به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

تجزیه همبستگی کانونیک عملکرد و اجزای عملکرد با صفات ریشه‌ای در ژنوتیپ‌های گندم نان تحت تنش رطوبتی گل‌دهی در محیط گلخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. دکتری اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلیگاه محقق اردبیل

3 گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

4 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

5 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

هدف :هدف این پژوهش بررسی روابط موجود بین صفات و استفاده از این روابط در گزینش ارقام پرمحصول تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی در مرحله شروع گل‌دهی بود.
روش پژوهش: به‌منظور بررسی روابط بین صفات عملکرد و اجزای عملکرد با صفات ریشه‌ای، 30 ژنوتیپ به‌عنوان فاکتور فرعی تحت آزمایش اسپلیت‌پلات در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آبیاری نرمال و تنش رطوبتی شروع گل‌دهی (به‌عنوان فاکتور اصلی) در سال 96-1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بررسی شدند. 
یافته‌ها: تحت شرایط آبیاری مطلوب در گلخانه برای افزایش عملکرد دانه، صفت وزن خشک ریشه در درجه اول و حجم ریشه در درجه دوم می‌توانند به‌عنوان معیار مناسب در نظر گرفته شوند. براساس نتایج حاصل از تجزیه همبستگی کانونیک تحت شرایط تنش رطوبتی در گلخانه، برای افزایش وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه، صفات وزن خشک ریشه، حجم ریشه و تعداد ریشه از عوامل مهم و تأثیرگذار می‌باشند.  
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، صفات تعداد روز تا 50 درصد گل‌دهی، سرعت رشد رویشی، مالون‌دی‌آلدهید، مساحت برگ پرچم، وزن هزاردانه، محتوای کلروفیل a، میزان کاروتنوئید و طول پدانکل، وزن خشک ریشه، حجم ریشه و تعداد ریشه می‌توانند به‌عنوان شاخص­های مناسب جهت گزینش ژنوتیپ­های پرمحصول استفاده شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Canonical Correlation Analysis between Yield and Yield Components with Root Traits in Bread Wheat Genotypes under Conditions of Moisture Stress of the Flowering Stage in Greenhouse Environment

نویسندگان [English]

  • Behnam Tahmasebpour 1
  • Sodabeh Jahanbakhsh 2
  • Ali Reza Tarinejad 3
  • Hamid Mohammadi 4
  • Ali Ebadi 5

1 Ph.D Plant Breeding, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili

2 Department of plant genetics and production engineering, Faculty of agriculture and natural resources, University of Mohaghegh Ardabili

3 Department of Agricultural Biotechnology, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

4 Department of Agronomy and plant breeding, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.

5 Department of plant genetics and production engineering, Faculty of agriculture and natural resources, University of Mohaghegh Ardabili

چکیده [English]

Objective: This study aimed to investigate the relationships between traits and utilize these relationships to select high-yielding cultivars under normal irrigation and drought stress conditions at onset of the flowering stage.
Methods: To investigate the relationships between yield traits and their components with root traits, a split plot experiment was conducted based on a completely randomized experimental design with three replications. Thirty wheat genotypes were determined as secondary factors subjected to normal irrigation conditions and under moisture stress at the beginning of flowering at the research greenhouse of the Faculty of Agriculture of Shahid Madani University of Azerbaijan in 2015-2016.
Results: Under normal irrigation conditions in the greenhouse, the desirable criteria for increasing grain yield is a primary emphasis on root dry weight, followed by an emphasis on root volume as a secondary factor. Based on the results of the canonical correlation analysis under moisture-stress conditions in greenhouse, root traits, grain number per spike, total grain yield, root dry weight, root volume, and root number play a more critical role in increasing the 1000-grain weight, manifesting as predominant and influential factors.
Conclusion: According to results, several parameters such as the number of days to 50% flowering, shoot growth rate, malondialdehyde content, flag leaf area, 1000-grain weight, chlorophyll a content, carotenoid levels, peduncle length, dry root weight, root volume, and root number can be determined as appropriate indices for selecting high-yielding genotypes

کلیدواژه‌ها [English]

