به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

بررسی ژنتیکی طول سنبله گندم نان در جمعیت متنوع حاصل از لاین Roshan-D-01 ×رقم روشن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. ایران. رایانامه: m.dorraninejad@agr.uk.ac.ir

2 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. ایران. رایانامه: ali.kazemi@uk.ac.ir

3 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند. ایران. رایانامه: mghaderi@birjand.ac.ir

4 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. ایران. رایانامه: maghsoudi.aa@uk.ac.ir

5 نویسنده مسئول، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. ایران. رایانامه: abdoshahi@uk.ac.ir

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی ژنتیک اندازه سنبله در یک جمعیت ایزوژن نزدیک برای صفات اندازه سنبله و تعداد سنبلچه در سنبله بود.
روش پژوهش: در برنامه به‌نژادی گندم نان با هدف انتقال صفت ریشکداری از رقم مهدوی به روشن، در نسل دوم تلاقی برگشتی سوم (BC3F2) یک بوته با سنبله بزرگ مشاهده شد. این بوته پس از چندین نسل خودگشنی و گزینش برای طول سنبله خالص‌سازی شد و لاین Roshan-D-01 نام گرفت. پس از تلاقی برگشتی چهارم لاین Roshan-D-01 با والد تکراری (رقم روشن) و یک نسل خودگشنی، یک جمعیت ایزوژن نزدیک (BC4F2) برای طول سنبله ایجاد شد. طول سنبله و صفات مرتبط با آن در این جمعیت در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1400-1399 مطالعه شد.
یافته‌ها: طول سنبله با وراثت‌پذیری 61/0 و پاسخ به گزینش 03/14 درصد، همبستگی منفی و معنی‌داری با تعداد روز تا سنبله‌دهی (**44/0-=r) داشت. در صورتی که با بقیه صفات همبستگی مثبت و معنی‌دار نشان داد. بین صفات بررسی‌شده در این مطالعه سطح برگ پرچم با وراثت‌پذیری عمومی 53/0 و همبستگی مثبت و معنی‌دار با طول سنبله (**60/0=r) بیش‌ترین تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی و پاسخ به گزینش را نشان داد.
نتیجه‌گیری: همبستگی مثبت سطح برگ پرچم با صفات مرتبط با سنبله بیانگر اهمیت این صفت در بهبود عملکرد دانه گندم بود. جمعیت حاضر به‌دلیل تنوع ژنتیکی بالا و تفکیک متجاوز مشاهده ‌شده، می‌تواند به‌عنوان منبع ژنتیکی قابل اطمینانی در برنامه‌های به‌نژادی گندم با هدف افزایش تعداد دانه در سنبله و بهبود پتانسیل عملکرد دانه مطرح باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genetic evaluation of bread wheat spike length in diverse population derived from Roshan-D-01 line× Roshan cultivar

نویسندگان [English]

  • Maryam Dorrani-Nejad 1
  • Ali Kazemi Pour 2
  • Mohammad Ghader Ghaderi 3
  • Ali Akbar Maghsoudi Moud 4
  • Roohollah Abdoshahi 5

1 Department of Plant Genetics and Production Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid-Bahonar University, Kerman, Iran. E-mail: m.dorraninejad@agr.uk.ac.ir

2 Department of Plant Genetics and Production Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid-Bahonar University, Kerman, Iran. E-mail: ali.kazemi@uk.ac.ir

3 Department of Plant Genetics and Production Engineering, Faculty of Agriculturer, Birjand University, Birjand, Iran. E-mail: mghaderi@birjand.ac.ir

4 Department of Plant Genetics and Production Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid-Bahonar University, Kerman, Iran. E-mail: maghsoudi.aa@uk.ac.ir

5 Corresponding Author, Department of Plant Genetics and Production Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid-Bahonar University, Kerman, Iran. E-mail: abdoshahi@uk.ac.ir

چکیده [English]

