نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشکده تولیدگیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

چکیده

هدف: مطالعه حاضر به‌منظور برآورد خلأ عملکرد باقلا در مناطق اصلی تولید این گیاه در استان گلستان شامل شهرستان‌های گرگان، علی‌آباد کتول و آق‌قلا و شناسایی عوامل ایجاد آن و تعیین سهم هر یک از آن‌ها انجام شد.
روش پژوهش: بر این اساس، اطلاعات مربوط به مدیریت تولید 445 مزرعه باقلا در منطقه گرگان، علی‌آباد کتول و آق‌قلا در سال‌های 1399-1398 و 1399-1400 جمع‌آوری و خلأ عملکرد با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) برآورد شد.
یافته‌ها: میانگین، بیشینه و خلأ عملکرد دانه باقلا به‌ترتیب 2742، 4000 و 1258 کیلوگرم در هکتار بود. هم‌چنین، براساس نتایج به‌دست‌آمده، مهم‌ترین دلایل خلأ عملکرد و سهم هر یک از آن‌ها در ایجاد خلأ عملکرد عبارت بودند از تاریخ کاشت 21 درصد، آفات 15 درصد، مقدار نیتروژن خالص (N) 14 درصد، تعداد دفعات دیسک 14 درصد، میزان بذر مصرفی 12 درصد، بیماری‌ها 12 درصد، آب‌گرفتگی 5 درصد، علف‌های هرز 3 درصد، عدم استفاده از ردیف‌کار 2 درصد و عمق نامناسب کاشت 1 درصد.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، با بهینه‌سازی مدیریت تولید باقلا و رفع عوامل خلأ عملکرد ذکرشده، می‌توان عملکرد باقلا را دراستان گلستان و مناطق گرگان، علی‌آباد کتول و آق‌قلا را به میزان 46 درصد (برابر با 1258 کیلوگرم در هکتار) نسبت به مقدار فعلی افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimation and Analysis of Faba Bean Yield Gap in Golestan Province Using the CPA Method

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Mansouri Vajari
  • Ebrahim Zeinali
  • Afshin Soltani
  • Benjamin Torabi
  • Alireza Nehbandani

Department of Agronomy, Faculty of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.

چکیده [English]

Objective: The present study was conducted in order to estimate the yield gap of faba bean in the main production areas of this plant in Golestan province, including Gorgan, Ali Abadkatol and Aq Qola cities, and to identify the factors that cause it and to determine the contribution of each of them.
Methods: Based on this, the information related to the production management of 445 faba bean farms in Gorgan, Aliabadkatol and Aqqola regions in 1398-1399 and 1399-1400 was collected and the yield gap was estimated using the comparative performance analysis (CPA) method.
Results:  The average, maximum, and gap yield of faba bean seeds were 2742, 4000, and 1258 kg per hectare, respectively. Additionally, based on the results obtained, the most important reasons for the yield gap and the contribution of each of them in creating the yield gap were: planting date 21%, pests 15 percent, the amount of pure nitrogen (N) 14 percent, the number of disc times 14 percent, the amount of seed used 12 percent, diseases 12 percent, waterlogging 5 percent, weeds 3 percent, non-use of working row 2 percent and improper planting depth 1 percent.
Conclusion: In general, by optimizing the management of faba bean production and eliminating the mentioned factors of yield gap, it is possible to increase the yield of faba bean in the regions of Gorgan, Ali Abadkatol and Aq Qala of Golestan province by 46 percent (equal to 1258 kg per hectare) compared to the current amount increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nitrogen fertilizer
  • Planting date
  • Potential yield
  • Waterlogging
  • Yield gap

منابع

آبروان، پیام؛ سلطانی، افشین؛ مجیدیان، مجید و محسن‌آبادی، غلام‌رضا (1396). ارزیابی عامل‌های مدیریتی محدودکننده عملکرد کلزا در شرق استان گلستان با استفاده از روش CPA. نشریه کشاورزی بوم‌شناختی، 7 (2)، 46-60.
آقاجانی، محمدعلی؛ نتاج، محمدرضی و محمدی، حسین (1388). راهنمای شناسایی و مدیریت بیماری‌های باقلا. گرگان: معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان.
امینی‌ماندی، وجیهه؛ نخ‌زری مقدم، علی؛ راحمی‌کاریزکی، علی و نعیمی، معصومه (1401). بررسی عوامل مؤثر در خلأ عملکرد برنج استان مازندران. نشریه به‌زراعی کشاورزی، 24 (1)، 217-205.
