط گلخانهای بررسی شد. تیمارها شامل ...
بیشتر
نور از مهم‌ترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر بسیاری از جنبههای رشد و نمو گیاهان محسوب میشود. برگهای قرارگرفته در سایه و آفتاب بهطور معمول تفاوتهایی در بسیاری ویژگیها از جمله رفتار روزنهای نشان میدهند. در این پژوهش، تأثیر شدتهای مختلف نور بر رفتار روزنهای دو رقم رز تحت شرایط گلخانهای بررسی شد. تیمارها شامل شدتهای نور 1200 (شاهد)، 640، 520 و 240 میکرومول بر متر مربع در ثانیه بودند که روی دو رقم تجاری رز (‘ردوان’ و ‘گلمیرا’) با استفاده از تورهای سبز رنگ اعمال شدند. براساس نتایج بهدستآمده، طول و عرض روزنه در شدت نور 640 میکرومول بر متر مربع در ثانیه بیشترین بود و از این نظر، تفاوتی بین ارقام وجود نداشت. از نظر تراکم روزنه، تفاوت معناداری میان شدتهای مختلف نور مشاهده نشد، اما بین دو رقم رز از این نظر، اختلاف معناداری مشاهده شد، به‌طوری‌که رقم ‘گلمیرا’ تعداد روزنۀ بیشتری نسبت به رقم ‘ردوان’ داشت. اگرچه هدایت روزنهای تنها در بین دو رقم اختلاف معناداری در سطح 5 درصد نشان داد، مقایسۀ میانگین شدتهای مختلف نور تفاوت معناداری از این نظر نشان ندادند و تنها یک روند افزایشی با افزایش شدت نور بهدست آمد.
لاله عباسلو؛ سید عبدالرضا کاظمینی؛ محسن عدالت؛ علی دادخدایی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد و روش کاشت بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم نخود ‘آرمان’ و ‘آزاد’، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1390 انجام گرفت. فاکتور اصلی تنش خشکی (آبیاری کاملI1=، قطع ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد و روش کاشت بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم نخود ‘آرمان’ و ‘آزاد’، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1390 انجام گرفت. فاکتور اصلی تنش خشکی (آبیاری کاملI1=، قطع آبیاری در زمان گلدهی I2= و قطع آبیاری در دو هفته پس از سبز شدن I3=) و فاکتور فرعی شامل ترکیبی از دو رقم نخود (‘آرمان’ و ‘آزاد’) و روش کاشت (کرتی، درون جوی و روی پشته) بود. نتایج نشان داد که شاخص سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز، مقدار کلروفیل a و b و کلروفیل کل تحت تأثیر تنش خشکی کاهش و مقدار پرولین افزایش یافت. رقم ‘آزاد’در مقایسه با رقم ‘آرمان’ دارای شاخص سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز و کلروفیل بیشتری بود. بیشترین میزان فتوسنتز در تیمار آبیاری کامل (09/16 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه) بهدست آمد و با اعمال تنش آبی در مرحلة دو هفته پس از سبز شدن و گلدهی، فتوسنتز به‌ترتیب 79/25 و 23/14 درصد کاهش یافت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رقم ‘آزاد’ و کاشت روی پشته به‌دلیل سرعت فتوسنتز بیشتر و کاهش کمتر هدایت روزنهای، عملکرد بیشتری دارند و در منطقة مورد مطالعه قابل توصیه‌اند.
اصغر رحیمی؛ محمدرضا جهانسوز؛ حمید رحیمیان مشهدی؛ مجید پوریوسف؛ شهاب مداح حسینی
دوره 11، شماره 2 ، آبان 1388، ، صفحه 49-63
چکیده
اثر تنش خشکی تدریجی به صورت قطع آبیاری به مدت چند روز متوالی و بهبود تدریجی آن بر فتوسنتز، هدایت روزنه ای و پتانسیل آب برگ دو گونه دارویی بارهنگ تخم مرغی و بارهنگ کتانی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ملبورن استرالیا در سال 2006 بررسی شد. تیمارها شامل دو گونه بارهنگ و پنج دوره تنش خشکی (دوره آبیاری ...
بیشتر
اثر تنش خشکی تدریجی به صورت قطع آبیاری به مدت چند روز متوالی و بهبود تدریجی آن بر فتوسنتز، هدایت روزنه ای و پتانسیل آب برگ دو گونه دارویی بارهنگ تخم مرغی و بارهنگ کتانی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ملبورن استرالیا در سال 2006 بررسی شد. تیمارها شامل دو گونه بارهنگ و پنج دوره تنش خشکی (دوره آبیاری دو، چهار، شش، هشت و 10 روز) بودند. نتایج نشان داد که سرعت فتوسنتز و هدایت روزنهای با اعمال تنش، به سرعت کاهش یافتند. بعد از آبیاری مجدد، سرعت بهبود فتوسنتز و هدایت روزنهای در سطوح مختلف تنش خشکی به طور نسبتاً مشابهی تحت تأثیر قرار گرفتند، هرچند نتایج نشان دهنده توان بهبود بالاتر سرعت فتوسنتز درمقایسه با سرعت بهبود هدایت روزنه ای بود. گونه بارهنگ کتانی دارای هدایت مزوفیلی و سرعت بهبود هدایت روزنهای بالاتری نسبت به گونه بارهنگ تخم مرغی بود، با این حال در گونه بارهنگ تخم مرغی دارای سرعت بهبود فتوسنتز بالاتری از گونه بارهنگ کتانی بود. نتایج بهدست آمده از این تحقیق بیان گر همبستگی مثبت بین پتانسیل آب برگ و میزان بهبود سرعت فتوسنتز و هدایت روزنهای بود و همبستگی سرعت فتوسنتز با پتانسیل آب برگ، هدایت روزنهای و محتوای آب نسبی بالا بود.