به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

اثر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران. رایانامه: absafar898@gonbad.ac.ir

2 نویسنده مسئول، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران. رایانامه: nakhzari@gonbad.ac.ir

3 گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران. رایانامه: rahemi@gonbad.ac.ir

4 ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبدکاووس، گنبد کاووس، ایران. رایانامه: mohammadsalahi@areeo.ac.ir

چکیده

هدف: به‌منظور بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد.
روش پژوهش: تیمارهای آزمایش شامل تقسیط نیتروژن (عدم مصرف نیتروژن، مصرف 25 درصد به‌هنگام کاشت و 75 درصد قبل از گل‎دهی، مصرف 50 درصد به‌هنگام کاشت و 50 درصد قبل از گل‎دهی و مصرف 75 درصد به‌هنگام کاشت و 25 درصد قبل از گل‎دهی) و آبیاری تکمیلی (عدم آبیاری، آبیاری تکمیلی در مرحله گل‎دهی، آبیاری تکمیلی در مرحله پرشدن دانه و آبیاری تکمیلی در مرحله گل‎دهی و پر شدن دانه) هر کدام در چهار سطح بود.
یافته­ها: نتایج نشان داد که بیش‌ترین تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه (4318 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت در تیمار مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گل‎دهی مشاهده شد. مصرف 75 درصد مقدار نیتروژن در زمان کاشت و 25 درصد قبل از گلدهی تعداد ردیف در طبق را افزایش داد. عدم کاربرد نیتروژن درصد روغن را افزایش اما عملکرد روغن را کاهش داد. آبیاری در مراحل گل‎دهی و پرشدن دانه، تعداد دانه در طبق، وزن دانه و عملکرد (4427 کیلوگرم در هکتار) را افزایش داد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، آبیاری در مراحل گل‎دهی و پرشدن دانه و هم‌چنین مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گل‎دهی برای به‌دست‌آوردن عملکرد مطلوب آفتابگردان مناسب بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of nitrogen splitting and supplemental irrigation on yield, yield components, and oil percentage of sunflower

نویسندگان [English]

  • Abdollah fariSa 1
  • Ali Nakhzari Moghaddam 2
  • ali Rahemi karizaki 3
  • Mohammad Salahi Farahi 4

1 Department of Plant Production, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Gonbad Kavous, Gonbad Kavous, Iran. E-mail: absafar898@gonbad.ac.ir

2 Corresponding Author, Department of Plant Production, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Gonbad Kavous, Gonbad Kavous, Iran. E-mail: nakhzari@gonbad.ac.ir

3 Department of Plant Production, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Gonbad Kavous, Gonbad Kavous, Iran. E-mail: rahemi@gonbad.ac.ir

4 Agricultural Research Station of Gonbad Kavous, Gonbad Kavous, Iran. E-mail: mohammadsalahi@areeo.ac.ir

چکیده [English]