  • Causality Analysis
  • Root dry weight
  • Selection index
مراجع
پور مرادی، صادق و میرزایی ندوشن، حسین (1389). تجزیه علیت صفات مورفولوژیک مؤثر بر عملکرد علوفه در جمعیت­هایی از جنس لولیوم (Lolium spp.). نشریه تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 18(2)، 294-304.
حمزه، حمزه؛ صبا، جلال؛ جابری، فرهاد؛ نصیری، جابر و علوی سینی، سید محمد (1388). برآورد اجزای واریانس، قابلیت توارث و ضرایب همبستگی صفات فنوتیپی و ژنوتیپی عملکرد دانه و اجزای آن در گندم نان تحت شرایط دیم. نشریه تنش‌های محیطی در علوم کشاورزی، 2(1)، 29-38.
خدادادی، مصطفی؛ دهقانی، حمید و فتوکیان، محمدحسین (1390). بررسی توارث­پذیری، تجزیه علَیت و تحلیل عامل­ها در ژنوتیپ­های گندم پاییزه (Triticum aestivum L.). مجله دانش زراعت، 4(4)، 67-78.
صابری، محمدحسین؛ آرزمجو، الیاس و امینی، اشکبوس (1395). ارزیابی تنوع و شناسایی صفات مؤثر بر عملکرد لاین‌های امیدبخش گندم نان تحت تنش شوری. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، 8(20)، 31-40.
طالبی­فر، منظر؛ تقی‌زاده، رضا و کمالی کیوی، سید ابراهیم (1394). تعیین روابط میان عملکرد دانه و اجزای عملکرد در ارقام گندم تحت شرایط تنش قطع آب در مراحل رشد از طریق تجزیه علیت. نشریه پژوهش‌های کاربردی زراعی، 28(108)، 107-113.
علوی سینی، سید محمد و صبا، جلال (1393). بررسی ارتباط بین خصوصیات فیزیولوژیک و زراعی ژنوتیپ‌های مختلف گندم در شرایط دیم با استفاده از تجزیه همبستگی کانونی. مجله تنش‌های محیطی در علوم زراعی، 7(1)،13-23.
نصری، رضا؛ پاک‌نژاد، فرزاد؛ صادقی شعاع، مهدی؛ قربانی، صادق و فاطمی، زینب (1391). مطالعۀ همبستگی صفات و تجزیه علیت تنش خشکی بر روی عملکرد و اجزای عملکرد جو (Hordeum vulgare) در منطقۀ کرج. نشریۀ زراعت و اصلاح نباتات ایران،  8(4)، 155-165.
Abid, M., Tian, Z., Ata-Ul-Karim, S. T., Liu, Y., Cui, Y., Zahoor, R., Jiang, D., & Dai, T. (2016). Improved tolerance to post-anthesis drought stress by pre-drought priming at vegetative stages in drought-tolerant and -sensitive wheat cultivars. Plant Physiology and Biochemistry, 106(1), 218-227.
Abinasa, M., Ayana, A., & Bultosa, G. (2011). Genetic variability, heritability and trait associations in durum wheat (Triticum turgidum L. var. durum) genotypes. African Journal of Agricultural Research, 6(17), 3972-3979.
Ahmadizadeh, M., Shahbazi, H., Valizadeh, M., & Zaefizadeh, M. (2011). Genetic diversity of durum wheat landraces using multivariate analysis under normal irrigation and drought stress conditions. African Journal of Agricultural Research, 6(10), 2294-2302.
Alavi Siney, S. M., & Saba, J. (2014). Studying the association between physiological and agronomical characteristics of different wheat genotypes in dryland condition using canonical correlation analysis. Environmental Stresses in Crop Sciences, 7(1), 13-23. (In Persian).
Alavi  Siney, S. M., &  Saba, J. (2021). Investigation of the relationship between SSR markers and agronomic traits in saffron (Crocus sativus L.). Journal of Horticulture and Postharvest Research, 4, 79-88.
Alexieva, V., Sergei, I., Mapelli, S., & Karanov, E. (2001). The effect of drought and ultraviolet radiation on growth and stress markers in pea and wheat. Plant Cell Environment, 24, 1337-1344.
Alqudah, A. M., Samarah, N. H., & Mullen, R. E. (2011). Drought stress effect on crop pollination, seed set, yield and quality. In Alternative Farming Systems, Biotechnology, Drought Stress and Ecological Fertilization. Edited by Lichtfouse, E. Dordrecht: Springer Press. Pp 193-213.
Arnon, A. N. (1967). Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agronomy Journal, 23, 112-121.
Ata, A., Yousaf, B., Khan, A. S., Mahboob Subhani, G., Asadullah, H. M., & Yousaf, A. (2014). Correlation and path coefficient analysis for important plant attributes of spring wheat under normal and drought stress conditions. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 4, 23-28.
Bates, L., Waldrem, R., & Teare, I. (1973). Rapid determination of free praline for water stress studies. Plant and Soil, 39, 205-207.