بهتری، بهنام؛ دباغ، عادل؛ قاسمی گلعذانی، کاظم و شکیبا، محمدرضا (1397). بررسی سبزشدن گیاهچه‌های لوبیا سبز و ذرت تحت تأثیر عمق کاشت با استفاده از مدل پروبیت. مجله اکوفیزیولوژی گیاهی، 10 (35)، 140-149.
پوریان، حمیدرضا؛ خوبدل، مهدی و علیزاده، مرضیه (1398). آفات انباری شایع در انبار­های غلات و حبوبات ایران با تأکید بر انبار‌های نظامی و روش‌های کنترل آن‌ها. مقاله مروری. مجله طب نظامی، 4 (21)، 313-324.
تاجیک، محمدعلی؛ طاهرپور کلائی، صغری؛ بابایی زاد، ولی الله و موجرلو، شیده (1399). ارزیابی مقاومت و واکنش آنزیمی ارقام مختلف باقلا در برابر لکه برگی آلترناریایی. مجله دانش گیاه پزشکی ایران، 51 (1)، 55-66.
ترابی، بنیامین؛ سلطانی، افشین؛ گالشی، سراله و زینلی، ابراهیم (1390). تحلیل عوامل محدودکننده عملکرد گندم در شرایط گرگان. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، 4 (4)، 1-17.
جمالی، اخترجمال (1399). واکنش رشد و عملکرد سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) به تراکم­های مختلف کاشت در گرگان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. به راهنمایی بنیامین ترابی. گرگان: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشکدة تولید گیاهی.
حجارپور، امیر؛ سلطانی، افشین؛ زینلی، ابراهیم؛ کشمیری، حبیب‌اله، آینه‌بند، امیر و ناظری، محمد (1396). ارزیابی خلأ عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد CPA در استان گلستان. فصلنامه علوم زراعی ایران، 19 (2)، 86-101.
حسنی، سمیه؛ گالشی، سرالله؛ زینلی، ابراهیم؛ ترابی، بنیامین و خادم پیر، محمد (1398). بررسی تحمل و مقاومت به تنش غرقابی در ژنوتیپ‌های مختلف سویا. مجله تنش‌های محیطی در علوم محیطی، 12 (4)، 1323-1339.
داداشی، محمدرضا؛ سوخته‌سرایی، مجتبی؛ فرجی، ابوالفضل و سلطانی، افشین (1401). تعیین خلأ عملکرد سویا در منطقه علی‌آباد کتول با استفاده از آنالیز مقایسه کارکرد و خط مرزی. نشریه تولید گیاهان زراعی، 16 (1)، 25-42.
دباغ‌زاده، مریم؛ فتحی، قدرت‌الله؛ بخشنده، عبدالمهدی، بخشنده و عالمی‌سعید، خلیل (1395). تأثیر زمان تداخل علف‌های هرز و تراکم باقلا بر کنترل علف‌های هرز و عملکرد باقلا. نشریه پژوهش­های زراعی ایران، 14 (2)، 215-225.
راحمی‌کاریزکی، علی؛ سخاوتی‌فر، شهرام؛ نخ‌زری‌مقدم، علی و ملاشاهی، مهدی (1399). شناسایی عوامل محدودکنندة عملکرد کلزا با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد CPA. مجله به‌زراعی کشاورزی، 22 (1)، 13-25.
راحمی‌کاریزکی، علی و فروغی، عباس (1395). روند پرشدن دانه در باقلا (Vicia faba L.) تحت تأثیر تاریخ و تراکم کاشت. نشریه علمی  پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، 10 (1)، 89-102.
ربیعی، محمد و جیلانی، مهرداد (1394). بررسی اثر تاریخ کاشت، میزان مصرف بذر و فاصله کشت بر عملکرد و صفات زراعی گیاه باقلا در رشت. نشریه فن‌آوری تولیدات گیاهی، 15 (2)، 81-93.
رسولی، فاطمه؛ گالشی، سرالله؛ پیردشتی، همت­الله و زینلی، ابراهیم (1393). بررسی اثر تنش غرقابی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا. نشریه تولید گیاهان زراعی، 7 (2)، 23-41.
رئوفی‌راد، ولی­اله؛ باقری، ستاره؛ جعفری، محمد و طویلی، علی (1395). بررسی اثر عمق کاشت بر خصوصیات جوانه‌زنی و سبز شدن گونه اسپرس (Onobrychis sativa). فصلنامه اکوسیستم‌های طبیعی ایران، 7 (3)، 51-65.