Objective: In order to study the effect of nitrogen splitting and supplemental irrigation on yield, yield components and oil percentage of sunflower a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design on farm research of Gonbad University with three replications during crop year of 2019.
Methods: Treatments in this experiment included nitrogen splitting (none consumption of nitrogen (as control), 25% of nitrogen at planting time and 75% before flowering, 50% of nitrogen at planting time and 50% before flowering and 75% of nitrogen at planting and 25% before flowering and supplemental irrigation (none irrigation ((as control)), supplementary irrigation at flowering stage, supplemental irrigation at grain filling stage, supplemental irrigation at flowering stage and grain filling stages) in four levels.
Results: The results showed that consumption of 25% nitrogen at planting time and 75% before flowering led to the highest increase in number of grains per row, number of grains per head, one thousand-grain weight, grain yield (4318 kg.ha-1) and harvest index. Consumption of 75% nitrogen at planting time and 25% before flowering increased the number of rows per capita. None consumption of nitrogen increased oil percent though oil yield decreased. Irrigation at flowering and grain filling stages increased the number of grain per capita, grain weight, and grain yield (4427 kg.ha-1).
Conclusion: According to the results, irrigation at flowering and grain filling stages as well as application of 25% nitrogen at planting time and 75% before flowering is suitable to achieve optimum sunflower yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capitul
  • Grain filling
  • Harvest index
  • Oil yield
  • One thousand-seed weight
مراجع
ابراهیمی، حسین و حسن‌پور درویشی، حسین (1394). رابطه بین عملکرد ذرت با مصرف آب (نیاز آبی محاسباتی و کمبود رطوبت خاک). مجله آبیاری و زهکشی ایران. 9 (4)، 613-605.
امیدی اردلی، غلامعلی و بحرانی، محمدجعفر (1390). تأثیر تنش خشکی، مقادیر و زمان‌های کاربرد نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در مراحل مختلف رشد. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 15 (55)، 207-199.
بناری، عباس؛ موسوی نیک، محسن؛ بهدانی، محمدعلی و بشارتی، حسین (1392). تأثیر مقادیر کود آلی گوگرد و تقسیط نیتروژن بر عملکرد و اجزاء آن در آفتابگردان. نشریه تولید گیاهان زراعی. 6 (3)، 15-1.
بنی‌عباس‌شهری، زهره؛ زمانی، غلامرضا و سیاری زهان، محمد حسن (1391). اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی سولفات روی بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (Helianthus annuus L.). نشریه تنش‌های محیطی در علوم زراعی. 4(2)، 172-165.
حقیقی، زهره و مدنی، احد (1394). بررسی تأثیر سطوح آبیاری و نحوه تقسیط نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد رقم ایروفلور آفتابگردان. فصلنامه پژوهش‌های زراعی در حاشیه کویر. 12(3)،  182-175.
حیدری، مصطفی و کرمی، وحید (1392). بررسی تنش آبی و گونه‌های مختلف میکوریزا بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، محتوای کلروفیل و اجزای بیوشیمیایی آفتابگردان. تنش‌های محیطی در علوم زراعی.  6 (1)، 26-17.
صداقت، مژده؛ رزمجو، جمشید و امام، یحیی (1391). اثر میزان و زمان تقسیط کود نیتروژن در مراحل مختلف رشد بر عملکرد جزای و عملکرد آفتابگردان. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 2 (3)، 30-21.
فولادوند، موسی و یدوی، علیرضا (1394). اثر تراکم کاشت، مقدار و تقسیط کود نیتروژن برخصوصیات کیفی و کارایی استفاده از نیتروژن گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در رقابت با علف‌های هرز. نشریه پژوهش‌های زراعی ایران. 13 (2)، 368-358.
نوریانی، حسن (1399). واکنش عملکرد کمی و کیفی و ترکیب اسیدهای چرب سه رقم آفتابگردان به مقادیر مختلف کود نیتروژن. مجله به‌زراعی کشاورزی. 22 (2)، 268-257.
قلی‌نژاد، اسماعیل؛ آیینه‌بند، امیر؛ حسن‌زاده قورت‌تپه، عبدالله؛ نورمحمدی، قربان و برنوسی، ایرج (1391). بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد، سرعت و دوره مؤثر پرشدن دانه در آفتابگردان رقم ایروفلور در مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته در ارومیه، نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار. 22 (2)، 129.
References
Ali, M. D. H., & Shui, L. T. (2009). Potential evapotranspiration model for muda irrigation project, Malaysia. Water Resources Management, 23(1), 57-69.
Baniabbass Shahri, Z., Zamani, G. R., & Sayyari Zahan, M. H. (2012). Effect of drought stress and zinc sulfate foliar application on yield and yield components of sunflower (Helianthus annuus L.). Journal of Environmental Stresses in Crop Sciences, 4(2), 165-172. (In Persian).
