نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.
2 استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران.
3 دانشگاه گنبد کاووس
چکیده
این مطالعه بهمنظور ارزیابی عوامل محدودکنندهی عملکرد گندم در شهرستان کلاله با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) در سال زراعی 95-1394 انجام گردید. جمعآوری اطلاعات موردنیاز، بهصورت میدانی و مصاحبه شخصی با کشاورزان صورت گرفت. بدین منظور، 60 مزرعه گندم مناطق دیم شهرستان کلاله به گونهای انتخاب شدند که دارای تنوع کافی در کلیه عملیات مدیریت زراعی کاشت، داشت و برداشت باشند. مقدار دانه تحویلی به مراکز خرید گندم بعد از تعیین مقدار افت بهعنوان عملکرد نهایی مزرعه ثبت شد. برای تعیین میزان خلأ عملکرد و شناسایی عوامل ایجادکننده آن از تجزیه مقایسه کارکرد استفاده شد. نتایج حاصل از مدل عملکرد نشان داد که بین عملکرد قابل حصول (1/7248 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد واقعی (4/3176 کیلوگرم در هکتار) اختلافی به میزان 7/4071 کیلوگرم در هکتار وجود داشت. از بین متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای تجربه کشاورز، میزان بذر مصرفی، مقدار فسفر قابل جذب در خاک، دفعات مصرف قارچکش، مواد آلی خاک، مقدار پتاسیم قابل جذب در خاک و مقدار نیتروژن مصرفی، بیشترین تأثیر را در ایجاد خلأ عملکرد گندم در این منطقه داشتند، که بهترتیب 4/19، 8/16، 9/14، 3/14، 7/12، 7/11 و 3/10 درصد از عملکرد قابل حصول را شامل میشدند. به نظر میرسد که با اصلاح این عوامل میتوان اختلاف بین عملکرد قابل حصول و عملکرد واقعی را کاهش داد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Documentation of production process and determination of limiting factors of wheat yield by CPA method in Kalaleh County
نویسندگان [English]
- Mohammad Sharif Nobatiany 1
- ali Rahemi karizaki 2
- Abbas Biabani 3
- ali mansouri rad 2
1 M.Sc. Student, Plant Production Department, College of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran.
2 Assistant Professor, Plant Production Department, College of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran
3 Gonbad Kavous University.
چکیده [English]
This study was conducted to evaluate the factors limiting wheat yield in Kalaleh County using the Comparative Performance Analysis (CPA) method in 2015-16. Collection of the required information was done by fieldwork, and personal interviews with farmers. To this aim, 60 wheat fields in dry land areas of Kalaleh were selected to have sufficient diversity in all crop management, planting, crop protection and harvesting. The amount of grain delivered to the wheat shopping centers was recorded after determining the amount of drop as the final yield of the farm. The CPA was used to determine the yield gap and identify the factors that caused it. The results of yield model showed that there was a difference of 4071.7 kg between achievable (7248 kg/ha) and actual yield (377.4 kg/ha). Among studied variable, the farmer experience, seeding rate, the amount of phosphorus in soil, frequency of use of fungicide, organic matter of soil, amount of potassium absorbed in soil and amount of applied nitrogen had the most influence on wheat yield gap in the study area, which were 19.4, 16.8, 14.9, 14.3, 12.7, 11.7 and 10.3 percent of the achievable yield. By amending these factors, it seems that it could reduce the difference between achievable yield and actual yield.
کلیدواژهها [English]
- Comparative performance analysis
- crop management
- potential yield
- actual yield
- yield gap