نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهام مدیری ¹
• داود براری تاری ²
• ابراهیم امیری ³
• یوسف نیک‌نژاد ⁴
• هرمز فلاح‌آملی ⁴

¹ دکتری زراعت، واحد آیت ا... آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران.

² استادیار گروه اگروتکنولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت ا... آملی، آمل، ایران

³ استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران.

⁴ استادیار گروه زراعت، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

چکیده

هدف: به‌منظور شبیه‌سازی عملکرد، سطح برگ و مقدار نیتروژن گیاه برنج با استفاده از مدلORYZA2000 در مقادیر مختلف کود نیتروژنه و شیوه‌های متفاوت تقسیط کود، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی واقع در استان مازندران (بابل) طی سال‌های 1396 و 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد.
روش پژوهش: عامل اول شامل چهار سطح کود نیتروژنه (50، 90، 130 و 170 کیلوگرم در هکتار، از منبع اوره) و عامل دوم شیوه‌های متفاوت تقسیط کود (T₁: ۷۰ درصد پایه+ ۳۰درصد پنجه‌زنی ، T₂: 33/33 درصد پایه + 33/33 درصد پنجه­زنی + 33/33 درصد ظهور خوشه آغازین، T₃: ۲۵درصد پایه+ ۵۰ درصد پنجه­زنی+ ۲۵ درصد ظهور خوشه آغازین، T₄ : ۲۵ درصد پایه+ ۲۵ درصد پنجه­زنی+ ۵۰ درصد ظهور خوشه آغازین) بودند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل، عملکرد دانه، زیست‌توده، نیتروژن دانه و نیتروژن کل (مجموع دانه، ساقه و برگ) را به­ترتیب باریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده چهار، چهار، نه و شش درصد در مرحله کالیبراسیون و پنج، چهار، چهار و هشت درصد در مرحله اعتبارسنجی به‌خوبی شبیه‌سازی نمود. میانگین مربعات خطا برای شاخص سطح برگ به میزان 5/0 و 4/0 به­ترتیب در کالیبراسیون و اعتبارسنجی مدل مشاهده شد.  
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده مدل ORYZA2000 می‌تواند به‌عنوان یک مدل شبیه‌سازی مطلوب برای انتخاب مناسب‌ترین استراتژی جهت بهبود عملکرد برنج در مدیریت مختلف کود نیتروژن در مناطق برنج‌خیز شمال کشور استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

• اعتبارسنجی
• تقسیط کود نیتروژن
• سطح برگ
• شبیه‌سازی
• عملکرد

عنوان مقاله [English]

Simulation of rice leaf area, yield and nitrogen amount at different management of nitrogen by ORYZA2000 model

نویسندگان [English]

• Elham Modiri ¹
• Davood Barari Tari ²
• Ebrahim Amiri ³
• Yousef Niknejad ⁴
• Hormoz Fallah Amoli ⁴

¹ Agronomy Ph.D. Ayatollah Amoli Branch, Islamic Azad University, Amol, Iran.

² َAssistant Professor, Department of Agrotechnology. Ayatollah Amoli Branch. Islamic Azad University. Amol. Iran.

³ Professor. Water Engineering Department,, Lahijan Branch,. Islamic Azad University, Lahijan., Iran.

⁴ Assistant Professor, Department of Agronomy, Ayatollah Amoli Branch, Islamic Azad University, Amol, Iran

چکیده [English]

Objective: In order to simulate yield, leaf area, and nitrogen amount in rice using the ORYZA2000 model under different nitrogen fertilization amounts and splitting, an experiment was carried out at a research farm located in Mazandaran Province (Babol) during 2017-18 based on a factorial in a randomized complete block design with three replications.
Methods: The factors were amount of nitrogen in four rates (50, 90, 130, and 170 Kg n ha⁻¹, in urea form) and nitrogen splitting were at four levels (T₁: 70% basal + 30% in tillering stage; T₂: 33.33% basal + 33.33% in tillering stage + 33.33% in panicle initiation stage; T₃: 25% basal + 50% in tillering stage + 25% in panicle initiation stage; T₄: 25% basal + 25% in tillering stage + 50% in panicle initiation stage).
Results:  By RMSEn four, four, nine, and six percent in calibration and five, four, four, and eight percent in validation, the model successfully simulated respectively grain yield, biomass, grain nitrogen, and total nitrogen. The calibration and validation of the model showed that the mean square error for the leaf area index was 0.5 and 0.4, respectively.
Conclusion: Based on the results obtained, the ORYZA2000 model can be used to select the best nitrogen fertilizer management strategy in rice-rich areas of northern Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Leaf area
• Simulation
• Splitting of nitrogen fertilization
• Validation
• Yield