سلطانی، افشین (1388). مدل‌سازی ریاضی در گیاهان زراعی. مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
سیاهمرگویی، آسیه؛ بائی، عصمت؛ قرخلو، جاوید و کاظمی، حسین (1401). اثر گیاهان پوششی تابستانه و فاصله ردیف کاشت بر مدیریت علف‌های هرز و عملکرد و اجزای باقلا عملکرد (Vicia faba L.). نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار، 32 (4)، 33-50.
سیاهمرگوئی، آسیه؛ ترابی، بنیامین؛ سهرابی‌راد، عیدمحمد و عالی‌مقام، سید مجید (1397). بررسی خلأ عملکرد ناشی از علف‌های هرز و عوامل مدیریتی بر عملکرد سویا (Glycin max L.) در شهرستان کلاله. نشریه به زراعی کشاورزی، 20 (2)، 563-576.
شاهکو محلی، حسین؛ گالشی، سراله؛ سلطانی، افشین و زینلی، ابراهیم (1399). اثر تنش غرقابی در دو مرحله پنجه‌زنی و ساقه‌رفتن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو رقم گندم (Triticum aestivum L.). نشریه تولید گیاهان زراعی، 13 (2)، 1-16.
شریفی، پیمان (1400). ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد برخی از ژنوتیپ‌های باقلا (Vicia faba L.) در تاریخ‌های کاشت مختلف در استان گیلان. مجله علمی-پژوهشی زراعت و اصلاح نباتات ایران، 15 (4)، 85-105.
شهدی‌کومله، عباس؛ صادق‌کسمائی، لیلا، ربیعی، محمد و فروغی، مریم (1396). اثر باقیمانده کودهای نیتروژن و فسفر در مزرعه باقلا بر عملکرد در سیستم کشت باقلا- برنج در گیلان. نشریه علمی و پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، 11 (2)، 383-398.
شیخ، فاطمه و فیض‌بخش، محمدعلی (1398). باقلا، کاشت، داشت و برداشت. چاپ اول. ویراست اول. کرج: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
طهماسبی‌سروستانی، زین‌العابدین؛ محمدی‌کشکا، فائزه؛ پیردشتی، همت‌اله؛ متولی، علی و نادی، مهدی (1400). ارزیابی عوامل مدیریتی مؤثر بر خلأ عملکرد سویا در استان مازندران با روش تحلیل مقایسه کارکرد .CPA نشریه تولید گیاهان زراعی، 15 (1)، 73-100.
فروغی، لیلا و گالشی، سرالله (1401). ارزیابی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ارقام گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش غرقاب و رابطه آن با عملکرد دانه. مجله تنش‌های محیطی در علوم زراعی، 15 (3)، 831-846.
کشیری، حبیب‌الله؛ کشیری، مرتضی؛ زینلی، ابراهیم و باقری، محسن (1385). بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم سویا در کشت تابستانه. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 13 (2)، 147-156.
کیان‌بخت، محمد؛ زینلی، ابراهیم؛ سیاهمرگوئی، آسیه؛ شیخ، فاطمه و پوری، قربان (1394). تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و غلاف سبز سه رقم باقلا در شرایط آب‌وهوایی گرگان. نشریه تولید گیاهان زراعی، 8 (1)، 99-119.
گلچین، اسماعیل؛ زینلی، ابراهیم و پوری، کامبیز (1392). مطالعه عملکرد دانه و غلاف سبز و اجزای عملکرد دانه تحت تأثیر فاصله بین و داخل ردیف در باقلا رقم برکت. نشریه پژوهش‌های حبوبات ایران، 4 (1)، 9-20.
ملاعلی، ابراهیم؛ داداشی، محمدرضا؛ شیخ، فاطمه؛ عجم نوروزی، حسین و فیضی بخش، محمدتقی (1398). واکنش ویژگی‌های زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های باقلا (Vicia faba L.) به تنش ماندابی. مجله به نژادی نهال و بذر. 1 (35)، 171-188.
ملکی، حیدر (1397). ارزیابی مزرعه‌ای بذرکارهای کشت مکانیزه کلزا در منطقه شوشتر. دو فصلنامه علوم به زراعی گیاهی، 8 (2)، 183-196.
نه‌بندانی، علیرضا؛ سلطانی، افشین؛ زینلی، ابراهیم؛ حسینی، فریما؛ شاه حسینی، علی و مهماندوئی، میثم (1396). خلأ عملکرد سویا (Glycine max L. MERR.) در منطقه گرگان و علی‌آباد کتول با استفاده از روش آنالیز خط مرزی. نشریه بوم‌شناسی کشاورزی، 9 (3)، 760-776.