Bayat, M., Amirnia, R., Özkan, H., Gedik, A., Ate, D., Rahimi, M., & Tanyulac, B. (2018). Identification of markers associated with traits for use in marker-assisted selection in saffron. Genetika, 50(3), 971-982.
Bradford, M. M. (1976). A rapid and sensitive for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Analytical Biochemistry, 72, 248.
Chance, B., & Maehly, A. C. (1955). Assay of catalase and peroxidases. Method Enzymol, 11, 764-755.
Dalvandi, G., Ghanbari-Odivi, A., Farnia, A., Khaliltahmasebi, B., & Nabati, E. (2013). Effects of drought stress on the growth, yield and yield components of four wheat populations in different growth stages. Advances in Environmental Biology, 7(4), 619-624.
Daryanto, S., Wang, L., & Jacinthe, P. A. (2016). Global synthesis of drought effects on maize and wheat production. PLoS ONE, 11(5), 0156362.
Devarshi, S., & Khanna-Chopra, R. (2010). Antioxidant response of wheat roots to drought acclimation. Journal of Proteomics, 245(1-4), 153-163.
Eticha, F., Belay, G., & Bekele, E. (2006). Species diversity in wheat landrace populations from two regions of Ethiopia. Genetic Resources Crop Evolution, 53, 387-393.
Fahad, S., Bajwa, A. A., Nazir, U., Anjum, S. A., Farooq, A., Zohaib, A., Sadia, S., Nasim, W., Adkins, S., &  Saud, S. (2017). Crop production under drought and heat stress: plant responses and management options. Frontiers in Plant Science, 8, 1-16 .
FAO. (2020). Food and Agriculture Organization. World food situation, Available at: http://www.fao.org/ worldfoodsituation/csdb/en/.
Ghaffari, G., Toorchi, M., Aharizad, S., & Shakiba, M. (2011). Evaluation of Traits Related to Water Deficit Stress in Winter Rapeseed Cultivars. Universal Journal of Environmental Research and Technology, 1(3), 338-350.
Hamze, H., Saba, J., Jabari, F., Nassiri, J., & Alavi Siney, S. M. (2008). Estimation of components variation, genotypic and phenotypic correlation coefficients of grain yield and its component in bread wheat (Tritium aestivum L.) under rainfed conditions. Environment Stresses in Agriculture Science, 2(1), 29-38. (In Persian).
Hosseinzadeh, S. R., Amiri, H., & Ismaili, A. (2016). Effect of vermicompost fertilizer on photosynthetic characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.) under drought stress. Photosynthetica, 54(1), 87-92.
Hu, T., Renzullo, L. J., van Dijk, A. I., He, J., Tian, S., Xu, Z., Zhou, J., Liu, T., &  Liu, Q. (2020). Monitoring agricultural drought in Australia using MTSAT-2 land surface temperature retrievals. Remote Sensing of Environment, 236, 1-13.
Janmohammadi, M., Sabaghnia, N., & Nouraein, M. (2014). Path analysis of grain yield and yield components and some agronomic traits in bread wheat. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae  Brunensis, 62, 945-952.
Johnson, R. A., & Wichern, D. W. (2002). Applied Multivariate Statistical Analysis. New Jersey: Prentice-Hall.
Kar, M., & Mishra, D. (1976). Catalase, Peroxidase, and Polyphenoloxidase activities during Rice leaf senescence. Plant Physiology, 57, 315-319.
Khan, N., & Naqvi, F. N. (2012). Correlation and path coefficient analysis in wheat genotypes under irrigated and non-irrigated conditions. Asian Journal of Agricultural Sciences, 4, 346-351.
Khodadadi, M., Dehghani, H., & Fotokian, M. H. (2011). Study of heritability, path and factor analysis in winter wheat (Triticum aestivum L.) genotypes. Journal of Agriculture, 9, 66-67. (In Persian).
Kovacik, J., Klejdus, B., Babula, P., & Jarosova, M. (2014). Variation of antioxidants and secondary metabolites in nitrogen-deficient barely plants. Journal of Plant Physiology, 171, 260-268. 
Kumar, R., Bhushan, B., Pal, R., & Gaurav, S. S. (2014). Correlation and path coefficient analysis for quantitative traits in wheat (Triticum aestivum L.) under normal condition. Annals of Agri Bio Research, 19, 447-450.