Objective: World food security depends on two major cereal crops, wheat and rice. Where wheat is more important for its market value and production amount. Grain yield is determined by the achievement and distribution of assimilates in sink organs. Sink size in wheat depends on the number of spikelets per spike, grains number per spikelet as well as the grain weight. Hence, increasing spikelet number and sink size is one of the most important breeding targets of wheat. The object of the present study was investigation the genetic of spikes and spikelets in a divers bread wheat population for number of spiklets per spike.
Methods: In a bread wheat breeding program for transferring the awn character from Mahdavi to Roshan cultivar, in the second generation of the third backcross (BC3F2), a single plant with large spikes was observed. The mentioned genotype was purified after several selfing. The pure line was named as Roshan-D-01. After the fourth backcross of Roshan-D-01 with the recurrent parent (Roshan) and a selfing generation, a near isogenic population (BC4F2) was developed to study spike length. Spike length along with its related traits was studied in the current population at the research field of Shahid-Bahonar University of Kerman, during growing seasons of 2020-2021.
Results: The spike length with the heritability of 0.61 and the response to selection of 14.03% showed a negative significant correlation with days to heading (r=-0.44**) and a positive significant correlation with other traits. Days to heading had a negative significant correlation with all studied traits at this research. This result showed the positive effect of early heading on spike related traits. Among studied traits, flag leaf area with general heritability of 0.53, positive significant correlation with spike length (r=0.60**), the highest Phenotypic and genotypic diversity (PCV=28.5 and GCV=20.69), showed the most response to selection (%R=25.45). The positive correlation between flag leaf area and spike related traits indicate the importance of flag leaf area in improving wheat grain yield. Distribution frequency graph of progenies for spike length, spikelet number per spike and grains number per spike showed that these traits have quantitative inheritance and follow the normal distribution. Transgressive segregation observed for studied traits and the presence of elite lines, in comparison with parents, in the current population allows the introduction of large spikes genotypes with high grains number per spike to develop high-yielding cultivars.
Conclusion: Due to high diversity and transgressive segregation observed in the present study, the current population can represent a rich source of spike morphology for use in wheat breeding programs aimed for increasing grain yield potential via increasing grain number. Negative correlation of days to heading with spike related traits indicates the positive effect of early heading on grain yield of bread wheat, especially under end season drought and heat stress conditions. Due to the high, positive and significant correlation between the spike length and flag leaf area, selection for larger flag leaf area could improve grain yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diversity
  • Grains number per spike
  • Large spike
  • Spikelet number
مراجع
موسوی، سیده فاطمه؛ سیاهپوش، محمدرضا و سرخه، کریم (1400). اثر تاریخ کشت و تنش گرمای انتهای فصل بر صفات فنولوژیک و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گندم نان. تولیدات گیاهی، 44 (2)، 170-157.
نادری، احمد و اصلاحی، محمدرضا (1398). ارزیابی حساسیت برخی مراحل فنولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم در پاسخ به تنش خشکی. تولیدات گیاهی، 42 (1)، 148-133.
 