 

References

Abravan, P., Soltani, A., Majidian, M., & Mohsenabadi, Gh. R. (2017). Study of field management factors and underlying reasons limiting yield of oilseed rape in east of Golestan province using CPA method. Journal of Ecological Agriculture, 7(2), 46-60. (In Persian).
Aghajani, M. A., Netaj, M. R., & Mohammadi, H. (2008). Guide to identification and management of bean diseases. Gorgan: Vice-Chancellor for the Improvement of Plant Productions of Golestan Province Agricultural Jihad Organization. (In Persian).
Al-amri, S.M. (2019). Differential response of faba bean (Vicia faba L.) plants to water deficit and water logging stresses. Ecology and Environmental Research, 17(3), 6287-6298.
Amini Mandi, V., Nakhzari Moghaddam, A., Rahemi Karizak, A., &  Naeem, M. (2022). Investigating the Effective Factors on Yield Gap of Rice in Mazandaran Province. Journal of Crops Improvement, 24(1), 205-2017. (In Persian).
Behtari, B., Dabbag Mohammadi Nasab, B., Ghassemi Golezani, K., & Shakiba, M. R. (2017). Investigation of seedling emergence of bean and maize affected by sowing depth with using probit models. Journal of Plant Ecophysiology, 10(35), 140-149. (In Persian).
Dabaghzadeh, M., Fathi, GH. A., Bakhshandeh, A., & Almi-Said, Kh. (2016). The Effect of Weeds Interference Time and Plant Density on Weeds Control and Broad Bean (Vicia faba L.) Yield. Iranian Journal of Field Crops Research, 14(2), 215-225. (In Persian).
Dadashi, M., Soukhtehsaraei, S., Faraji, A., & Soltani, A. (2023). Determination of soybean yield gap in Aliabad katol area by use of CPA analysis and bundary linear. Crop Production. Journal of Crop Prodution, 16(1), 25-42. (In Persian).
El-Saeed, M., El-Gedwy, M., Fadl-Allah, A. M., & Hassanein, A. M. A. (2020). Effect of Planting Distances and Weed Control Treatments on Faba Bean Yield and Associated Weeds. Journal of Annals of Agricultural Science, Moshtohor, 58(1), 1-14.
Foroughi, L., & Ghaleshi, S. (2022). Evaluation of morphological and physiological traits of wheat cultivars under conditions of waterlogging stress and its relationship with grain yield. Iranian Journal of Environmental stresses in Crop Science, 15(3), 831-846. (In Persian).
Golchin, E., Zeinali, E., & Pouri, K. (2013). Studying grain and green pod yield, and grain yield components as affected by inter- and intra- row spacing in faba bean, Barakat cultivar. Iranian Journal of Pulses Research, 4(1), 9-20. (In Persian).
Ghorbani Javid, M., Mootab Laleh, K., Alahdadi, I., Soltani, E., Soufizadeh, S., & González-Andújar, J. L. (2023). Wheat Yield Gap Assessment in Using the Comparative Performance Analysis (CPA). Journal of Agronomy, 13(3), 705-721.
Hajjarpour, A., Soltani, A., Zeinali, E., Kashiri, H., & Aynehband, A. (2017). Evaluation of wheat (Triticum aestivum L.) yield gap in Golestan province of Iran using comparative performance analysis (CPA) method. Iranian Journal of Crop Sciences, 19(2), 86 -101. (In Persian).
Hasani, S., Galeshi, S., Zeinali, E., Torabi, B., & Khadempir, M. (2018). Investigating tolerance and resistance to waterlogging stress in different soybean genotypes. Environmental Stresses in Crop Sciences, 12(4), 1323-1339. (In Persian).
Helios, W., Jama-Rodzenska, A., Serafin-Andrzejewska, M., Kotecki, M., Kozak, M., Zarzycki, P., & Kuchar, L. (2021). Depth and Sowing Rate as Factors Affecting the Development, Plant Density, Height and Yielding for Two Faba Bean (Vicia faba L. Var. Minor) Cultivars. Journal of Agriculture, 11(9), 820-837.
Hochman, Z., Gobbett, D., Holzworth, D., McClelland, T., van Rees, H., Marinoni, O., Garcia, J. N., & Horan, H. (2013). Reprint of “Quantifying yield gaps in rainfed cropping systems: A case study of wheat in Australia”. Field Crops Research, 143, 65-75.