Bonari, A., Mousavi Nic, M., Behdani, M. A., & Besharati, H. (2013). Effect of sulphur fertilizer and nitrogen split application on yield and its components of sunflower (Helianthus annuus L.). Journal of Crop Production, 6(3), 1-15. (In Persian).
Chantal, K, Ongor, B. T., Bandushubwenge, D., Ndihokubwayo Soter, N., & Shabani Felix, S. (2018). Effects of different nitrogen fertilizer levels on sunflower growth and yield attributes. Pakistan Journal of Nutrition, 17(11), 557 - 562.
Danesh Shahraki, A., Kashani, A., Mesgarbashi, M., Nabipour, M., & Koohi-Dehkordi, M. (2009). The effect of plant densities and time of nitrogen application on some agronomic characteristic of rapeseed. Pajouhesh & Sazandegi, 21(2), 10-17. (In Persian).
Ebrahimi, H., & Hasanpour darvishi, H. (2015). The relationship between corn yield and water consumption (computational water demand and lack of soil moisture). Iranian Journal of Irrigation and drainage, 4(9), 605-613. (In Persian).
Fuladvand, M., & Yadavi, A. (2015). Effect of plant density, rate and split application of nitrogen fertilizer on quality characteristics and nitrogen use efficiency of safflower under weed competition. Iranian Journal of Field Crops Research, 13(2), 358-368. (In Persian).
Gholinezhad, E., Aynaband, A., Hassanzade Ghorthapeh, A., Noormohamadi, G., & Bernousi, I. (2012). Effects of drought stress, nitrogen amounts and plant densities on grain yield, rapidity and period of grain filing in sunflower. Journal of Agricultural science and Sustaiable Production, 22(1), 129-143. (In Persian).
Haghighi, Z., & Madani, A. (2015). The effect of irrigation regimes and pattern of nitrogen topdressing on yield and yield components of sunflower. Agronomic Research in Semi Desert Regions, 12(3), 175-182. (In Persian).
Hamzei, J., Nejafi, H., & Babaei, M. (2017). Effect of irrigation and nitrogen on agronomic parameters, yield, grain quality and agronomic nitrogen use efficiency of sunflower (Helianthus annuus L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 14(4), 686-698. (In Persian).
Heidari, M., & Karami, V. (2013). Effects of water stress and different mycorrhiza species on grain yield, yield components, chlorophyll content and biochemical components of sunflower. Journal of Environmental Stresses in Crop Sciences, 6(1), 17-26. (In Persian).
Hussain, M., Farooq, S., Hasan, W., Ul-Allah, S., Tanveer, M., Farooq, M., & Nawaz, A. (2018). Drought stress in sunflower: Physiological effects and its management through breeding and agronomic alternatives. Agricultural Water Management, 201, 152-166.
Kiani, M., Gheysari, M., Mostafazadeh-Fard, B., Majidi, M., Karchani, K., & Hoogenboom, G. (2016). Effect of the interaction of water and nitrogen on sunflower under drip irrigation in an arid region. Agricaltural Water management, 171, 162-172.
Munir, M.A., Malik, M.A., & Yaseen, M. (2007). Performance of sunflower in response to nitrogen management at different stages. Pakistan Journal of Agricultural Science, 44(1), 123-129.
Nasim Jatoi, W., Ahmad, A., Hammad, M. H., Chaudhary, H. J., & Hussain Munis, M. F. (2012).  Effect of nirtogen on growth and yield of sunflower under semi-arid conditions of Pakistan. Pakistan Journal of Botany, 44(2), 639-648.
Nouriyani, H. (2020). The reaction of quantitative and qualitative yield and fatty acids composition of three sunflower cultivars to different nitrogen fertilizer levels. Journal of Crop Improvement, 22(1), 1-12. (In Persian).
Omidi Ardali, Gh., & Bahrani, M. J. (2011). Effects of water stress, nitrogen levels and application times on yield and yield components of sunflower at different growth stages. Journal of Water and Soil Science, 15(55), 199-207. (In Persian).
Ozer, H., Polat, T., & Ozturk, E. (2004). Response of irrigated sunflower (Helianthus annuus L.) hybrids to nitrogen fertilization: growth, yield and yield components. Plant, Soil & Environment, 50(5), 205-211.
Sedaghat, M., Razmjo, J., & Emam, Y. (2013). Effect of N-fertilizer rates and timing on grain yield and components of sunflower. Journal of Crop production and processing, 2(6), 21-31. (In Persian).
به زراعی کشاورزی
دوره 25، شماره 3
شهریور 1402
صفحه 521-532
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار