نویسندگان

• معصومه نعیمی ¹
• غلام علی اکبری ²
• امیرحسین شیرانی راد ³
• سید علی محمد مدرس ثانوی ⁴
• سید احمد سادات نوری ⁵

¹ دانشجوی دکترای زراعت، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران

² استادیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران

³ دانشیار پژوهش، بخش دانه های روغنی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

⁴ استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

⁵ دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

برای بررسی تاثیر تنش خشکی در مراحل پایانی رشد بر عملکرد ارقام کلزا در سال های زراعی 85-1384، یک آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح آبیاری معمول به عنوان شاهد (براساس ?? میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد) و ?? رقم کلزا به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخه های فرعی، نسبت باروری خورجین و عملکرد دانه در تیمار تنش خشکی کمتر بودند (05/0 P<). تفاوت ارقام مورد آزمون از نظر صفات مورد بررسی معنی دار بود. عملکرد دانه در تیمار تنش خشکی حدود 30 درصد کمتر بود که بیشتر ناشی از ریزش خورجین ها در شرایط تنش بود. در تیمار آبیاری مطلوب، عملکرد دانه در رقم Orient بیشترین مقدار (2817 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار تنش خشکی بالاترین عملکرد دانه مربوط به رقم Opera (2058 کیلوگرم در هکتار) بود. کمترین درصد روغن (8/39) و بیشترین درصد پروتئین (3/23) مربوط به رقم Talaye بود، درحالی که بیشترین درصد روغن (6/42) مربوط به رقم Option500 بود.

کلیدواژه‌ها

• تنش خشکی
• عملکرد دانه
• کلزا
• مراحل پایانی رشد

20.1001.1.83372008.1389.12.2.6.5

عنوان مقاله [English]

Evaluation of drought stress effect at terminal growth stage on quantitative and qualitative yield of rapeseed cultivars

نویسندگان [English]

• Masoumeh Naeimi ¹
• Gholam Ali Akbari ²
• Amir Hossein Shirani rad ³
• Seyed Ali Mohammad Modarres-Sanavy ⁴
• Seyed Ahmad Sadat nouri ⁵

¹

²

³

⁴

⁵

چکیده [English]

To evaluate the drought stress effect at terminal growth stage on yield of 12 rapeseed cultivars, an experiment was conducted with split-plot arrangement based on randomized complete block design with four replications at experimental field of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj-Iran during 2005-06. Irrigation at two levels (irrigation after 80 mm evaporation from class A pan, as control and withholding irrigation from silique formation until crop maturing time, as stress conditins allowcated to main plots and twelve rapeseed cultivars were used in sub plots. The number of silique in main stem, number of silique in lateral branches, silique fertility ratio and grain yield were low in drought stress conditions (p< 0.05). There were significant variations in all studied traits between evaluated cultivars. Grain yield in drought stress treatment was decreased (30%), when silique abortion was occurred due to water stress. In full irrigation treatment (control), the grain yield of Orient cultivar (2817 kg.ha-1) and at drought conditions, the grain yield of Opera cultivar (2058 kg.ha-1) were the highest amounts. The lowest oil percentage (39.8) and the highest protein percentage (23.3) were for Talaye cultivar, while the highest oil percentage (42.6) was for Option500 cultivar.

کلیدواژه‌ها [English]

• Drought stress
• Grain yield
• rapeseed
• Terminal growth stages