نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. رایانامه: Jamshidnia@iauahvaz.ac.ir

2 نویسنده مسئول، گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. رایا‌نامه: sakynejad@iauahvaz.ac.ir

3 گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. رایا‌نامه: shokohfar@iauahvaz.ac.ir

4 گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. رایا‌نامه: dadnia@iauahvaz.ac.ir

5 گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. رایا‌نامه: Marashi@iauahvaz.ac.ir

10.22059/jci.2022.338452.2674

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر تلقیح مایکوریزا، نسبت ترکیبی اکسین/ جبیرلین و آسکوربیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت این پژوهش دو ساله (1398-1397) به‌صورت طرح اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی واقع در شمال شهر اهواز انجام گرفت. فاکتور اصلی تیمارها شامل قارچ مایکوریزا (گونة گلوموس اینترارادیسز) در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) پیش از کاشت و فاکتور فرعی شامل نسبت هورمون اکسین به جیبرلین در سه سطح (صفر درصد، 600/300، 300/600) میلی­گرم بر لیتر و آسکوربیک‌اسید در سه سطح (صفر، 100، 200) میلی­گرم بر لیتر به‌صورت محلول‌پاشی انجام شد. نتایج نشان داد که مایکوریزا بر وزن خشک برگ، ساقه و بلال و وزن دانه و عملکرد و هم‌چنین صفات بیولوژیکی تأثیر معنی‌داری دارد. به‌ترتیب بالاترین مقدار عملکرد دانه (۷۲/۷۴۱۰) کیلو­گرم در سطوح تیماری تلقیح مایکوریزا، نسبت اکسین به جیبرلین ۶۰۰ میلی­گرم به ۳۰۰ میلی­گرم و در ۲۰۰ میلی­گرم آسکوربیک‌اسید و بالاترین عملکرد وزن خشک ساقه (100 گرم) در برهم‌کنش سه‌گانه عامل‌های آزمایش در سطوح تیماری عدم تلقیح مایکوریزا، عدم مصرف ترکیب هورمونی و مصرف ۱۰۰ میلی­گرم آسکوربیک‌اسید، بالاترین عملکرد میزان دانه در ردیف (۴۶/۴۵ درصد) در نسبت اکسین به جیبرلین ۶۰۰ میلی­گرم به ۳۰۰ میلی­گرم و مصرف ۲۰۰ میلی­گرم آسکوربیک‌اسید به‌دست آمد. با توجه به تأثیر مثبت کاربرد فاکتورهای آزمایشی، استفاده از میکوریزا و هورمون­های مذکور، و آسکوربیک اسید توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of mycorrhizal fungi, the combined ratio of auxin/gibberellin and ascorbic acid on the yield, yield components and germination of corn

نویسندگان [English]

  • Tayebeh Jamshidnia 1
  • tayeb sakinejad 2
  • Alireza shokuhfar 3
  • reza Dadnia 4
  • Sedekiwan Marshi 5

1 Department of Agriculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. E-mail: Jamshidnia@iauahvaz.ac.ir

2 Corresponding Author, Department of Agriculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. E-mail: sakynejad@iauahvaz.ac.ir

3 Department of Agriculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. E-mail: shokohfar@iauahvaz.ac.ir

4 Department of Agriculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. E-mail: dadnia@iauahvaz.ac.ir

5 Department of Agriculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. E-mail: Marashi@iauahvaz.ac.ir

چکیده [English]

