TY - JOUR ID - 60477 TI - پارامتر‌یابی و ارزیابی مدلی ساده در شبیه‌سازی رشد و عملکرد گیاه سویا در شرایط اقلیمی تهران JO - به زراعی کشاورزی JA - JCI LA - fa SN - 2008-8337 AU - اکبری, شیوا AU - سلطانی, الیاس AD - دانشجوی دکتری زراعت-فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران AD - استادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 19 IS - 3 SP - 751 EP - 765 KW - دمای پایه KW - شاخص سطح برگ KW - فنولوژی KW - ماده خشک KW - مدل‌سازی DO - 10.22059/jci.2017.60477 N2 - هدف از این مطالعه، استفاده از مدلی ساده در بررسی اثر عوامل اقلیمی، مدیریت زراعی و ویژگی‌های رشدی گیاه در شبیه‌سازی رشد و عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران بود تا ابزاری کارگشا برای مطالعة عوامل مؤثر بر عملکرد به‌کار گرفته شود. مدل برای شرایط اقلیمی تهران آزمون شد. سویا از منابع مهم تولید روغن و پروتئین گیاهی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه، تولید و تجمع مادة خشک در بخش‌های رویشی و دانة سویا از تغییرات پارامتر‌هایی نظیر دمای پایه، شاخص سطح برگ حداکثر مشاهده‌شده و کسری از مادة خشک قابل‌انتقال به دانه در شروع پرشدن دانه بررسی شد. کاهش و افزایش دمای پایه به‌ترتیب سبب کاهش و افزایش طول دوره‌های فنولوژیکی، تولید مادة خشک و مواد تخصیص‌‌یافته به اندام‌های هوایی و دانه‌ها شد. کاهش و افزایش انتقال مجدد مادة خشک به دانه‌ها سبب کاهش و افزایش شاخص برداشت شد. برای ارزیابی مدل از برخی آماره‌های مبتنی بر اختلاف مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری‌شده استفاده شد. دامنة عملکرد دانة شبیه‌سازی‌شده بین 1890-2220 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/1982 کیلوگرم در هکتار و دامنة عملکرد دانة مشاهده‌شده بین 1632–2254 کیلوگرم در هکتار با میانگین 5/2014 کیلوگرم در هکتار بود. جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)[1] برابر 48/178 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که معادل 9 درصد هر دو میانگین عملکرد شبیه‌سازی‌شده بود. تمامی نقاط در محدودة 80 درصد از خط 1:1 قرارگرفت که نشان می‌دهد مدل برای پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران از دقت مناسبی برخوردار بوده است.  [1]. Root mean square error UR - https://jci.ut.ac.ir/article_60477.html L1 - https://jci.ut.ac.ir/article_60477_73143ebdf8babd8121c12f6a047c0fb4.pdf ER -