Reference
Atsmon, D., & Jacobs, E. (1977). A Newly Bred ‘Gigas’ Form of Bread Wheat (Triticum aestivum L.): Morphological Features and Thermo‐Photoperiodic Responses 1. Crop Science, 17(1), 31-35.
Borner, A., Schafer, M., Schmidt, A., Grau, M., & Vorwald, J. (2005). Associations between geographical origin and morphological characters in bread wheat (Triticum aestivum L.). Plant Genetic Resources, 3(3), 360-372.
Duggan, B. L., Richards, R. A., Van Herwaarden, A. F., & Fettell, N. A. (2005). Agronomic evaluation of a tiller inhibition gene (tin) in wheat. I. Effect on yield, yield components, and grain protein. Australian Journal of Agricultural Research, 56(2), 169-178.
Falconer, D.S., & Mackay, T.F.C. (1996). Introduction to Quantitative Genetics. London: Longman.
Fehr, W. R. (1987). Principles of Cultivar Development: Theory and Technique, volume 1. New York: Macmillan.
Gaju, O., Reynolds, M. P., Sparkes, D. L., & Foulkes, M. J. (2009). Relationships between large‐spike phenotype, grain number, and yield potential in spring wheat. Crop Science, 49(3), 961-973.
Genaev, M. A., Komyshev, E. G., Smirnov, N. V., Kruchinina, Y. V., Goncharov, N. P., & Afonnikov, D. A. (2019). Morphometry of the wheat spike by analyzing 2D images. Agronomy, 9(7), 390.
Guo, Z., & Schnurbusch, T. (2016). Costs and benefits of awns. Journal of Experimental Botany, 67(9), 2533-2535.
Guo, Z., Zhao, Y., Röder, M. S., Reif, J. C., Ganal, M. W., Chen, D., & Schnurbusch, T. (2018). Manipulation and prediction of spike morphology traits for the improvement of grain yield in wheat. Scientific reports, 8(1), 1-10.
Hawkesford, M. J., Araus, J. L., Park, R., Calderini, D., Miralles, D., Shen, T., Zhang, J., & Parry, M. A. (2013). Prospects of doubling global wheat yields. Food and Energy Security, 2(1), 34-48.
Heckmann, D., Schlüter, U., & Weber, A. P. (2017). Machine learning techniques for predicting crop photosynthetic capacity from leaf reflectance spectra. Molecular plant, 10(6), 878-890.
Huang, C. F., Yu, C. P., Wu, Y. H., Lu, M. Y. J., Tu, S. L., Wu, S. H., Shiu, S.H., Ku, M.S., & Li, W. H. (2017). Elevated auxin biosynthesis and transport underlie high vein density in C4 leaves. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(33), E6884-E6891.
Jahani, M., Mohammadi-Nejad, G., Nakhoda, B., & Rieseberg L. H. (2019). Genetic dissection of epistatic and QTL by environment interaction effects in three bread wheat genetic backgrounds for yield-related traits under saline conditions. Euphytica, 215(6), 1-25.
Johnson, R. R., & Moss, D. N. (1976). Effect of Water Stress on 14CO2 Fixation and Translocation in Wheat during Grain Filling 1. Crop Science, 16(5), 697-701.
Joudi, M., Ahmadi, A., Mohammadi, V., Abbasi, A., & Mohammadi, H. (2014). Genetic changes in agronomic and phenologic traits of Iranian wheat cultivars grown in different environmental conditions. Euphytica, 196(2), 237-249.
Mousavi, F., Siahpoosh, M. R., & Sorkheh, K. (2021). Influence of sowing date and terminal heat stress on phonological features and yield components of bread wheat genotypes. Journal of Plant Productions, 44(2), 157-170. (In Persian).
Naderi, A., & Eslahi, M. R. (2019). Evaluation of Succeptibility of Some Phenological Stages of Wheat Genotypes in Response to Drought Stress. Journal of Plant Productions (Agronomy, Breeding and Horticulture), 42(1), 133-148. (In Persian).
Nagarajan, S., Anand, A., & Chaudhary, H. B. (2008). Response of spring wheat (Triticum aestivum) genotypes under changing environment during grain filling period. Indian Journal of Agricultural Sciences. 78(2), 117-119.
Rahman, M. S., Wilson, J. H., & Aitken, V. (1977). Determination of spikelet number in wheat. II. Effect of varying light level on ear development. Australian Journal of Agricultural Research, 28(4), 575-581.
Rebetzke, G. J., Bonnett, D. G., & Reynolds, M. P. (2016). Awns reduce grain number to increase grain size and harvestable yield in irrigated and rainfed spring wheat. Journal of Experimental Botany, 67(9), 2573-2586.
SAS Institute. (2004). SAS System for Windows, Release 9.1. Carry, NC: Statistical
Analysis System Institute.
Shavrukov, Y., Kurishbayev, A., Jatayev, S., Shvidchenko, V., Zotova, L., Koekemoer, F., De Groot, S., Soole, K., & Langridge, P. (2017). Early flowering as a drought escape mechanism in plants: How can it aid wheat production? Frontiers in plant science, 17(8), 1950.
Shiferaw, B., Smale, M., Braun, H. J., Duveiller, E., Reynolds, M., & Muricho, G. (2013). Crops that feed the world 10. Past successes and future challenges to the role played by wheat in global food security. Food Security, 5(3), 291-317.
Singh, R. K., & Chaudhary, B. D. (1985). Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. New Delhi: Kayani Publisher.
Van Bavel, J., & Reher, D. S. (2013). The baby boom and its causes: What we know and what we need to know. Population and development review, 39(2), 257-288.
Wang, L., Sun, J., Wang, C., & Shangguan, Z. (2018). Leaf photosynthetic function duration during yield formation of large-spike wheat in rainfed cropping systems. PeerJ, 6, e5532.
Wolde, G. M., Mascher, M., & Schnurbusch, T. (2019). Genetic modification of spikelet arrangement in wheat increases grain number without significantly affecting grain weight. Molecular Genetics and Genomics, 294(2), 457-468.
Zhou, H., Riche, A. B., Hawkesford, M. J., Whalley, W. R., Atkinson, B. S., Sturrock, C. J., & Mooney, S. J. (2021). Determination of wheat spike and spikelet architecture and grain traits using X-ray Computed Tomography imaging. Plant methods, 17(1), 1-9.
به زراعی کشاورزی
دوره 25، شماره 3
شهریور 1402
صفحه 575-585
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار