به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و زودرسی در ژنوتیپ‌های شش گونه جنس براسیکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. رایانامه: f.rashidi67@yahoo.com

2 نویسنده مسئول، گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. رایانامه: n.bagheri@sanru.ac.ir

3 گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. رایانامه: n.babaiean@sanru.ac.ir

4 پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. رایانامه: a.dehestani@sanru.ac.ir

10.22059/jci.2022.341495.2698

چکیده

هدف: با توجه به اهمیت زودرسی در کلزا، این تحقیق به‌منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا انجام گرفت.
روش پژوهش: مواد ژنتیکی مورد بررسی در این پژوهش شامل 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (B.napus، B. juncea، B. nigra، B. rapa، B. carinata و B. oleracea) بود که به صورت دو تکرار در قالب طرح مربع لاتیس در مزارع تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری کشت گردیدند.
یافته‌ها: نتایج در تجزیه واریانس، ژنوتیپ‌های موردمطالعه از لحاظ تمام صفات زراعی، اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ‌های گونه B. napus بالاترین عملکرد و ژنوتیپ‌های گونه B. rapa زودرس‌ترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. در نتایج همبستگی برای ژنوتیپ‌های تمام گونه‌ها، عملکرد با صفات روز تا رسیدگی، تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه و تعداد دانه در خورجین همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت. رگرسیون گام به گام برای تمامی صفات در تمام گونه‌ها نشان‌‌دهنده اهمیت و نقش تعیین‌‌کننده صفات تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه، تعداد دانه در خورجین و روز تا رسیدگی بر عملکرد ژنوتیپ‌ها بود. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، سه مؤلفه اول، 92 درصد از تغییرات را توجیه نمودند که به‌ترتیب پتانسیل عملکرد، فنولوژی و وزن هزاردانه نام‌گذاری شدند.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج نشان داد بهترین گونه، B. napus و بهترین ارقام از نظر زودرسی و عملکرد بالا ارقام Janetzika، Liragold، Hayola 401 و Hayola 308 از گونه B. napus معرفی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of Yield, Yield Components and Earlymaturing in Six Species of Brassica

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rashidi 1
  • Nadali Bagheri 2
  • NadAli Babaiean Jelodar 3
  • Ali Dehestani Kolagar 4

1 Department of Plant Breeding, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran. E-mail: f.rashidi67@yahoo.com

2 Corresponding Author, Department of Plant Breeding, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran. E-mail: n.bagheri@sanru.ac.ir

3 Department of Plant Breeding, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran. E-mail: n.babaiean@sanru.ac.ir

4 Genetic and Agricultural Biotechnology Institute of Tabarestan, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran. E-mail: a.dehestani@sanru.ac.ir

چکیده [English]

