نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا همدمی ¹
• هاشم هادی ²
• امیر رحیمی ³

¹ فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه ارومیه

² استادیار، دانشگاه ارومیه، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی

³ عضو هیات علمی گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه ارومیه

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر دوره‌های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبز شدن تا سومین برگ‌حقیقی، تا ششمین‌ برگ‌حقیقی، تا اولین شاخه‌گل‌زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا ‌گلدهی، تا دانه‌بندی و سری‌ دوم شامل تداخل علف‌های هرز تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه‌گل-زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی و تداخل تا دانه بستن در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا گردید. نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کمترین وزن خشک علف‌های هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علف‌های هرز، کاهش معنی‌داری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد به‌طوری‌که شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول دانه در هکتار به‌ترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبز شدن و پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور به‌ترتیب 349 و 282 درجه-روزهای رشد از سبز شدن گیاه تعیین گردید. بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گل‌ها بود.

کلیدواژه‌ها

• تداخل
• درجه-روزهای رشد
• شاخص برداشت
• عملکرد بیولوژیک
• کنترل

عنوان مقاله [English]

Determining the critical period of weed damage on yield and yield components of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.)

نویسندگان [English]

• Alireza Hamdami ¹
• Hashem Hadi ²
• Amir Rahimi ³

¹ Graduated from Urmia University with a masters degree in agronomy

² Assistant Professor, Department of Plant Production and Genetics-, Faculty of Agriculture and Natural Resources-Urmia University,

³ Plant production and genetics department,-Urmia university-Urmia-Iran

چکیده [English]

In order to investigate the effect of different periods of weed control and interference on yield and yield components of fenugreek, an experiment was done with two series of treatments including weed control from emergence to the third true leaf, to the sixth true leaf , to the first flowering branch, to the third flowering branch, to flowering, to seed filling and the second series including weed interference up to the third true leaf, up to the sixth true leaf, up to the first flowering branch, up to the third flowering branch, up to the flowering and up to the seed filling at research farm of Urmia university during 2018. The results showed that the interference treatment up to the third true leaf had the lowest weed dry weight. In both series of treatments with increasing the presence period of weeds, a significant decrease was observed in grain yield per plant and per hectare of fenugreek, so that the beginning of the critical period was determined 140 and 158 GDD from plants emergence at two acceptable levels of 5 and 10% reduction of grain yield per hectare, respectively, and the end of the critical period of weed control was established 349 and 282 GDD from the emergence at the two levels of yield reductions, respectively. Therefore, the best time to control weeds was from the third true leaf to flowering and from the four-leaf stage until the appearances of flowers at the levels of 5% and 10% yield reductions, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Biological yield
• control
• growing-degree days
• harvest index
• interference