Lamaoui, M., Jemo, M., Datla, R., & Bekkaoui, F. (2018). Heat and drought stresses in crops and approaches for their mitigation. Frontiers in Chemistry, 6(26), 1-14.
Miller, G., Suzuki, N., Ciftci-Yilmaz, S., & Miller, R. )2010). Reactive oxygen species homeostasis and signaling during drought and salinity stresses. Plant Cell and Environment, 33(4), 453-467.
Mohammadi-Ahmadmahmoudi, E., Deihimfard, R., & Noori, O. (2020). Yield gap analysis simulated for sugar beet-growing areas in water-limited environments. European Journal of Agronomy,  113, 125988.
Mollasadeghi, V., Imani, A. A., Shahryari, R., & Khayatnezhad, M. (2011). Correlation and path analysis of morphological traits in different wheat genotypes under end drought stress condition. Middle-East Journal of Scientific Research, 7, 221-224.
Nasri, R., Paknejad, F., Sadeghi Shoa, M., Ghorbani, S., & Fatemi, Z. (2013). Correlation and path analysis of drought stress on yield and yield components of barley (Hordeum vulgare) in Karaj region. Iranian Journal of Agronomy and Plant Breeding, 8, 155-165 (In Persian).
Ohkawa, H., Ohishi, N., & Yagi, K. (1979). Assay for lipid peroxidation in animal tissues by thiobarbituric acid reaction. Annals of Biochemistry, 95, 351-358.
Parida, A. K., & Das, A. B. (2005). Salt tolerance and salinity effects on Plants. Ecotoxicology and Environmental Safety, 60(3), 324-349.
Pordel-Maragheh, F. (2013). Assess the genetic diversity in some wheat genotypes through agronomic traits. European Journal of Zoological Research, 2, 71-75.
Pourmoradi, S., & Mirzaie-Nodoushan, H. (2011). Path analysis of morphological traits and forage yield on several populations of Lolium species. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 18, 294-304. (In Persian).
Riaz, R., & Chowdhry, M. A. (2003). Genetic analysis of some economic traits of wheat under drought condition. Asian Journal of  Plant Sciences, 2, 790-796.
Saba, J., Tavana, S., Qorbanian, Z., Shadan, E., Shekari, F., & Jabbari, F. (2018). Canonical correlation analysis to determine the best traits for indirect improvement of wheat grain yield under terminal drought stress. Journal of Agricultural Science and Technology, 20(5), 1037-1048.
Saberi, M. H., Arazmjoo, E., & Amini, A. (2017). Assessment of Diversity and Identifying of Effective Traits on Grain Yield of bread wheat Promised Lines under Salt Stress Conditions. Journal of Crop Breeding, 8(20), 31-40. (In Persian).
Saeidi, M., & Abdoli, M. (2015). Effect of Drought Stress during Grain Filling on Yield and Its Components, Gas Exchange Variables, and Some Physiological Traits of Wheat Cultivars. Journal of Agricultural Science and Technology, 17(4), 885-898.
Singh, D. N., Massod Ali, R. I., & Basu, P. S. (2000, August). Genetic variation in dry matter partitioning in shoot and root influences of chickpea to drought. In 3rd International Crop Science Congress. Hamburg, Germany.
Talebifar, M., Taghizadeh, R., & Kamal kivi, S. E. (2014). Determination of relationships between yield and yield components in wheat varieties under water deficit stress in different growth stages through Path analysis. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 28(108), 107-113. (In Persian).
Toorchi, M., Shashidhar, H. E., & Sridhara, H. (2006). Influence of the Root System on Grain Yield and Related Characters in Rainfed Lowland Rice (Oryza sativa L.). Pakistan Journal of Biological Sciences, 9(12), 2267-2272.
Topal, A., Aydin, C., Akgun, N., & Babaoglu, M. (2004). Diallel cross analysis in durum wheat (Triticum durum Desf.): identification of best parents for some kernel physical features. Field Crops Research, 87(1), 1-12.
 
به زراعی کشاورزی
دوره 26، شماره 4
دی 1403
صفحه 727-745
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار