فاطمه میرزایی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ نفیسه رنگ‌زن؛ مهدی امیریوسفی
چکیده
هدف: کینوا با ارزش غذایی بالا، در برابر طیف وسیعی از تنش‌های غیرزیستی نیز بسیار مقاوم است. با وجود محدودیت منابع و افزایش تقاضا برای محصولات غذایی، می‌توان کینوا را در اراضی با باروری کم یا محدود، به‌خوبی کشت کرد و محصول خوبی تولید کرد.
روش پژوهش: این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در یک گلخانه تحقیقاتی ...
بیشتر
هدف: کینوا با ارزش غذایی بالا، در برابر طیف وسیعی از تنش‌های غیرزیستی نیز بسیار مقاوم است. با وجود محدودیت منابع و افزایش تقاضا برای محصولات غذایی، می‌توان کینوا را در اراضی با باروری کم یا محدود، به‌خوبی کشت کرد و محصول خوبی تولید کرد.
روش پژوهش: این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در یک گلخانه تحقیقاتی واقع در منطقه صنعتی شهر ماه‍شهر از توابع استان خوزستان انجام شد. فاکتور اول شامل نوع خاک در دو سطح (آلوده و غیرآلوده) و فاکتور دوم شامل تنش خشکی (رژیم‌های آبیاری) در سه سطح (100 درصد ظرفیت مزرعه (بدون تنش)، 60 درصد ظرفیت مزرعه (تنش متوسط) و 30 درصد ظرفیت مزرعه (تنش شدید)) بودند.
یافته ها: نتایج نشان داد اثر متقابل نوع خاک و تنش خشکی بر کلیه صفات به‌جز وزن تر اندام هوایی و ارتفاع بوته معنیدار بود که کم‌ترین مقدار وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی و وزن هزاردانه در خاک آلوده همراه با تنش خشکی شدید مشاهده شد. با این وجود وزن هزاردانه کینوا تحت تأثیر تنش خشکی متوسط، اختلاف معنی‌داری با شرایط بدون تنش خشکی نداشت. بررسی اثرات ساده نشان داد آلودگی خاک با فلزات سنگین موجب کاهش 7/13 درصد وزن تر اندام هوایی و کاهش 5/30 درصدی وزن خشک اندام هوایی کینوا در مقایسه با گیاهانی که در خاک غیرآلوده رشد کرده‌اند، شده است.
نتیجه گیری: به‌طور کلی می‌توان گفت افزایش تنش خشکی، وزن تر ریشه و وزن هزاردانه در کینوا را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده است، اما درصد و نسبت این کاهش در خاک آلوده به فلزات سنگین به مراتب بیشتر از خاک غیرآلوده بود. با توجه به نتایج این پژوهش، کشت گیاه کینوا به‌عنوان گیاهی امیدبخش در خاک‌های دارای محدودیت‌های مشابه قابل بررسی است.
مصطفی ابراهیمی کیا؛ متین جامی معینی؛ حمید مروی؛ یوسف هاشمی نژاد؛ محمد قاسم زاده گنجه ای
چکیده
به‌منظور بررسی اثر فاصله ردیف و مقدار مصرف نیتروژن بر رشد و عملکرد کینوا، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در سبزوار انجام شد. عوامل موردمطالعه شامل فاصله ردیف کاشت در سه سطح 25، 50 و 75 سانتیمتر و مقدار مصرف نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر فاصله ردیف و مقدار مصرف نیتروژن بر رشد و عملکرد کینوا، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در سبزوار انجام شد. عوامل موردمطالعه شامل فاصله ردیف کاشت در سه سطح 25، 50 و 75 سانتیمتر و مقدار مصرف نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین محتوای رنگدانههای فتوسنتزی، طول پانیکول، تعداد دانه در بوته و عملکرد بیولوژیک در تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. تیمار 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بالاترین تعداد پانیکول در بوته (24/19 عدد) و وزن هزاردانه (51/3 گرم) را دارا بود. افزایش فاصله ردیف باعث افزایش محتوای کلروفیل، ارتفاع بوته، تعداد پانیکول، طول پانیکول و تعداد دانه در بوته شد، اما وزن هزاردانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را کاهش داد. کاهش عملکرد دانه با افزایش فاصله ردیف به 50 و 75 سانتیمتر، به‌ترتیب برابر با 62/18 و 14/50 درصد بود. بالاترین عملکرد دانه (5/6644 کیلوگرم در هکتار) در شرایط مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و در فاصله ردیف 25 سانتیمتر مشاهده شد. با افزایش فاصله ردیف، نیاز نیتروژنی برای تولید حداکثر عملکرد دانه کاهش یافت، به‌طوری‌که بالاترین عملکرد دانه در فاصله ردیفهای 75، 50 و 25 سانتیمتر به‌ترتیب با مصرف 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار تولید شد. با توجه به نتایج، مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و فاصله ردیف 25 سانتیمتر برای کاشت ژنوتیپ ساجاما، قابل‌توصیه میباشد.
فائزه حیدری؛ جلال[ جلیلیان؛ اسماعیل قلی نژاد
چکیده
این آزمایش با هدف بررسی تعدیل اثرات منفی تنش شوری با برگپاشی کودهای نانو، به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه به‌صورت گلدانی اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری با آب دریاچه ارومیه در سه سطح (صفر، 16 و 32 دسیزیمنس بر متر) و فاکتور دوم نانوکود در پنج سطح (کلسیم، سیلیسیوم، ...
بیشتر
این آزمایش با هدف بررسی تعدیل اثرات منفی تنش شوری با برگپاشی کودهای نانو، به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه به‌صورت گلدانی اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری با آب دریاچه ارومیه در سه سطح (صفر، 16 و 32 دسیزیمنس بر متر) و فاکتور دوم نانوکود در پنج سطح (کلسیم، سیلیسیوم، روی، پتاسیم و شاهد (بدون برگپاشی) بود. نتایج نشان داد تنش شوری باعث ایجاد آثار منفی بر کلیه صفات مؤثر بر رشد کینوا شد بیش‌ترین میزان کاهش صفات در تنش شوری 32 دسیزیمنس بر متر مشاهده شد. به‌طوری‌که تنش شوری 32 و 16 دسیزیمنس بر متر در مقایسه با شاهد به‌ترتیب صفات ارتفاع بوته (20 و 17 درصد)، تعداد گل‌آذین (48 و 36)، حجم ریشه (44 و 40 درصد)، طول ریشه اصلی (41 و 23 درصد)، وزن خشک ریشه (68 و 30 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (26 و 13 درصد)، شاخص کلروفیل (15 و 7 درصد) و وزن 1000 دانه (31 و 23 درصد) را کاهش داد، ولی باعث افزایش نشت یونی به میزان 14 و شش درصد شد. برگپاشی با نانوکودها در مقایسه با شاهد، عملکرد، اجزای عملکرد و صفات مورفولوژیک را افزایش داد. بیش‌ترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب و تنش شوری شدید (32 دسیزیمنس بر متر) به‌ترتیب از برگپاشی نانوکود روی و سیلیسیوم بهدست آمد. در شرایط تنش شوری شدید، برگپاشی با نانوکود سیلیسیوم در مقایسه با عدم برگپاشی، وزن خشک گل‌آذین، وزن خشک کل و عملکرد دانه را به‌ترتیب 35، 16 و 43 درصد افزایش داد و باعث تعدیل اثرات تنش شوری گردید. برگپاشی با نانوکودها با افزایش کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و بهبود خصوصیات ریشه، سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه کینوا گردید. لذا به‌نظر میرسد جهت بهبود عملکرد گیاه کینوا بهویژه در شرایط تنش شوری، برگپاشی نانوکودها بهویژه نانو کود سیلیسیوم مناسب باشد.
مهدی امیریوسفی؛ محمود رضا تدین؛ رحیم ابراهیمی
چکیده
این آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397-1398 در مزرعه‌ای شور (هدایت الکتریکی 2/5 دسیزیمنس بر متر)، واقع در منطقه دستگرد اصفهان انجام شد. چهار سطح آبیاری (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت مزرعه) به‌عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود زیستی (شاهد، نیتروکسین، بیوفسفر و تلفیق نیتروکسین و بیوفسفر) ...
بیشتر
این آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397-1398 در مزرعه‌ای شور (هدایت الکتریکی 2/5 دسیزیمنس بر متر)، واقع در منطقه دستگرد اصفهان انجام شد. چهار سطح آبیاری (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت مزرعه) به‌عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود زیستی (شاهد، نیتروکسین، بیوفسفر و تلفیق نیتروکسین و بیوفسفر) و دو سطح کود شیمیایی (عدم کاربرد و کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر) به‌عنوان عوامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. تنش شدید خشکی 25 درصد ظرفیت مزرعه فعالیت آنزیم‌های آنتیاکسیدان کاتالاز، پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز، میزان پرولین و میزان مالون‌دی‌آلدئید در کینوا را به‌ترتیب حدود 46، 52، 142، 42 و 39 درصد نسبت به شرایط بدون تنش آبیاری 100 درصد ظرفیت مزرعه افزایش داد و در نتیجه موجب کاهش معنیدار عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک (به‌ترتیب حدود 76 و 49 درصد) در این گیاه گردید. با این وجود در تمامی سطوح تنش خشکی، تیمار تلفیق نیتروکسین و بیوفسفر در شرایط کاربرد هم‌زمان کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر بیش‌ترین تأثیر را بر تعدیل اثرات تنش خشکی، کاهش معنیدار فعالیت آنزیم‌های آنتیاکسیدان و در نتیجه افزایش عملکرد در مقایسه با سایر تیمارهای کودی در همان سطح خشکی داشت. نتایج در مجموع نشان داد که گیاه کینوا با وجود شوری خاک محل آزمایش، توانست حتی در شرایط تنش شدید خشکی، دوره رشد خود را کامل کند و بذر تولید نماید.