The present two-year research ‌(1397-1398) investigates the effect of Mycorrhizal inoculation. For this purpose, it takes‌ the combined ratio of Auxin/Gibirlin and Ascorbic acid on the yield and yield components of corn,‌ in the form of split factorial design in the form of randomized complete blocks in three replicates in  Shahid Salemi farm. It has been done north of Ahvaz city. ‌‌The main factor of the treatments include‌Mycorrhizal‌fungus ‌(Glomus‌ intraradices species) ‌at two levels (inoculation and non-inoculation) ‌before planting and the secondary factor includes the ratio of Auxin hormone to gibberellin at three levels ‌(0, 300/600, and 600/300)‌ mg/liter and ascorbic acid at three levels ‌(0, 100, and 200) mg/liter are applied as foliar spraying. ‌The results show that Mycorrhiza has a significant effect on the dry weight of leaves, stems, and cobs,‌ seed weight and yield,‌ as well as biological traits, ‌respectively, the highest seed yield amounting to‌ (7410.72)‌ kg is related to the treatment levels of Mycorrhizal inoculation, the ratio of Auxin to gibberellin is 600 mg to 300 mg and in 200 mg of ascorbic acid and the highest yield of stem dry weight‌ (100 grams)‌. In the triple interaction of the experimental factors in the treatment levels, there has not been any Mycorrhiza inoculation. ‌For not using the hormonal compound and using 100 mg of ascorbic acid, the highest seed yield in the row ‌(45.46%)‌ has been obtained in the ratio of Auxin to gibberellin of 600 mg to 300 mg and using 200 mg of ascorbic acid. According to the positive effect of the use of experimental factors, the use of Mycorrhiza and the mentioned hormones, and ascorbic acid are recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corn
  • Fungi growth regulator
  • Harvest index
  • Optimized growth
انصوری، ع (1391). اثر همزیستی قارچ های میکوریز، باکتری تیوباسیلوس و سطوح مختلف گوگرد بر رشد و عملکرد ذرت، پایان نامه کارشناسی ارشد. به‌راهنمایی احمد غلامی. شاهرود: دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده کشاورزی.
حمزه‌ای، ج. و می‌آبادی، س (1393). تأثیر قارچ‌های میکوریزای آرباسکولار و آبیاری بر شاخص کلروفیل، عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم. مجله تولید و فرآوری گیاهی، 47 (4)، 621-631.
خدابنده. (1387). کشت غلات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
دلگشا، م (1393). مقایسه اثر کودهای بیولوژیکی و شیمیایی بر روند رشد و عملکرد و اجزای عملکرد ذرت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. کرج: دانشگاه پیام نور، دانشکده کشاورزی.
دوانی، داوود؛ نبی پور، مجید و روشنفکر دزفولی، حبیب الله (1396). اثر غلظت‌های مختلف سیتوکینین و اکسین بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه‌ای (.Zea mays L) در شرایط شور. تولیدات گیاهی، 40 (1)، 69-80.
رستمی، طیبه، و ملکی فراهانی، سعیده (1399). تأثیر تلقیح مایکوریزا و کاربرد مویان بر خصوصیات علوفه ای ذرت هیبرید 706 در شرایط کم آبیاری. به زراعی کشاورزی، 22 (3)، 333-344.
شاه­حسینی، زهره، غلامی، احمد و اصغری، حمید رضا (1392). بررسی تأثیر همزیستی میکوریزایی بر کاهش اثرات تنش کم آبی، شاخص های رشد (Zea mays L.) و عملکرد ذرت. علوم گیاهان زراعی ایران، 44 (2)، 249-260. https://doi.org/10.22059/ijfcs.2013.35114
فرهادی، دانیال؛ اصغری، حمیدرضا؛ عامریان، محمدرضا و عباسپور، علی (1395). بررسی تأثیر زئولیت و قارچ میکوریزا آربسکولار بر برخی از خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد ذرت در سطوح مختلف فسفر خاک. دو فصلنامه زیست شناسی خاک، 4 (1)، 52-39.