Objective: considering the importance of early maturityin canola, this research was carried out in order to identify important agronomic traits related to seed yield and to early with high-yielding cultivars in Brassica genus.
Methods: The genetic materials examined in this research included 100 genotypes of six species of Brassica genus (B. napus, B. juncea, B. nigra, B. rapa, B. carinata and B. oleracea) were planted in two repetitions in the form of a lattice square design in the research fields of University of Agricultural Sciences and Resources Natural Sari.
Results: The results of variance analysis showed that the studied genotypes have very significant differences with each other in terms of all agricultural traits. The results of mean comparison showed that genotypes from B. napus species has the highest yield and genotypes from B. rapa species has the shortest days to ripening with the lowest yield. The analysis of genetic correlations for all species revealed that yield of seed had a significant positive correlation with days to ripening, silique number per plant, thousand grian weight and grian number in silique. Results of stepwise regression analysis revealed that silique number per plant, 1000-grain weight, number of silique per plant and days to maturity had significantly effects on grain yield.The result of factor analysis showed three independent factors that explained 92% of the total variability, which were named ‘productivity’, ‘phenology’, and ‘thousand grian weight’, respectively.
Conclusion: According to all three factors,B. napus, best species and Janetzika,Liragold,Hayola 401andHayola 308 from B. napus species, were identified as the best cultivars concerning seed yield and early maturity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biplot
  • Canola
  • Correlation
  • Early maturity
  • Morphological traits
مراجع
بخت فیروز، علی و رائینی سرجاز، محمود (1392). اثر سامانه­های زهکشی شالیزار بر افت گسیل گاز گلخانه­ای متان. مجله تحقیقات آب و خاک ایران. 44 (1)، 1-10.
فرجی، ابوالفضل (1392). واکنش ژنوتیپ‌های سه گونه براسیکا به کشت تأخیری درشرایط دیم در منطقه گنبد. مجله به‌زراعی نهال و بذر. 2-29 (3)، 339-352.
اسماعیلی، احمد؛ نوروزی اصل، امین؛ زبرجدی، علیرضا؛ دریکوند، رضا و عزیزی، خسرو (1394). بررسی توارث‌پذیری و روابط علیت صفات مختلف، عملکرد دانه و روغن کلزا در شرایط آب‌وهوایی خرم آباد. نشریه زراعت. 28(106)، 162-170.
کازرانی، نرجس؛ قادری، عبدالرحمن و خیاطی، قاسم (1396). اثرات تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزای زودرس. تهران: مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
ربیعی، محمد و رحیمی، مهدی (1393). انتخاب ژنوتیپ‌های مناسب کلزا جهت کشت دوم در شالیزارهای گیلان. مجله تولید گیاهان زراعی. 1، 201-213.
رحیمی، مهدی؛ رمضانی، مهدی و اوزونی دوجی، عبدالعظیم (1395). بررسی تجزیه علیت و همبستگی اثر الگو و تراکم کاشت بر دو رقم کلزا. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 8، 218-227.
رامئه، ولی‌اله (1395). بررسی اثر تأخیر در کاشت بر صفات زراعی و میزان افت عملکرد دانه ارقام و لاین‌های کلزا در مازندران. نشریه پژوهش‌هاى کاربردى زراعى.4، 19-30
رامئه، ولی‌اله و سلیمی، محمدباقر (1394).اثر مقادیر مختلف نیتروژن بر فنولوژی، ارتفاع بوته، اجزای عملکرد و عملکرد دانه کلزا (Brassica napus L.). مجله تولید گیاهان روغنی. 2 (1)، 1-12.
رشیدی، فاطمه و مجیدی، محمدمهدی (1395). تحلیل ارتباط ویژگی‌های فنولوژیک، مورفولوژیک و عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های چهارگونه جنس براسیکا در شرایط تنش وعدم تنش خشکی. نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 6(19)، 14-34.
رضایی‌زاد، عباس و زارعی سیاه‌بیدی، اسداله (1394). دستورالعمل فنی کاشت، داشت و برداشت کلزا در استان کرمانشاه.کرمانشاه: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی. 1-51.
روستاباغی، بهنام؛ دهقان، حمید؛ علیزاده، بهرام و صباغ‌نیا، ناصر (1391). بررسی تنوع و ارزیابی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد کلزا به روش‌های چندمتغیره. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 2 (6)، 53-63.
سلطانی حویزه، مهدی؛ مرادی، محمد؛ ساکی‌نژاد، طیب؛ ذاکرنژاد، سعید و اعطا، عادل (1397). بررسی روابط بین عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در ارقام کلزای بهاره با استفاده از تجزیه علیت. پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 10(27)، 125-134.
مرکز آمار ایران (1399). سالنامه آماری کشور سال 1397. تهران: مرکز آمار ایران. 52-87.
 
References
Bakht Firooz, A., & Raeini Sarjaz, M. (2015). The effect of drainage systems on methane emission reduction from paddy fields. Iranian Journal of Soil and Water Research, 44(1), 1-10. (In Persian).
Bassegio, D., & Mauricio, D. (2020). Growth, yield, and oil content of Brassica species under Brazilian tropical conditions.Basic Areas Article, 79(2), 203-212. https://doi.org/10.1590/1678-4499.20190309.
FAOSTAT. (2013). Brassica napus. Available at: http://www.faostat.fao.org.
Faraji, A. (2014). Response of genotypes of three Brasica species to delayed planting in rainfed conditions of Gonbad region in Iran. Seed and Plant Production Journal, 2-29(3), 339- 352. https://doi.org/10.22092/SPPJ.2017.110518. (In Persian).
Guang-yuan, L., Fang, Z., Pu-ying, Z., Yong, Ch., Feng-lan, L., Gui-ping, F., & Xue-kun, Z. (2011). Relationship among yield components and selection criteria for yield improvement in early rapeseed (Brassica napus L.). Agricultural Sciences in China, 10(7), 997-1003.
Harun-Ur-Rashid, M. d., Parveen, S. h., & Shahidur Rashid Bhuiyan, M. d. (2015). Morphological attributes species identification of oleiferous Brassica species and better parents selection criteria for Brassica Juncea.International Journal of Current Research, 7(9), 19847-19854.
Hossain, Z., Johnson, E. N., Wang, L., Blackshaw, R. E., & Gan, Y. (2019). Comparative analysis of oil and protein content and seed yield of five Brassicaceae oilseeds on the Canadian prairie. Industrial Crops and Products, 136, 77-86. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2019.05.001.
Iqbal, S. h., Hamim, I., Haque, S. h., & Kumar Nath, U. (2015). Genetic diversity analysis of mustard (Brassica spp.) germplasm using molecular marker for selection of short duration genotypes. African Journal of Biotechnology, 14(17), 1439-1448. DOI: 10.5897/AJB2015.14445.
Ismaili, A., Nourozi Asl, A., Zebarjadi, A., Drikvand, R., & Azizi, K. h. (2013). Study on heritability and path analysis of different traits, seed yield and oil yield of canola in climatically condition of KhoramAbad, Iran. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 28(106), 162-170. (In Persian).
Kazerani, N. Kh., Ghaderi, A., & Khayati, Gh. (2017).Effects of planting date on yield and yield components of three early canola cultivars. Research project from Seed and Plant Breeding Research Institute. (In Persian).
Khurshid, H., Arshad, M., Ayub Khan, M., Ali, N., Shinwari, Z. K. H., & Rabbani, M. A. (2019). Genetic structure of Pakistani oilseed Brassica cultivars revealed by morphometric and microsatellite markers. Pakistan Journal of Botany, 51(4), 1331-1340. https://doi.org/10.30848/PJB2019-4(41).
Majidi, M. M., Rashidi, F., & Sharafi, Y. (2015). Physiological traits related to drought tolerance in Brassica. International Journal of Plant Production, 9(4), 541-559.
McVetty, P. B. E., & Duncan, R. W. (2015). Canola, rapeseed, and mustard: for biofuels and bioproducts. In Industrial Crops- Handbook of Plant Breeding. Edited by Cruz, V. M. V. &Dierig, D. A. New York: Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4939-1447-0_7.
Rabiee, M., & Rahimi, M. (2014). Selection of the best rapeseed genotypes as second crop in paddy fields of Guilan. Jornal of crop production, 1, 201-213. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=259817. (In Persian).
Rahimi, M., Ramezani, M., & Ozouni-Davaji, A. (2017). Investigation of path and correlation analysis of pattern and plant densities effect on two rapeseed cultivars. Journal of Crop Breeding, 8, 218-227. http://jcb.sanru.ac.ir/article- 713-1-fa.html. (In Persian).
Rameeh, V. (2016). Effect of delayed sowing on reduction of agronomical traits and grain yield of rapeseed lines and varieties in Mazandaran. Applied Research in Field Crops, 4, 19-30. DOI:10.22092/AJ.2017.100507.1002. (In Persian).
Rameeh, V., & Salimi, M. B. (2015). Effect of different nitrogen rates on phenology, plant height, yield components and seed yield of rapeseed (Brassica napus L.). Journal of Oil Plants Production, 2(1), 1-12. http://yujs.yu.ac.ir/jopp/article-1-38-fa.html.(In Persian).
Rashidi, F., & Majidi, M. M. (2016). Analysis of interrelationships of phenological and morphological traits and grain yield of brassica species under contrasting moisture regimes. Journal of Crop Production and Processing, 6(19), 14-34. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=291966. (In Persian).
Rashidi, F., Majidi, M. M., & Pirboveiry, M. (2017). Response of different species of Brassica to water deficit. International Journal of Plant Production, 11(1), 1-16. https:// www.ijpp.info
Rezaee zad, A., & Zarei Siahbidi, A. (2015). Technical instructions for planting, holding and harvesting canola in Kermanshah province.Kermanshah: agriculture and natural resources research and education center. pp. 1-51. (In Persian).
Roostabaghi, B., Dehghan, H., Alizadeh, B., & Sabaghnia, N. (2013). Study of diversity and evaluation of relationships between yield and yield components of rapeseed via multivariate methods. Journal of Crop production and processing, 2(6), 53-63. (In Persian).
Sabaghnia, N., Dehghani, H., Alizadeh, B., & Moghaddam, M. (2010). Interrelationships between seedyield and 20 related traits of 49 canola (Brassica napus L.) genotypes in non-stressed and waterstressed environments. Spanish Journal of Agricultural Researchv, 8, 356-370. DOI: https://doi.org/10.5424/sjar/2010082-1195.
Schiessl, S. V., Huettel, B., Kuehn, D., Reinhardt, R., & Snowdon, R. J. (2017). Flowering time gene variation in Brassica species shows evolutionary principles. Frontiers in Plant Science, 8, 1-13. https://doi.org/10.3389/fpls.2017.01742.
Sharafi, Y., Majidi, M. M., Jafarzadeh, M., & Mirlohi, A. (2015). Multivariate analysis of genetic variation in winter rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. Journal of Agricultural Science and Technology, 17(5), 1319-1331.http://jast.modares.ac.ir/article-23-9712-en.html.
Soltani Howyzeh, M., Moradi, M., SakiNejad, T., ZakerNejad, S., & Etaa, A. (2018). Evaluation of the relationships among yield and related traits in spring canola cultivars using path analysis. Journal of Crop Breeding, 10(27), 125-134. (In Persian).
Statistical Center of Iran. (2020). Statistical yearbook of the year 2017. Tehran: Iran Statistics Center. (In Persian).
Zamani-Nour, S., Clemens, R., & Mollers, C. (2013). Cytoplasmic diversity of Brassica napus L., Brassica oleracea L. and Brassica rapaL. as determined by chloroplast microsatellite markers. Genetic Resources and Crop Evolution, 60, 953-965. https://doi.org/10.1007/s10722-012-9891-x.
به زراعی کشاورزی
دوره 25، شماره 4
دی 1402
صفحه 839-854
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار