علی نادری عارفی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتی‌متر رایج به 25 سانتی‌متر و کشت در ردیفهای بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خردادماه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتی‌متر رایج به 25 سانتی‌متر و کشت در ردیفهای بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خردادماه و 15 خردادماه) و کرتهای فرعی به رقمهای تیپ بسته پنبه شامل خورشید، کاشمر، ساجدی، حکمت و شاهد خردادماه اختصاص یافت. نتایج نشان داد که اثر مکان بر صفات رویشی و زایشی کاملاً معنیدار شد. کشت در ردیفهای بسیار باریک در آرادان منجر به افزایش عملکرد شد، اما در ورامین، نه تنها عملکرد افزایش نیافت، بلکه به‌علت رشد رویشی بیرویه و کاهش تعداد غوزه، عملکرد به‌شدت کاهش یافت. کاهش فاصله ردیف منجر به افزایش تعداد شاخه رویا، زایا و ارتفاع بوته شد. در ورامین ارتفاع بوته همه رقمها بیش از 119 سانتی‌متر شد. بالاترین عملکرد در این منطقه از کشت معمول رقم شاهد خردادماه به‌دست آمد (3886 کیلوگرم در هکتار) که بیانگر برتری روش معمول نسبت به کاشت در ردیفهای بسیار باریک است. در آرادان، بیشترین عملکرد از رقم خورشید به میزان 5/5702 کیلوگرم در هکتار در ردیفهای باریک حاصل شد و پس از آن رقمهای کاشمر، ساجدی و حکمت قرار داشتند. این نتایج نشان میدهد که کشت رقمهای تیپ بسته، در ردیفهای باریک سازگاری بیش‌تری با شرایط آرادان (استان سمنان) نسبت به ورامین دارد.
مریم دیوسالار؛ زین العابدین طهماسبی سروستانی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ آیدین حمیدی
چکیده
به منظور بررسی واکنش دو رقم سویای تولید شده در دو منطقه کرج و مغان نسبت به تنش خشکی در مراحل مختلف رشد زایشی و اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد، درصد روغن و پروتئین دانه، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1393 اجرا شد. چهار تیمار تنش خشکی به صورت ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش دو رقم سویای تولید شده در دو منطقه کرج و مغان نسبت به تنش خشکی در مراحل مختلف رشد زایشی و اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد، درصد روغن و پروتئین دانه، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1393 اجرا شد. چهار تیمار تنش خشکی به صورت قطع کامل آبیاری در مراحل زایشی شامل: تنش خشکی در مرحله گلدهی، مرحله تشکیل غلاف و مرحله پر شدن دانه و شاهد (بدون قطع آبیاری)، اعمال شد و در کرت اصلی قرار گرفت. سایر تیمارها نیز شامل دو رقم سویا (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و دو منشأ تولید بذر (مغان و کرج) بودند که در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی بر تعداد غلاف، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و همچنین درصد روغن و پروتئین دانه معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه (73/262 گرم بر مترمربع) در تیمار شاهد (عدم تنش) و کمترین عملکرد دانه (22/162 گرم بر مترمربع) هم در تیمار تنش در مرحله تشکیل غلاف مشاهده گردید. همچنین، اثر متقابل تنش خشکی و رقم و اثر متقابل تنش خشکی در منشأ بذر بر عملکرد دانه معنیدار بود. کمترین درصد روغن (24/18 درصد) و بیشترین درصد پروتئین دانه (28/37 درصد) نیز در تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه به‌دست آمد. باتوجه به نتایج حاصل، آبیاری در مرحله تشکیل غلاف جهت جلوگیری از کاهش عملکرد دانه سویا یک امر ضروری است.
حسین صادقی؛ حسین حیدری شریف آباد؛ آیدین حمیدی؛ قربان نورمحمدی؛ حمید مدنی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر دمای پوشش گیاهی بر مقدار پروتئین و قندهای محلول، روغن و عملکرد سویا در تاریخ‌های مختلف کاشت، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92-1391 انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل رقم (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 15 خرداد و 15 تیر) ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر دمای پوشش گیاهی بر مقدار پروتئین و قندهای محلول، روغن و عملکرد سویا در تاریخ‌های مختلف کاشت، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92-1391 انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل رقم (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 15 خرداد و 15 تیر) بود. نتایج نشان داد که مقدار پروتئین محلول تحت تأثیر عوامل بررسی‌شده قرار نگرفت. در هر دو منطقه بیشترین درصد روغن (38/22 درصد) مربوط به تاریخ کاشت اول بود؛ همچنین تاریخ کاشت‌های دوم و سوم به‌ترتیب با 80/18 و 72/17 درصد در رده‌های بعدی قرار گرفتند. بیشترین مقدار قندهای محلول در منطقۀ کرج (17/73 میلی‌گرم بر گرم دانه) در تاریخ سوم و در منطقۀ مغان (12/72 میلی‌گرم بر گرم دانه) در تاریخ کاشت دوم حاصل شد. علاوه‌بر این بیشترین عملکرد (3679 کیلوگرم در هکتار) در هر دو منطقه در تاریخ کاشت دوم مشاهده شد، درحالی که تاریخ کاشت‌های سوم و اول به‌ترتیب با عملکرد 3160 و 3000 کیلوگرم در هکتار در رده‌های بعدی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هرچند درصد روغن دانه در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر بیشتر بود، به‌دلیل رویارویی مراحل غلاف‌بندی و پر شدن دانۀ سویا با دمای زیاد در این تاریخ کاشت، عملکرد و مقدار قندهای محلول کاهش یافت، بنابراین به‌منظور جلوگیری از بروز این مشکل، توصیه می‌شود که کاشت سویا در اردیبهشت انجام نگیرد و تا نیمۀ خرداد به تأخیر انداخته شود.