کشاورزی، محمدصادق، جعفری حقیقی، برمک، و باقری، علیرضا (1392). ارزیابی تاثیر هورمون اکسین و جیبرلین بر خصوصیات کمی و کیفی ذرت علوفه ای. اکوفیزیولوژی گیاهی، 5 (15)، 26-35.
محمدی، سلیمان؛ علی وند، لیلی؛ فرح وش، فرهاد؛ حمزه، حمزه؛ انوری، کامران و عارفی، سونیا (1392). گروه بندی هیبریدهای ذرت بر اساس برخی خصوصیات زراعی. اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، 7 (1(25))، 1-16.
ملکی، عباس؛ فتحی، امین و بهامین، صادق (1399). تأثیر هورمون جیبرلین بر عملکرد، شاخص‌های رشد و صفات بیوشیمیایی ذرت (Zea mays L.) تحت تنش خشکی. مجله تحقیقات اکوفیزیولوژی گیاهی ایران، 15(59)، 1-16.
هاپکینز، ویلیام جی (1383). مقدمه‌ای بر فیزیولوژی گیاهی. ترجمه علی احمدی‌، پرویز احسان‌زاده‌، فرهاد جباری‌. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
References
Aliasgharzad, N., Neyshabouri, M. R., & Salimi, G. (2006). Effects of arbuscular mycorrhizal fungi and Bradyrhizobium japonicum on drought stress of soybean. Biologia, 61(19), S324-S328.
Amanullah, M. J. H., Nawab, K., & Ali, A. (2007). Response of specific leaf area (SLA), leaf area index (LAI) and leaf area ratio (LAR) of maize (Zea mays L.) to plant density, rate and timing of nitrogen application. World Applied Sciences Journal, 2(3), 235-243.
Ansori, A. (2012). Effect of mycorrhizal fungi symbiosis, thiobacillus bacteria and sulfur different levels on growth and yield of corn. M.Sc. Thesis. Under the supervision of Ahmed Gholami. Shahrood: university of shahrood, Faculty of Agriculture. (In Persian).
Ashraf, M. Y., Azhar, N., & Hussain, M. (2006). Indole acetic acid (IAA) induced changes in growth, relative water contents and gas exchange attributes of barley (Hordeum vulgare L.) grown under water stress conditions. Plant growth regulation, 50(1), 85-90.
Chen, E. C., Morin, E., Beaudet, D., Noel, J., Yildirir, G., Ndikumana, S., Charron, P., St‐Onge, C., Giorgi, J., & Krüger, M. (2018). High intraspecific genome diversity in the model arbuscular mycorrhizal symbiont Rhizophagus irregularis. New Phytologist, 220(4), 1161-1171.
Davani, D., Nabipour, M., & Roshanfekr Dezfouli, H. (2017). Effects of Different Concentrations of Cytokinin and Auxin Hormones on Yield and Yield Components of Grain Maize (Zea mays L.) in Salinity Conditions. Plant Productions40(1), 69-80. (In Persian).
Dayal, V., Dubey, A., Singh, S., Sharma, R., Dahuja, A., & Kaur, C. (2016). Growth, yield and physiology of mango (Mangifera indica L.) cultivars as affected by polyembryonic rootstocks. Scientia Horticulturae, 199, 186-197.
Delgosha, M. (2014). Comparison of the effect of biological and chemical fertilizers on the growth process and yield and yield components of corn. M.Sc. Thesis. Karaj: Payam Noor University, Faculty of Agriculture. (In Persian).
Farhadi, D., Asghari, H. R., Amerian, M.R., & Abbaspour, A. (2016). Investigation of the effect of zeolite and Acerular mycorrhiza on some morphological characteristics and yield of maize at different levels of soil phosphorus. Two Quarterly Journal of Soil Biology, 4(1), 39-52. (In Persian).
Hamzei, J., & Meyabadi, S. (2014). The effect of irrigation and arbascolar mycorrhizae fungi on chlorophyll index, yield and yield component of sorghum. Journal of Crop Production and Processing, 47(4), 621-631. (In Persian).
Hopkins, G. W. (2004). Introduction to plant physiology. John Wiley & Sons, Inc. Translated by Ali Ahmadi, Parviz Ehsanzadeh, Farhad Jabari. Tehran: University of Tehran Publications. (In Persian).