Jamali, A. (2019). Growth and yield response of potato (Solanum tuberosum L.) to different planting densities in Gorgan. Master's thesis. To the guidance of Benjamin Torabi. Gorgan: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources,  Faculty of plant production. (In Persian).
Jing-xiu, X., Ying-an, Z., Wen-lian, B., Zhen-yang, L., Li, T., & Yi, Z. (2021). Yield performance and optimal nitrogen and phosphorus application rates in wheat and faba bean intercropping. Journal of Integrative Agriculture, 20(11), 3012-3025.
Kashiri, H., Kashiri, M., Zeinali, E., & Bagheri, M. (2007). Investigating effects or row-spacing and plant density on yield and yield components of three soybean cultivars in summer cultivation. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 13(2), 147-156. (In Persian).
Kiyanbakht, M., Zeinali, E., Siahmarguee, A., Sheikh, F., & Pouri, Gh. (2014). Effect of sowing date on grain yield and yield components and green pod yield of three faba bean cultivars in Gorgan climatic conditions. Agricultural plant production journal, 8(1), 99-119. (In Persian).
Madejon, P., Fernandez-Boy, E., Morales-Salmeron, L., Navarro-Fernandez, M., Madejom, E., & Dominguez, M. T. (2023). Could conservation tillage increase the resistance to drought in Mediterranean faba bean crops?. Journal of Agriculture, Ecosystems and Environment, 349, 108-119.
Mahdi, L., Bell, C. J., & Royan, J. (1998). Establishment and yield of wheat (Triticum turgidum L.) after early sowing at various depths in a semi-arid Mediterranean environment. Filed crop researche, 58, 187-196.
Maleki, H. (2018). Filed Evaluation of Mechanized Cultivation Planters of Rapeseed in Shoushtar Region. Journal of Plant Production, 8(2), 183-196. (In Persian).
Mollaali, E., Dadashi, M. R., Sheikh, F., Ajam Norozi, H., & Feizbaksh, M. T. (2019). Response of Agronomic Characteristics of Faba Bean (Vicia faba L.) Genotypes to Waterlogging Stress. Seed and Plant Journal, 1(35), 171-188. (In Persian).
Nehbandani, A. R., Soltani, A., Zeinali, E., Hoseini, F., Shahhoseini, A., & Mehmandoei, M. (2017). Soybean (Glycine max L. Merr.) Yield Gap Analysis using Boundary Line Method in Gorgan and Aliabad Katul. Journal of Agroecology, 9(3), 760-776. (In Persian).
Niknejhad, Y., Yahyapoor, H., Fallah, H., Dastan, S., & Barari Tari, D. (2021). Yield Gap Estimation of Rapeseed (Brassica napus L.) in Northern Iran. Romanian Journal of Agricultural Research, 38(10), 67-77.
Osborne, S., & Riedell, W. (2006). Starter nitrogen fertilizer impact on soybean yield and quality in the Northern Great Plains. Agronomy Journal, 98(6), 1569-1574.
Pluduma-Pauniņa, I., Gaile, Z., Bankina, B., & Balodis, R. (2019). Variety, seeding rate and disease control affect faba bean yield components. Journal of Agronomy Research, 17(2), 621-634.
Pourian, H. R., Khoobdel, M., & Alizadeh, M. (2019). Stored-grains pests and their control with emphasis on military food warehouses in Iran: a review. Iranian Journal of Military Medicine, 21(4), 313-324. (In Persian).
Rabiee, M., & Gilani, M. (2015). Determination of Planting Date, Seed Rate and Row Spacing on Yied and Agronomical Traits of Faba Bean (Vicia faba L.) in Rasht Area. Journal of Plant Production Technology, 15(2), 81-93. (In Persian).
Rahemi Karizaki, A., & Forough, A. (2016). Seed Filling Trend of Faba bean (Vicia faba L.) as Affected by PlantingDate and Density. Journal of Crop Ecophysiology, 10(10), 89-102. (In Persian).
Rahemi Karizaki, A., Sekhavatifar, Sh., Nakhzari Moghaddam, A., & Mollashahi, M. (2019). Identifying Oilseed Rape Limiting Factors by Means of Performance Comparison Analysis. Journal of Crop Improvement, 22(1), 13-25. (In Persian).