Hosseinifard, M., Stefaniak, S., Ghorbani Javid, M., Soltani, E., Wojtyla, Ł., & Garnczarska, M. (2022). Contribution of exogenous proline to abiotic stresses tolerance in plants: a review. International Journal of Molecular Sciences, 23(9), 5186. https://doi.org/10.3390/ijms23095186.
Javid, M. G., Hoseinifard, M. S., Allahdadi, I., & Soltani, E. (2022). Hormonal priming with BAP and GA3 induces improving yield and quality of saffron flower through promotion of carbohydrate accumulation in corm. Journal of Plant Growth Regulation, 41, 205–215. https://doi.org/10.1007/s00344-020-10286-y.
Karimi, M. M., & Siddique, K. H. M. (1991). Crop growth and relative growth rates of old and modern wheat cultivars. Australian Journal of Agricultural Research, 42(1), 13-20.
Keshavarzi, M., Jafari Haghighi, B., & Bagheri, A. (2014). The evaluation of auxin and gibberellin hormone on quantitative and qualitative characteristicsof forage corn. Plant Ecophysiology, 5(15), 26-35. (In Persian).
Khan, N. A., Singh, S., Nazar, R., & Lone, P. M. (2007). The source–sink relationship in mustard. Asian and Australasian Journal of Plant Science and Biotechnology, 1, 10-18.
Khodabandeh, N. (2008). Cereal cultivation. Tehran: University of Tehran Publication. (In Persian).
Mahender, S., Narendra, K., Tomar, I., Dudwe, T., Yadav, R., & Sahu, Y. (2018). Effect of gibberllic acid on growth, yield and economics of maize (Zea mays L.). Journal of AgriSearch, 5(1), 25-29.
Maleki, A., Fathi, A., & Bahamin, S. (2020). The effect of gibberellin hormone on yield, growth indices, and biochemical traits of corn (Zea mays L.) under drought stress. Journal of Iranian Plant Ecophysiological Research, 15(59), 1-16. (In Persian).
Marschner, H. (2011). Marschner's mineral nutrition of higher plants. Adelaide: Academic press. https://doi.org/10.1016/C2009-0-63043-9.
Mohammadi, S., Alivand, L., Farahvash, F., Hamzeh, H., Anvari, K., & Arefi, S. (2013). Grouping of Late Maturing Corn Hybrids in Relation to some Agronomic Traits. Journal of Crop Ecophysiology, 7(25(1)), 1-16. (In Persian).
Rai, M., & Varma, A. (2005). Arbuscular mycorrhiza-like biotechnological potential of Piriformospora indica, which promotes the growth of Adhatoda vasica Nees. Electronic Journal of Biotechnology, 8(1), 1-6.
Ronga, D., Caradonia, F., Francia, E., Morcia, C., Rizza, F., Badeck, F.-W., Ghizzoni, R., & Terzi, V. (2019). Interaction of tomato genotypes and arbuscular mycorrhizal fungi under reduced irrigation. Horticulturae, 5(4), 79.
Rostami, T., & Farahani, S. M. (2020). The Impact of Applying Mycorrhiza and Surfactant on Forage Characteristics of Maize under Deficit Irrigation. Journal of Crops Improvement, 22(3), (In Persian).
Shahhosseini, Z., Gholami, A., & Asghari, H. R. (2014). Investigation of the effect of mycorrhiza symbiosis on planting of dehydration stress – Zea growth indices and corn yield. Iranian Journal of Crop Science, 22(2). 249-260. https://doi.org/10.22059/ijfcs.2013.35114. (In Persian).
Sun, Z., Song, J., Xin, X. A., Xie, X., & Zhao, B. (2018). Arbusaculr mycorrhizal fungal 14-3-3 proteins are involved in arbuscule formation and responses to abiotic stresses during AM symbiosis. Frontiers in Microbiology, 9, 91. https://doi.org/10.3389/fmicb.2018.00091.
Tao, L., & Zhiwei, Z. (2005). Arbuscular mycorrhizas in a hot and arid ecosystem in southwest China. Applied Soil Ecology, 29(2), 135-141.
Wilson, J. W. (1981). Analysis of growth, photosynthesis and light interception for single plants and stands. Annals of Botany, 48(4), 507-512.