Raoofi Rad, V. A., Bagheri, S., Jafari, m., & Tavili, A. (2016). Study on effects of sowing depth on emergence properties of Onobrychis sativa. Journal of Natural Ecosystems of Iran, 7(3), 51-65. (In Persian)
Rasouli, S. F., Galeshi, S. A., Pirdashti, H. A., & Zeinali, E. (2014). Evaluation of waterlogging stress effect on yield and yield components of rapeseed. Crop Production, 7(2), 23-41. (In Persian).
Serafin, M., Helios, W., Jamarodzenska, A., Kotecki, A., Kozak, M., Zarzycki, P., & Kaliska, B. (2022). Effect of the depth and rate of sowing on the yield and yield components of determinate and indeterminate faba beans (Vicia faba var. minor L.) cultivars under conditions of Southwestern Poland. Journal of Agronomy Science, 3, 27-40.
Shad, K. K., Wahab, A., Rehman, A., Fida, M., & Wahab, S. (2010). Density and planting date influence phenological developement assimilate partitioning and dry matter production of Faba bean. Pakistan Journal of Botanic, 42(6), 3831-3838.
Shahdi Kumleh, A., Sadegh, L., Rabieeand, M., & Foroughi, M. (2017). Residual Effect of Nitrogen and Phosphorus Fertilizers in Faba Bean Field on Yield in Faba Bean- Rice Cropping System in Guilan. Journal of Crop Ecophysiology, 11(2), 383-398. (In Persian).
Shahkoohmahahi, A., Galeshi, S., Soltani, A., & Zeinali, E. (2020). The effect of waterlogging stress in the two stages of tillering and stemming on grain yield and yield components two varieties of wheat. Iranian Journal of Crop Production, 13(2), 1-16. (In Persian).
Sharifi, p. (2020). Evaluation of yield and yield components of some of faba feen (Vicia faba L.) genotypes at different sowing dates in Guilan province. Journal of Agronomy and Plant Breeding, 15(4),85-105. (In Persian).
Sheikh, F., & Feizbakh, M. A. (2019). Faba Bean, Planting, Keeping and Harvesting. Karaj: Agricultural Research, Education and Promotion Organization. (In Persian).
Siahmarguee, A., Baei, E., Gherekhloo, J., &  Kazemi, H. (2022). Effect of Summer Cover Crops and Row Spacing on Weed Management, Yield and its Components of Faba Bean (Vicia faba L.). Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production, 32(4), 33-50. (In Persian).
Siahmarguee, A., Torabi, B., Sohrabi Rad, E. M., & Alimagham, S. M. (2018). Effect of weeds and management factors on soybean yield gap in Kalaleh region. Crops Improvement, 2(2), 563-576. (In Persian).
Soltani, A. (2007). Application of SAS in statistical analysis. Mashhad: Mashhad Jahad Daneshgahi Press (In Persian).
Soltani, A., Torabi, B., Galeshi, S., & Zeinali, E. (2007). Analyzing wheat yield constraints in Gorgan using CPA method. Research project report. Gorgan: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian).
Tadele, M. (2020). Impact Assessment of Abiotic Production Constrains of Faba Bean (Vicia faba L.) and Breeding Mechanisms for Acid Soil, Drought and Waterlogging Affected Environments. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 10(11), 49-56.
Tahmasebi Sarvestani, Z., Mohammadi Kashka, F., Pirdasht, H., Motevali, A., & Nadi, M. (2022). Evaluation of management factors affecting soybean [Glycine max (L.) Merril] yield gap in Mazandaran province using comparative performance analysis (CPA). Crop Production, 15(1), 73-100. (In Persian).
Tajik, M. A., Taherpour Kalaie, S., babaiezadeh, V. A., & Mojerlo, Sh. (2020). Evaluation of resistance and enzymatic reaction of different bean cultivars against Alternaria leaf spot. Iranian Journal of Medicinal Plant Knowledge, 51(1), 55-66. (In Persian).
Torabi, B., Soltani, A., Galeshi, S., & Zeinali, E., )2012(. Analyzing wheat yield constraints in Gorgan. Electron Journal of Crop Product, 4, 1-17. (In Persian).
Turpin, J. E., Robertson, M. J., Hillcoat, N. S., & Herridage, D. E. (2002). Faba bean (Vicia faba L.) in Australia northern grains belt: canopy development, biomass and nitrogen accumulation and partitioning. Journal of Agriculture, 53, 227-237.
Wondwosen, W., Dejene, M., Tadesse, N., & Ahmed, S. (2019). Fungicide Management of Faba Bean Gall (Olpidium viciae) in Ethiopia. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(7), 1075-1081.